1917
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rok 1917 / MCMXVII
stulecia: XIX wiek ~ XX wiek ~ XXI wiek
dziesięciolecia: 1880–1889 • 1890–1899 • 1900–1909 • 1910–1919 • 1920–1929 • 1930–1939 • 1940–1949
lata: 1907 « 1912 « 1913 « 1914 « 1915 « 1916 « 1917 » 1918 » 1919 » 1920 » 1921 » 1922 » 1927
[edytuj] Wydarzenia w Polsce
- 2 stycznia – na zjeździe konserwatystów we Lwowie poparto obwołanie cesarza austriackiego Karola królem Polski.
- 14 stycznia – inauguracyjne posiedzenie Tymczasowej Rady Stanu.
- 21 marca – w Warszawie odbyło się 11 posiedzenie Tymczasowej Rady Stanu. Na posiedzeniu Józef Piłsudski zreferował sprawę uposażenia i zaopatrzenia w żywność w Legionach.
- 2 lipca – w związku z kryzysem przysięgowym Józef Piłsudski wystąpił z Tymczasowej Rady Stanu.
- 8 lipca – I wojna światowa: PPS przeszła do opozycji wobec państw centralnych.
- 9 lipca – Józef Piłsudski nakazał polskim legionistom odmówić złożenia przysięgi na wierność cesarzom Niemiec i Austro-Węgier. Skutkiem tego Piłsudski został osadzony w twierdzy w Magdeburgu, oficerowie w obozie w Beniaminowie pod Warszawą, a szeregowi w Szczypiornie koło Kalisza.
- 22 lipca – w wyniku kryzysu przysięgowego w Legionach Polskich Józef Piłsudski i Kazimierz Sosnkowski zostali aresztowani przez Niemców i osadzeni w twierdzy w Magdeburgu.
- 24 lipca – została stoczona bitwa pod Krechowcami, między walczącymi po stronie rosyjskiej polskimi ułanami a Niemcami.
- 15 sierpnia – utworzono Komitet Narodowy Polski.
- 25 sierpnia – Tymczasowa Rada Stanu podała się do dymisji.
- 28 sierpnia – powstała Komisja Przejściowa Tymczasowej Rady Stanu.
- 12 września – powstała Rada Regencyjna Królestwa Polskiego.
- 20 września – Komitet Narodowy Polski został uznany przez rządy Francji.
- 11 października – uruchomiono przewozy pasażerskie Hrubieszowską Koleją Dojazdową.
- 16 października – rozpoczęto wydobycie w KWK Sośnica.
- 26 listopada – powstał rząd Jana Kucharzewskiego.
- W Błoniu założono klub sportowy KS Błonianka Błonie.
- Powstało pismo dla dzieci Płomyk.
[edytuj] Wydarzenia na świecie
- 2 stycznia – bank kanadyjski Royal Bank of Canada przejął bank prowincji kanadyjskiej Quebec – „Quebec Bank”.
- 11 stycznia – eksplozja w fabryce amunicji Kingsland w stanie New Jersey (teraz miejscowość Lyndhurst) spowodowana przez niemieckich sabotażystów, stała się jednym z powodów przystąpienia USA do pierwszej wojny światowej.
- 16 stycznia – próba zawarcia sojuszu niemiecko-meksykańskiego w I wojnie światowej.
- 19 stycznia – eksplozja w fabryce amunicji w Londynie pozbawiła życia 73 osoby i raniła ponad 400 osób. Pożar wynikły z eksplozji spowodował straty rzędu 2 milionów funtów.
- 22 stycznia – I wojna światowa: prezydent Woodrow Wilson wezwał do „pokoju bez zwycięstwa” w Europie.
- 25 stycznia
- Dania sprzedała Stanom Zjednoczonym Ameryki Duńskie Indie Zachodnie za 25 mln dolarów.
- w San Francisco odbyły się zgromadzenia przeciwników prostytucji. Około 300 prostytutek apelowało o tolerancję, tłumacząc, że zostały zmuszone do prostytucji ubóstwem. Zapytane, czy przyjęłyby pracę za 8 do 10 dolarów na tydzień, skwitowały pytanie śmiechem, co pozbawiło je sympatii społeczeństwa. Wkrótce po tym policja zamknęła około 200 domów publicznych.
- 28 stycznia – oddziały armii Stanów Zjednoczonych zaprzestały nieskutecznego pościgu na terytorium Meksyku za oddziałami generała Pancho Villa.
