Osaka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacji, szukaj

Na mapach: 34°41′N 135°30′E / 34.683, 135.5

Osaka
大阪市 (Ōsaka-shi)
Flag of Osaka City.svg
Flaga Osaki
Kraj  Japonia
Wyspa Honsiu
Region Kinki
Prefektura Osaka
Współrzędne geograficzne 34° 41' N
135° 30' E
Populacja
 (2009)
 - liczba ludności
 - gęstość zaludnienia


2 663 096 os.
11 980 os./km²
Obszar 222,30 km²
Symbole miasta
 - drzewo
 - kwiat

Sakura (Prunus)
Bratek (Viola tricolor hortensis)
Urząd miejski
 - Burmistrz
 - Adres


 - Strona oficjalna

Tōru Hashimoto
〒530-8201
Ōsaka-shi, Kita-ku, Nakanoshima, 1-3-20
po japońsku i angielsku
Miasta partnerskie Argentyna Buenos Aires (Argentyna)

Stany Zjednoczone Chicago (USA)
Niemcy Hamburg (Niemcy)
Włochy Mediolan (Włochy)
Australia Melbourne (Australia)
Stany Zjednoczone San Francisco (USA)
Rosja Sankt Petersburg (Rosja)
Brazylia São Paulo (Brazylia)
Chińska Republika Ludowa Szanghaj (Chiny)

Location OsakaJapan.jpg
Ōsaka zaznaczona czerwonym punktem na mapie Japonii
Położenie na mapie Japonii
"Tło mapy lokalizacyjnej, z zaznaczonymi granicami"
"Osaka"
Osaka
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Wikiprojekt · Portal · Kategoria

Osaka (jap. 大阪市 Ōsaka-shi?) - trzecie co do wielkości miasto w Japonii. Leży w południowo-zachodniej części wyspy Honsiu w regionie Kinki (Kansai) nad zatoką Osaka na styku Morza Wewnętrznego i Oceanu Spokojnego, u ujścia rzeki Yodo. Jest stolicą prefektury o tej samej nazwie i częścią obszaru metropolitalnego Keihanshin zamieszkiwanego przez około 18 mln osób.

Osaka jest jednym z najważniejszych ośrodków przemysłowych, handlowo-usługowych, kulturalno-naukowych i rozrywkowych w kraju, o niezwykle potężnym potencjale ekonomicznym, konkurującym z Tokio. Jest to także jeden z najważniejszych węzłów komunikacyjnych i największych portów morskich w kraju.

Spis treści

[edytuj] Historia

W starożytności Osaka nazywała się Naniwa, a nazwa ta pojawia się we wczesnych dokumentach historycznych. Cesarz Kōtoku uczynił ten obszar swoją stolica i nazwał go Naniwa-no-miya (stolica Naniwy). Dzięki położeniu nad dużą zatoką Morza Wewnętrznego i nad rzekami, szybko powstał tu ważny port morski zorientowany przede wszystkim na Chiny i królestwa na Półwyspie Koreańskim. W IV wieku Naniwa była już jednym z najważniejszych ośrodków handlu. Główne drogi transportu tworzyła też sieć kanałów, utrzymywana i powiększana w ten sposób, że z urobku wykopów formowano sztuczny ląd.

W 1496 r. buddyjska sekta Jōdo-shinshū założyła w Ishiyamie (dzisiaj część Osaki) swoją mocno ufortyfikowaną siedzibę, świątynię Ishiyama Honganji.

W 1576 r. Oda Nobunaga rozpoczął oblężenie świątyni, które trwało do 1580 r., a zakończyło się kapitulacją mnichów i wyburzeniem ich siedziby. Na jej miejscu Toyotomi Hideyoshi postawił własną budowlę - zamek Ōsaka.

