14 mei

14 mei is de 134ste dag van het jaar (135ste dag in een schrikkeljaar) in de gregoriaanse kalender. Hierna volgen nog 231 dagen tot het einde van het jaar.

Gebeurtenissen

•  Algemeen
  • 1993 - Patrick Haemers pleegt zelfmoord in zijn cel in de gevangenis van Vorst.
  • 2009 - De prestigieuze Karelsprijs wordt toegekend aan Andrea Riccardi, stichter van de Sint-Egidiusgemeenschap.
  • 2011 - De finale van het Eurovisiesongfestival 2011 in Düsseldorf, Duitsland vindt plaats.

•  Kunst
  • 1913 - In Haarlem wordt het Frans Hals Museum geopend.

•  Oorlog
  • 1940 - Tweede Wereldoorlog: bombardement van Rotterdam door de Duitse Luftwaffe.
  • 1940 - Tweede Wereldoorlog: bombardement van Strijen en Strijensas door de Duitse Luftwaffe.

•  Politiek
  • 1643 - Lodewijk XIV wordt koning van Frankrijk.
  • 1948 - David Ben-Gurion proclameert met de Israëlische onafhankelijkheidsverklaring de onafhankelijke Israëlische staat.
  • 1955 - Acht Oost-Europese landen richten het Warschaupact op als reactie op toetreding van West-Duitsland tot de NAVO.
  • 2004 - Huwelijk van kroonprins Frederik van Denemarken en Mary Donaldson in Kopenhagen.
  • 2008 - Koningin Beatrix brengt een driedaags staatsbezoek aan Estland.

•  Religie
  • 1890 - Goedkeuring van de Congregatie van de Salettijnen (Missionarissen van Onze Lieve Vrouw van La Salette) door Paus Leo XIII.
  • 1949 - Benoeming van Léon Lommel tot bisschop-coadjutor met recht van opvolging van Luxemburg.
  • 2005 - Zaligverklaring van Ascensión Nicol Goñi (1868-1940), Spaans stichteres van de Dominican Missionary Sisters of the Rosary, en Marianne Cope (1838-1918), Duits-Amerikaans religieuze in de leprakolonie op Molokai, in Rome.

•  Sport
  • 1892 - Oprichting van huidige Arnhemse voetbalclub Vitesse.
  • 1900 - De Olympische Zomerspelen worden in Parijs geopend.
  • 1966 - Oprichting van de Chileense voetbalclub Club de Deportes Antofagasta na een fusie tussen Unión Bellavista en Portuario Atacama.
  • 1985 - Het Nederlands voetbalelftal behoudt kans op deelname aan het WK voetbal 1986 door in Boedapest met 1-0 te winnen van Hongarije. Rob de Wit maakt het enige doelpunt voor Oranje.
  • 1986 - Het Nederlands voetbalelftal verliest in Dortmund met 3-1 van West-Duitsland. Spits Rudi Völler scoort twemaal in de oefenwedstrijd.
  • 1997 - FC Barcelona wint de Europa Cup II. In de finale in De Kuip in Rotterdam zegeviert de Spaanse voetbalclub met 1-0 ten koste van het Franse Paris Saint-Germain.
  • 2000 - Zwemmer Ian Thorpe uit Australië scherpt in Sydney zijn eigen wereldrecord op de 200 meter vrije slag aan tot 1.45,69.
  • 2008 - FK Zenit Sint-Petersburg van Dick Advocaat wint de UEFA Cup. In de finale wordt Glasgow Rangers met 2-0 verslagen.
  • 2008 - De Belgische toptennisster Justine Henin maakt bekend te stoppen met tennis. Zij won 41 toernooien.

•  Wetenschap en technologie
  • 1796 - Eerste vaccinaties tegen pokken door Edward Jenner.
  • 1973 - Skylab, het eerste ruimtestation van de Verenigde Staten wordt gelanceerd. Het is de laatste lancering van de Saturnus V raket.
  • 2005 - Een Eurocopter Ecureuil AS 350B3 landde en steeg op vanaf de Mount Everest en vestigde daarmee een wereldrecord.
  • 2009 - De ruimtetelescoop Herschel wordt samen met de Planck Observatory door de Europese Ruimtevaartorganisatie met een Ariane 5-raket succesvol in de ruimte gebracht.
  • 2010 - Spaceshuttle Atlantis begint aan zijn laatste missie, STS-132.

