1992

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Ga naar: navigatie, zoeken

1992

Eeuwen:	19e eeuw · 20e eeuw · 21e eeuw
Decennia:	1980-1989 · 1990-1999 · 2000-2009
Jaren:	< · 1990 · 1991 · 1992 · 1993 · 1994 · >
Maanden:	jan · feb · mrt · apr · mei · jun jul · aug · sep · okt · nov · dec
Jaartelling in verschillende culturen

Ab urbe condita:		2745 MMDCCXLV
Armeense jaartelling:		1441 ԹՎ ՌՆԽԱ
Chinese jaartelling:		4688 – 4689 戊未 – 己申
Christelijke jaartelling:		1992 MCMXCII
Ethiopische jaartelling:		1984 –1985
Hebreeuwse jaartelling:		5752 – 5753
Hindoekalenders:
- Vikram Samvat		2047 – 2048
- Shaka Samvat		1914 – 1915
- Kali Yuga		5093 – 5094
Iraanse jaartelling:		1370 –1371
Islamitische jaartelling:		1413 – 1414
Maçonnieke jaartelling:		5991 - 5992
Dit jaar naar onderwerp
Film in 1992
Lijst van landen in 1992
Sterfgevallen in 1992
Sport in 1992
Gregoriaanse kalender van 1992

Het jaar 1992 is een jaartal volgens de christelijke jaartelling.

[bewerken] Gebeurtenissen

januari

In Algerije wordt de tweede ronde van de parlementsverkiezingen afgelast nadat de eerste ronde een overwinning voor de fundamentalistische moslims liet zien. Als reactie hierop beginnen fundamentalisten een terreurcampagne.
Oprichting van het ISOC (Internet Society).
Volksmacht, het weekblad van de christelijke arbeidersbeweging in Vlaanderen, verandert zijn naam in Visie.

1 - In Nederland treden boek 3, 5, 6 en een deel van boek 7 van het Nieuw Burgerlijk Wetboek in werking. Er is 45 jaar aan gewerkt.
1 - De Egyptenaar Boutros Boutros-Ghali wordt Secretaris-Generaal van de VN.
1 - George H.W. Bush is de eerste president die het Australische parlement toespreekt.
2 - Servië en Kroatië sluiten een wapenstilstand.
8 - De Serviërs in Bosnië en Herzegovina roepen hun eigen republiek uit.
11 - Paul Simon is de eerste grote artiest die optreedt in Zuid-Afrika na de culturele boycot van dat land.
13 - Japan verontschuldigt zich voor de seksuele uitbuiting van Koreaanse vrouwen tijdens de Tweede Wereldoorlog.
14 - De eerste ICSI-baby wordt geboren.
15 - Van Joegoslavië worden een onafhankelijk Slovenië en een onafhankelijk Kroatië afgesplitst.
16 - De regering van El Salvador en het Nationaal Bevrijdingsfront Farabundo Martí (FMLN) tekenen na een burgeroorlog, die twaalf jaar heeft geduurd en ten minste 75.000 levens heeft geëist, de vrede van Chapultepec.
19 - De pas twintigjarige Fries Falko Zandstra wordt de jongste Europese schaatskampioen aller tijden. Het is de eerste keer dat hij deelneemt aan een internationaal seniorenkampioenschap.
22 - Zaïrese rebellen bezetten het nationale radiostation en eisen aldaar het aftreden van de regering.
22 - Roberta Bondar wordt de eerste Canadese vrouw in de ruimte.
26 - Boris Jeltsin kondigt aan dat Rusland geen kernraketten meer op Amerikaanse steden zal richten.

februari

7 - Het Verdrag van Maastricht, dat tijdens het Nederlands voorzitterschap in december 1991 werd gesloten, wordt ondertekend door de lidstaten van de Europese Unie. De Britten hebben voorbehouden gemaakt over de monetaire eenwording en de Sociale paragraaf.
8 - In Albertville in Frankrijk starten de Olympische Winterspelen.
10 - Jim Courier lost Stefan Edberg na 22 weken af als nummer één op de wereldranglijst der tennisprofessionals, maar de Amerikaan moet die positie na zes weken al weer afstaan aan de Zweed.
11 - In Nederland stort een F-16 neer in de Hengelose woonwijk Hasseler Es.
26 - Het Ierse hooggerechtshof laat toe dat een 14-jarig slachtoffer van verkrachting een abortus krijgt.

