14 november

14 november is de 318de dag van het jaar (319de dag in een schrikkeljaar) in de gregoriaanse kalender. Hierna volgen nog 47 dagen tot het einde van het jaar.

Gebeurtenissen

•  Algemeen
  • 1973 - De Engelse prinses Anne trouwt met beroepsofficier Mark Phillips.
  • 2005 - Een mus vliegt binnen in het gebouw waar een nieuw record van dominosteentjes wordt gehouden; hij wordt voor de zekerheid doodgeschoten.

•  Economie
  • 1972 - De Dow Jones Index sluit voor het eerst boven de 1000 punten. Op het einde van de dag staat hij op 1003,16.

•  Infrastructuur
  • 1957 - Vliegramp Bussum.

•  Oorlog
  • 1940 - Bombardement op Coventry.

•  Politiek
  • 1918 - Tsjecho-Slowakije wordt een republiek.
  • 1945 - In de Duitse stad Neurenberg begint het proces tegen een groot aantal nazi-leiders.
  • 1990 - Duitsland en Polen tekenen in Warschau een verdrag dat hun grens langs de rivieren Oder en Neisse vastlegt.
  • 1998 - President Bill Clinton betaalt 850.000 dollar aan Paula Jones die in ruil daarvoor haar aanklacht van seksuele intimidatie intrekt.

•  Religie
  • 1644 - Paus Innocentius X creëert vier nieuwe kardinalen.
  • 1699 - Paus Innocentius XII creëert zeven nieuwe kardinalen.

•  Sport
  • 1984 - Opnieuw tegenslag voor het Nederlands voetbalelftal, want ook het tweede duel in de WK-kwalificatiereeks gaat verloren. In Wenen wint Oostenrijk door een late eigen treffer van Michel Valke.
  • 2004 - In Rosario wint de Nederlandse vrouwenhockeyploeg in Argentinië voor de derde keer in de geschiedenis de Champions Trophy door in de finale Duitsland met 2-0 te verslaan.
  • 2010 - Sebastian Vettel wint de Grand Prix Formule 1 van Abu Dhabi 2010 en wordt mede daardoor de jongste wereldkampioen formule 1.

•  Wetenschap en technologie
  • 1666 - De eerste bloedtransfusie wordt uitgevoerd door Richard Lower.
  • 1969 - NASA lanceert de Apollo 12.
  • 2008 - Domino Day vestigt nieuw wereldrecord: 4.345.027 stenen vallen om. Ook enkele randrecords sneuvelen tijdens de recordpoging.

