8 grudnia
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
8 grudnia jest 342. (w latach przestępnych 343.) dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostaje 23 dni.
Kalendarium dzień po dniu |
<< | grudzień 2011 | >> | ||||
Pn | Wt | Śr | Cz | Pt | So | Nd |
28 | 29 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 |
5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 |
Spis treści |
[edytuj] Święta
- Imieniny obchodzą: Alojzy, Apollo, Boguwola, Edyta, Elfryda, Euchariusz, Euchary, Hildemar, Makary, Maria, Marian, Narcyza, Patapiusz, Potapiusz, Romaryk, Marika i Świedarg.
- buddyzm – Dzień Oświecenia Buddy – najważniejsze buddyjskie święto w roku
- Bułgaria – Dzień Studenta
- Falklandy – rocznica bitwy koło Falklandów
- Guam – Dzień Matki Boskiej Camarin
- Panama – Dzień Matki
- Polska – Dzień Kupca[1] (w dzień wspomnienia Matki Bożej Niepokalanie Poczętej, zwanej "Matką Bożą Kupiecką")[2]
- Uzbekistan – Święto Konstytucji
- Wspomnienia i święta w Kościele katolickim[3][4]:
- Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi Panny (dzień wolny w wielu katolickich krajach)
- Św. Euchariusz (pierwszy biskup Trewiru)
- Św. Eutychian (papież)
- Św. Romaryk (opat)
[edytuj] Wydarzenia w Polsce
- 1432 – Zygmunt Kiejstutowicz, wyznaczony przez Jagiełłę do sprawowania władzy na Litwie stoczył pod Oszmianą bitwę z Świdrygiełłą, roszczącym sobie prawo do władzy i spiskującego z Krzyżakami.
- 1506 – Na Sejmie w Piotrkowie Zygmunt I Stary został wybrany królem polskim.
- 1717 – Starcie wojsk królewskich z konfederatami tarnogrodzkimi pod Sandomierzem.
- 1831 – Joachim Lelewel stanął na czele Komitetu Narodowego Polskiego.
- 1884 – Założono Poznański Chór Katedralny.
- 1906 – Założono klub sportowy Juvenia Kraków.
- 1918 – Odbyła się pierwsza inauguracja roku akademickiego na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.
- 1919:
- Potyczka polsko-czechosłowacka pod Kieżmarkiem.
- Rada Ambasadorów państw Ententy ustaliła w Paryżu linię Curzona jako wschodnią granicę Polski.
- 1923 – Powstała polska YMCA.
- 1933 – W Gdyni otwarto Dworzec Morski.
- 1937 – W Krynicy-Zdroju została uruchomiona pierwsza w kraju kolej linowo-terenowa na Górę Parkową.
- 1939 – Otwarto Kanał Gliwicki.
- 1941 – Hitlerowcy utworzyli obóz zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem.
- 1953 – O godz. 21.00, w Kaplicy Matki Bożej na Jasnej Górze po raz pierwszy odmówiono modlitwę Apelu Jasnogórskiego.
- 1958 – W Warszawie znaleziono ciało porwanego i zamordowanego Bogdana Piaseckiego, syna Bolesława.
- 1970 – Przeprowadzono spis powszechny.
- 1975 – Rozpoczął się VII zjazd PZPR.
- 1978 – Premiera filmu Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz?
- 1981 – Papież Jan Paweł II ustanowił Papieską Akademię Teologiczną w Krakowie (obecnie Uniwersytet Papieski Jana Pawła II).
- 1992 – Zaczęła obowiązywać tzw. Mała Konstytucja.
- 2001 – W Krakowie otwarto Most Kotlarski.
[edytuj] Wydarzenia na świecie
- 1400 – Vadstena w Szwecji uzyskała prawa miejskie.
- 1609 – W Mediolanie otwarto Bibliotekę Ambrozjańską.
- 1626 – Ferdynand III Habsburg został koronowany na króla Węgier.
- 1710 – Wojna o sukcesję hiszpańską: rozpoczęła się bitwa pod Brihuegą.
- 1744 – Założono miasto Copiapó w północnym Chile.
- 1812 – 40 osób zginęło w trzęsieniu ziemi z epicentrum w rejonie miasta Wrightwood w Kalifornii.
- 1854 – Papież Pius IX ogłosił dogmat o niepokalanym poczęciu Maryi.
- 1856 – W Lyonie założono Stowarzyszenie Misji Afrykańskich.
- 1863 – W pożarze kościoła Jezuitów w Santiago de Chile zginęło około 2,5 tys. osób.
- 1864:
- Papież Pius IX wydał encyklikę Quanta cura, potępiającą rozdział kościoła od państwa.