Od średniowiecza do epoki Meiji Osaka nazywała się Ōzaka (大坂). W tamtych czasach Osaka była drugim największym, a ekonomicznie najważniejszym miastem Japonii. Wielowiekowy rozwój handlu przyczynił się do tego, że mieszkańcami Ōzaki byli głównie rzemieślnicy i kupcy. Dla wielu mieszkańców nastały jednak ciężke czasy, kiedy na początku XVII wieku do władzy doszli szoguni z rodu Tokugawa. Wprowadzenie neokonfucjanizmu jako religii panującej, której idee ściśle regulowały hierarchię społeczeństwa i uczynienie z kupców najniżej ulokowaną grupę społeczną, którą pozbawiono większości praw, spowodowało, że mieszkańcy miasta z wielkim dystansem i niechęcią zapatrywali się później na dalsze poczynania kasty rządzącej z Edo. Pod koniec XVII wieku fortuny samurajskich rodów zaczęły się jednak kurczyć, a osakijskie rodziny kupieckie urosły w bogactwo i potęgę, dając początek obecnym biznesmenom, uchodzącym za najsprytniejszych w kraju.

Niechęć wobec Edo i kultury tworzonej przez szogunat Tokugawa sprawiła, że mieszkańcy Ōzaki usiłowali zachować niezależność i odmienność od stolicy wojskowej poprzez dbałość o własną kulturę. W 1657 r. pożar strawił znaczną część Edo, w tym Yoshiwarę, w której istniało bardzo dużo teatrów kabuki. W wyniku tego, wielu aktorów na stałe przeniosło się do Ōzaki, która stała się głównym ośrodkiem teatru kabuki. Do dziś jest ośrodkiem unikalnej, lalkarskiej sztuki teatralnej bunraku.

Po przełamaniu trwającej przeszło 200 lat izolacji Japonii, obaleniu szogunatu Tokugawa i przywróceniu realnej władzy cesarzowi, miasto zmieniło nazwę na Ōsaka, a jej mieszkańcy wznowili kontakty z obcokrajowcami, zapoznając się z najnowszymi zdobyczami nauki, medycyny i techniki. W wyniku rewolucji Meiji miasto stało się jednym z głównych ośrodków kształtujących nowy system powszechnego szkolnictwa i rozwoju nauki, czego dowodem może być założenie w tym czasie kilku uczelni, które szybko zyskały renomę.

Jednocześnie, olbrzymie inwestycje w cesarską stolicę, jaką stało się Tokio, zaniedbały Osakę. Doprowadziło to do kurczenia się jej dobrobytu i systematycznego spadku wysokiej pozycji na rzecz Tokio i pierwszych otwartych portów morskich dla zagranicznych kontrahentów, jak Hakodate, Jokohama, Kobe czy Nagasaki. Mimo to osakijczycy własnymi siłami postanowili na wzór zachodni zmodernizować miasto. W 1874 r. Osaka uzyskała połączenie kolejowe z nieodległym Kobe, a w 1877 r. z Kioto.

Osaka okazała się atrakcyjnym miastem dla rozwoju przemysłu i począwszy od lat 80. XIX wieku budowano nowoczesne fabryki, stocznie i rafinerie. W 1903 r. uruchomiono pierwszą linię tramwajową, a w dzielnicy Tennōji zorganizowano V Narodową Wystawę Przemysłu, podczas której demonstrowano najnowsze zdobycze techniki.

I wojna światowa przyspieszyła rozwój przemysłu, kiedy lekki przemysł bawełniany stracił na ważności na rzecz przemysłu ciężkiego i chemicznego. Gwałtowna industrializacja przyczyniła się jednak do znacznej degradacji środowiska naturalnego w regionie Hanshin. Nadmiar odpadów z licznych fabryk, skażenie rzek i unoszący się nad miastem gęsty smog sprawiły, że przez Europejczyków Osaka została okrzyknięta ″Manchesterem Orientu″. Od połowy lat 20. do początku lat 30. Osaka była najbardziej zaludnionym miastem Japonii i szóstym na świecie. W latach 19201940 ludność Osaki zwiększyła się z 1,3 do 3,3 miliona zameldowanych osób.

