31 stycznia jest 31. dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostało 334 (w latach przestępnych 335) dni.
- Imieniny obchodzą: Cyrus, Emma, Euzebiusz, Franciszek Ksawery, Geminian, Jan, Ksawery, Ludwika, Marcela, Melaniusz, Rościgniew, Smysława i Spycigniew.
- Nauru – Święto Niepodległości
- Celtowie – wigilia Imbolc
- Wspomnienia i święta w Kościele katolickim[1][2] obchodzą:
[edytuj] Wydarzenia w Polsce
- 1259 – Trzęsienie ziemi w okolicach Krakowa o sile szacowanej na 4,8 stopni w skali Richtera.
- 1633 – Rozpoczęły się obrady Sejmu koronacyjnego poprzedzające koronację króla-elekta Władysława IV Wazy.
- 1676 – Przed koronacją Jana III Sobieskiego pochowano na Wawelu jego dwóch poprzedników: Jana II Kazimierza Wazę i Michała Korybuta Wiśniowieckiego.
- 1773 – Z terenów anektowanych w I rozbiorze Polski powstała prowincja Prusy Zachodnie.
- 1793 – II rozbiór Polski: Prusacy zajęli bez walki Poznań.
- 1892 – Powstała Galicyjska Partia Socjaldemokratyczna.
- 1907 – Organizacja Bojowa PPS dokonała zamachu na funkcjonariusza warszawskiej Ochrany, W. Grüna.
- 1920:
- 1923:
- 1925 – W Kurierze Warszawskim ukazała się pierwsza polska krzyżówka.
- 1935 – Samolot Junkers Ju 52 należący do linii lotniczych Deutsch – Russischen Luftverkehrsgesellschaft, odbywający lot na trasie Gdańsk – Berlin rozbił się podczas podchodzenia do międzylądowania na lotnisku w Szczecinie-Dąbiu; zginęło 11 osób.
- 1945 – Armia Czerwona zajęła miasta: Barczewo, Bisztynek, Dębno, Gorzów Wielkopolski, Kędzierzyn, Kostrzyn nad Odrą, Leszno i Ścinawa.
- 1947 – Przed Sądem Okręgowym w Gdańsku zakończył się drugi proces załogi Stutthofu. 10 oskarżonych skazano na karę śmierci, 14 na pozbawienie wolności od 3 lat do dożywocia.
- 1968 – Rozpoczął się proces beatyfikacyjny Faustyny Kowalskiej.
- 1976 – Utworzono przedsiębiorstwo armatorskie Polska Żegluga Bałtycka.
- 1980 – Sejm przyjął ustawę o godle, barwach i hymnie narodowym oraz pieczęciach państwowych i ustawę o utworzeniu Naczelnego Sądu Administracyjnego.
- 2008:
[edytuj] Wydarzenia na świecie
Siedziba parlamentu
Nauru
- 314 – Sylwester I został wybrany na papieża.
- 1208 – Zwycięstwo króla Szwecji Eryka X Knutssona nad królem Danii Swerkerem II Młodszym w bitwie pod Leną.
- 1504 – Francja scedowała Neapol na rzecz Hiszpanii.
- 1542 – Hiszpan Álvar Núñez Cabeza de Vaca jako pierwszy Europejczyk dotarł do wodospadu Iguaçu na granicy argentyńsko-brazylijskiej.
- 1606 – W Londynie stracono głównego organizatora Guy Fawkesa i 3 innych uczestników spisku prochowego.
- 1732 – Otwarto Teatro Argentina w Rzymie.
- 1747 – W Londynie otwarto pierwszy szpital wenerologiczny.
- 1862 – Amerykański astronom Alvan Graham Clark odkrył białego karła Syriusza B, towarzysza najjaśniejszej gwiazdy ziemskiego nieba Syriusza.
- 1865:
- 1892 – Odbył się pierwszy konkurs na skoczni narciarskiej w norweskim Holmenkollen.
- 1901 – We Francji zakazano stosowania kar cielesnych w armii i marynarce wojennej.
- 1906 – Trzęsienie ziemi u wybrzeży Ekwadoru zabiło ponad 1000 osób.
- 1915:
- 1919:
- 1924 – Przyjęto konstytucję ZSRR.
- 1925 – Ahmed Zogu został prezydentem Albanii.
