24 november

24 november is de 328ste dag van het jaar (329ste dag in een schrikkeljaar) in de gregoriaanse kalender. Hierna volgen nog 37 dagen tot het einde van het jaar.

Gebeurtenissen

•  Algemeen
  • 1248 - In de nacht van 24 op 25 november komen ongeveer 5.000 mensen om door een bergstorting aan de noordflank van de Mont Granier.

•  Bouwkunst en architectuur
  • 1961 - De eerste paal voor de bouw van de Rotterdamse deelgemeente Prins Alexander wordt geslagen.

•  Infrastructuur
  • 1924 - De H-NACC arriveert in Batavia; de eerste intercontinentale commerciële vlucht is een feit.

•  Media
  • 1963 - In Dallas wordt Lee Harvey Oswald doodgeschoten door Jack Ruby. Het incident is live op televisie te zien.
  • 1983 - In Arnhem wordt Loesje opgericht.
  • 2001 - Crossair-vlucht 3597 stort neer in de buurt van Zürich Airport. Hierbij komen 24 van de 33 inzittenden om het leven.

•  Oorlog
  • 1631 - Nederlanders steken de stad Olinda in brand.
  • 1944 - De Verenigde Staten voeren hun eerste bombardement op Tokio uit.

•  Politiek
  • 1921 - De Japanse kroonprins Hirohito wordt regent voor zijn zieke vader, Yoshihito
  • 1922 - Mussolini krijgt van het Italiaanse parlement voor één jaar dictatoriale bevoegdheden.
  • 1958 - Mali wordt onafhankelijk.
  • 1963 - President Lyndon B. Johnson bevestigt dat de Verenigde Staten militaire en economische steun zullen blijven verlenen aan Zuid-Vietnam.
  • 1965 - Mobutu Sese Seko grijpt de macht in Congo.
  • 1974 - Twee Palestijnse kapers steken op Schiphol een Vickers VC-10 van British Airways in brand en geven zich daarna over. Ze worden vrijgelaten na de kaping van een Brits vliegtuig dat is geland in Tunis.
  • 1990 - GroenLinks wordt opgericht.
  • 1991 - In België vinden provincieraadsverkiezingen plaats. Deze dag krijgt nadien de naam 'Zwarte zondag', omdat het de eerste keer is dat extreemrechts (toen nog onder de naam Vlaams Blok, het huidige Vlaams Belang) zo'n grote sprong voorwaarts neemt in de moderne Belgische politiek.

•  Religie
  • 1608 - Paus Paulus V creëert vijf nieuwe kardinalen.
  • 1960 - Oprichting van de Rooms-katholieke Bisschoppelijke Hiërarchie in Vietnam met drie aartsbisdommen en zeventien bisdommen.
  • 2007 - Paus Benedictus XVI creëert 23 nieuwe kardinalen.

•  Sport
  • 1949 - Oprichting van de Boliviaanse voetbalclub Club Jorge Wilstermann.
  • 1962 - Zwemster Dawn Fraser uit Australië scherpt in Perth haar eigen wereldrecord op de 100 meter vrije slag aan tot 59,5.
  • 1985 - In Perth eindigt de Nederlandse hockeyploeg als vijfde en voorlaatste bij het toernooi om de Champions Trophy.

•  Wetenschap en technologie
  • 1642 - Abel Tasman "ontdekt" Tasmanië.
  • 1859 - De Britse bioloog Charles Darwin publiceert De oorsprong der soorten (oorspronkelijke titel: On The Origin of Species). De eerste druk is meteen uitverkocht.
  • 1955 - De Fokker F27 Friendship maakt zijn eerste proefvlucht.
  • 1969 - De Apollo 12 capsule komt veilig neer in de Stille Oceaan. Dit is het slot van de tweede bemande reis naar de maan.