W czasie II wojny światowej Osaka była jednym z najważniejszych celów amerykańskich nalotów bombowych. Miasto legło w gruzach i straciło niemal wszystkie zabytki. Po wojnie pełni nadziei na odzyskanie dawnej świetności miasta mieszkańcy budowali Osakę, opierając się na nowych planach urbanistycznych. Rozwój przemysłu w Osace wprawdzie ustał z powodu braku przestrzeni budowlanej i nowych ujęć wody gruntowej, ale miasto, zgodnie z zamierzeniami szybko stało się nową potęgą ekonomiczną.

W latach 50. i 60. zaczęto realizować projekty mające na celu zagospodarowanie nowych dzielnic portowych na sztucznych wyspach i wybrzeżach. Powstały tam nowe fabryki, magazyny i tereny składowe, do których doprowadzono autostrady na estakadach i linie kolejowe dla transportu przeładunkowego. Mimo to w następnej dekadzie stary port w Osace zaczął obumierać. Rewolucyjne przemiany w technice transportu i handlu międzynarodowym spowodowały zmniejszenie, a w niektórych asortymentach towarów nawet zanik potrzeb przeładunkowych.

Choć Osaka w dalszym ciągu pozostaje jednym z najważniejszych ośrodków przemysłu w Japonii, miasto zyskało na uznaniu dzięki rozwojowi sektora handlowo-usługowo-finansowego. Sektor ten stał się najbardziej dochodową dziedziną gospodarki miasta, dzięki czemu Osaka uważana jest dziś za przodujący w Japonii ośrodek biznesu i jeden z najważniejszych na świecie. W 1970 r. w podosakijskiej miejscowości Suita odbyła się, pierwsza w Azji, wystawa światowa Expo, która zgromadziła przeszło 64 mln zwiedzających. Wydarzenie to zareklamowało na świecie Osakę jako bardzo atrakcyjne miasto do zakładania filii zagranicznych korporacji.

W tym samym czasie, w okresie aktywnie działających ruchów ekologicznych, władze miasta uświadomiły sobie, że prestiż Osaki, jak i standard życia jej mieszkańców, zależy od stanu środowiska naturalnego. Wydano rygorystyczne przepisy ograniczające emisję gazów trujących przez zakłady produkcyjne, zapoczątkowano badania nad alternatywnymi źródłami odnawialnymi, założono wiele ogrodów i parków rekreacyjnych. W 1990 r. zorganizowano pierwszą w Azji Międzynarodową Wystawę Parków i Ogrodów z udziałem 83 państw i 55 organizacji, którą odwiedziło ponad 23 mln gości.

W późniejszych latach Osaka także prezentowała się jako dogodny ośrodek dla międzynarodowych wystaw, konferencji i imprez sportowych i kulturalnych. W 1995 r. w mieście odbył się szczyt poświęcony dalszej współpracy gospodarczej krajów APEC, a w 2002 r. spotkanie przedstawicieli OPEC. W tym samym roku w mieście tym odbyły się mistrzostwa świata w piłce nożnej.

[edytuj] Demografia

Rozwój populacji Osaki[1]
rok populacja
1650  220 000
1750  410 000
1850  330 000
1873  271 992
1893  482 961
1903  995 945
1913  1 395 823
1920  1 252 983
1925  2 114 804
rok populacja
1930  2 453 573
1935  2 989 874
1940  3 252 340
1945  1 102 959
1947  1 559 310
1950  1 956 136
1955  2 547 316
1960  3 011 563
1965  3 156 222
rok populacja
1970  2 980 487
1975  2 778 987
1980  2 648 180
1985  2 636 249
1990  2 623 801
1995  2 602 421
2000  2 598 774
2005  2 628 811
2010  2 667 817