- 1926 – Brytyjskie i belgijskie wojska okupacyjne opuściły Kolonię.
- 1927 – Zaprzestała działalności Aliancka Komisja Kontroli. Zniesiono kontrolę nad gospodarką Niemiec.
- 1929 – Lew Trocki został wydalony z ZSRR.
- 1930 – Amerykańska firma 3M wprowadziła do sprzedaży taśmę klejącą.
- 1933 – Édouard Daladier został po raz pierwszy premierem Francji.
- 1937 – W ZSRR za rzekomy trockizm rozstrzelano 31 osób.
- 1943 – Feldmarszałek Friedrich Paulus poddał się dowódcy 64. Armii generałowi Szumiłowowi, po klęsce dowodzonej przez siebie 6. Armii w bitwie stalingradzkiej.
- 1944 – Wojna na Pacyfiku: Amerykanie rozpoczęli desant na Wyspy Marshalla.
- 1945 – Szeregowiec Eddie Slovik został rozstrzelany za dezercję, jako jedyny żołnierz US Army od zakończenia wojny secesyjnej.
- 1946:
- 1948 – Utworzono Federację Malajską.
- 1949:
- 1950 – Prezydent Harry Truman ogłosił zamiar wyprodukowania amerykańskiej bomby wodorowej.
- 1951 – Getúlio Dornelles Vargas został prezydentem Brazylii.
- 1953 – Brytyjski prom Princess Victoria zatonął na Morzu Irlandzkim; zginęło 128 osób.
- 1956:
- 1959 – W Brazylii założono miasto Campo Bom.
- 1961:
- 1962 – Kuba została usunięta z Organizacji Państw Amerykańskich.
- 1966 – Została wystrzelona radziecka sonda księżycowa Łuna 9.
- 1967 – RFN i Rumunia nawiązały stosunki dyplomatyczne
- 1968:
- 1971:
- Po 19 latach przywrócono łączność telefoniczną między zachodnim i wschodnim Berlinem.
- Rozpoczęła się trzecia załogowa misja księżycowa Apollo 14.
- 1972:
- 1977 – Oddano do użytku gmach Centre Georges Pompidou, w którym mieszczą się muzeum sztuki współczesnej i główna biblioteka publiczna Paryża.
- 1980:
- 1981 – Jean-Marie Lustiger został mianowany arcybiskupem Paryża.
- 1982 – światowa satelitarna premiera filmu "Let Poland be Poland" do 50 krajów świata, solidaryzującego się z Polakami którzy zmagali się ze trwającym wówczas stanem wojennym.
- 1986 – Papież Jan Paweł II udał się w swą 29. podróż apostolską na subkontynent indyjski.
- 1990 – Otwarto pierwszą restaurację McDonald's w Moskwie.
- 1994:
- 1996 – Tamilski zamachowiec-samobójca uderzył ciężarówką wypełnioną ładunkiem wybuchowym w budynek banku centralnego Sri Lanki w Kolombo, zabijając 91 i raniąc ponad 1400 osób.
- 1997 – Didier Ratsiraka został po raz drugi prezydentem Madagaskaru.
- 2000 – 88 osób zginęło w katastrofie lotu Alaska Airlines 261 u wybrzeży Kalifornii.
- 2001 – Agent libijskiego wywiadu Abdelbaset Ali Mohmed Al Megrani został skazany na dożywocie za podłożenie bomby w samolocie Boeing 747, który eksplodował nad szkockim Lockerbie. Drugi z oskarżonych został uniewinniony.
- 2005 – Przed sądem w Santa Maria w Kalifornii rozpoczął się proces Michaela Jacksona, oskarżonego o molestowanie seksualne 13-letniego chłopca.
- 2008 – 6 osób, w tym wicegubernator afgańskiej prowincji Helmand, zginęło w zamachu bombowym w Lashkar Gah.