- W Bristolu otwarto Clifton Suspension Bridge.
- 1870 – Wojna francusko-pruska: rozpoczęła się bitwa pod Beaugency.
- 1881 – Pożar w Ringtheater w Wiedniu; zginęło ok. 400 osób.
- 1905 – Utworzono Australijskie Biuro Statystyczne (ABS).
- 1907 – Gustaw V został królem Szwecji.
- 1914 – I wojna światowa: w bitwie koło Falklandów Brytyjczycy rozgromili niemiecką Eskadrę Wschodnioazjatycką admirała von Spee.
- 1917 – Premier Portugalii Afonso Costa, po przewrocie wojskowym zorganizowanym przez generała Sidónio Paisa, ustąpił ze stanowiska i udał się na emigrację do Paryża.
- 1920 – Przewodniczący rumuńskiego senatu Constantin Coandă został ciężko ranny w wyniku zamachu dokonanego przez komunistę Maksa Goldsteina.
- 1929 – Rozegrano pierwsze piłkarskie derby Rzymu, w których AS Roma pokonała Lazio 1:0.
- 1931 – Luis Miguel Sánchez Cerro został prezydentem Peru.
- 1933 – W Saragossie wybuchła tzw. rewolucja libertarna, która objęła głównie hiszpańskie prowincje: Aragonia, Katalonia, Huesca i Teruel.
- 1936 – W stoczni w Kilonii zwodowano niemiecki pancernik Gneisenau.
- 1941:
- Stany Zjednoczone, Wielka Brytania i jej dominia oraz sojusznicy wypowiedzieli wojnę Japonii.
- Rozpoczęła się bitwa o Malaje.
- 1943 – W ośrodku w Bletchley Park w Wielkiej Brytanii uruchomiono pierwszy komputer Colossus, używany do łamania szyfrów niemieckiej maszyny Enigma (zwłaszcza Maszyny Lorenza).
- 1945 – Dokonano oblotu amerykańskiego śmigłowca Bell 47.
- 1949:
- Chińscy nacjonaliści ewakuowali się na Tajwan.
- Powstała Agencja Narodów Zjednoczonych dla Pomocy Uchodźcom Palestyńskim na Bliskim Wschodzie (UNRWA).
- W Panagjuriszte w Bułgarii podczas prac ziemnych znaleziono 9 złotych naczyń z przełomu IV i III wieku p.n.e. o wadze ponad 6 kg.
- 1952 – Icchak Ben-Zwi został prezydentem Izraela.
- 1955 – Komitet Ministrów Rady Europy wybrał projekt Arsèna Heitza na flagę europejską.
- 1956 – Zakończyły się XVI Letnie Igrzyska Olimpijskie w Melbourne.
- 1957 – W katastrofie samolotu Douglas DC-4 w Argentynie zginęło 61 osób.
- 1963 – W katastrofie lotu Pan Am 214 w Filadelfii zginęło 81 osób.
- 1965:
- Powstała Wspólnota monastyczna z Bose.
- Zamknięto obrady Soboru Watykańskiego II.
- 1966:
- Ponad 200 osób zginęło w wyniku zatonięcia greckiego promu samochodowego Iraklion, płynącego z Krety do Pireusu.
- Premiera filmu Wielka włóczęga.
- 1967 – W katastrofie samolotu Douglas C-54 Skymaster w peruwiańskich Andach zginęły 72 osoby.
- 1969 – W katastrofie greckiego samolotu Douglas DC-6 pod Atenami zginęło 90 osób.
- 1971 – Premiera filmu Mania wielkości.
- 1972 – Norman Kirk został premierem Nowej Zelandii.
- 1974:
- Grecy opowiedzieli się w referendum za zniesieniem monarchii.
- Została utworzona Irlandzka Narodowa Armia Wyzwoleńcza (INLA), będąca odłamem IRA.
- 1976 – Zespół The Eagles wydał album Hotel California.
- 1978 – Premiera filmu Łowca jeleni.
- 1979 – Choi Kyu-ha został prezydentem Korei Południowej.
- 1980 – W Nowym Jorku 25-letni szaleniec Mark David Chapman zastrzelił Johna Lennona przed wejściem do jego domu na Manhattanie.
- 1982:
- Premiery filmów: 48 godzin i Wybór Zofii.
- Rozpoczęto sprzedaż modelu Mercedes-Benz 190.
- W Surinamie wojsko aresztowało 15 czołowych działaczy opozycyjnych, którzy następnie zostali rozstrzelani w Forcie Zelandia w Paramaribo.