- 30 stycznia – oddziały dowodzone przez Johna Pershinga rozpoczęły wycofywanie się z terytorium Meksyku. 5 lutego operacja została zakończona – oddziały osiągnęły Columbus w stanie Ohio.
- 31 stycznia – I wojna światowa: Niemcy ogłosiły, że ich okręty podwodne rozpoczynają nieograniczoną wojnę podwodną.
- 3 lutego – I wojna światowa: Stany Zjednoczone zerwały relacje dyplomatyczne z Niemcami.
- 5 lutego – ustanowiono konstytucję Meksyku.
- 13 lutego – Mata Hari została aresztowana przez władze francuskie za szpiegostwo.
- 23 lutego – pierwszy raz obchodzono Dzień Kobiet w Rosji.
- 24 lutego – I wojna światowa: ambasador Stanów Zjednoczonych w Wielkiej Brytanii Walter Hines Page otrzymał rozszyfrowany telegram Zimmermanna, w którym Niemcy oferowali pomoc Meksykowi w odzyskaniu ziem utraconych podczas wojny z USA (1846-1848), jeśli ten wypowie wojnę Stanom Zjednoczonym.
- 26 lutego – Original Dixieland Jass Band jako pierwszy zespół jazzowy dokonał komercyjnego nagrania utworów „Livery Stable Blues” i „Dixie Jazz Band One Step”.
- 1 marca
- amerykański rząd opublikował rozszyfrowany telegram ministra spraw zagranicznych Niemiec Arthura Zimmermanna.
- założono miasto Ōmuta na wyspie Kiusiu w Japonii.
- 2 marca – prezydent Woodrow Wilson podpisał akt prawny (ang. Jones-Shafroth Act) przyznający obywatelom Portoryko obywatelstwo Stanów Zjednoczonych.
- 3 marca – początek rewolucji w Rosji.
- 4 marca
- Woodrow Wilson rozpoczął drugą kadencję jako prezydent USA.
- republikanka Jeannette Rankin z Montany rozpoczęła swą kadencję jako pierwsza kobieta w Izbie Reprezentantów Stanów Zjednoczonych.
- 8 marca – Senat Stanów Zjednoczonych zaadaptował procedurę (cloture) ograniczającą obstrukcję przy głosowaniu nad ustawami (ang. Filibuster). Procedura wywodziła się z praktyk stosowanych w Francuskim Zgromadzeniu Narodowym tak zwane – cloture (fr. Clôture, ang. Cloture – parkan), później (1887) przejętych również przez Parlament Wielkiej Brytanii.
- 10 marca – na Filipinach powstała formalnie prowincja Batangas, jako pierwsza w kraju encomienda.
- 11 marca
- rewolucja meksykańska: Venustiano Carranza został wybrany prezydentem Meksyku – USA uznało jego rząd de iure.
- I wojna światowa: wojska brytyjsko-indyjskie zdobyły Bagdad.
- 12 marca – rewolucja lutowa 1917: obalenie caratu w Rosji. Rozpoczęła działalność Piotrogrodzka Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich, która przejęła faktyczną władzę.
- 14 marca – I wojna światowa: Chiny zerwały stosunki dyplomatyczne z Niemcami.
- 15 marca – rewolucja lutowa 1917: w Pskowie abdykował car Rosji Mikołaj II Romanow.
- 17 marca
- rewolucja lutowa 1917: Michał II Romanow odmówił przyjęcia tronu rosyjskiego, przekazując władzę na rzecz Rządu Tymczasowego pod przywództwem księcia Gieorgija Lwowa.
- rewolucja lutowa 1917: w Kijowie Ukraińcy powołali Centralną Radę, której przewodniczącym został Mychajło Hruszewski.
- 21 marca – Roman Dmowski złożył propozycję brytyjskiemu ministrowi spraw zagranicznych Arthurowi Balfourowi ogłoszenia wspólnej deklaracji państw Ententy w sprawie niepodległości Polski.
- 25 marca – Gruziński Kościół Prawosławny odnowił autokefalię obaloną przez Imperialną Rosję w roku 1811.
- 26 marca – I wojna światowa: w pierwszej bitwie o Gazę brytyjska kawaleria została zmuszona do wycofania się, gdy Turcy w sile 17 tys. żołnierzy zastąpili jej drogę.
- 27 marca – rewolucja lutowa 1917: Piotrogrodzka Rada Delegatów Robotniczych i Żołnierskich ogłosiła deklarację o zasadach samostanowienia narodów Rosji, w tym Polski.