- 2009:
[edytuj] Urodzili się
- 36 p.n.e. – Antonia Młodsza, cesarzowa rzymska (zm. 37)
- 1512 – Henryk I Kardynał, król Portugalii (zm. 1580)
- 1543 – Tokugawa Ieyasu, japoński szogun (zm. 1616)
- 1673 – Ludwik Maria Grignion de Montfort, francuski ksiądz, święty katolicki (zm. 1716)
- 1797 – Franz Schubert, austriacki kompozytor (zm. 1828)
- 1801 – Piotr Ściegienny, polski duchowny katolicki, działacz niepodległościowy (zm. 1890)
- 1855 – Henryk Cywiński, polski wiceadmirał marynarki wojennej (zm. 1938)
- 1863 – Henri Berr, francuski historyk, filozof (zm. 1954)
- 1866 – Lew Szestow, rosyjski filozof (zm. 1938)
- 1867 – Mariusz Zaruski, polski generał, pionier żeglarstwa, taternik, pedagog (zm. 1941)
- 1868 – Theodore William Richards, amerykański chemik, laureat Nagrody Nobla (zm. 1928)
- 1872 – Zane Grey, amerykański pisarz (zm. 1939)
- 1880 – Kazimierz Kazimierczak, polski inżynier, organizator polskiej produkcji lotniczej w okresie międzywojennym. (zm. 1946)
- 1881 – Irving Langmuir, amerykański chemik, laureat Nagrody Nobla (zm. 1957)
- 1884 – Theodor Heuss, niemiecki polityk, prezydent Niemiec (zm. 1963)
- 1887 – Piotr Wilniewczyc, polski konstruktor broni (zm. 1960)
- 1892:
- 1893 – Jadwiga Dmochowska, polska tłumaczka (zm. 1962)
- 1895 – Stanisław Młodożeniec, polski poeta, współtwórca futuryzmu (zm. 1959)
- 1902:
- 1904 – Francesco Minerva, włoski duchowny katolicki, kardynał, arcybiskup Neapolu (zm. 2004)
- 1907 – Ryszard Strzelecki, polski polityk, minister komunikacji, członek Rady Państwa PRL (zm. 1988)
- 1908 – Simone Mathieu, francuska tenisistka (zm. 1980)
- 1911:
- 1920 – Danuta Bieńkowska, polska pisarka, tłumaczka (zm. 1992)
- 1921:
- 1922:
- 1923:
- 1924 – Tengiz Abuładze, gruziński reżyser filmowy (zm. 1994)
- 1926:
- 1927:
- 1928:
- 1929:
- 1930 – Joakim Bonnier, szwedzki kierowca wyścigowy (zm. 1972)
- 1931 – Nicholas Gordon-Lennox, brytyjski arystokrata, dyplomata (zm. 2004)
- 1932 – Raymond Kaelbel, francuski piłkarz (zm. 2007)
- 1934 – Joanna Rawik, polska piosenkarka, aktorka, publicystka
- 1935 – Kenzaburō Ōe, japoński pisarz, eseista, laureat Nagrody Nobla
- 1936 – Konrad Tott, polski polityk, minister
- 1937:
- 1938 – Beatrycze, królowa Holandii
- 1941 – Eugène Terre'Blanche, południowoafrykański polityk, przywódca ugrupowania Afrikaner Weerstandsbeweging (zm. 2010)
- 1942:
- 1947:
- 1951 – Phil Manzanera, brytyjski gitarzysta zespołu Roxy Music
- 1953 – Jacek Chmielnik, polski aktor (zm. 2007)
- 1955 – Virginia Ruzici, rumuńska tenisistka
- 1956:
- 1958 – Dave Finlay, zapaśnik
- 1959:
- 1960:
- 1962:
- 1963:
- 1964 – Jeff Hanneman, amerykański gitarzysta zespołu Slayer
- 1965 – Piotr Iwicki, polski muzyk, perkusista, kompozytor, producent nagrań, dziennikarz
- 1966:
- 1967:
- 1968:
- 1970:
- 1971 – Patricia Velasquez, wenezuelska aktorka, modelka
- 1972 – Michał Rusinek, polski literaturoaznawca, tłumacz, pisarz
- 1973:
- 1974:
- 1975:
- 1976:
- 1977:
- 1978 – Patrick Gruber, włoski saneczkarz
- 1979:
- 1980:
- 1981:
- 1982:
- 1983:
- 1984 – Jeremy Wariner, amerykański lekkoatleta, sprinter
- 1986 – Pauline Parmentier, francuska tenisistka
- 1989 – Claire Hamilton, szkocka curlerka