Geboren

• 1632 - Baruch Spinoza, Nederlands filosoof (overleden 1677)
• 1655 - Karel XI van Zweden, koning van Zweden (overleden 1697)
• 1713 - Laurence Sterne, Brits schrijver (overleden 1768)
• 1729 - Aleksandr Soevorov, Russisch generaal (overleden 1800)
• 1784 - Zachary Taylor, twaalfde president van de Verenigde Staten (overleden 1850)
• 1826 - Carlo Collodi, Italiaans schrijver (overleden 1890)
• 1840 - Alfred Tepe, Nederlands architect (overleden 1920)
• 1864 - Henri de Toulouse-Lautrec, Frans schilder en graficus (overleden 1901)
• 1868 - Scott Joplin, Amerikaans pianist en componist (overleden 1917)
• 1872 - Georgi Tsjitsjerin, Russisch minister van Buitenlandse Zaken (overleden 1936)
• 1876 - Walter Burley Griffin Amerikaans architect en landschapsarchitect (overleden 1937)
• 1880 - Abdoel Aziz al Saoed, Koning van Saoedi-Arabië (1932-1953) (overleden 1953)
• 1882 - Eric Rucker Eddison, Brits fantasy-schrijver (overleden 1945)
• 1884 - Itzhak Ben-Zvi, Israëlisch politicus (overleden 1963)
• 1884 - Michel de Klerk, Nederlands architect (overleden 1923)
• 1889 - Cissy van Marxveldt, Nederlands (kinderboeken)schrijfster (overleden 1948)
• 1895 - Eduardo Quisumbing, Filipijns botanicus (overleden 1986)
• 1904 - Rein de Waal, Nederlands hockeyer en hockeycoach (overleden 1985)
• 1906 - Ans Polak, Nederlands gymnaste (overleden 1943)
• 1909 - Hotze de Roos, Nederlands jeugdboekenschrijver (overleden 1991)
• 1911 - Joop Haex, Nederlands politicus (overleden 2002)
• 1912 - François Neuville, Belgisch wielrenner (overleden 1986)
• 1912 - Teddy Wilson, Amerikaans jazz-pianist (overleden 1986)
• 1914 - Hilde Bussmann, Duits tafeltennisster (overleden 1988)
• 1914 - Agostino Casaroli, Italiaans kardinaal-staatssecretaris (overleden 1998)
• 1918 - Frans van der Gun, Nederlands politicus (overleden 2001)
• 1921 - Herbert York, Amerikaans kernfysicus (overleden 2009)
• 1922 - Joan Turner, Brits actrice (overleden 2009)
• 1925 - William F. Buckley Jr., Amerikaans schrijver en journalist (overleden 2008)
• 1925 - Simon van der Meer, Nederlands natuurkundige (overleden 2011)
• 1926 - Fred Benavente, Nederlands programmamaker, acteur, zanger en tekstschrijver (overleden 2005)
• 1926 - Tsung-Dao Lee, Chinees-Amerikaans natuurkundige en Nobelprijswinnaar
• 1937 - Otto Pfister, Duits voetbalcoach
• 1939 - Hein Boele, Nederlands acteur
• 1940 - Romeo Jalosjos, Filipijns politicus
• 1941 - Pete Best, Brits drummer
• 1941 - Donald "Duck" Dunn, Amerikaans basgitarist en songwriter (overleden 2012)
• 1942 - Billy Connolly, Schots muzikant, acteur, komiek en presentator
• 1942 - Craig Thomas, Welsh thrillerauteur (overleden 2011)
• 1942 - Freddie Webb, Filipijns basketballer en senator
• 1943 - Douwe Breimer, Nederlands farmacoloog
• 1944 - Jules Deelder, Nederlands dichter en nachtburgemeester van Rotterdam
• 1945 - Kees Lunshof, Nederlands journalist en columnist (overleden 2007)
• 1946 - Ted Bundy, Amerikaans seriemoordenaar (overleden 1989)
• 1947 - Dwight Schultz, Amerikaans acteur
• 1951 - Ari Tissari, Fins voetballer
• 1952 - Machteld Ramoudt, Belgisch actrice
• 1957 - Denise Crosby, Amerikaans actrice
• 1960 - Marq van Broekhoven, Nederlands striptekenaar
• 1961 - Zsolt Szabó, Nederlands politicus
• 1962 - Berre Bergen, Vlaams bassist
• 1964 - Hendrie Krüzen, Nederlands voetballer en voetbaltrainer
• 1967 - Laurent Deville, Luxemburgs voetballer
• 1968 - Bülent Korkmaz, Turks voetballer en voetbalcoach
• 1969 - Jacinto Espinoza, Ecuadoraans voetbaldoelman
• 1972 - Félix Cárdenas, Columbiaans wielrenner
• 1975 - Panic, Nederlands muziekproducent en dj
• 1977 - Leila Aman, Ethiopisch atlete
• 1977 - Colin Hanks, Amerikaans acteur
• 1977 - Lucille Opitz, Duits schaatsster
• 1978 - Katherine Heigl, Amerikaans actrice
• 1978 - Jari Ilola, Fins voetballer
• 1979 - Carmelita Jeter, Amerikaans atlete
• 1980 - Johnny Spillane, Amerikaans noordse combinatieskiër
• 1982 - Kwame Quansah, Ghanees voetballer
• 1983 - André Bahia, Braziliaans voetballer
• 1983 - Stijn Kosterman (Steen), Nederlands rapper
• 1983 - Muslu Nalbantoğlu, Nederlands-Turks voetballer
• 1983 - Remco Olde Heuvel, Nederlands schaatser
• 1983 - Luis León Sánchez, Spaans wielrenner
• 1984 - Naoya Kikuchi, Japans voetballer
• 1984 - Maria Riesch, Duits alpineskiester
• 1985 - Christelle Laura Douibi, Algerijns skiester
• 1986 - Gert-Jan Schep, Nederlands paralympisch sporter
• 1987 - Mehmed Alispahić, Bosnisch voetballer
• 1987 - Jeremain Lens, Nederlands voetballer
• 1987 - Bogdan Milić, Montenegrijns voetballer
• 1988 - Dorian van Rijsselberghe, Nederlands windsurfer
• 1989 - Lukáš Hrádecký, Fins voetballer
• 1989 - Maximilian Wissel, Duits autocoureur
• 1991 - Richie Stanaway, Nieuw-Zeelands autocoureur