W latach 60. XX w. Osaka osiągnęła przedwojenne zaludnienie przekraczające 3 miliony mieszkańców. Jednakże wraz ze wzrostem kosztów utrzymania, zanieczyszczeniem powietrza, hałasem wewnątrz metropolii oraz rozbudową metra i kolei naziemnej wykraczającej poza granice miasta, coraz więcej mieszkańców zaczęło osiedlać się na przedmieściach w okolicznych miastach-satelitach. Obecnie Osakę zamieszkuje ponad 2,6 mln osób, co na powierzchni 222 km² daje gęstość zaludnienia prawie 12 tys. osób na 1 km². W ciągu dnia liczba ludności przebywającej w Osace waha się w granicach 3,6 – 3,8 mln, ponieważ znaczna część ludności z okolicznych miejscowości dojeżdża do pracy i szkół wyższych w Osace.

Spośród około 118 tys. obcokrajowców zamieszkujących Osakę ponad 90 tys. stanowią Koreańczycy, skupieni głównie w dzielnicy Tsuruhashi w dystrykcie Ikuno.

[edytuj] Gospodarka

Osaka jest jedną z metropolii globalnych. Ma znaczny udział w wytwarzaniu produktu krajowego brutto (2. miejsce wśród miast Japonii i 7. miejsce wśród miast świata w 2005 r.).

Ponad 30 tys. fabryk i zakładów produkcyjnych okręgu metropolitarnego Keihanshin dostarcza około 1/10 całkowitej produkcji przemysłowej w Japonii. W Osace silnie rozwinięty jest przemysł metalurgiczny (hutnictwa żelaza i metali nieżelaznych), maszynowy, elektrotechniczny, elektroniczny, materiałów budowlanych, ceramiczny, skórzany, włókienniczy, szklarski i spożywczy. Wzdłuż wybrzeży i na sztucznych wyspach działają rafinerie ropy naftowej i skoncetrowany jest przemysł stoczniowy, chemiczny, drzewny, papierniczy i poligraficzny.

Najbardziej dochodową dziedziną gospodarki Osaki jest jednak sektor handlowo-usługowo-finansowy, w którym pracuje 3/4 siły roboczej. Według MasterCard w 2008 r. Osaka zajęła 19. pozycję wśród miast przodujących w konkurencyjności handlu i finansów na świecie. Osakijska giełda papierów wartościowych pod względem pieniężnym jest drugą co do wielkości w kraju i jedną z bardziej znaczących w gospodarce światowej.

Metropolia ta i jej okolice są ośrodkami narodzin wielu ogromnych japońskich korporacji, m.in. takich marek, jak: Daiwa, Daimaru, Marubeni, Matsushita, Sanyo, Sumitomo i Suntory. Działają tu liczne banki, towarzystwa ubezpieczeniowe, firmy telekomunikacyjne, największe w kraju domy towarowe, luksusowe hotele, ośrodki międzynarodowego handlu i mają tu swoje siedziby i filie agencje prasowe, stacje radiowe i telewizyjne.

Niezwykle istotnym elementem gospodarczym Osaki jest także biznes związany z szeroko rozumianą rozrywką, hazardem, kulturą, modą i kuchnią – odbywają się tu m.in. liczne festiwale muzyczne, międzynarodowe targi mody, imprezy sportowe oraz funkcjonują dziesiątki tysięcy placówek gastronomicznych i rozrywkowych. Miasto jest jednym z najdroższych, lecz zarazem jednym z najbogatszych na świecie, a jego mieszkańcy prowadzą życie o wysokim standardzie.