- 30 marca – rewolucja lutowa 1917: Rząd Tymczasowy w Rosji ogłosił apel do Polaków o utworzenie na terenach etnicznie polskich państwa, związanego z Rosją ogólnosłowiańską unią militarną.
- 31 marca – Stany Zjednoczone przejęły kontrolę administracyjną nad Wyspami Dziewiczymi, odkupionymi od Danii za 25 milionów dolarów.
- 2 kwietnia
- I wojna światowa: prezydent Woodrow Wilson zwrócił się do Kongres Stanów Zjednoczonych o uchwalenie oficjalnej deklaracji wypowiedzenia wojny Niemcom.
- rewolucja lutowa 1917: rosyjski Rząd Tymczasowy zniósł ograniczenie osiedlania się Żydów.
- 6 kwietnia – I wojna światowa: Stany Zjednoczone przystąpiły do I wojny światowej wypowiadając wojnę Niemcom.
- 9-12 kwietnia – I wojna światowa: bitwa o Arras – Korpus Kanadyjski i Brytyjczycy przełamali obronę niemiecką – około 24 tys. zabitych.
- 10 kwietnia – w Chester w stanie Pensylwania doszło do eksplozji w fabryce amunicji – 133 osoby zabite.
- 11 kwietnia – I wojna światowa: Brazylia zerwała relacje dyplomatyczne z Niemcami.
- 16 kwietnia
- do Piotrogrodu z emigracji powrócił Włodzimierz Lenin.
- I wojna światowa: rozpoczęła się bitwa pod Aisne.
- 16 kwietnia-9 maja – I wojna światowa: ofensywa Nivelle'a (od nazwiska generała francuskiego Roberta Nivelle'a), zakończona klęską wojsk francuskich. Zginęło 187 tys. żołnierzy francuskich.
- 19 kwietnia – I wojna światowa: druga bitwa o Gazę zakończyła się klęską Brytyjczyków. Odwołano generała Archibalda Murraya, dowodzącego siłami Imperium brytyjskiego przeciw Imperium osmańskiemu.
- 27 kwietnia – I wojna światowa: Grecja przystąpiła do ententy.
- 13 maja
- troje dzieci z wioski w pobliżu miasta Fátima w Portugalii miało doznać objawienia Matki Bożej.
- Eugenio Maria Giuseppe Giovanni Pacelli, przyszły papież Pius XII, został konsekrowany na arcybiskupa przez papieża Benedykta XV.
- 15 maja – I wojna światowa: rozpoczęła się bitwa w Cieśninie Otranto.
- 21 maja – ponad 300 akrów miasta Atlanta zostało zniszczone podczas pożaru. Zniszczeniu uległo około 2 tys. budynków, około 10 tys. mieszkańców straciło dach nad głową, zginęła jedna osoba.
- 26 maja – tornado zniszczyło miejscowość Mattoon w stanie Illinois – zginęło 101 osób.
- 27 maja – I wojna światowa: ponad 30 tys. francuskich żołnierzy odmówiło udania się do okopów w miejscowości Missy-aux-Bois na północy Francji.
- 1 czerwca – I wojna światowa: regiment piechoty francuskiej opanował miejscowość Missy-aux-Bois i ogłosił antywojenny rząd. Francuska armia szybko aresztowała buntowników.
- 4 czerwca
- I wojna światowa: powołanie polskiej armii we Francji (Błękitna Armia).
- król Jerzy V ustanowił Order Imperium Brytyjskiego.
- rozdano pierwsze Nagrody Pulitzera.
- 5 czerwca – I wojna światowa: rozpoczął się pobór do wojska w USA – jako „Dzień rejestracji do armii”.
- 7 czerwca – w USA powstała pozarządowa organizacja filantropijna Lions Clubs International.
- 13 czerwca – I wojna światowa: Niemcy zbombardowali Londyn – 162 osoby zostają zabite, a 432 ranne.
- 15 czerwca – I wojna światowa: w USA weszło w życie zarządzenie antyszpiegowskie (ang. Espionage Act).
- 27 czerwca – Grecja przystąpiła do I wojny światowej.
- 1 lipca – w mieście East St. Louis w stanie Illinois spory o pracę przerodziły się w rozruchy na tle rasowym – ponad 250 osób straciło życie.
- 6 lipca
- I wojna światowa: w bitwie z Turkami oddziały arabskie dowodzone przez Roberta Constanta zdobyły miasto Akaba.