maart

12 - Mauritius wordt een republiek en blijft lid van het Gemenebest van Naties.
13 - Een aardbeving met een kracht van 6,8 op de schaal van Richter maakt ten minste 500 slachtoffers in Oost-Turkije.
17 - In een referendum stemmen blanke Zuid-Afrikanen voor het afschaffen van het apartheidsbeleid in Zuid-Afrika.
18 - Microsoft brengt Windows 3.1 uit.
18 - Alija Izetbegović (leider van de Bosnische moslims), Mate Boban (Bosnisch-Kroatisch leider) en Radovan Karadžić (Bosnisch-Servisch leider) bereiken overeenstemming over het plan-Cutileiro.
21 - VN Veiligheidsraad-resolutie 743 wordt aangenomen, waarmee de vredesmacht UNPROFOR in het leven wordt geroepen.
24 - Dirk Frimout wordt de eerste Belgische ruimtevaarder, aan boord van de Spaceshuttle Atlantis.
25 - In Amsterdam wordt voor het eerst een referendum gehouden. Bij een magere opkomst kiest de bevolking voor een autoluwe binnenstad. De politiek besluit tot een reductie van het autoverkeer in het centrum van 35 % binnen tien jaar.

april

5 - Bosnië en Herzegovina verklaart zich onafhankelijk.
5 - Kieren Perkins scherpt in Canberra het wereldrecord op de 1500 meter vrije slag aan tot 14.48,40 s. Het oude record (14.50,36 s) stond sinds 13 januari 1991 op naam van de Duitse zwemmer Jörg Hoffmann.
9 - John Major blijft tegen de verwachtingen in premier van het Verenigd Koninkrijk, nu zijn Conservative Party de parlementsverkiezingen heeft gewonnen.
12 - Euro Disney opent zijn deuren.
13 - Aardbeving bij Roermond met een magnitude van 5,8 op de schaal van Richter.
22 - 206 mensen verliezen het leven bij twee explosies in Guadalajara, Mexico.
25 - Olaf Ludwig wint de 27ste editie van Nederlands enige wielerklassieker, de Amstel Gold Race.
29 - Nadat de politieagenten vrijgesproken werden van mishandeling van Rodney King breken in Los Angeles rellen uit.
30 - Eén speelronde voor het einde van de reguliere competitie stelt HDM de landstitel in de Nederlandse hockeyhoofdklasse veilig door Kampong in Den Haag met 2-0 te verslaan.

mei

10 - Zweden prolongeert de wereldtitel door Finland met 5-2 te verslaan in de finale van het wereldkampioenschap ijshockey voor A-landen in Tsjecho-Slowakije.
10 - PSV wordt landskampioen voetbal in Nederland.
10 - Club Brugge wordt landskampioen voetbal in België.
13 - Ajax wint de UEFA Cup door over 2 finalewedstrijden het Italiaanse Torino FC te verslaan.
15 - In Genua (Italië) opent de wereldtentoonstelling van 1992.
22 - Johnny Carson presenteert voor de laatste keer de Tonight Show in de VS.
23 - In Italië wordt rechter Giovanni Falcone met een bom vermoord door de maffia.
26 - De directeur van Adobe Systems, Charles Geschke, wordt ontvoerd op de parkeerplaats van zijn bedrijf. De ontvoerders vragen €500.000 losgeld maar worden later aangehouden.

juni

De laatste westerse gijzelaars in Libanon komen vrij.
8 - Farag Foda, islamitisch denker en columnist, wordt door moslimfundamentalisten in zijn bureau vermoord.
17 - Rusland en de Verenigde Staten tekenen een akkoord over de vermindering van hun aantallen wapens (START II).
22 - 2 Skeletten, opgegraven in Jekaterinenburg (Rusland), worden geïdentificeerd als tsaar Nicolaas II en diens vrouw.
26 - Het in allerijl opgetrommelde Denemarken, vervanger van het geboycotte Joegoslavië, wint in Stockholm het EK voetbal door Duitsland in de finale met 2-0 te verslaan.

