23. 7.

Dani - Godine
prethodni dan - sledeći dan

---

23. srpnja - 23. jul

Događaji

• 1759. Rusi u Sedmogodišnjem ratu, pod komandom generala Petra Semjonoviča Saltikova, potukli prusku armiju u bici kod Kaja, na istoku Nemačke.
• 1828. Vilijem Bart iz Mičigena, SAD, patentirao „tipografer“, koji se smatra prvom pisaćom mašinom.
• 1840. britanski parlament doneo zakon o ujedinjenju Gornje Kanade, s pretežno engleskim, i Donje, s pretežno francuskim stanovništvom, u jednu političko-upravnu celinu sa zajedničkim parlamentom.
• 1914. Austro-Ugarska uputila ultimatum Srbiji da sprovede istragu povodom atentata na prestolonaslednika Franca Ferdinanda 28. 6. u Sarajevu, zahtevajući da u istrazi učestvuju i austrougarski policajci. Srbija odbila zahtev smatrajući da je to zadiranje u suverenitet države. Austro-Ugarska 28.7. objavila rat Srbiji.
• 1920. francuske trupe savladale arapsku vojsku kralja Fejsala I, ušle u Damask i učvrstile svoj mandat nad Sirijom.

• 1942. nemačke trupe počele nadiranje prema Staljingradu, gde je vođena jedna od najvećih bitaka Drugog svetskog rata. Završena 2.2. 1943. nemačkim porazom.
• 1943. u eksploziji bombe podmetnute u hotelu „King David“ u Jerusalimu poginulo više od 90 osoba, mahom britanskih oficira i vojnih službenika. Odgovornost preuzela ekstremna jevrejska cionistička organizacija „Irgun“.
• 1952. u giptu izvršen vojni puč pod vođstvom generala Mohameda Nagiba, kojim je zbačen kralj Faruk I. Na presto stupio njegov maloletni sin Fuad II, a naredne godine proglašena republika na čelu s generalom Nagibom.
• 1974. grčka vojna vlada pozvala Konstantina Karamanlisa da se vrati iz izbeglištva u Parizu i formira Vladu. To je bio kraj sedmogodišnje vladavine vojne hunte u Grčkoj.
• 1982. Međunarodna komisija za lov na kitove donela odluku o potpunoj zabrani komercijalnog lova na kitove. Zabrana stupila na snagu 1985.
• 1983. borba za nezavisnost Tamila eskalirala u građanski rat u Šri Lanki, kada su tamilski pobunjenici ubili 13 vojnika, a sinhaleška većina odgovorila ubijanjem hiljade tamilskih civila na jugu zemlje.
• 1991. Komunistička partija SSSR objavila nacrt platforme kojom se prihvataju privatna svojina, integracija ekonomije u svetsko tržište i sloboda veroispovesti.
• 1995. Ujedinjene nacije izdale naredbu o raspoređivanju Snaga za brza dejstva na području Sarajeva.
• 1996. u Sarajevo stigao prvi kontigent oružja iz američkog programa „Opremi i obuči“, namenjen armiji Federacije Bosne i Hecegovine.
• 1997. Skupština Jugoslavije izabrala Slobodana Miloševića, dotadašnjeg predsednika Srbije, za predsednika SRJ. Ispred skupštinske zgrade okupilo se više hiljada ljudi, jedni su izražavali podršku, a drugi protestovali, dok su beogradski studenti akcijom „Jedna izgubljena glava, jedna cipela“ obeležili osam godina Miloševićeve vladavine, tokom koje je ogroman broj mladih ljudi napustio zemlju.
• 1999. ruski kosmonaut Sergej Avdejev postavio, boraveći u svemirskoj stanici „Mir“ 712 dana, novi rekord u neprekidnom boravku u svemiru.
• 2000. Lans Armstrong drugu godinu zaredom pobedio na prestižnoj trci „Tur de Frans“, iako su lekari tokom njegovog lečenja 1996. procenili da su male šanse da preživi jer bolčuje od raka.
• 2001. jedini međunarodni aerodrom u Šri Lanki zatvoren kada su „Tamilski tigrovi“ izvršili teroristički napad na obližnju vojnu vazduhoplovnu bazu. U napadu ubijeno 18 ljudi, a unisteno ili oštećeno 13 aviona.

Rođenja

• 1892. Haile Selasije, etiopski car od 1930. Iz zemlje izbegao 1936. posle italijanske okupacije, vratio se 1941. i vladao do 1974, kad je zbačen državnim udarom.
• 1906. - Vladimir Prelog, hrvatski znanstvenik, kemičar (u. 1998.)
• 1908. - Elio Vittorini, talijanski književnik (u. 1966.)
• 1920 - Amalia Rodrigues, portugalska pjevačica tradicionalne muzike fado
• 1931. ruski šahovski velemajstor Viktor Korčnoj, jedan od najboljih šahista XX veka, koji je 1976. emigrirao iz tadašnjeg SSSR.
• 1938 - Götz George, njemački glumac
• 1957 - Theo van Gogh, nizozemski režiser
• 1973 - Monica Lewinsky, američka predsjednička praktikantica u Bijeloj kući

Smrti

• 1757 - Domenico Scarlatti, talijanski kompozitor
• 1875. - Ajzak Merit Singer, američki pronalazač šivaće mašine.
• 1885. - Julisiz Simpson Grant, vrhovni komandant armije Severa u građanskom ratu i predsednik SAD.
• 1916. - Vilijam Remzi, škotski hemičar, dobitnik Nobelove nagrade za hemiju 1904. <!- Sir William Ramsay-->
• 1948. - Dejvid Vork Grifit, američki filmski režiser i producent
• 1951. - Anri Filip Peten, francuski maršal i državnik, junak iz Prvog svetskog rata i kvislinški vođa u Drugom svetskom ratu.
• 1966. - Montgomery Clift, američki glumac
• 1997. - Andew Cunanan, američki ubica
• 1999. - marokanski kralj Hasan II, posle 38 godina vladavine. Nasledio ga sin Mohamed
• 2011. - Amy Winehouse, engleska pjevačivca