- 1987:
- W jednym z urzędów pocztowych w Melbourne 22-letni szaleniec Frank Vitkovic zastrzelił 8 osób, zranił 5, po czym popełnił samobójstwo.
- W Waszyngtonie Ronald Reagan i Michaił Gorbaczow podpisali Traktat INF o likwidacji arsenałów rakiet krótkiego i średniego zasięgu.
- 1991:
- Prezydenci Rosji Borys Jelcyn, Białorusi Stanisłau Szuszkiewicz i Ukrainy Leonid Krawczuk podpisali Układ białowieski rozwiązujący ZSRR i powołujący Wspólnotę Niepodległych Państw.
- Rumuni zatwierdzili w referendum nową konstytucję uchwaloną przez parlament 21 listopada.
- 1993 – Odkryto kometę 147P/Kushida-Muramatsu.
- 1994 – Odkryto pierwiastek chemiczny roentgen.
- 1995 – Wyciek 2-3 ton płynnego sodu w japońskiej eksperymentalnej elektrowni jądrowej Monju.
- 1997 – Jenny Shipley została pierwszą kobietą-premierem w historii Nowej Zelandii.
- 2000 – Duma zadecydowała o przyjęciu melodii hymnu radzieckiego z nowym tekstem jako hymnu narodowego Rosji.
- 2002 – W nocy z 7 na 8 grudnia skradziono z muzeum artysty w Amsterdamie dwa obrazy Vincenta van Gogha: Plaża w Scheveningen i Wyjście kongregacji z kościoła w Nuenen.
- 2004:
- Gitarzysta Dimebag Darrell i 3 inne osoby zginęły zastrzelone przez szaleńca, byłego żołnierza piechoty morskiej USA Nathana Gale'a w czasie koncertu zespołu metalowego Damageplan w Columbus (Ohio). Zamachowiec został zastrzelony przez policjanta.
- W Cuzco (Peru) powołano Unię Narodów Południowoamerykańskich.
- 2006:
- W Azerbejdżanie utworzono Park Narodowy Shahdagh.
- Z powodu wojskowego zamachu stanu zawieszono członkostwo Fidżi we Wspólnocie Narodów.
- 2007 – Wojna w Pakistanie: zakończyła się bitwa w Dolinie Swat.
- 2009 – W serii zamachów bombowych w Bagdadzie zginęło 127 osób, a 448 zostało rannych.
- 2010:
- 83 osoby zginęły, a 23 zostały ranne w pożarze więzienia pod Santiago de Chile.
- Strajk generalny w Czechach.
[edytuj] Urodzili się
- 65 p.n.e. – Horacy, rzymski poeta (zm. 8 p.n.e.)
- 1542 – Maria I Stuart, królowa Francji i Szkocji (zm. 1587)
- 1626 – Krystyna Waza, królowa Szwecji (zm. 1689)
- 1699 – Maria Józefa Habsburżanka, królowa Polski (zm. 1757)
- 1708 – Franciszek I Stefan, książę Lotaryngii, cesarz Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego (zm. 1765)
- 1750 – Jan Dufresse, francuski misjonarz, biskup, męczennik, święty katolicki (zm. 1815)
- 1832 – Bjørnstjerne Bjørnson, norweski pisarz, polityk (zm. 1910)
- 1858 – Włodzimierz Marian Kozłowski, polski polityk (zm. 1917)
- 1861 – Georges Méliès, francuski reżyser, producent filmowy (zm. 1938)
- 1862 – Georges Feydeau, francuski dramaturg (zm. 1921)
- 1864:
- Camille Claudel, francuska rzeźbiarka (zm. 1943)
- Aleksander Meysztowicz, polski polityk, minister (zm. 1943)
- 1865:
- Jean Sibelius, fiński kompozytor (zm. 1957)
- Jacques Salomon Hadamard, francuski matematyk (zm. 1963)
- 1867 – Aleksander Sulkiewicz, polski działacz niepodległościowy (zm. 1916)
- 1882 – Stanisław Jasiukowicz, polski polityk, zastępca Delegata Rządu na Kraj (zm. 1946)
- 1886 – Diego Rivera, meksykański malarz, grafik, architekt (zm. 1957)
- 1889 – Jan Otrębski, polski językoznawca, polonista (zm. 1971)
- 1890 – Bohuslav Martinů, czeski kompozytor (zm. 1959)
- 1908 – Zenon Kliszko, polski polityk (zm. 1989)
- 1911 – Lee J. Cobb, amerykański aktor (zm. 1976)
- 1915 – Ernest Lehman, amerykański reżyser filmowy (zm. 2005)
