Phoolan Devi
Phoolan Devi (hindi फूलन देवी, trl. Phūlan Devī, znana jako Królowa Bandytów; ur. w sierpniu 1963, zm. 25 lipca 2001) – indyjska bandytka, przywódczyni oddziału dakoitów. Po wyjściu z więzienia polityk i deputowana do indyjskiego parlamentu.
Spis treści |
[edytuj] Młodość
Urodziła się w niewielkiej wsi Gorha ka Purwa położonej w północnych Indiach, w miesiącu bhadrapada (sierpień-wrzesień) w roku 1963 (chociaż data ta nie jest pewna)[1]. Pochodziła z najniżej położonej w hierarchii dźati (kasty) mallahów, skupiającej rybaków i chłopów[1]. Jej ojciec toczył spór o majątek ze swoim bratem Biharim. Po śmierci Bihariego rodzina Phoolan procesowała się z jego synem Majadinem. Gdy pewnej nocy Majadin ściął drzewo przeznaczone na posag Phoolan, ta zaatakowała go[2]. Chcąc pozbyć się kłopotliwej kuzynki Majadin, gdy miała 11 lat, zaaranżował jej małżeństwo z trzykrotnie starszym od niej wdowcem o imieniu Putti Lal[3]. Bita i gwałcona przez męża uciekła do rodzinnego domu, ale obawiająca się hańby rodzina zwróciła ją jednak mężowi. Ostatecznie została wygnana przez męża i w rodzinnej wsi stała się niechcianym wyrzutkiem; nie wolno jej było nawet korzystać z wioskowej studni[1]. W 1979 roku oskarżona przez Majadina o kradzież została aresztowana; w więzieniu bito ją i gwałcono[2].
[edytuj] Wśród dakoitów
Ostatecznie została sprzedana przez Majadina grasującej w okolicy wioski bandzie dakoitów pod dowództwem Babu Gujara. Gdy ten próbował zgwałcić Phoolan, został zabity przez swojego zastępcę, Wikrama[1]. Wikram i Phoolan zostali kochankami i wspólnie dowodzili bandą[2]. Banda wykastrowała Putti Lala i ciężko pobiła jego konkubinę oraz wymusiła na Majadinie zrzeczenie się majątku[1]. Gdy Wikram został zamordowany przez członków bandy, chcących pomścić śmierć poprzedniego przywódcy, Phoolan została zabrana do wsi Behmai, gdzie przez kilka tygodni była brutalnie gwałcona[2].
[edytuj] Własny oddział
Udało jej się uciec z niewoli i założyła własny gang składający się z mallahów oraz muzułmanów. Banda dokonała wielu napadów rabunkowych w północnych i środkowych Indiach[3], zdobyte pieniądze oddając biednym, a także dokonując egzekucji na gwałcicielach[4]. Imię Phoolan szybko stało się znane[1], a chłopi zaczęli uważać ją za inkarnację bogini Durgi[4].
14 lutego 1981 roku Phoolan wraz ze swoją bandą zaatakowała wieś Behmai, by zemścić się na swych dawnych oprawcach. Zastrzelone zostały 22 osoby[2]. Wydarzenie to zyskało rozgłos pod nazwą "Masakry dnia św. Walentego". Była to największa masakra dokonana przez oddział dakoitów w historii współczesnych Indii[3]. Za pojmanie Phoolan wyznaczono nagrodę w wysokości równej 10 tysiącom dolarów.
[edytuj] Uwięzienie i oswobodzenie
W prowincji Uttar Pradesh 2000 policjantów ścigało bandę, do akcji włączono też helikoptery[1]. Wyczerpana ucieczką przed pościgiem Phoolan poddała się pod koniec lutego 1983 roku[2]. Bez procesu skazano ją na 11 lat więzienia[1].
Zwolniona za kaucją w 1994 roku dzięki wstawiennictwu ówczesnego premiera stanu Uttar Pradesh, Mulajama Singha Jadawa[1].
[edytuj] Działalność polityczna
Premier Mulajam Singh Jadaw, zarazem przywódca lewicowej partii Samajwadi (Partii Socjalistów) i podobnie jak Phoolan pochodzący z niskiej dźati (kasty), zaproponował jej karierę polityczną. Na wolności Phoolan założyła ruch społeczny Eklavya Sena, walczący o prawa ludzi z niższych kast, zwłaszcza kobiet, m.in. poprzez zapewnienie dostępu do edukacji i naukę technik samoobrony[1]. Walcząc o prawa biednych i wykluczonych zyskała sobie przydomek pani Gandhi z Mirzapur[1].
W wyborach 1996 roku została wybrana deputowaną do indyjskiego parlamentu[2]. W tym samym roku ukazała się spisana przez dziennikarkę Susan Lea i opracowana przez Marie Therese Cuny oraz Paula Rambali autobiografia Devi pt. Ja, Phoolan Devi, królowa bandytów (sama Devi była analfabetką)[5]. W 1999 roku ponownie wybrana do parlamentu[4]
Zginęła w zamachu 25 lipca 2001 roku, dokonanym w zemście za masakrę w Behmai[2].
[edytuj] Phoolan Devi w filmie
W 1994 roku indyjski reżyser Shekhar Kapur nakręcił oparty na biografii Phoolan film Bandit Queen.
Przypisy
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 Piotr Szarota: Phoolan Devi – królowa bandytów (pol.). Wysokie Obcasy, 5 października 2001. [dostęp 7 maja 2010].
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Anthony Bruno: Phoolan Devi the Bandit Queen of India (ang.). trutv.com. [dostęp 7 maja 2010].
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Phoolan Devi: Champion of the poor (ang.). news.bbc.co.uk, 25 lipca 2001. [dostęp 7 maja 2010].
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Phoolan Devi (Fulan Dewi) (pol.). indiaguide.pl. [dostęp 13 maja 2010].
- ↑ INDIE Phoolan Devi (oprac. Marie Therese Cuny, Paul Rambali) “Ja, Phoolan Devi, królowa bandytów” („Moi, Phoolan Devi”) Wydawnictwo TENTEN Warszawa 1996 (pol.). puls-swiata.subnet.pl. [dostęp 12 maja 2010].