Korea

Korea

Nazwa Korea używana w:
Korei Południowej	Hanguk (한국; 韓國)
Korei Północnej	Chosŏn (조선; 朝鮮)
Podstawowe informacje
Liczba ludności	71 000 000
Powierzchnia	219 814 km²
Język urzędowy	koreański

Flaga Zjednoczenia, okresowo używana przez oba państwa

Korea – dawne zjednoczone państwo obydwu Korei: Północnej i Południowej, usytuowane na Półwyspie Koreańskim we wschodniej Azji. Graniczy od północy z Chinami i od północnego-wschodu z Rosją. Obszar zamieszkuje jednolita grupa etniczna – Koreańczycy. Po zakończeniu II wojny światowej, w 1945 roku, Korea została podzielona na dwa państwa: Republikę Korei (Korea Południowa) oraz Koreańską Republikę Ludowo-Demokratyczną (Korea Północna). Od 1948 roku do 1950 (wybuch wojny koreańskiej) granica pomiędzy Koreą Północną a Koreą Południową przebiegała dokładnie przez 38° równoleżnik, jednak od 1953 roku granice uległy zmianie.

Dla reprezentowania Korei na międzynarodowych zawodach sportowych, często używana jest Flaga Zjednoczenia, nie będąca jednak oficjalną flagą żadnego z krajów.

Wprowadzenie do historii Korei

Archeologiczne i paleontologiczne dowody wskazują, że ludzie żyli już na terenach dzisiejszej Korei 70 000 lat temu, a 2,5 miliona lat temu przodkowie człowieka. Przez większą część poprzedniego tysiąclecia, Korea była politycznie jednym państwem z własnym językiem.

W IV oraz V w. p.n.e. istniało państwo Go-Joseon, pokonane w 108 p.n.e. przez chińską dynastię Han. Po tym okresie, w I w. p.n.e., powstały trzy niezależne królestwa – Koguryŏ, Paekche i Silla. Powstanie ich rozpoczęło nowy okres Trzech Królestw Korei, który sporo wniósł dla rozwoju kultury koreańskiej oraz japońskiej.

W dawnych tekstach chińskich Korea nazywana jest Kumsu Kangsan, co oznacza dosłownie "rzeka i góry wyszyte na jedwabiu". Chińczycy wcześnie docenili umiejętność Koreańczyków w produkcji najlepszego jedwabiu na świecie. W wieku VII oraz VIII istniały wodne i lądowe szlaki handlowe z Korei do krajów arabskich. Od roku 751 używano w Korei drewnianych bloków do zapisów. W 1232, na długo przed wynalazkiem Gutenberga, po raz pierwszy zastosowano metalowe ruchome czcionki do publikacji tekstów. Podczas okresu Goreyo przemysł jedwabniczy rozpowszechnił się na całym obszarze, a wyroby ceramiczne zrobione z niebiesko-zielonego szkliwa celadonu stały się koreańską specjalnością. Gwałtowny wzrost kultury w okresie Joseon spowodowany był rozpowszechnianiem się kultury Chin z okresu dynastii Ming. W okresie tym rozwinęła się tradycyjna sztuka i rzemiosła, takie jak ceramika z białego szkliwa caledonu, lepszy jedwab i papier, ubrania oraz wachlarze. W okresie tym powstał także koreański alfabet hangul. Wybudowano i użyto także pierwszy na świecie pancerny statek wojenny.

Obecnie Korea podzielona jest na Republikę Korei oraz Koreańską Republikę Ludowo-Demokratyczną.

Północna Korea oficjalnie propaguje politykę samowystarczalności (Dżucze), jednakże jednocześnie zależy mocno od pomocy Chin, Rosji, Korei Południowej oraz ONZ. Dla kontrastu, Korea Południowa, której gospodarka jest wolnorynkowa, jest jedenastym najlepiej rozwiniętym ekonomicznie krajem na świecie. Oba kraje twierdzą, że starają się doprowadzić do zjednoczenia Korei w jedno państwo.