Geboren

Thomas Wedgwood
geboren in 1771

Frederik H. Kreuger
geboren in 1928

David Byrne
geboren in 1952

Cate Blanchett
geboren in 1969

Miranda Cosgrove
geboren in 1993

• 1265 - Dante Alighieri, Italiaans dichter (overleden 1321)
• 1759 - Alois I, vorst van Liechtenstein (overleden 1805)
• 1771 - Thomas Wedgwood, zoon van pottenbakker Josiah Wedgwood (overleden 1805)
• 1846 - Pieter Cort van der Linden, Nederlands politicus en premier (overleden 1935)
• 1867 - Kurt Eisner, Duits politicus (overleden 1919)
• 1872 - Elia Dalla Costa, Italiaans kardinaal-aartsbisschop van Florence (overleden 1961)
• 1885 - Otto Klemperer, Duits componist (overleden 1973)
• 1886 - Abraham Icek Tuschinski, Pools-Nederlands bioscoopexploitant (overleden 1942)
• 1890 - Freddy van Riemsdijk, Nederlands luchtvaartpionier (overleden 1955)
• 1893 - Henk Ruijter, Nederlands politicus (overleden 1946)
• 1897 - Sidney Bechet, Amerikaans jazz-saxofonist, klarinettist en componist (overleden 1959)
• 1903 - Billie Dove, Amerikaans actrice (overleden 1997)
• 1905 - Jean Daniélou, Frans kardinaal en theoloog (overleden 1974)
• 1905 - Kunio Maekawa, Japans architect (overleden 1986)
• 1907 - Mohammed Ayub Khan, Pakistaans politicus en militair(overleden 1974)
• 1908 - Nicholas Kurti, Engels natuurkundige (overleden 1998)
• 1910 - Opilio Rossi, Italiaans curiekardinaal (overleden 2004)
• 1911 - Leen Vente, Nederlands voetballer (overleden 1989)
• 1918 - Marie Smith Jones, laatste moedertaalspreker van het Eyak (overleden 2008)
• 1920 - Maurits Coppieters, Belgisch politicus (overleden 2005)
• 1922 - Franjo Tuđman, Kroatisch president (overleden 1999)
• 1924 - Henk Molenberg, Nederlands acteur (overleden 1998)
• 1925 - Yuval Ne'eman, Israëlisch militair, diplomaat, natuurkundige en politicus (overleden 2006)
• 1925 - Ninian Sanderson, Schots autocoureur (overleden 1985)
• 1926 - Marcel Dussault, Frans wielrenner
• 1926 - Norm Hall, Amerikaans autocoureur (overleden 1992)
• 1928 - Frederik H. Kreuger, Nederlands elektrotechnicus, schrijver en biograaf
• 1936 - Bobby Darin, Amerikaans zanger (overleden 1973)
• 1937 - Eric Herfst, Nederlands cabaretier (overleden 1985)
• 1940 - Alberto Reynoso, Filipijns basketballer (overleden 2011)
• 1941 - Ada den Haan, Nederlands zwemster
• 1942 - Valeri Broemel, Sovjet-Russisch atleet (overleden 2003)
• 1942 - Jo Gisekin, Belgisch dichteres
• 1943 - Jack Bruce, Schots popmuzikant
• 1943 - Lars Näsman, Fins voetballer en voetbalcoach (overleden 1995)