- I wojna światowa: brak ochotników do Kanadyjskiej Armii doprowadził do wydania aktu prawnego o przymusowym poborze do wojska.
- 12 lipca – korporacja Phelps Dodge deportowała z miasta Bisbee w Arizonie ponad 1000 robotników podejrzanych o przynależność do związków zawodowych pod nazwą Przemysłowych Pracowników Świata (ang. Industrial Workers of the World, IWW lub Wobblies).
- 17 lipca – niemiecka dynastia Sachsen-Coburg-Gotha panująca w Wielkiej Brytanii zmieniła nazwę na Windsor.
- 18 lipca – I wojna światowa: w Rosji rozformowano polską 1 Dywizję Strzelców. Jedyna polska formacja walcząca na froncie wschodnim pod dowództwem płk. Żeligowskiego otrzymała rozkaz od naczelnego dowódcy armii rosyjskiej oddania broni oddziałom czeskim.
- 20 lipca – podpisano Deklarację z Korfu, ugodę tworzącą Królestwo Serbów, Chorwatów i Słoweńców.
- 21 lipca – rewolucja lutowa 1917: Aleksander Kiereński został premierem Rządu Tymczasowego w Rosji.
- 24 lipca – spotkanie generałów Ferdynanda Focha (Francja), Robertsona (Wielka Brytania) i Luigiego Cadorny (Włochy), w sprawie wysłania do Włoch wojsk francusko-brytyjskich.
- 25 lipca
- Mata Hari została skazana na śmierć za szpiegostwo na rzecz Niemiec.
- został po raz pierwszy wprowadzony, jako tymczasowy, podatek dochodowy w Kanadzie (rozpiętość podatku – najmniejszy 4% , największy 25%).
- Sierpień – kilkuset farmerów z stanu Oklahoma zorganizowało powstanie przeciw poborowi do wojska (ang. Green Corn Rebellion – Rebelia Zielonej Kukurydzy).
- 5 sierpnia
- dokonano oblotu niemieckiego myśliwca Fokker Dr.I.
- w Sztokholmie, Szwed John Zander ustanowił rekord świata w biegu na 1500 m wynikiem 3:54,7 s.
- 10 sierpnia – strajk generalny w Hiszpanii przerodził się w rozruchy, w których zginęło 70 osób, setki osób zostało rannych i 2000 osób zostało uwięzionych.
- 15 sierpnia – w Lozannie powstał Komitet Narodowy Polski.
- 18 sierpnia – wielki pożar w Salonikach w Grecji zniszczył 32% miasta i pozbawił dachu nad głową 70 tys. osób.
- 29 sierpnia – w kanadyjskim parlamencie przegłosowano ustawę pozwalającą rządowi dokonywać poboru do armii.
- 14 września – Rosja została ogłoszona republiką.
- 28 września – przyjęto flagę Tajlandii.
- 5 października – prezydent Woodrow Wilson podpisał dekret zezwalający Polakom z USA formować swoją armię, do czego doszło w kanadyjskim Tadeusz Kosciuszko Camp.
- 12 października – w Stanach Zjednoczonych odbyły się obrady Sejmu Polonijnego w sprawie poparcia dla rekrutacji do Armii Polskiej.
- 13 października – według tradycji Kościoła Rzymskokatolickiego miało miejsce ostatnie objawienie Matki Bożej w Fátimie, podczas którego miał mieć miejsce Cud Słońca.
- 15 października
- w miejscowości Vincennes pod Paryżem Mata Hari została rozstrzelana.
- sułtan Mehmed V gościł w Stambule swego sojusznika cesarza Wilhelma II Hohenzollerna.
- 17 października – I wojna światowa: zwycięstwo floty niemieckiej nad rosyjską podczas bitwy w cieśninie Muhu.
- 19 października – I wojna światowa: Niemcy przeprowadzili udany desant na leżące u brzegów Estonii Wyspy Moonsundzkie.
- 24 października – I wojna światowa: Austriacy przełamali front włoski pod Caporetto.
- 26 października
- Brazylia wypowiedziała wojnę państwom centralnym.
- I wojna światowa: Austriacy zdobyli włoskie forty Montemaggiore.
- 29 października – Niemiec Max Heiser opublikował zbiór zasad gry w piłkę ręczną.
- 2 listopada – brytyjski minister spraw zagranicznych – Arthur Balfour – zapowiedział powstanie państwa żydowskiego w Palestynie (Deklaracja Balfoura).