Zjednoczenie Korei

Strefa zdemilitaryzowana w Korei od strony Korei Północnej

Władze obu krajów bardzo poważnie podchodzą do kwestii zjednoczenia. Szereg rozmów na temat zjednoczenia obu państw koreańskich miało już miejsce, niestety żadna z nich nie przyniosła rozwiązania, głównie ze względu na różnice ideologiczne i polityczne. W świadomości Koreańczyków jednakże nie ginie myśl o kulturowej i narodowej bliskości obu państw, a wiele rodzin podzielonych jest sztuczną granicą. Należy zauważyć, że od czasu formalnego zakończenia wojny koreańskiej w 1953 r. obie Koree nie podpisały traktatu pokojowego, a więc oficjalnie są jeszcze w stanie wojny.

"Most bez powrotu" w Panmundżom (granica pomiędzy Koreami)

Przeszkodą w ponownym zjednoczeniu może być także strach samych Koreańczyków przed potencjalnymi problemami jakie mogą z tego wyniknąć. Obie Koree rozwijają się niezależnie, toteż ich gospodarka znajduje się na innym poziomie. W porównaniu do podobnego zjednoczenia Niemiec zauważyć należy, że stan gospodarki Korei Południowej jest gorszy niż Zachodnich Niemiec, a ekonomia Korei Północnej jest na znacznie gorszym poziomie niż we wschodnioniemieckim odpowiedniku. Kulturowo oba kraje także zaczynają się różnić, jednakże starokoreańskie tradycje i kultura są powszechnie znane.

W 1991 r. na zawodach w tenisie stołowym w Chiba w Japonii drużyny narodowe obu Korei wystąpiły jako jedna drużyna Korei. W roku 2000 na letniej olimpiadzie w Sydney oraz w 2004 w Atenach drużyny południowo- i północnokoreańska wystąpiły na rozpoczęciu pod wspólną flagą. We wszystkich rozgrywkach curlingowych również występują jako jedna reprezentacja. Planowane było całkowite połączenie obu drużyn na letniej olimpiadzie w Pekinie, jednak do tego nie doszło.

Tradycje

Więzy rodzinne odgrywają olbrzymią rolę w relacjach rodzinnych, a także biznesowych. Kłanianie się jest ciągle dominującym sposobem witania się, choć podawanie ręki zdobywa coraz większą popularność. Tradycyjny koreański system wartości wywodzi się od konfucjanizmu, neokonfucjanizmu, buddyzmu, poszanowania przodków, a także, szczególnie ostatnimi czasy, chrześcijaństwa. Kuchnia koreańska, dzięki stosowaniu ostrych papryczek chilli, jest bardzo pikantna. Żaden koreański posiłek nie obejdzie się bez kimchi oraz, co typowe dla kuchni azjatyckiej, ryżu.

Korea jest znana na świecie także dzięki sztukom walki. Z tego państwa wywodzą się takie sztuki walki, jak: hapkido, hwarangdo, taekkyon, taekwondo i Tukong musul.

Nazwy

W języku koreańskim Korea zwana jest "Hanguk" (한국; 韓國) w Korei Południowej, a "Chosŏn" (조선; 朝鮮) w Północnej. Każda z tych nazw dotyczy także obszaru, na którym jest używana. Nazwa "Korea" lub czasami "Corea" (obie wywodzące się z Koryŏ (고려; 高麗)) jest neutralną nazwą używaną w odniesieniu do obu państw. Chińskie znaki 高麗 w Chinach wymawiane są jako Gāolì, którą Marco Polo zapisał jako Cauli.

Demografia

Półwysep Koreański zamieszkany jest głównie przez Koreańczyków. Występuje także liczna grupa Chińczyków (około 20 000) w Korei Południowej i niewielkie grupy Chińczyków i Japończyków w Korei Północnej. Liczbę mieszkańców obu Korei szacuje się na 71 milionów ludzi.

Geografia

Korea widziana z kosmosu

Korea znajduje się na Półwyspie Koreańskim w północno-wschodniej Azji. Od Chin dzieli ją rzeka Yalu (kor. Amnok) na północy i Morze Żółte na zachodzie. Od Japonii Morze Japońskie na wschodzie. Korea posiada także krótką granicę z Rosją wzdłuż rzeki Tumen.

Zobacz też

• Władcy Korei
• Półwysep Koreański
• Korea Południowa
• Korea Północna
• Trzy Królestwa Korei
• Buddyzm w Korei - kalendarium
• Wojna koreańska
• Panmundżom
• Obóz koncentracyjny Yodok