Geboren

• 1567 - Prins Maurits van Oranje-Nassau (overleden 1625)
• 1650 - Willem III van Oranje, Nederlands stadhouder van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en koning van Engeland (overleden 1702)
• 1668 - Johann Lukas von Hildebrandt, Oostenrijks architect (overleden 1745)
• 1719 - Leopold Mozart, Oostenrijks violist, muziekleraar en componist (overleden 1787)
• 1765 - Robert Fulton, Amerikaans schilder, ingenieur en uitvinder (overleden 1815)
• 1774 - Gaspare Spontini, Italiaans operacomponist (overleden 1851)
• 1778 - Johann Nepomuk Hummel, Boheems componist en pianist (overleden 1837)
• 1784 - Jan Lodewijk Willem de Geer van Jutphaas, Nederlands politicus (overleden 1857)
• 1797 - Charles Lyell, Brits wetenschapper (overleden 1875)
• 1807 - Schelto van Heemstra, Nederlands politicus (overleden 1864)
• 1840 - Claude Monet, Frans impressionistisch kunstschilder (overleden 1926)
• 1863 - Leo Baekeland, Belgisch ondernemer (overleden 1944)
• 1871 - Robert Käslin, Zwitsers politicus (overleden 1934)
• 1889 - Jawaharlal Nehru, Indiaas premier (overleden 1964)
• 1903 - Louis Meeuwessen, Nederlands bokser (overleden 1985)
• 1907 - Astrid Lindgren, Zweeds auteur (overleden 2002)
• 1908 - Joseph McCarthy, Amerikaans politicus (overleden 1957)
• 1910 - Emiel Vandepitte, Belgisch wielrenner (overleden 2005)
• 1913 - Jan Oradi, Nederlands radiomedewerker (overleden 1994)
• 1914 - Florrie Rost van Tonningen-Heubel, Nederlands nationaal-socialiste (overleden 2007)
• 1922 - Boutros Boutros-Ghali, Egyptisch secretaris-generaal van de VN
• 1927 - Narciso Yepes, Spaans gitarist (overleden 1997)
• 1928 - Joop Glimmerveen, Nederlands politicus en crimineel
• 1930 - Edward White, Amerikaans astronaut (overleden 1967)
• 1932 - Ramon Zupko, Amerikaans componist en muziekpedagoog
• 1935 - Koning Hoessein van Jordanië (overleden 1999)
• 1936 - Guy Ignolin, Frans wielrenner (overleden 2011)
• 1937 - Vittorio Adorni, Italiaans wielrenner
• 1939 - Wendy Carlos, Amerikaans componiste en toetseniste
• 1939 - Albert del Rosario, Filipijns minister en ambassadeur
• 1942 - Indira Goswami , (ook bekend als Mamoni Raisom Goswami en Mamoni Baideo), Assamees redactrice, schrijfster, dichteres en hoogleraar (overleden 2011)
• 1944 - Mike Katz, Amerikaans bodybuilder
• 1944 - Tom McEvoy, Amerikaans pokerspeler
• 1945 - Brett Lunger, Amerikaans autocoureur
• 1946 - Roland Duchâtelet, Belgisch ondernemer en politicus
• 1948 - Ino van den Besselaar, Nederlands politicus
• 1948 - Prins Charles, Prins van Wales
• 1953 - Herbert Neumann, Duits voetballer en voetbaltrainer
• 1953 - Dominique de Villepin, Frans premier
• 1954 - Bernard Hinault, Frans wielrenner
• 1954 - Condoleezza Rice, Amerikaans minister
• 1954 - Eliseo Salazar, Chileens autocoureur
• 1956 - Keith Alexander, Engels voetballer en voetbalcoach (overleden 2010)
• 1956 - Bruno Carlier, Nederlands schaker
• 1956 - Avi Cohen, Israëlisch voetballer (overleden 2010)
• 1956 - Peter R. de Vries, Nederlands misdaadverslaggever
• 1957 - Frank Affolter, Nederlands pianist, componist en theaterproducent
• 1959 - Paul McGann, Brits acteur
• 1959 - Chris Woods, Engels voetballer
• 1960 - Piet Swerts, Belgisch componist
• 1961 - Laura San Giacomo, Amerikaans actrice
• 1961 - Jurga Ivanauskaitė, Litouws schrijver (overleden 2007)
• 1963 - Peter Fröjdfeldt, Zweeds voetbalscheidsrechter
• 1963 - Michał Krasenkow, Pools schaker
• 1964 - Carlos Chandía, Chileens voetbalscheidsrechter
• 1972 - Josh Duhamel, Amerikaans acteur
• 1974 - Jenita Hulzebosch-Smit, Nederlands schaatsster
• 1975 - Travis Barker, Amerikaans drummer
• 1975 - Gerritjan Eggenkamp, Nederlands roeier
• 1975 - Gabriela Szabó, Roemeens atlete
• 1976 - František Čermák, Tsjechisch tennisser
• 1978 - Elvis Sina, Albanees voetballer
• 1980 - Randall Bal, Amerikaans zwemmer
• 1980 - Naoko Sakamoto, Japans atlete
• 1982 - Nicolas Colsaerts, Belgisch golfer
• 1982 - Moreno Suprapto, Indonesisch autocoureur
• 1983 - Jonathan van het Reve, Nederlands schrijver
• 1984 - Vincenzo Nibali, Italiaans wielrenner
• 1984 - Marija Šerifović, Servisch zangeres
• 1985 - Ronny Hafsås, Noors langlaufer
• 1985 - Thomas Vermaelen, Belgisch voetballer
• 1987 - Daan Brandenburg, Nederlands schaker
• 1988 - Simon Schempp, Duits biatleet
• 1988 - Kenny Steppe, Belgisch voetballer
• 1989 - Andrea Jirků, Tsjechisch schaatsster
• 1989 - Guus Joppen, Nederlands voetballer
• 1990 - David Howell, Brits schaker