- 6 listopada – I wojna światowa: trzecia bitwa o Ypres, po trzech miesiącach zażartych walk zakończyła się zwycięstwem połączonych armii państw Ententy – straty po obu stronach to około 708 tys. żołnierzy.
- 7 listopada
- krążownik Aurora oddał strzał, co było sygnałem do rozpoczęcia rewolucji październikowej w Rosji.
- rewolucja październikowa: bolszewicki zamach stanu w Rosji (25 października wg kalendarza juliańskiego).
- Imperium Perskie (dostarczało broni dla Rosji) odmówiło wsparcia państw ententy po bolszewickim zamachu stanu w Rosji.
- I wojna światowa: zakończyła się trzecia bitwa o Gazę. Siły Imperium Brytyjskiego zajęły miasto zwyciężając armie Imperium Osmańskiego.
- 9 listopada
- rewolucja październikowa: w Kijowie powołano do życia Radziecką Ukrainę.
- premiera argentyńskiego pierwszego w historii pełnometrażowego filmu animowanego El Apóstol.
- 15 listopada
- Finlandia podjęła kroki zbliżające ją do ogłoszenia pełnej niezależności od Rosji – zerwała unię personalną z Rosją.
- I wojna światowa: wojska Imperium Brytyjskiego rozpoczęły okupację miast Tel Awiw i Jaffa w Palestynie.
- 16 listopada – Georges Clemenceau został premierem Francji.
- 17 listopada – I wojna światowa: zwycięstwo floty niemieckiej nad brytyjską w II bitwie koło Helgolandu.
- 19 listopada – władze tureckie internowały w Nazarecie łacińskiego patriarchę Jerozolimy Filippo Camassei.
- 20 listopada – proklamowano Ukraińską Republikę Ludową.
- 20 listopada - 6 grudnia – I wojna światowa: bitwa pod Cambrai przeszła do historii za sprawą użycia po raz pierwszy na dużą skalę broni pancernej.
- 21 listopada – rząd RFSRR wystosował notę do ambasadorów i posłów państw biorących udział w wojnie, wzywającą do rozpoczęcia rokowań pokojowych.
- 22 listopada – w Montrealu w Kanadzie powstała organizacja zrzeszająca profesjonalne kluby hokeja na lodzie w Ontario i Quebecu (ang. National Hockey Association).
- 25 listopada – Rosja Radziecka: jedyne wolne wybory parlamentarne. Eserowcy uzyskali 410, a bolszewicy 175 miejsc na 707. Konstytuanta zebrała się tylko raz (5 stycznia 1918).
- 26 listopada – powstała Narodowa Liga Hokeja (ang. National Hockey League, NHL).
- 29 listopada – strajkujący górnicy w kopalniach Rostowa zadeklarowali powstanie Dońskiej Republiki. Strajk przetrwał dwa tygodnie.
- 3 grudnia – po dwudziestu latach planowania i konstrukcji został otwarty most przez Rzekę Świętego Wawrzyńca w Kanadzie (ang. Quebec Bridge).
- 5 grudnia – w Mińsku rozpoczął obrady I Zjazd Wszechbiałoruski.
- 6 grudnia
- Finlandia ogłosiła niepodległość.
- zderzenie dwóch frachtowców (jednego przewożącego materiały wybuchowe) w porcie Halifax w Nowej Szkocji spowodowało eksplozję, która zabiła co najmniej 1963 osoby, raniła 9 tys. osób i zniszczyła część miasta. Do czasu wybuchu bomby atomowej w Hiroszimie była to największa eksplozja w historii spowodowana przez człowieka.
- 7 grudnia – I wojna światowa: Stany Zjednoczone wypowiedziały wojnę Austro-Węgrom.
- 8 grudnia – premier Portugalii Afonso Costa, po przewrocie wojskowym zorganizowanym przez generała Sidónio Paisa, ustąpił ze stanowiska i udał się na emigrację do Paryża.
- 9 grudnia
- I wojna światowa: wojska brytyjskie wkroczyły do Jerozolimy.
- I wojna światowa: Rumunia podpisała zawieszenie broni z Austro-Węgrami i Niemcami.
- 11 grudnia
- I wojna światowa: Brytyjczycy wyparli oddziały Imperium Osmańskiego z Jerozolimy.
- Litwa ogłosiła niepodległość od Rosji Radzieckiej.
- 12 grudnia – 540 osób zginęło w katastrofie pociągu wojskowego w tunelu Fréjus we Francji.
- 13 grudnia – powstała Krymska Republika Ludowa.
