1902

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Skocz do: nawigacji, szukaj

rok 1902 / MCMII XIX wiek · XX wiek · XXI wiek
1900 « 1901 « 1902 » 1903 » 1904

Spis treści

1 Wydarzenia w Polsce
2 Wydarzenia na świecie
3 Urodzili się
4 Zmarli
5 Zdarzenia astronomiczne
6 Nagrody Nobla
7 Zobacz też
8 Święta ruchome

[edytuj] Wydarzenia w Polsce

10 czerwca – wieś Sosnowiec, licząca w tym czasie 61 tys. mieszkańców, uzyskała prawa miejskie jako pierwsza miejscowość, której nadano takie prawa w Królestwie Polskim za rządów caratu po powstaniu styczniowym.
16 września – ze Szwajcarii do Polski przybyli pierwsi saletyni.
4 października – w Toruniu powstała Spółdzielnia Mieszkaniowa "Kopernik".
15 listopada – uruchomiono szerokotorową (1 524 mm) Kolej Warszawsko-Kaliską.
14 grudnia – Warszawa: inauguracja zajęć w nowym gmachu Instytutu Politechnicznego im. Mikołaja II.
Strajk szkolny w Królestwie Polskim.
Zbudowano drogi bite Steknica-Sarbsk oraz Łeba-Nowęcin.

