3. 1.
Izvor: Wikipedia
3. januar/siječanj (3. 1.) je 3. dan godine po gregorijanskom kalendaru. Do kraja godine ima još 362 dana (363 u prijestupnoj godini).
Sadržaj/Садржај |
[uredi - уреди] Događaji
- 1496. - Leonardo da Vinci iskušava bez uspjeha model letjelice
- 1521. - Papa Leo X ekskomunicira Martina Luthera
- 1795. - posle poraza ustanka Tadeuša Košćuška Pruska, Austrija i Rusija sklopile tajni ugovor o trećoj podeli Poljske.
- 1815. - Austrija, Britanija i Francuska stvorile vojni savez protiv Pruske i Rusije.
- 1868. - u Japanu ukinuta institucija šoguna i počela „prosvetiteljska era“ dinastije Meidži. Car Mucuhito uspostavio centralnu carsku vlast, sproveo reforme po evropskom uzoru i otvorio put za brzi razvoj Japana.
- 1924. - engleski egiptolog Hauard Karter u Dolini kraljeva u blizini Luksora u Egiptu našao sarkofag faraona Tutankamona.
- 1961. - SAD prekinule diplomatske odnose s Kubom.
- 1970. - u Brazavilu usvojen ustav kojim je Kongo-Brazavil proglašen Narodnom Republikom Kongo.
- 1977. - Međunarodni monetarni fond odobrio Velikoj Britaniji oko četiri milijarde dolara zajma za podršku britanskoj valuti. To je bio najveći zajam u tridesetgodišnjoj istoriji MMF-a.
- 1980. - predsednik Jugoslavije Josip Broz Tito primljen u Klinički centar u Ljubljani. Pošto operacija na krvnim sudovima nije uspela, 3. februara mu amputirana noga.
- 1990. - panamski general Manuel Antonio Norijega predao se trupama SAD posle 10 dana provedenih u Vatikanskoj ambasadi. Norijega potom deportovan na Floridu, gde mu je suđeno.
- 1990. - u železničkoj nesreći na jugu Pakistana poginulo 307 ljudi, kada je ekspresni voz udario u kompoziciju teretnog voza.
- 1993. - predsednici Rusije i SAD Boris Jeljcin i Džordž Buš potpisali sporazum o smanjenju nuklearnog oružja za dve trećine, START 2.
- 1994. - u Sibiru srušio ruski putnički avion „Tupoljev-154“. Poginulo svih 124 putnika i članova posade.
- 1996. - predstavnici međunarodnih mirovnih snaga u Bosni saopštili da je u toj zemlji, po završetku rata, ostalo četiri do pet miliona mina i da će ćišćenje minskih polja trajati oko 30 godina.
- 1997. - širom Srbije nastavljeni masovni građanski i studentski protesti, uprkos jakim policijskim snagama koje su 26. decembra 1996. počele da sprečavaju protestne šetnje. Protesti počeli u novembru 1996. zbog falsifikovanja rezultata na lokalnim izborima na kojima je pobedila opoziciona koalicija „Zajedno“.
- 2000. - na prvim parlamentarnim izborima u Hrvatskoj posle smrti predsednika Franje Tuđmana ubedljivo pobedila koalicija opozicionih stranaka, a odziv birača bio 80 odsto, najveći od 1990, kada su održani prvi višestranački izbori.
- 2001. - letonski supermaratonac Georg Jermolajev postavio svetski rekord u trčanju na duge staze, pretrčavši 5.000 kilometara za 888 časova i 42 minuta. To je bio prvi svetski rekord u novom milenijumu.
- 2002. - generalni sekretar Ujedinjenih nacija Kofi Anan odobrio osnivanje suda za ratne zločine tokom desetogodišnjeg rata u Sijera Leoneu.
- 2003. - u intervenciji policije na smirivanju uličnih protesta u Karakasu, u Venecueli, između grupe simpatizera i protivnika predsednika Uga Čavesa, poginule najmanje dve osobe, a 78 povređeno.
[uredi - уреди] Rođenja
- 106. pne. - Marko Tulije Ciceron, rimski pisac, filozof, političar i govornik
- 1829. - Konrad Duden
- 1850. - Sonja Kowalewska, ruska matematičarka
- 1887. - August Macke, njemački slikar († 1914.)
- 1892. - J.R.R.Tolkien, pisac i jezikoslovac († 1973.)
- 1897. - Pola Negri, glumica († 1987.)
- 1897. - Marion Davies, glumica († 1961.)
- 1929. - Sergio Leone, talijanski glumac
- 1933. - Maxie Wander, glumica
- 1946. - Victoria Principal, američka glumica
- 1952. - Gianfranco Fini, talijanski političar i ministar vanjskih poslova
- 1956. - Mel Gibson, američki glumac
- 1960. - Marla Glen, američka pjevačica bluesa
- 1969. - Mihael Šumaher, nemački vozač formule 1
[uredi - уреди] Smrti
- 1322. - Philip V, kralj Francuske
- 1784. - Baldassare Galuppi, talijanski skladatelj (* 1706.)
- 1875. - Pjer Atanaz Larus, francuski leksikograf i enciklopedista (r. 1817)
- 1896. - Miho Klaić, hrvatski političar (* 1829.)
- 1923. - Jaroslav Hašek, češki pisac (r. 1883)
- 1931. - Žozef Žak Sezar Žofr, francuski maršal
- 1933. - Jack Pickford, glumac, Hollywoodski prvi "negativac".
- 1950. - Emil Jannings, glumac
- 1967. - Jack Ruby, ubojica Lee Harvey Oswalda
- 1979. - Conrad Hilton, hotelijer
- 2011. - Fadil Hadžić, hrvatski režiser (* 1922.)
[uredi - уреди] Praznici i dani sećanja
Vidi takođe: Godišnji kalendar - Dnevni kalendar