• 1944 - George Lucas, Amerikaans regisseur en filmproducent
• 1945 - Yochanan Vollach, Israëlisch voetballer
• 1946 - Anton Cogen, Vlaams acteur
• 1947 - Tamara Dobson, Amerikaans fotomodel en actrice (overleden 2006)
• 1948 - Bob Woolmer, Engels cricketspeler en -coach (overleden 2007)
• 1949 - Johan Schans, Nederlands zwemmer
• 1949 - Klaus-Peter Thaler, Duits wielrenner
• 1952 - David Byrne, Schots-Amerikaans muzikant, songwriter en zanger
• 1952 - Robert Zemeckis, Amerikaans regisseur en producent
• 1954 - Theo Nijland, Nederlands componist, schrijver en theatermaker
• 1954 - Ton Schipper, Belgisch radio-dj, radiopresentator, radio- en televisieprogrammamaker
• 1955 - Jens Sparschuh, Duits schrijver
• 1955 - Big Van Vader, Amerikaans worstelaar
• 1958 - Rod Delmonico, Amerikaans honkbalcoach
• 1958 - Wilma Rusman, Nederlands atlete
• 1959 - Patrick Bruel, Frans zanger
• 1960 - Mohamed Zaoui, Algerijns bokser
• 1961 - Tim Roth, Amerikaans acteur
• 1962 - Danny Huston, Amerikaans acteur
• 1962 - Wolfgang Priklopil, Oostenrijks ontvoerder (overleden 2006)
• 1962 - Jan Urban, Pools voetballer en voetbalcoach
• 1963 - Jan Paparazzi, Nederlands sidekick en radio-dj
• 1965 - Eoin Colfer, Iers schrijver
• 1967 - Jan Roegiers, Belgisch politicus
• 1969 - Cate Blanchett, Australisch actrice
• 1969 - Sabine Schmitz, Duits coureur en presentatrice
• 1970 - Muhamed Konjić, Bosnisch voetballer
• 1970 - Benson Masya, Keniaans langeafstandsloper (overleden 2003)
• 1971 - Sofia Coppola, Amerikaans actrice en filmregisseuse
• 1971 - Martin Reim, Estisch voetballer en voetbalcoach
• 1973 - Natalie Appleton, Canadees zangeres
• 1973 - Shanice, Amerikaans zangeres
• 1974 - Matteo Tosatto, Italiaans wielrenner
• 1975 - Nicki Sørensen, Deens wielrenner
• 1977 - Brian Priske, Deens voetballer
• 1979 - Carlos Tenorio, Ecuadoraans voetballer
• 1980 - Zdeněk Grygera, Tsjechisch voetballer
• 1980 - Eugène Martineau, Nederlands atleet
• 1982 - Cor Varkevisser, Nederlands voetbaldoelman
• 1984 - Michael Rensing, Duits voetbaldoelman
• 1985 - Shlomi Arbeitman, Israëlisch voetballer
• 1985 - Matthew Cardona (Zack Ryder), Amerikaans professioneel worstelaar
• 1985 - Georgia Salpa, Grieks fotomodel
• 1985 - Nicholas Sprenger, Australisch zwemmer
• 1985 - Pascal Vyncke, Vlaams schrijver
• 1986 - Rodolfo González, Venezolaans autocoureur
• 1986 - Aaron March, Italiaans snowboarder
• 1987 - Felipe França, Braziliaans zwemmer
• 1987 - Franck Songo'o, Frans-Kameroens voetballer
• 1993 - Miranda Cosgrove, Amerikaans actrice en zangeres