- 20 grudnia – na mocy dekretu Rady Komisarzy Ludowych powstała Czeka; na jej czele stanął Feliks Dzierżyński.
- 22 grudnia – I wojna światowa: zawieszenie broni na froncie wschodnim, początek rokowań państw centralnych z Rosją w Brześciu.
- 24-25 grudnia – w wyniku powstania robotniczego w Charkowie proklamowano tzw. Ukraińską Republikę, co rozpoczęło wojnę ukraińsko-bolszewicką.
- 27 grudnia – rewolucja październikowa: w Rosji ogłoszono dekret o nacjonalizacji banków.
[edytuj] Urodzili się
- 1 stycznia - Erwin Axer, polski reżyser teatralny
- 2 stycznia - Emil Kołodziej, polski działacz państwowy
- 5 stycznia - Jane Wyman, amerykańska aktorka, laureatka Oscara oraz Złotego Globu (zm. 2007)
- 6 stycznia - Koo Chen-fu, tajwański przedsiębiorca (zm. 2005)
- 12 stycznia - Jimmy Skinner, kanadyjski trener hokeja (zm. 2007)
- 22 stycznia - Łucja Khambang, tajska zakonnica, męczennica, błogosławiona katolicka (zm. 1940)
- 24 stycznia - Ernest Borgnine, amerykański aktor filmowy i telewizyjny
- 25 stycznia - Ilya Prigogine, belgijski fizyk i fizykochemik pochodzenia rosyjskiego, laureat Nagrody Nobla (zm. 2003)
- 6 lutego - Zsa Zsa Gabor, amerykańska aktorka węgierskiego pochodzenia
- 11 lutego - Sidney Sheldon, amerykański pisarz (zm. 2007)
- 14 lutego - Herbert A. Hauptman, amerykański matematyk i chemik, laureat Nagrody Nobla (zm. 2011)
- 25 lutego
- Szymon Bojko, polski historyk i krytyk sztuki, pedagog i wykładowca uniwersytecki
- Anthony Burgess, brytyjski pisarz (zm. 1993)
- 27 lutego - John Connally, amerykański polityk (zm. 1993)
- 1 marca - Robert Lowell, amerykański poeta (zm. 1977)
- 8 marca - Hanna Skarżanka, polska aktorka (zm. 1992)
- 10 marca - Zbigniew Ścibor-Rylski, polski pilot, żołnierz Armii Krajowej, uczestnik powstania warszawskiego
- 20 marca - Vera Lynn, brytyjska wokalistka
- 24 marca - John Kendrew, angielski biochemik, laureat Nagrody Nobla (zm. 1997)
- 27 marca - Cyrus Vance, amerykański polityk i dyplomata (zm. 2002)
- 9 kwietnia - Johannes Bobrowski, niemiecki pisarz (zm. 1965)
- 10 kwietnia - Robert Burns Woodward, amerykański chemik (zm. 1979)
- 21 kwietnia - Mira Jaworczakowa, polska pisarka, autorka książek dla dzieci i młodzieży (zm. 2009)
- 25 kwietnia - Ella Fitzgerald, amerykańska wokalistka jazzowa (zm. 1996)
- 26 kwietnia - Ieoh Ming Pei, amerykański architekt chińskiego pochodzenia, laureat Nagrody Pritzkera
- 1 maja - Danielle Darrieux, francuska aktorka
- 3 maja - Kiro Gligorow, pierwszy prezydent Macedonii (zm. 2012)
- 7 maja - Domenico Bartolucci, włoski duchowny katolicki i muzyk
- 16 maja - George Gaynes, amerykański aktor fińskiego pochodzenia
- 21 maja - Raymond Burr, urodzony w kanadzie, aktor amerykański (zm. 1993)
- 25 maja - Feliks Nawrot, żołnierz AK, założyciel organizacji konspiracyjnej "Orzeł Biały" (zm. 1941)
- 28 maja - Sir Gerald Cash, bahamski prawnik, polityk, gubernator generalny Bahamów (zm. 2003)
- 29 maja - John Fitzgerald Kennedy, prezydent Stanów Zjednoczonych (zm.1963)
- 1 czerwca - William Standish Knowles, amerykański chemik, laureat Nagrody Nobla w 2001
- 5 czerwca - Maurice Duverger, francuski prawnik, politolog, socjolog i polityk
- 6 czerwca - Kirk Kerkorian, amerykański multimiliarder
- 7 czerwca - Dean Martin, amerykański piosenkarz i aktor (zm. 1995)