Overleden

• 1263 - Alexander Nevski (43), grootvorst van Novgorod en Vladimir
• 1454 - Gerrit Potter van der Loo, Nederlands vertaler
• 1716 - Gottfried Wilhelm Leibniz (70), Duits diplomaat, historicus, rechtsgeleerde, filosoof, wis- en natuurkundige
• 1734 - Louise de Kérouaille (85), Frans minnares van koning Karel II van Engeland
• 1804 - Aagje Deken (63), Nederlands schrijfster
• 1825 - Jean Paul (62), Duits schrijver
• 1831 - Georg Hegel (61), Duits filosoof
• 1831 - Ignaz Pleyel (74), Oostenrijks componist
• 1842 - Hendrik de Cock (41), Nederlands dominee
• 1861 - Antun Mihanović (65), Kroatisch dichter en diplomaat
• 1918 - Arie Vosbergen (36), Nederlands marathonloper
• 1942 - Sidney Fox (31), Amerikaans actrice
• 1946 - Manuel de Falla (69), Spaans componist
• 1946 - Herman de Man (48), Nederlands schrijver
• 1958 - François Delloye (70), Belgisch atleet
• 1966 - Steingrímur Steinþórsson (73), IJslands politicus
• 1977 - Kick Geudeker (76), Nederlands sportjournalist
• 1977 - A.C. Bhaktivedanta Swami Praphupada (81), stichter van de Hare Krishna-beweging
• 1985 - Ab Hofstee (66), Nederlands acteur en zanger
• 1986 - Ferdinand Daučík (76), Slowaaks voetballer en voetbalcoach
• 1987 - Pieter Menten (88), Nederlands oorlogsmisdadiger
• 1991 - Tony Richardson (63), Brits filmregisseur
• 1992 - Ernst Happel (66), Oostenrijks voetbaltrainer
• 1995 - Mien van den Berg (85), Nederlands gymnaste
• 1996 - Virginia Cherrill (88), Amerikaans actrice
• 1999 - Bert Jacobs (58), Nederlands voetballer en voetbalcoach
• 2001 - Arno Nicolaï (86), Nederlands architect en stedenbouwkundige
• 2002 - Eddie Bracken (87), Amerikaans acteur
• 2002 - Leopold Schaeken (76), Belgisch wielrenner
• 2005 - Jan Beelaerts van Blokland (95), Nederlands militair
• 2007 - Jean Jadot (79), Belgisch voetballer
• 2008 - Christel Goltz (96), Duits zangeres
• 2008 - Norbert Schmelzer (87), Nederlands politicus
• 2008 - Sjaak Wolfs (76), Nederlands clubicoon van Ajax
• 2011 - Alf Fields (92), Engels voetballer

Viering/herdenking

• Internationale dag van de gebruiksvriendelijkheid
• Wereld Diabetesdag
• Wereld COPD Dag
• Rooms-katholieke kalender:
  • Heilige Alberik van Utrecht († 784)
  • Heilige Sidonius († c. 689)
  • Heilige Jocondus (van Bologna) († 485)
  • Heilige Venaranda († 2e eeuw)
  • Heilige Klementien († c. 251)
  • Heilige Siardus van Mariëngaard († 1230)
  • Heilige Serapion (van Algiers) († 1240)
  • Heilige Dubritius († 545)
  • Heilige Rufus van Avignon († c. 200)

Weerextremen

Nederland

Dagrecords

• 1965 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur -3,4 °C
• 1994 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 14 °C
• 1983 - Laagste minimumtemperatuur -7,6 °C
• 2009 - Hoogste maximumtemperatuur 15 °C
• 1940 - Hoogste uurgemiddelde windsnelheid 22,6 m/s
• 1983 - Langste zonneschijnduur 8,2 uur
• 1993 - Langste neerslagduur 19,7 uur
• 1993 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 24,5 mm
• 1941 - Laagste etmaalgemiddelde relatieve vochtigheid 61 %

België

Dagrecords

• 1922 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur -1,2 °C
• 1938 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 13,8 °C
• 1835 - Laagste minimumtemperatuur -4,4 °C
• 1897 - Hoogste maximumtemperatuur 18 °C
• 1993 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 18,7 mm

Uitzonderlijke gebeurtenissen

• 1940 - Totale neerslaghoeveelheid tussen 30 oktober en 14 november in Brugge: 165 mm.

Bronnen, noten en/of referenties