- 1916 – Richard Fleischer, amerykański reżyser filmowy (zm. 2006)
- 1918 – Jerzy Niemojewski, polski poeta, tłumacz (zm. 1989)
- 1919 – Kazimierz Żygulski, polski socjolog kultury, polityk, minister
- 1921 – Bogdan Danowicz, polski eseista, krytyk teatralny
- 1922 – Lucian Freud, brytyjski malarz (zm. 2011)
- 1923 – Pio Taofinu'u, samoański duchowny katolicki, kardynał (zm. 2006)
- 1925:
- Sammy Davis Jr., amerykański piosenkarz, aktor (zm. 1990)
- Arnaldo Forlani, włoski polityk, premier Włoch
- 1926 – Joachim Fest, niemiecki pisarz, historyk (zm. 2006)
- 1927:
- Wolfgang Hempel, niemiecki dziennikarz sportowy (zm. 2004)
- Władimir Szatałow, rosyjski kosmonauta
- 1928 – Jimmy Smith, amerykański organista jazzowy (zm. 2005)
- 1929:
- Kłara Rumianowa, rosyjska aktorka (zm. 2004)
- Sylwester Szyszko, polski reżyser filmowy
- 1930:
- John Morressy, amerykański pisarz SF i fantasy (zm. 2006)
- Izabela Płaneta-Małecka, polski lekarz, pediatra, minister
- Maximilian Schell, austriacki aktor, reżyser filmowy
- 1932 – Grzegorz Białkowski, polski fizyk, poeta, filozof, profesor i rektor Uniwersytetu Warszawskiego, senator RP (zm. 1989)
- 1932:
- Charly Gaul, luksemburski kolarz szosowy (zm. 2005)
- Hans-Jürgen Syberberg, niemiecki reżyser filmowy
- 1935 – Michael Kahn, amerykański montażysta filmowy
- 1936 – David Carradine, amerykański aktor, reżyser filmowy (zm. 2009)
- 1938 – John Kufuor, ghański polityk, prezydent
- 1939 – Eva Rosenhed, szwedzka curlerka
- 1941 – Bogdan Dziworski, polski operator filmowy, reżyser filmów dokumentalnych
- 1943 – Jim Morrison, amerykański poeta, wokalista zespołu The Doors (zm. 1971)
- 1945:
- John Banville, irlandzki pisarz, dziennikarz
- Maryla Rodowicz, polska piosenkarka
- 1947:
- Gregg Allman, amerykański muzyk zespołu The Allman Brothers Band
- Thomas Cech, amerykański chemik, laureat Nagrody Nobla
- Wojciech Chudy, polski filozof, etyk, pedagog (zm. 2007)
- 1948 – Stefan Białas, polski piłkarz, trener piłkarski
- 1949 – Nancy Meyers, amerykańska reżyserka filmowa
- 1953:
- Kim Basinger, amerykańska aktorka
- Władysław Kozakiewicz, polski lekkoatleta, tyczkarz
- Marek Pol, polski polityk, wicepremier
- 1957:
- Michaił Kasjanow, rosyjski polityk, premier Rosji
- Phil Collen, brytyjski gitarzysta zespołu Def Leppard
- 1958 – Mirosław Okoński, polski piłkarz
- 1961 – Thomas Norgren, szwedzki curler
- 1962:
- Marty Friedman, amerykański gitarzysta
- Wendell Pierce, amerykański aktor
- Dmitrij Wasiljew, rosyjski biathlonista
- 1963 – Brian McClair, szkocki piłkarz, trener piłkarski
- 1964;
- Teri Hatcher, amerykańska aktorka
- Nikola Jerkan, chorwacki piłkarz
- 1966 – Sinéad O'Connor, irlandzka piosenkarka
- 1967:
- Niver Arboleda, kolumbijski piłkarz (zm. 2011)
- Andreas Kapp, niemiecki curler
- Maria Wietrzykowska, polska muzyk, producent muzyczny
- 1968 – Michael Cole, amerykański komentator wrestlingu
- 1970 – Katarzyna Sławińska, polska dziennikarka
- 1971 – Abdullah Ercan, turecki piłkarz
- 1972 – Joanna Kos-Krauze, polska reżyserka filmowa
- 1973 – Corey Taylor, amerykański wokalista zespołu Slipknot
- 1974:
- Cristian Castro, meksykański piosenkarz
- Irina Nikułczina, bułgarska biathlonistka
- 1975 – Ana Stanić, serbska piosenkarka
- 1976:
- Dominic Monaghan, brytyjski aktor
- Nirupama Sanjeev, indyjska tenisistka
