23. 8.
Izvor: Wikipedia
(Preusmjereno sa 23.8.)
Sadržaj/Садржај |
[uredi - уреди] 23. kolovoza - 23. avgust
23. kolovoza (23.8.) je 235. dan godine po gregorijanskom kalendaru (236. u prijestupnoj godini). Do kraja godine ima još 130 dana.
[uredi - уреди] Događaji
- 1514. Otomanski sultan Selim I pobedio je u bici kod Čaldirana persijskog šaha Ismaila, potom je osvojio Siriju (1516).
- 1775. kralj Engleske Džordž II proglasio je američke koloniste, koji su u aprilu počeli borbe za nezavisnost američkih država, pobunjenicima i unajmio 20.000 nemačkih plaćenika da se obračunaju s njima. Američki rat za nezavisnost završen je pobedom kolonija 1783.
- 1821. Meksiko je proglasio nezavisnost od [Španije.
- 1839. na početku Opijumskog rata sa Kinom, Velika Britanija je zauzela Hongkong.
- 1914. Japan je objavio rat Nemačkoj u Prvom svetskom ratu.
- 1929. - U Jeruzalemu su naoružani arapski dobrovoljci upali u židovsku četvrt, pa je britanska mandatna vlast uvela izvanredno stanje i tek je nakon masovne uporabe vojske 27. kolovoza uspostavljen mir.
- 1939. - U Moskvi su Sovjetski savez i Njemačka potpisali pakt o nenapadanju. U tajnom su se dodatku Hitler i Staljin dogovorili o interesima u istočnoj i jugoistočnoj Europi.
- 1942. - Trodnevna pomorsko-zračna bitka kod Solomonskih otoka završena je bez pobjednika.
- 1942. počela je bitka za Staljingrad, najveća bitka u Drugom svetskom ratu. Završena je 2. februara 1943. katastrofalnim porazom Nemaca i njihovih saveznika, koji je označio prekretnicu Drugog svetskog rata na evropskom ratištu.
- 1944. savezničke trupe su u Drugom svetskom ratu oslobodile francuski grad Marsej.
- 1944. Rumunija je, u Drugom svetskom ratu, prekinula savezništvo sa Hitlerovom Nemačkom i pridružila se Saveznicima. Kralj Mihail I objavio je rat Nemačkoj i naredio da se uhapsi pronacistički lider Jon Antonesku.
- 1945. privremena Narodna skupština Demokratske Federativne Jugoslavije donela je Zakon o agrarnoj reformi i kolonizaciji, kojim je oduzet višak zemlje i poljoprivredne imovine zemljoposednicima, crkvama i manastirima i tzv. nezemljoradnicima.
- 1962. američki telekomunikacioni satelit Telstar emitovao je prvi televizijski prenos između SAD i Evrope.
- 1973. pljačkaš banke u Stokholmu uzeo je četvoro ljudi za taoce. Tokom šest dramatičnih dana između pljačkaša i zarobljenika razvilo se prijateljstvo koje je kasnije opisano i analizirano kao "Stokholmski sindrom".
- 1979. prvak Boljšoj baleta Aleksandar Godunov zatražio je i dobio politički azil u SAD.
- 1990. sovjetska republika Jermenija objavila je nezavisnost, a Estonija je počela pregovore o odvajanju od tadašnjeg SSSR-a.
- 1992. oko 200 mladih neonacista je u prisustvu stotina oduševljenih pristalica napalo hostel za izbeglice u nemačkom gradu Rostok i sukobilo se sa policijom.
- 1996. ministri inostranih poslova SR Jugoslavije i Hrvatske Milan Milutinović i Mate Granić potpisali su u Beogradu, u Palati federacije, sporazum o normalizaciji odnosa. Sporazumu je prethodio susret predsednika Srbije i Hrvatske Slobodana Miloševića i Franje Tuđmana, 7.8. u Atini.
- 1996. u Beogradu je otvorena kancelarija za vezu haškog Međunarodnog suda za ratne zločine počinjene na prostoru bivše Jugoslavije. Kancelarija je otvorena na osnovu sporazuma koji su vlasti SRJ i predstavnici UN, posle višemesečnih pregovora, potpisale u Njujorku.
- 1999. ruski kosmonaut Sergej Avdejev postavio je, boraveći u svemirskoj stanici Mir 712 dana, novi rekord u neprekidnom boravku u svemiru.
- 2000. avion "erbas A320" kompanije "Galf er" sa 135 putnika i osam članova posade srušio se u vode Zaliva, na pet kilometara severno od obale Bahreina. Uzrok pada bio je požar u jednom od motora. U udesu nije bilo preživelih.
- 2001. japanski sud doneo je odluku da centralna vlada mora da plati odštetu od 375.000 dolara petnaestorici Korejanaca koji su odmah po završetku Drugog svetskog rata preživeli eksploziju na japanskom brodu.
[uredi - уреди] Rođenja
- 1754. - Luj XVI, francuski kralj od 1774.
- 1864. - Elefterios Venizelos, grčki državnik.
- 1912. - Džin Keli, američki filmski glumac, režiser i baletski igrač.
- 1924. - Ephraim Kishon, izraelski humorist, dramatičar, scenarist i filmski redatelj (u. 2005.)
- 1945 - Rita Pavone, talijanska pjevačica i glumica
- 1949. - Vicky Leandros, grčka pjevačica
- 1970. - River Phoenix, američki filmski glumac (u. 1993.)
- 1977. - Jelena Rozga, pjevačica (grupa Magazin)
- 1988. - Niki Leinso, hrvatska glazbenica
[uredi - уреди] Smrti
- 1305. u Londonu je obešen Vilijam Volas, vođa Škota u borbi protiv Engleza.
- 1863. ruski glumac Mihail Semjonovič Ščepkin, najznačajniji umetnik tadašnjeg ruskog i svetskog pozorišta, koji je bio uzor generacijama glumaca.
- 1892. Deodoro da Fonseca, brazilski političar (r. 1827.)
- 1926. američki glumac italijanskog porekla Rudolf Valentino, najpopularnija filmska zvezda početkom 20. veka. Njegova iznenadna smrt u 31. godini izazvala je masovnu histeriju, posebno ženske publike.
- 1944. - Abdul Medžid II, turski sultan. (r.1868.)
- 1982. Alberto Cavalcanti, brazilski filmski redatelj (r. 1897.)
- 1989. srpski vajar Nebojša Mitrić koji je na reljefima ovekovečio mnoge glumce i znamenite ličnosti. Njegovo poslednje delo je krst na hramu Svetog Save na Vračarskom platou u Beogradu.
- 1999. marokanski kralj Hasan Drugi (70).