- 743 – Muhammad al-Baqir, imam szyicki (ur. 676)
- 1398 – Sukō, cesarz Japonii (ur. 1334)
- 1435 – Xuande, cesarz Chin (ur. 1398)
- 1580 – Henryk I Kardynał, król Portugalii (ur. 1512)
- 1606 – Guy Fawkes, angielski katolik, uczestnik spisku prochowego (ur. 1570)
- 1667 – Jerzy Sebastian Lubomirski, marszałek wielki koronny, hetman polny koronny (ur. 1616)
- 1840:
- Augustyn Pak Chong-wŏn, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1793)
- Piotr Hong Pyŏng-ju, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1799)
- Magdalena Son Sŏ-byok, koreańska męczennica, święta katolicka (ur. 1802)
- Agata Yi Kyŏng-i, koreańska męczennica, święta katolicka (ur. 1814)
- Maria Yi In-dŏk, koreańska męczennica, święta katolicka (ur. 1819)
- Agata Kwŏn Chin-i, koreańska męczennica, święta katolicka (ur. ok. 1819)
- 1854 – Silvio Pellico, włoski pisarz (ur. 1789)
- 1887 – Włodzimierz Krzyżanowski, polski i amerykański generał, polityk, administrator Alaski (ur. 1824)
- 1888 – Jan Bosko, święty, włoski duchowny, założyciel zgromadzenia salezjanów i salezjanek, patron iluzjonistów (ur. 1815)
- 1923 – Eligiusz Niewiadomski, polski malarz, zabójca prezydenta Gabriela Narutowicza (ur. 1869)
- 1924 – Kurt von Bardeleben, niemiecki mistrz szachowy (ur. 1861)
- 1933 – John Galsworthy, angielski pisarz, laureat Nagrody Nobla (ur. 1867)
- 1938 – Jan Henryk XV Hochberg, książę von Pless, związany z zamkiem w Pszczynie i Książ (ur. 1861)
- 1942 – Aleksander Dębski, polski prawnik, polityk, wojewoda wołyński (ur. 1890
- 1944:
- 1954 – Edwin Howard Armstrong, amerykański inżynier, radiotechnik, konstruktor odbiorników radiowych (ur. 1890)
- 1955 – John Mott, amerykański działacz YMCA, laureat Nagrody Nobla (ur. 1865)
- 1956 – A. A. Milne, brytyjski pisarz (ur. 1882)
- 1962 – Vlasta Burian, czeski aktor (ur. 1891)
- 1965 – Edward Bertold, polski prawnik, polityk, minister (ur. 1912)
- 1967 – Oskar Fischinger, niemiecki reżyser filmowy (ur. 1900)
- 1973 – Ragnar Frisch, norweski ekonomista, laureat Nagrody Nobla (ur. 1895)
- 1974 – Samuel Goldwyn, amerykański producent filmowy (ur. 1879)
- 1975 – Elsa Alsen, amerykańska śpiewaczka operowa (sopran) pochodzenia polskiego (ur. 1880)
- 1976 – Fernand Sardou, francuski aktor (ur. 1910)
- 1985 – Józef Mackiewicz, polski pisarz (ur. 1902)
- 1987:
- 1988 – Al Laney, amerykański dziennikarz sportowy (ur. 1895)
- 1991 – Mieczysław Voit, polski aktor (ur. 1928)
- 1995:
- 1997 – Andrzej Szczepkowski, polski aktor (ur. 1923)
- 1998 – Karol Stryja, polski dyrygent, pedagog (ur. 1915)
- 2000 – Martin Benrath, niemiecki aktor (ur. 1926)
- 2001 – Gordon Rupert Dickson, kanadyjski pisarz fantastyki naukowej (ur. 1923)
- 2002 – Francis Gabreski, amerykański pilot wojskowy, as myśliwski II wojny światowej (ur. 1919)
- 2004 – Eleanor Holm, amerykańska pływaczka (ur. 1913)
- 2005:
- 2006:
- 2007:
- 2008:
- 2009:
- 2010 – Tomás Eloy Martínez, argentyński pisarz (ur. 1934)
- 2011 – Eunice Sanborn, amerykańska rekordzistka długowieczności (ur. 1896)
- 2012 – Anthony Joseph Bevilacqua, amerykański duchowny katolicki, kardynał, arcybiskup Filadelfii (ur. 1923)
Przypisy