- 1977 – Aleksandra Olsza, polska tenisistka
- 1978:
- Ville Kantee, fiński skoczek narciarski
- Ian Somerhalder, amerykański aktor
- 1982:
- Ian Blackwood, kanadyjski aktor
- Raquel Kops-Jones, amerykańska tenisistka
- Nicki Minaj, amerykańska raperka
- 1985 – Dwight Howard, amerykański koszykarz
- 1988 – Denis Biriukow, rosyjski siatkarz
- 1993 – AnnaSophia Robb, amerykańska aktorka, piosenkarka
[edytuj] Zmarli
- 899 – Arnulf z Karyntii, król wschodniofrankijski (ur. 850)
- 1201 – Bolesław I Wysoki, książę śląski (ur. 1127)
- 1211 – Adelajda, księżniczka małopolska, córka Kazimierza II Sprawiedliwego (ur. zap. ok. 1180)
- 1638 – Ivan Gundulić, chorwacki poeta (ur. 1589)
- 1643 – John Pym, angielski polityk (ur. 1583/1584)
- 1681 – Gerard ter Borch, (Gerard Terborch), holenderski malarz (ur. 1617)
- 1709 – Thomas Corneille, francuski dramaturg (ur. 1625)
- 1793 – Madame du Barry, francuska kurtyzana, faworyta Ludwika XV (ur. 1743)
- 1830 – Benjamin Constant, francuski pisarz, filozof, polityk (ur. 1767)
- 1859 – Thomas de Quincey, angielski eseista, krytyk literacki (ur. 1785)
- 1864 – George Boole, angielski matematyk, filozof (ur. 1815)
- 1894:
- Pafnutij Czebyszew, rosyjski matematyk (ur. 1821)
- Jan Krzeptowski, polski muzyk, gawędziarz (ur. 1809)
- 1903 – Herbert Spencer, angielski filozof, socjolog (ur. 1820)
- 1907 – Oskar II, król Szwecji i Norwegii (ur. 1829)
- 1914 – Maximilian von Spee, niemiecki admirał (ur. 1861)
- 1933 – John Joly, irlandzki chemik, fizyk (ur. 1857)
- 1935 – Erkki Karu, fiński reżyser filmowy (ur. 1887)
- 1940 – Edward Krasiński, polski działacz społeczny, pamiętnikarz (ur. 1870)
- 1943 – Piotr Drzewiecki, polski inżynier, prezydent Warszawy (ur. 1865)
- 1954 – Stanisław Zdyb, polski taternik, fotograf, członek TOPR (ur. 1884)
- 1972 – William Dieterle, amerykański reżyser filmowy (ur. 1893)
- 1977 – Mieczysław Piotrowski, polski pisarz, satyryk, grafik (ur. 1910)
- 1978 – Golda Meir, izraelski polityk, premier Izraela (ur. 1898)
- 1979 – Henryk Paszkiewicz, polski historyk (ur. 1897)
- 1980 – John Lennon, brytyjski muzyk grupy The Beatles (ur. 1940)
- 1989:
- Szymon Datner, polski historyk (ur. 1902)
- Max Grundig, niemiecki przemysłowiec (ur. 1908)
- 1990:
- Tadeusz Kantor, polski reżyser teatralny, plastyk (ur. 1915)
- Martin Ritt, amerykański reżyser filmowy (ur. 1914)
- 1994:
- Max Bill, szwajcarski rzeźbiarz, architekt (ur. 1908)
- Antônio Carlos Jobim, brazylijski kompozytor (ur. 1927)
- 1998 – Andrzej Gwiżdż, polski prawnik, profesor (ur. 1923)
- 1999 – Péter Kuczka, węgierski pisarz (ur. 1923)
- 2003:
- Rubén González, kubański pianista zespołu Buena Vista Social Club (ur. 1919)
- Andrzej Wierciński, polski antropolog, religioznawca (ur. 1930)
- 2004 – Dimebag Darrell, amerykański gitarzysta zespołów: Pantera i Damageplan (ur. 1966)
- 2005:
- Jacques Hogewoning, holenderski działacz sportowy (ur. 1923)
- Leo Scheffczyk, niemiecki duchowny katolicki, kardynał (ur. 1920)
- 2007:
- Wacław Karłowicz, polski duchowny katolicki (ur. 1907)
- Ryszard Schramm, polski biolog, taternik, podróżnik (ur. 1920)
- 2008 – Kerryn McCann, australijska lekkoatletka, biegaczka (ur. 1967)
- 2011:
- Gilbert Adair, brytyjski pisarz (ur. 1944)
- Zelman Cowen, australijski prawnik, gubernator generalny Australii (ur. 1919)
Przypisy
|