Overleden

Graf van Frank Sinatra in Cathedral City, California
overleden 14 mei in 1998

Monica Bleibtreu bij de première van Max Minsky und ich
overleden 14 mei in 2009

• 307 - Bonifatius van Tarsus, heilige en martelaar
• 964 - Paus Johannes XII (27), paus
• 1610 - Hendrik IV (56), koning van Frankrijk
• 1643 - Lodewijk XIII (41), koning van Frankrijk
• 1851 - Christianus Petrus Eliza Robidé van der Aa (59), Nederlands schrijver en jurist
• 1879 - Henry Sewell (71), Nieuw-Zeelands politicus
• 1881 - Maria Mazzarello (44), heilige van de Rooms-katholieke kerk
• 1899 - Israël Kiek (88), Nederlands fotograaf
• 1912 - Frederik VIII (68), koning van Denemarken
• 1912 - August Strindberg (63), Zweeds schrijver
• 1916 - William Stanley Jr. (57), Amerikaans uitvinder en elektrotechnicus
• 1925 - Henry Rider Haggard (68), Engels schrijver
• 1940 - Emma Goldman (70), Amerikaans feministe
• 1940 - E. du Perron (40), Nederlands dichter en schrijver
• 1943 - Henri La Fontaine (89), Belgisch jurist
• 1959 - Sidney Bechet, Amerikaans jazz-saxofonist, klarinettist, en componist
• 1959 - Maria Antonia van Bragança (96), Portugees prinses
• 1966 - Chuck Rodee (38), Amerikaans autocoureur
• 1969 - Raymond Louviot (60), Frans wielrenner en ploegleider
• 1970 - Billie Burke (85), Amerikaans actrice
• 1972 - Theo Haze (68), Nederlands spion en verzetsstrijder
• 1981 - Gustaaf Sorel (76), Vlaams kunstschilder en tekenaar
• 1985 - Adriaan Paulen (82), Nederlands atleet, sportbestuurder en verzetsman
• 1986 - Cornelis van Steenis (84), Nederlands botanicus
• 1987 - Rita Hayworth (68), Amerikaans actrice
• 1988 - Willem Drees (101), Nederlands minister-president
• 1988 - Aschwin zur Lippe-Biesterfeld (73), broer van Prins Bernhard
• 1991 - Jiang Qing (77), derde vrouw van Mao Zedong
• 1993 - Patrick Haemers (40), Belgisch crimineel
• 1994 - David Albritton (81), Amerikaans atleet
• 1998 - Frank Sinatra (82), Amerikaans zanger en acteur
• 2003 - Wendy Hiller (90), Engels actrice
• 2003 - Robert Stack (84), Amerikaans acteur
• 2004 - Charlotte Benkner (114), oudste persoon ter wereld
• 2004 - Jesús Gil y Gil (71), Spaans bouwtycoon en eigenaar van de voetbalclub Atlético Madrid
• 2006 - Stanley Kunitz (100), Amerikaans dichter, vertaler en leraar
• 2007 - Hans Asselbergs (53), Nederlands musicus
• 2007 - Aaron McMillan (30), Australisch pianist
• 2008 - J.A.A. van Doorn (83), Nederlands socioloog, publicist, columnist en voormalig hoogleraar
• 2008 - Jevgeni Sokolov (87), Russisch psychofysioloog
• 2009 - Monica Bleibtreu (65), Oostenrijks actrice
• 2011 - Michael Onslow (73), Engels adellijke
• 2011 - Ernie Walker (82), Schots voetbalbestuurder
• 2012 - Mariëtte Barnhoorn (59), Nederlands zakenvrouw

Viering/herdenking

• Israël - Yom Ha'atzmaut of Onafhankelijkheidsdag
• Paraguay - Nationale feestdag
• Rome - De Vestaalse maagden werpen 27 biezenpoppen in de Tiber (zie Argei)
• Rooms-katholieke kalender:
  • Heilige Matthias († c. 80), apostel - Feest
  • Heilige Bonifaas (van Tarsus) († 307), ijsheilige
  • Heilige Maria (Dominika) Mazzarello († 1881)
  • Heilige Michel Garicoïts († 1863)
  • Heilige Justina van Sardinië († c. 135)
  • Heilige Vincentius van Lérins († c. 445)
  • Heilige Carthach de Jonge († 637)
  • Heilige Pachomius († 348)

Weerextremen

Nederland

Dagrecords

• 1902 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur 4 °C
• 1992 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 21,9 °C
• 1909 - Laagste minimumtemperatuur 0,1 °C
• 1943 - Hoogste maximumtemperatuur 30,5 °C
• 1915 - Hoogste uurgemiddelde windsnelheid 11,3 m/s
• 1982 - Langste zonneschijnduur 14,9 uur
• 1935 - Langste neerslagduur 10,3 uur
• 1971 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 17,7 mm
• 1980 - Laagste etmaalgemiddelde relatieve vochtigheid 37 %

België

Dagrecords

• 1935 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur 4,4 °C
• 1947 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 22,2 °C
• 1935 en 1909 - Laagste minimumtemperatuur -0,8 °C
• 1992 - Hoogste maximumtemperatuur 30,3 °C
• 1917 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 13,8 mm

Uitzonderlijke gebeurtenissen

• 1902 - Sneeuw in groot deel van het land. Voor Ukkel meest laattijdige sneeuw van de eeuw. In de Ardennen sneeuwdikten tot 11 cm in La Roche-en-Ardenne. Op 3h15' tijd 200mm neerslag in Leuven.
• 1906 - In 3h15 174 mm regen in Leuven. Overstromingen leiden plaatselijk tot belangrijke schade in Bertem.

Bronnen, noten en/of referenties