- 9 czerwca - Eric John Ernest Hobsbawm, brytyjski historyk pochodzenia żydowskiego
- 14 czerwca - Atle Selberg, norweski matematyk (zm. 2007)
- 15 czerwca - John Bennett Fenn, amerykański chemik, laureat Nagrody Nobla (zm. 2010)
- 16 czerwca - Irving Penn, amerykański fotograf (zm. 2009)
- 20 czerwca - Igor Śmiałowski, polski aktor (zm. 2006)
- 21 czerwca - Wanda Bartówna, polska aktorka (zm. 1980)
- 30 czerwca - Lena Horne, amerykańska śpiewaczka, aktorka filmowa (zm. 2010)
- 4 lipca - Manolete, hiszpański matador (zm. 1947)
- 5 lipca - Maria Sten, polska reportażystka, tłumaczka literatury pięknej z języka hiszpańskiego (zm. 2007)
- 13 lipca - Jerzy Mierzejewski, polski malarz i pedagog
- 15 lipca - Robert Conquest, historyk brytyjski
- 17 lipca
- Phyllis Diller, amerykańska aktorka
- Kenan Evren, turecki polityk
- 18 lipca - Henri Salvador, francuski piosenkarz, kompozytor (zm. 2008)
- 19 lipca - William Scranton, amerykański polityk
- 26 lipca - Alberta Adams, amerykańska wokalistka
- 4 sierpnia - Tadeusz Ulewicz, polski historyk (zm. 2012)
- 6 sierpnia - Robert Mitchum, amerykański aktor filmowy (zm. 1997)
- 9 sierpnia - Kazimierz Olszewski, polski polityk
- 15 sierpnia
- Jack Lynch, irlandzki polityk, premier Irlandii (zm. 1999)
- Oscar Romero, salwadorski biskup, obrońca praw człowieka (zm. 1980)
- 18 sierpnia - Caspar Weinberger, amerykański polityk, sekretarz obrony Stanów Zjednoczonych (zm. 2006)
- 22 sierpnia - John Lee Hooker, amerykański bluesman (zm. 2001)
- 25 sierpnia - Mel Ferrer, amerykański aktor, reżyser i producent filmowy (zm. 2008)
- 30 sierpnia - Denis Healey, brytyjski polityk
- 7 września - John Warcup Cornforth, australijski chemik, laureat Nagrody Nobla
- 11 września
- Herbert Lom, aktor brytyjski pochodzenia czeskiego
- Ferdinand Marcos, filipiński polityk (zm. 1989)
- 12 września - Han Suyin, chińska pisarka, mieszkająca w Szwajcarii
- 17 września - Zygmunt Zieliński, burmistrz Skarszew i Kościerzyny, sędzia piłkarski PZPN, nauczyciel (zm. 1997)
- 19 września - Andrzej Miłosz, polski dziennikarz, publicysta, tłumacz, reżyser filmów dokumentalnych, autor audycji i słuchowisk radiowych, brat Czesława Miłosza (zm. 2002)
- 20 września - Red Auerbach, amerykański trener koszykarski (zm. 2006)
- 30 września - Park Chung-hee, koreański polityk, prezydent Korei Południowej (zm. 1979)
- 2 października - Christian René de Duve, belgijski cytolog i biochemik
- 7 października - June Allyson, amerykańska aktorka (zm. 2006)
- 10 października - Thelonious Monk, amerykański pianista jazzowy, kompozytor (zm. 1982)
- 15 października - Arthur M. Schlesinger, Jr., amerykański historyk (zm. 2007)
- 16 października - Wanda Wertenstein, polska krytyczka filmowa, scenarzystka, reżyserka (zm. 2003)
- 21 października - Dizzy Gillespie (właściwie John Birks Gillespie), amerykański muzyk jazzowy (zm. 1993)
- 22 października - Joan Fontaine, amerykańska aktorka
- 2 listopada - Walenty Titkow, polski lekarz, polityk i działacz partyjny
- 19 listopada - Indira Gandhi, premier Indii (zm. 1984)
- 20 listopada - Robert Byrd, amerykański polityk (zm. 2010)
- 22 listopada - Andrew Fielding Huxley, angielski fizjolog i biofizyk, laureat Nagrody Nobla
- 30 listopada - Joanna Guze, polska tłumaczka, krytyk i historyk sztuki, popularyzator malarstwa (zm. 2009)
- 4 grudnia - Movita Castaneda, meksykańsko-amerykańska aktorka