Overleden

• 1232 - Balsamus van Cava, Italiaans geestelijke
• 1492 - Lodewijk van Gruuthuse (65), heer van Brugge, diplomaat en militair
• 1741 - Ulrike Eleonora van Zweden (53), koningin van Zweden (1718-1720)
• 1840 - Hiram Stevens Maxim (76), Amerikaans-Engels uitvinder van het Maxim-machinegeweer
• 1875 - Joseph Othmar von Rauscher (78), Oostenrijks kardinaal-aartsbisschop van Wenen
• 1876 - Maria Francesca Rossetti, Engels schrijfster
• 1914 - Aristide Cavallari (65), Italiaans kardinaal-patriarch van Venetië
• 1914 - Lodewijk de Raet (44), Vlaams econoom en politicus
• 1929 - Georges Clemenceau (88), Frans premier
• 1943 - Reina Prinsen Geerligs (21), Nederlands schrijver en verzetsstrijder
• 1957 - Diego Rivera (70), Mexicaans muralist
• 1960 - Olga Aleksandrovna van Rusland (78), grootvorstin van Rusland, dochter van tsaar Alexander III en zus van tsaar Nicolaas II
• 1960 - Alfred van Sprang (43), Nederlands journalist
• 1963 - Lee Harvey Oswald (24), (waarschijnlijke) moordenaar van John F. Kennedy
• 1982 - Eino Penttilä (76), Fins atleet
• 1984 - Jimmy Jackson (74), Amerikaans autocoureur
• 1985 - C. Buddingh' (67), Nederlands dichter
• 1987 - Anton Pieck (92), Nederlands tekenaar
• 1988 - Joachim Fernau, Duits schrijver, kunstenaar en kunstverzamelaar
• 1990 - Juan Manuel Bordeu (56), Argentijns autocoureur
• 1991 - Pieter Brijnen van Houten, Nederlands medewerker geheime dienst
• 1991 - Eric Carr (41), Amerikaans drummer
• 1991 - Jean-Joseph Chot (85), Belgisch politicus
• 1991 - Freddie Mercury (45), Brits zanger van de rockband Queen
• 1992 - Hans de Koster (78), Nederlands politicus
• 1993 - Albert Collins (61), Amerikaans bluesgitarist en -zanger
• 1995 - Paul van de Rovaart (91), Nederlands hockeyer
• 1998 - Nicholas Kurti (90), Engels natuurkundige
• 2001 - Melanie Thornton (34), Amerikaans-Duits popzangeres
• 2002 - John Rawls (81), Amerikaans filosoof
• 2003 - Sneeuwvlokje (36), witte (albino)gorilla uit de dierentuin van Barcelona
• 2004 - Arthur Hailey (84), Brits schrijver
• 2005 - Pat Morita (73), Amerikaans acteur
• 2006 - Henk Weidgraaf (75), Nederlands ambtenaar en politicus
• 2008 - Kenny MacLean (66), Schots-Canadees muzikant
• 2011 - Peter Hoefnagels (84), Nederlands senator en criminoloog
• 2011 - Coco de Meyere (48), Nederlands TV-styliste
• 2011 - Johnny Williams (76), Brits voetballer

Viering/herdenking

• Rooms-katholieke kalender:
  • Heilige Albert van Leuven († x. 1192)
  • Heilige Flora (van Cordova) († 851/6)
  • Heilige Firmina (van Amelia) († c. 303)
  • Heilige Krysogoon († 304)
  • Heilige Colman van Cloyne († c. 600)
  • Heilige Martelaren van Vietnam († tussen 1736 en 1862): o.a. Andreas Dung-Lac († 1839) - Gedachtenis

Weerextremen

Nederland

Dagrecords

• 1998 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur -3,4 °C
• 1980 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 13,2 °C
• 1998 - Laagste minimumtemperatuur -7,8 °C
• 1980 - Hoogste maximumtemperatuur 14,4 °C
• 1951 - Hoogste uurgemiddelde windsnelheid 14,4 m/s
• 2002 - Langste zonneschijnduur 7 uur
• 1939 - Langste neerslagduur 13,2 uur
• 2003 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 15,1 mm
• 1920 - Laagste etmaalgemiddelde relatieve vochtigheid 59 %

België

Dagrecords

• 1862 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur -4,2 °C
• 2003 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 13,8 °C
• 1858 - Laagste minimumtemperatuur -7,8 °C
• 2003 - Hoogste maximumtemperatuur 15,7 °C
• 1890 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 15,5 mm

Uitzonderlijke gebeurtenissen

• 1984 - Zeer winderige periode van drie dagen loopt ten einde: tot 144 km/h in Luik en 147 km/h in Antwerpen…

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en/of referenties