[edytuj] Wydarzenia na świecie

1 stycznia – rozpoczął się pierwszy sezon rozgrywek futbolu amerykańskiego, rozgrywanego przez drużyny amerykańskich uniwersytetów, college'ów.
18 stycznia – rozpoczęła się budowa szpitala św. Pawła w Barcelonie.
28 stycznia – powstała instytucja wspomagająca badania naukowe w Waszyngtonie (Carnegie Institution of Washington), dzięki Andrew Carnegie który podarował 10 mln dolarów na ten cel.
11 lutego – w Brukseli policja pobiła uczestników demonstracji domagających się prawa do głosowania dla wszystkich dorosłych obywateli.
15 lutego – zostało otwarte berlińskie metro (U-Bahn).
18 lutego – w USA prezydent Roosevelt oskarżył kompanię kolejową (Northern Securities Company) o pogwałcenia prawa antymonopolowego (Sherman Act).
4 marca – powstało Amerykańskie Stowarzyszenie Automobilistów (American Automobile Association - AAA), niedochodowa grupa nacisku i pomocy drogowej, związana z przemysłem samochodowym.
6 marca – założono klub piłkarski Real Madryt.
7 marca – w drugiej wojnie burskiej, południowo afrykańscy Burowie zwyciężyli w ostatniej bitwie Brytyjczyków, wzięli do niewoli generała i 200 jego żołnierzy.
10 marca – decyzja sądowa uniemożliwiła Thomasowi Edisonowi stworzenie monopolu na technologię produkcji filmów.
31 marca – sporny, lecz prawdopodobny pierwszy lot samolotu konstrukcji Nowozelandczyka Richarda Pearsea (większość datuje to wydarzenie na 1903r.).
2 kwietnia – w Los Angeles otwarto pierwsze kino w Stanach Zjednoczonych.
19 kwietnia – wielkie trzęsienie ziemi w Gwatemali (7,5 w skali Richtera) - zginęło ok. 2 tys. osób.
Kwiecień – William Butler Yeats, Isabella Augusta Gregory, John Millington Synge i George William Russell założyli Abbey Theatre (Irish National Theatre Society).
7 maja – wybuch wulkanu Soufrière na Saint Vincent, zginęło 1680 osób.
8 maja – wybuch wulkanu Pelée zniszczył miasto Saint-Pierre na Martynice, zginęło wówczas ok. 28 tys. mieszkańców miasta, a ocalały tylko 2 osoby.
13 maja – Alfons XIII Hiszpański formalnie rozpoczął swe panowanie.
15 maja – nieudokumentowany lot samolotem napędzanym silnikiem parowym Lymana Gilmore w Kalifornii w USA.
17 maja – Valerios Stais, grecki archeolog odnalazł mechanizm z Antykithiry.
20 maja – Kuba uzyskała niepodległość.
29 maja – Lord Rosebery otworzył London School of Economics, jedną z najważniejszych szkół wyższych specjalizujących się w ekonomii i naukach społecznych.
31 maja – w Vereeniging podpisano traktat pokojowy kończący II wojnę burską, pomiędzy Wielką Brytanią a Transwalem i Wolnym Państwem Oranje.
2 czerwca – rozpoczął się strajk robotników stowarzyszonych w związkach zawodowych w kopalniach węgla w Pensylwanii w USA.
12 czerwca – została uchwalona Konwencja haska dotycząca uregulowania opieki nad małoletnimi.
15 czerwca – przedsiębiorstwo kolejowe "New York Central" rozpoczęło obsługę klientów na linii kolejowej Chicago-Nowy Jork pod nazwą "20th Century Limited" (połączenie to funkcjonowało do 1967).
16 czerwca – w Australii, kobiety obywatelki brytyjskie uzyskały prawo do głosowania, z wyjątkiem przedstawicielek rasy azjatyckiej, rasy czarnej i Aborygenek.
17 czerwca – został założony Norwich City F.C. angielski klub piłkarski.
26 czerwca – Edward VII ustanowił odznaczenie brytyjskie i Wspólnoty Narodów - "Order of Merit".
10 lipca – eksplozja w kopalni węgla w Johnstown w Pensylwanii w USA, spowodowała śmierć 112 górników.
11 lipca
- premier Wielkiej Brytanii Lord Salisbury zrezygnował ze stanowiska. Arthur Balfour został premierem Wielkiej Brytanii.
- najwyższe cywilne i wojskowe odznaczenie Wielkiej Brytanii, Order Podwiązki, został przyznany arcyksięciu Austro-Węgier Franciszkowi Ferdynandowi Habsburgowi.
14 lipca – zawaliła się dzwonnica św. Marka w Wenecji.
22 lipca – w Kopenhadze została założona Międzynarodowa Rada Badań Morza (ICES).
23 lipca – został założony Excelsior Rotterdam holenderski klub piłkarski z siedzibą w Rotterdamie.
6 sierpnia – w stoczni w Newcastle upon Tyne zwodowany został statek pasażerski RMS Carpathia, znany z uratowania 703 rozbitków z Titanica.
9 sierpnia – odbyła się koronacja Edwarda VII na króla Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii i dominiów brytyjskich.
15 sierpnia – Amerykanin William K. Vanderbilt ustanowił rekord świata szybkości uzyskując 122,42 km/h (samochód "Mors", moc 60 KM)
22 sierpnia
- Theodore Roosevelt jako pierwszy prezydent USA odbył podróż samochodem.
- powstała firma Cadillac Automobile Company.
1 września – premiera filmu Podróż na Księżyc.
21 października – w USA zakończył się pięciomiesięczny strajk górników.
24 października – około 5 tys. osób zginęło w erupcji wulkanu Santamaria w Gwatemali.
Listopad-grudzień – Kryzys Wenezuelski pomiędzy USA i Niemcami.
15 listopada – Rodrigues Alves został prezydentem Brazylii.
20 listopada – francuski dziennikarz Géorges Lefévre wystąpił z propozycją zorganizowania wieloetapowego wyścigu kolarskiego Tour de France.
21 listopada – w Wiedniu odbyła się premiera operetki Wiedeńskie kobietki z muzyką Ferenca Lehára.
30 listopada – w USA na Dzikim Zachodzie, drugi w hierarchii gangu Butcha Cassidy (Butch Cassidy's Wild Bunch), Kid Curry Logan, został skazany na 20 lat ciężkich robót.
Grudzień – skonstruowano pierwszy sterowiec półsztywny (dł. 56 m, obj. 2 300 m³, inż. Henri Julliot i bracia Lébaudy, zakłady Astra, Francja)
10 grudnia
- w Egipcie otwarto Tamę Asuańską.
- na Tasmanii kobiety uzyskały prawa wyborcze.
22 grudnia – oddano do użytku pierwszy odcinek kolei wąskotorowej w Zagłębiu Ostrawsko-Karwińskim.
31 grudnia – Robert Falcon Scott i Ernest Shackleton, badacze Antarktydy, dotarli na południe dalej niż ktokolwiek inny w tym czasie (82°17').
Zawarto sojusz brytyjsko-japoński przeciwko Rosji.
Wysłano pierwszy telegram z Europy do Ameryki.