- 9 grudnia - James Rainwater, amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla (zm. 1986)
- 16 grudnia - Arthur C. Clarke, brytyjski prozaik, pisarz fantastycznonaukowy (zm. 2008)
- 20 grudnia - David Bohm, amerykański naukowiec zajmujący się fizyką kwantową i filozofią fizyki (zm. 1992)
- 21 grudnia - Heinrich Böll, niemiecki pisarz, laureat Nagrody Nobla (zm. 1985)
- 27 grudnia - Irena Hausmanowa-Petrusewicz, polska lekarka
- 28 grudnia - Ellis Clarke, polityk Trynidadu i Tobago (zm. 2010)
- 29 grudnia - Ramanand Sagar, indyjski reżyser i producent filmowy, autor scenariuszy (zm. 2005)
- Joanna Wilińska, polska dziennikarka, satyryk, scenarzystka filmowa (zm. 2004)
[edytuj] Zmarli
- 2 stycznia - Edward Burnett Tylor, angielski archeolog, antropolog i etnolog (ur. 1832)
- 10 stycznia - Buffalo Bill (właściwie William F. Cody), twórca i główny bohater objazdowego widowiska o Dzikim Zachodzie (ur. 1846)
- 16 stycznia - George Dewey, admirał marynarki wojennej USA (ur. 1837)
- 10 lutego - John William Waterhouse, brytyjski malarz (ur. 1849)
- 25 lutego - Martin Róth, nauczyciel, wybitny spiskoniemiecki działacz turystyczny (ur. 1841)
- 8 marca - Ferdinand von Zeppelin, wynalazca sterowca o sztywnej konstrukcji (ur. 1838)
- 17 marca - Franz Brentano, psycholog, socjolog i filozof niemiecki (ur. 1838)
- 31 marca - Emil Adolf von Behring, niemiecki bakteriolog (ur. 1854)
- 1 kwietnia - Scott Joplin, amerykański kompozytor (ur. 1868)
- 14 kwietnia - Ludwik Zamenhof, twórca sztucznego języka esperanto (ur. 1859)
- 1 maja - Julian Ochorowicz, polski wynalazca, filozof, psycholog, poeta i publicysta (ur. 1850)
- 20 maja - Filip von Ferrary, francuski kolekcjoner znaczków pocztowych (ur. 1850)
- 25 maja - René Dorme, francuski pilot myśliwski (ur. 1894)
- 27 lipca - Emil Theodor Kocher, chirurg szwajcarski, laureat Nagrody Nobla (ur. 1841)
- 13 sierpnia - Eduard Buchner, niemiecki chemik, laureat Nagrody Nobla (ur. 1860)
- 20 sierpnia - Adolf von Baeyer, niemiecki chemik, laureat Nagrody Nobla (ur. 1835)
- 5 września - Marian Smoluchowski, polski fizyk (ur. 1872)
- 20 września - José Gallegos Arnosa, hiszpański malarz, rzeźbiarz (ur. 1859)
- 27 września - Edgar Degas, malarz i rzeźbiarz francuski (ur. 1834)
- 15 października - Mata Hari (właśc. Margaretha Geertruida Zelle), tancerka skazana za szpiegostwo na rzecz Niemiec (ur. 1876)
- 11 listopada - Lydia Lili'uokalani, ostatnia królowa Hawajów (ur. 1838)
- 15 listopada - Émile Durkheim, francuski filozof, socjolog i pedagog (ur. 1858)
- 17 listopada - Auguste Rodin, francuski rzeźbiarz (ur. 1840)
- 10 grudnia - Mackenzie Bowell, premier Kanady (ur. 1824)
[edytuj] Nagrody Nobla
- z fizyki - Charles Glover Barkla
- z chemii - nagrody nie przyznano
- z medycyny - nagrody nie przyznano
- z literatury - Karl Gjellerup, Henrik Pontoppidan
- nagroda pokojowa - Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Święta ruchome
- Tłusty czwartek: 15 lutego
- Ostatki: 20 lutego
- Popielec: 21 lutego
- Niedziela Palmowa: 1 kwietnia
- Wielki Czwartek: 5 kwietnia
- Wielki Piątek: 6 kwietnia
- Wielka Sobota: 7 kwietnia
- Wielkanoc: 8 kwietnia
- Poniedziałek wielkanocny: 9 kwietnia
- Wniebowstąpienie: 17 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 27 maja
- Boże Ciało: 7 czerwca