juli

08 - Uithoorn werd 's ochtends even voor tienen opgeschrikt door een grote explosie bij Cindu/Nevcin-Polymers. Als direct gevolg van deze explosie kwamen drie bedrijfsbrandweerlieden om. Er vielen elf gewonden waarvan drie ernstig. Door het mooie weer was de rook zelfs zichtbaar in Almere. Daarnaast werd, ook buiten het bedrijfsterrein, grote schade aangericht.
17 - Minister Theo Kelchtermans (CVP) lanceert een denkoefening om vrachtverkeer in de Antwerpse Kennedytunnel tol te laten betalen.
20 - Václav Havel neemt ontslag als president van Tsjecho-Slowakije.
25 - De Olympische Zomerspelen 1992 openen in Barcelona.
26 - Miguel Indurain wint de 79ste editie van de Ronde van Frankrijk. Het is de tweede eindoverwinning op rij voor de Spaanse wielrenner.
31 - Kieren Perkins scherpt bij de Olympische Spelen in Barcelona zijn eigen wereldrecord op de 1500 meter vrije slag aan tot 14.43,48 s. Het oude record (14.48,40 s) stond sinds 5 april op naam van de Australische zwemmer.

augustus

7 - Buckingham Palace opent voor de 1e maal voor het publiek.
13 - dag van de linkshandigen voor het eerst gevierd.

september

3 - De musical Elisabeth van Michael Kunze en Sylvester Levay met Pia Douwes en Uwe Kröger in de hoofdrollen gaat in Wenen in wereldpremière.
11 - Carmine Alfieri, de belangrijkste man van de Napolitaanse Camorra, wordt door de Italiaanse politie gearresteerd.
In Peru wordt de leider van de guerrillabeweging Lichtend Pad gearresteerd.
16 - Het Britse pond sterling en de Italiaanse lire worden uit de ERM gegooid. De dag staat bekend als Zwarte Woensdag.
20 - Het vliegveld Ypenburg gaat dicht.

oktober

4 - Een vliegtuig van de Israëlische maatschappij El Al stort neer in de Amsterdamse wijk Bijlmermeer en boort zich in twee flats. De Bijlmerramp kostte 43 mensen het leven.
9 - Een meteoriet van 13 kg vernielt een auto in Peekskill, New York.
29 - De eerste hindoe-satellietzender begint uit te zenden.
31 - Paus Johannes Paulus II erkent namens de kerk het gelijk van Galileo Galilei in de opvatting dat de aarde rond de zon draait en niet omgekeerd. Het proces tegen Galilei waarin hij werd veroordeeld had 359 jaar eerder plaatsgevonden.

november

3 - Bill Clinton verslaat George H.W. Bush in de presidentsverkiezingen in de VS.
11 - De Anglicaanse Kerk stemt voor het toelaten van vrouwen als priester.
20 - Rond het middaguur breekt in Windsor Castle brand uit bij de Private Chapel.
30 - Bij een treinramp bij Hoofddorp kost 5 mensen het leven, 33 mensen raken gewond.

december

3 - In de VN Veiligheidsraad wordt Resolutie 794 goedgekeurd. Die resolutie richt UNITAF op voor de hulpverlening en vrede in Somalië.
3 - De Griekse olietanker Aegean Sea loopt, onderweg naar A Coruña (Spanje), tijdens een storm aan de grond en verliest veel van de 80.000 ton olie aan boord.
4 - Het Amerikaanse leger valt Somalië binnen.
6 - Hindoes in India vernielen de Babri-moskee. Dit leidt tot religieuze rellen.
21 - Op het vliegveld van Faro (Portugal) stort een DC-10 van Martinair neer. 56 mensen komen om.
25 - Getooid met feestverlichting is de Zendmast Lopik de grootste kerstboom ter wereld.
In haar kersttoespraak spreekt koningin Elizabeth van een "annus horribilis": haar zonen prins Charles en prins Andrew scheidden van hun vrouwen en op Windsor Castle woedde een brand.
29 - De president van Brazilië, Fernando Collor de Mello, neemt ontslag nadat hij ervan werd beschuldigd €24,6 miljoen van de regering te hebben gestolen.

[bewerken] Literatuur

De dichter Derek Walcott van St. Lucia ontvangt de Nobelprijs voor de Literatuur
Marten Toonder ontvangt de Tollensprijs
De Britse, van oorsprong Duits-Hongaarse, schrijver George Tabori ontvangt de Georg-Büchner-Preis

[bewerken] Beeldende kunst

Puppy (1992) Jeff Koons, Bilbao
Lörracher Sitzende (1992) Franz Bernhard, Lörracher Skulpturenweg
Vloermozaïek (1992) Yehiel Rabinowitz

[bewerken] Bouwkunst

Gebouw Delftse Poort, Rotterdam (geopend 1992) Abe Bonnema
Centre Ceramique, Maastricht Jo Coenen

[bewerken] Film

[bewerken] Muziek

Bestverkochte singles in Nederland:

Guns N' Roses - Knockin' On Heaven's Door
Dr. Alban - It's My Life
Double You - Please Don't Go
Snap! - Rhythm Is A Dancer
George Michael & Elton John - Don't Let The Sun Go Down On Me (Live)
Red Hot Chili Peppers - Under the Bridge
Inner Circle - Sweat (A La La La La Long)
Mr. Big - To Be With You
2 Unlimited - Twilight Zone
Mariah Carey & Trey Lorenz - I'll Be There

Bestverkochte album in Nederland:

Queen - Greatest Hits II

Populaire albums

[bewerken] Geboren

januari

1 - René Binder, Oostenrijks autocoureur
1 - Floris Bosveld, Nederlands danser
1 - Jack Wilshere, Engels voetballer
10 - Emmanuel Frimpong, Ghanees voetballer
15 - Stef Vanhaeren, Belgisch atleet
16 - Maja Keuc, Sloveens zangeres
17 - Miquel Monrás, Spaans autocoureur
18 - Dagny Knutson, Amerikaans zwemster

februari

3 - Chloe Sutton, Amerikaans zwemster
5 - Neymar, Braziliaans voetballer
5 - Kejsi Tola, Albanees zangeres
5 - Stefan de Vrij, Nederlands voetballer
6 - Leiston Pickett, Australisch zwemster
7 - Joëlle Scheps, Nederlands zwemster
11 - Taylor Lautner, Amerikaans acteur
12 - Brecht Delbeke, Belgisch voetballer
13 - Sanne Bakker, Nederlands paralympisch sportster
23 - Kyriakos Papadopoulos, Grieks voetballer
25 - Nico Müller, Zwitsers autocoureur
27 - Fernando Canesin Matos, Braziliaans voetballer
28 - Roeltje van de Sande Bakhuyzen, Nederlands actrice

maart

3 - Maya Harrisson, Braziliaans alpineskiester
6 - Pernille Larsen, Deens zwemster
10 - Emily Osment, Amerikaans actrice en zangeres
16 - Niklas Mattsson, Zweeds snowboarder
16 - Michael Perham, Engels zeezeiler
30 - Bob Schepers, Nederlands voetballer

april

3 - Joelia Jefimova, Russisch zwemster
10 - Andrij Govorov, Oekraïens zwemmer
12 - Chad le Clos, Zuid-Afrikaans zwemmer
14 - Christian vom Lehn, Duits zwemmer
15 - John Guidetti, Zweeds voetballer
16 - Sébastien van Luxemburg, Prins van Luxemburg en Nassau
21 - David Fumanelli, Italiaans autocoureur
24 - Pavel Krotov, Russisch freestyleskiër
24 - Jamile Samuel, Nederlands atlete

mei

1 - Wing Tai Barrymore, Amerikaans freestyleskiër
6 - Zigismunds Sirmais, Lets atleet
11 - Thibaut Courtois, Belgisch voetbaldoelman
12 - Lucas Foresti, Braziliaans autocoureur
13 - Keltie Hansen, Canadees freestyleskiester
20 - Cate Campbell, Australisch zwemster
20 - Maud van der Meer, Nederlands zwemster

juni

4 - Dino Jelusić, Kroatisch zanger
5 - Emily Seebohm, Australisch zwemster
7 - Marieke Nijhuis, Nederlands zwemster
7 - Roy Pouw, Nederlands motorcoureur
9 - Yannick Agnel, Frans zwemmer
15 - Dafne Schippers, Nederlands atlete
15 - Marielle Thompson, Canadees freestyleskiester
18 - Zsófia Döme, Hongaars alpineskiester
24 - David Alaba, Oostenrijks voetballer
26 - Jennette McCurdy, Amerikaans actrice

juli

3 - Molly Sandén, Zweeds zangeres
5 - Katie Goldman, Australisch zwemster
12 - Romy Krommert, Nederlands zangeres en (musical)actrice
20 - Joris Ouwerkerk, Nederlands snowboarder
22 - Selena Gomez, Amerikaans zangeres en actrice
24 - Mikaël Kingsbury, Canadees freestyleskiër
25 - Alex Schlopy, Amerikaans freestyleskiër
26 - Sanneke Vermeulen, Nederlands paralympisch sportster
29 - Quinten Schram, Nederlands acteur
30 - Fabiano Caruana, Amerikaans-Italiaans schaker

augustus

5 - Alex Fontana, Zwitsers-Grieks autocoureur
12 - Willi Steindl, Oostenrijks autocoureur
18 - Elizabeth Beisel, Amerikaans zwemster
20 - Matej Delač, Kroatisch voetballer
20 - Demi Lovato, Amerikaanse zangeres en actrice
31 - Giliano Wijnaldum, Nederlands voetballer

september

4 - Sara Hector, Zweeds alpineskiester
16 - Nick Jonas, Amerikaans zanger (Jonas Brothers)
17 - Liu Jiayu, Chinees snowboardster
22 - Fabio Gamberini, Braziliaans autocoureur
25 - Zoël Amberg, Zwitsers autocoureur
27 - Luc Castaignos, Nederlands voetballer

oktober

3 - Zhang Yiwei, Chinees snowboarder
6 - Ellen Jansen, Nederlands voetbalster (FC Twente)
6 - Jim Pla, Frans autocoureur
7 - Diego Orlando Suárez, Boliviaans voetballer
8 - Nick Kuipers, Nederlands voetballer
21 - Bernard Tomic, Australisch tennisser
29 - Jitske Visser, Nederlands paralympisch sportster

november

4 - Frensch de Groot, Nederlands acteur
18 - Nathan Kress, Amerikaans acteur en stemartiest
19 - Doru Sechelariu, Roemeens autocoureur
23 - Miley Cyrus, Amerikaans actrice en zangeres (Hannah Montana)

december

3 - Daniel Abt, Duits autocoureur
9 - Kim Hoorweg, Nederlands zangeres
14 - Ryo Miyaichi, Japans voetballer
16 - Lieke Martens, Nederlands voetbalster
18 - Mikkel Mac, Deens autocoureur
18 - Bridgit Mendler, Amerikaans zangeres en actrice
22 - Mélanie Henique, Frans zwemster

[bewerken] Overleden

Lijst van personen overleden in 1992

[bewerken] Weerextremen in België

winter: Na 1891 winter met laagste aantal neerslagdagen: 32 dagen (normaal: 55.2 dagen).
2 juni: Nochtans valt de meeste neerslag in Oost-Vlaanderen: 81 mm in Merelbeke en 84 mm in Gentbrugge (Gent).
8 juni: Neerslaghoeveelheid in 24 uur in Dessel: 80 mm.
9 augustus: Tornado in de streek rond Berlaar met schade.
26 augustus: Tornado in Roux (Charleroi) met veel schade.
zomer: Zomer met hoogste neerslagtotaal: 364,8 mm (normaal 210,4 mm).

Bron: KMI Gegevens Ukkel 1901-2003 met aanvullingen

Zie de categorie 1992 van Wikimedia Commons voor meer mediabestanden.

1992

Inhoud

[bewerken] Gebeurtenissen

[bewerken] Literatuur

[bewerken] Beeldende kunst

[bewerken] Bouwkunst

[bewerken] Film

[bewerken] Muziek

[bewerken] Geboren

[bewerken] Overleden

[bewerken] Weerextremen in België

Persoonlijke instellingen

Naamruimten

Varianten

Weergaven

Handelingen

Zoeken

Navigatie

Informatie

Hulpmiddelen

Afdrukken/exporteren

In andere talen