5. 5.
Izvor: Wikipedia
(Preusmjereno sa 5.5.)
Sadržaj/Садржај |
[uredi - уреди] 5. svibnja - 5. maj
5. svibnja (5.5.) je 125. dan godine po gregorijanskom kalendaru (126. u prijestupnoj godini). Do kraja godine ima još 238 dana.
[uredi - уреди] Događaji
- 1855. - Crnogorski knez Danilo I Petrović doneo Opšti zemaljski zakonik, u koji su unete imovinske i poreske reforme.
- 1860. - Italijanski revolucionar Đuzepe Garibaldi sa svojih "1.000 crvenih košulja" isplovio iz Đenove prema Siciliji, koju je osvojio krajem jula.
- 1904. - Na brdu Volujica kod Bara postavljena radio-telegrafska stanica Markonijevog sistema, prva na Balkanu.
- 1912. - Dragutin Novak, prvi hrvatski pilot, pobjeđuje na aeromitingu u Grazu gdje doživljava pad.
- 1930. - Britanske vlasti u Indiji uhapsile Mahatmu Gandija zbog njegove kampanje građanske neposlušnosti.
- 1936. - Italijanske trupe pod komandom feldmaršala Pjetra Badolja okupirale Adis Abebu, prestonicu Etiopije.
- 1941. - Drugi svetski rat: U oslobođenu Adis Abebu, glavni grad Etiopije, ušao car te zemlje Haile Selasije I.
- 1945. - Drugi svetski rat: Sovjetske trupe u Drugom svetskom ratu ušle u mesto Pinemunde, odakle su Nemci ispaljivali rakete "Fau1" i "Fau 2".
- Trupe SAD oslobodile nemački nacistički koncentracioni logor "Mathauzen".
- Praški ustanak protiv njemačke nacističke vlasti.
- 1954. - General Alfredo Štresner vojnim udarom oborio predsednika Paragvaja Federika Čavesa, počevši tako tridesetčetvorogodišnju diktaturu.
- 1955. - Odlukom saveznika Savezna Republika Nemačka ponovo stekla suverenitet.
- 1961. - Iz Kejp Kanaverala lansiran kosmički brod "Merkjuri", prva kosmička letelica SAD s ljudskom posadom, kojim je upravljao Alen Bartlet Šepard.
- 1978. - Teroristička organizacija "Crvene brigade" saopštila da je ubila bivšeg premijera Italije Alda Mora, otetog u martu 1978. Njegovo telo nađeno dva dana kasnije u jednom automobilu u centru Rima.
- 1981. - Bobi Sends, prvi od 10 pripadnika IRA, umro u zatvoru "Mejz" u Severnoj Irskoj od posledica štrajka glađu.
- 1990. - U Zagrebu je održan 35. izbor za pjesmu Europe, Eurosong. Pobjednik je bio Talijan Toto Cutugno s pjesmom "Insieme:1992" (Zajedno:1992.)
- 1996. - U prisustvu španskog kralja Huana Karlosa, konzervativni lider, novi premijer Hose Maria Asnar, položio zakletvu, posle 13 godina vladavine socijalista.
- 1999. - Indonezija i Portugal potpisali dokument kojim je priznata nezavisnost Istočnog Timora.
- 2001. - Pripadnici pobunjeničke grupe "Unita" u Angoli kidnapovali 51 dečaka i 9 devojčica iz internata za ratnu siročad izvan Kaksita, severoistočno od Luande. Poginulo oko 200 civila.
- 2003. - Haški tribunal podigao optužnicu protiv bivšeg načelnika Državne bezbednosti Srbije Jovice Stanišića i bivšeg komandanta Jedinice za specijalne operacije Franka Simatovića, kojom se terete za učešće u zajedničkom zločinačkom poduhvatu uklanjanja nesrba u Hrvatskoj i Bosni i Hercegovoni, od 1991. do 1995. Uhapšeni 13. marta u policijskoj akciji "Sablja" a posle podizanja optužnice izručeni sudu u Hagu.
[uredi - уреди] Rođenja
- 1747. - Leopold II., njemačko-rimski car, ugarsko-hrvatski i češki kralj
- 1813. - Sören Kierkegaard, danski filozof
- 1815. - Ežen Martin Labiš, francuski pisac komedija i vodvilja.
- 1818. - Karl Marx, njemački filozof i političar
- 1864. - Henryk Sienkiewicz, poljski književnik
- 1883. - Petar Konjović, srpski kompozitor i muzički pisac. († 1970).
- 1919. - Georgios Papadopoulos, grčki diktator
- 1920. - Boro Andov, makedonski pisac († 1983.)
- 1968. - Dariusz Michalczewski, poljski bokser
[uredi - уреди] Smrti
- 1705. - Leopold I, rimsko-nemački car. (*1640).
- 1821. - Napoléon Bonaparte, francuski car Napoléon I.
- 1941. - Kraljica Natalija Obrenović, kraljica Srbije 1882-1888. (*1859).
- 1969. - Slavko Ježić, hrvatski književnik, književni povjesničar i prevoditelj (* 1895.)
- 1977. - Ludvig Erhard, nemački državnik i ekonomista.
- 1993. - Irving Hou, američki pisac i intelektualac.
- 2003. - Valter Sisulu, jedan od veterana u borbi protiv belaca u Južnoj Africi.
[uredi - уреди] Blagdani/Praznici
- Srpska pravoslavna crkva slavi:
