Haga

Haga
Herb Hagi Flaga Hagi
Zdjęcie satelitarne Hagi
Państwo	Holandia
Prowincja	Holandia Południowa
Burmistrz	Jozias van Aartsen (VVD)
Powierzchnia	98,20 km²
Ludność (2006) • liczba ludności • gęstość • aglomeracja	475 797 5738 os./km² 700 000
Nr kierunkowy	070
Kod pocztowy	2491-2599
Miasta partnerskie	Warszawa Juigalpa Betlejem, Palestyna Nazaret, Izrael
Położenie na mapie Holandii Haga
52°05′N 4°19′E
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Hasło Haga w Wikisłowniku
Strona internetowa miasta

Stadhuis w Hadze

Haga (nid. Den Haag, dawna nazwa oficjalna: 's-Gravenhage) – miasto w zachodniej Holandii nad Morzem Północnym.

Haga jest siedzibą holenderskiego rządu, parlamentu i rodziny królewskiej (choć stolicą konstytucyjną kraju jest Amsterdam) a także stolicą prowincji Holandia Południowa (Zuid Holland).

Historia

Założenie Hagi miało miejsce w XIV wieku. Początkowo była to osada obok zamku myśliwskiego hrabiów Holandii. Siedziba królewska zwana jest 's-Gravenhage, co oznacza "leśna polana hrabiego", nazwa pochodzi z XIII wieku, gdy hrabiowie niderlandzcy posiadali w tym miejscu pałac myśliwski w wiosce o nazwie Haghe. Ok. 1248 roku Wilhelm II postawił tam zamek, który stopniowo został rozbudowany. Od końca XVI wieku Haga była siedzibą Stanów Generalnych i władz administracyjnych Republiki Zjednoczonych Prowincji Niderlandów. Prawa miejskie od roku 1806 nadane przez Ludwika Bonaparte. Od 1815 siedziba dworu królewskiego, rządu i parlamentu i Europolu.

Haga stała się centrum o randze międzynarodowej, znajdują się w niej między innymi siedziby Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości, Międzynarodowego Instytutu Statystycznego, Międzynarodowego Centrum Prasowego.

Podział administracyjny

• Centrum
• Escamp
• Haagse Hout
  • Benoordenhout
  • Bezuidenhout
  • Haagse Bos
  • Marlot
  • Mariahoeve
• Laak
• Leidschenveen-Ypenburg
• Loosduinen
• Scheveningen
• Segbroek
  • Bomen- en Bloemenbuurt
  • Regentessekwartier
  • Valkenboskwartier
  • Vogelwijk
  • Vruchtenbuurt

Gospodarka

• przemysł
  • poligraficzny
  • papierniczy
  • odzieżowy
  • porcelanowo-fajansowy
  • meblarski,
  • farmaceutyczny
  • przetwórstwa spożywczego

Znane holenderskie firmy które mają główne siedziby w Hadze:

• Royal Dutch Shell
• KPN, przedsiębiorstwo telekomunikacyjne
• AEGON, towarzystwo ubezpieczeniowe
• TPG, przedsiębiorstwo logistyczne

W Hadze znajduje się jedna z trzech głównych siedzib Schlumberger - największego na świecie przedsiębiorstwa zajmującego się usługami związanymi z obsługą pól naftowych (pozostałe siedziby znajdują się w Houston w Teksasie oraz w Paryżu).

W Hadze znajduje się duży port rybacki. Jest ważnym ośrodkiem handlowym.

Kultura

Kolorowana fotografia z ok. 1900 r. przedstawiająca ulicę Turfmarkt przy kanale Spui. W głębi widoczny kościół Nieuwe Kerk.

Grote Kerk w Hadze

Madurodam – miniaturowe miasto

Haga stanowi wiodący ośrodek naukowy i kulturalny

• Królewska Akademia Sztuki (założona w roku 1682)
• Królewskie Konserwatorium Muzyczne (założone w roku 1826)
• Biblioteka Królewska (założona w roku 1789)

Zabytki

Główną atrakcją Hagi jest Sala Rycerska (Ridderzaal) – XIII-wieczna gotycka budowla, znajdująca się w obrębie kompleksu budowli, obejmującego dziedziniec wewnętrzny (Binnenhof) i dziedziniec zewnętrzny (Buitenhof). Niegdyś był to dawny pałac panujących. W Ridderzaal w każdy trzeci wtorek września zbiera się parlament, aby wysłuchać mowy królowej. W centrum miasta znajduje się Mauritshuis – muzeum sztuki, posiadające bardzo wartościowe eksponaty, np. dzieła Rembrandta, w tym "Lekcja anatomii doktora Tulpa", dzieła Vermeera van Delft, Jana Steena, Paulusa Pottera, Rubensa, Memlinga, van der Weydena, Holbeina, van Dycka, Fransa Halsa i innych wybitnych malarzy flamandzkich.

W północnej części muzeum znajduje się "Mesdag Panorama" – obraz o rozmiarach 15 m wysokości na 130 m długości, przedstawiający wybrzeże nad Morzem Północnym, Hagę i Scheveningen. Scheveningen to obecnie nadmorski kurort, niegdyś wioska rybacka. Po drodze z Hagi do Scheveningen znajduje się Madurodam – miniatura całej Holandii w skali 1:25, nazwane od nazwiska George Maduro – studenta, więźnia obozu koncentracyjnego w Dachau, który odznaczył się bohaterskim udziałem w holenderskim ruchu oporu.

Inne zabytki architektury w Hadze to:

• Pałac Królewski (Koninklijk Paleis)
• XVI-wieczny ratusz
• Pałac Pokoju (Vredespaleis), w którym mieści się siedziba Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości.
• kościół Grote Kerk (XIV-XVI wiek), Grote of Sint-Jacobskerk – cenne renesansowo-barokowe wyposażenie i wieża
• kościół Nieuwe Kerk (XVII wiek)
• Oud Katholiekekerk (kościół starokatolicki) (1. połowa XVIII wieku)
• pałac Huis ten Bosch (1. połowa XVII wieku)

Atrakcje turystyczne

• Madurodam – miasteczko modeli najcenniejszych zabytków architektury Holandii
• Kąpielisko Scheveningen z molem

Muzea

• Mauritshuis
• Museum Bredius
• Gemeentemuseum (m.in. prace Pieta Mondriana)
• Panorama Mesdag – malowidło panoramiczne
• Beelden aan Zee – XX-wieczna rzeźba
• Museon – muzeum nauki i techniki
• Escher Museum

Demografia

Rok         Populacja 1796 41 300 1830 56 100 1849 63 600 1879 113 500 1899 206 000 1925 394 500

Rok         Populacja 1970 550 000 1990 441 327 2000 441 097 2003 463 800 2004 469 568 2006 475 586

Transport

W Hadze znajdują się dwa duże dworce kolejowe:

• Den Haag Centraal – stacja końcowa, gdzie znajduje się także główny dworzec autobusowy w mieście
• Den Haag Hollands Spoor – stacja przelotowa, gdzie zatrzymuje się większość pociągów przejeżdżających przez Hagę

Port lotniczy Rotterdam jest najbliższy, ale port lotniczy Amsterdam-Schiphol jest częściej używany ze względu na połączenie kolejowe.

Komunikacja miejska:

Cała Holandia dla komunikacji metrem, autobusowej i tramwajowej (w Hadze przedsiębiorstwo komunikacji nazywa się HTM) podzielona jest na strefy. Haskie strefy to 5400 (Centrum), 5410 (Scheveningen), 5413 (Leidschendam-Voorburg), 5414 (Kerkehout), 5416 (Rijswijk), 5419 (Den Haag Zuid-west lub inaczej Kijkduin/Loosduinen).

Zespoły muzyczne

• Golden Earring,
• Shocking Blue – znani z utworu "Venus",
• Dash Berlin – zespół DJ grający trance i progressive trance.

Osobistości

• Paul Verhoeven – reżyser
• Johannes Vermeer – malarz
• Michael Boogerd – kolarz
• Hendrik Casimir – fizyk
• Michel Faber – australijski pisarz
• Cornelis Johannes van Houten – astronom
• Conrad Busken Huet – pisarz
• Christiaan Huygens – astronom
• Gustav Krupp von Bohlen und Halbach – menedżer Friedrich Krupp AG w III Rzeszy
• Simon van der Meer – fizyk
• Aad de Mos – trener piłkarski
• Cees Nooteboom – pisarz
• Saskia Sassen – amerykańska socjolog
• Jan Tinbergen – ekonomista
• Nikolaas Tinbergen – przyrodnik
• Harry Vanda – australijski producent muzyczny
• Mariska Veres – piosenkarka Shocking Blue
• Adriaen de Vries – rzeźbiarz
• Jozias van Aartsen – polityk
• Dick Advocaat – trener piłkarski
• Anouk – wokalistka
• Willem Drees – premier
• Martin Jol – trener piłkarski
• Richard Krajicek – tenisista
• Ties Kruize – hokeista na trawie
• Mark Rutte – polityk
• Baruch Spinoza – filozof
• Enno Voorhorst – gitarzysta
• Rubi Pronk – tancerz

Zobacz też

• Haag
• Krzysztof Arciszewski

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona internetowa miasta Hagi (niderl.)
• Panorama Mesdag (niderl.)
• Gemeentemuseum (niderl.)
• Mapa Hagi (niderl.)
• Dokładne mapy Rijswijk [1] i Wassenaar [2] (niderl.)
• Haga inaczej: Atmosfera Hagi, zdjęcia i video (podcast). (fr.)