[edytuj] Atrakcje

  • Zamek Ōsaka, budowany od 1583 roku, kilkakrotne odbudowywany.
  • Świątynia buddyjska Shitennōji (Czterech Królów Nieba) i chramy shintō Tenmangū i Imamiya Ebisujinja.
  • Liczne muzea, w tym Muzeum Sztuki Orientalnej, Muzeum Nauki, Narodowe Muzeum Sztuki, Muzeum Historyczne Miasta Osaki, Muzeum Morskie Osaki, Muzeum Wina i Muzeum Piwa, Muzeum Suntory.
  • Duża liczba parków rozrywki włączając w to Universal Studios Japan i Expoland.
  • Parki Sumiyoshi, Tsurumiryokuchi, Ōsaka Business Park i ogród zoologiczny w parku Tennōji Kōen.
  • Kaiyūkan – akwarium zawierające 35 tysięcy zwierząt wodnych w 14 zbiornikach, z których największy jest jednocześnie największym zbiornikiem na świecie, zawierającym 5,4 tysiąca ton wody.
  • Shinsaibashi – elegancka dzielnica ekskluzywnych kawiarń, herbaciarń z gejszami, domów towarowych, butików, drogerii, sklepów z kimonami, porcelaną, biżuterią i lokalnymi produktami rzemieślniczymi oraz najlepszych w całym kraju hoteli miłości.
  • Amerikamura – założona na początku lat 70. XX wieku dzielnica propagująca amerykańską kulturę. Na jej obszarze działa około 3 tysięcy amerykańskich butików, sklepów muzycznych, sklepów z zabawkami, dyskotek, kin i nocnych lokali. Dzielnica ta jest enklawą wyzwolonej młodzieży japońskiej buntującej się przeciwko uniformizacji życia społecznego i źródłem narodzin wielu japońskich subkultur młodzieżowych.
  • Yoroppamura – niewielka dzielnica ze sklepami i restauracjami w europejskim stylu (przeważnie włoskim, francuskim, angielskim i irlandzkim).
  • Tsuruhashi – największa w Japonii dzielnica zamieszkała przez Koreańczyków z bazarami, restauracjami i sklepami oferującymi produkty w koreańskim stylu.
  • Dōtonbori – dzielnica teatrów, kabaretów, restauracji z lokalnymi potrawami, klubów karaoke, kasyn i salonów gier. Znajduje się tu jedno z największych na świecie podziemnych centrów handlowo-usługowych i labirynty krytych pasaży handlowych. W Dōtonbori fasady budynków ozdobione są fantastycznymi reklamami mechanicznymi, a wejścia restauracji, klubów i salonów gier otoczone gigantycznymi, podświetlanymi maskami i rzeźbami. Dzięki olbrzymim telebimom, bilbordom na ścianach budynków, świetlnym szyldom i neonom odbijającym się w wodach kanału, Dōtonbori stało się jedną z kilku inspiracji dla Ridleya Scotta w stworzeniu futurystycznej metropolii w filmie Łowca androidów .
  • Nipponbashi i Den Den Town – jedno z największych w kraju skupisk domów towarowych i sklepów oferujących produkty elektrotechniczne i maszynowe (począwszy od kalkulatorów, telefonów i komputerów, poprzez sprzęt RTV i zestaw AGD aż po urządzenia mechaniczne). Jest to także jedno z największych w kraju ośrodków sprzedaży komiksów, filmów i gier komputerowych manga, a także twardej pornografii.
  • Doyamachō – największa w zachodniej Japonii enklawa gejowska z ogromną liczbą klubów, barów i dyskotek przeznaczonych dla mniejszości seksualnych.
  • Tobita Shinchi – dzielnica seks-szopów, salonów masażu, domów publicznych i łaźni w tradycyjnym stylu. Choć w Japonii prostytucja od 1958 roku jest formalnie zabroniona, przepisy antyprostytucyjne są martwe, społeczne przyzwolenie na prostytucję duże, a widok sprzedaży usług seksualnych w Tobicie jest bardziej rażący, niż w pozostałych dzielnicach rozkoszy innych miast japońskich. Skąpo odziane dziewczęta kuszą w oknach wystawowych domów publicznych lub bezpardonowo spacerują głównymi ulicami dzielnicy zachęcając przechodniów do skorzystania z ich usług.
  • Shinsekai – dzielnica restauracji, pijalni, klubów karaoke, bazarów, wesołych miasteczek w japońskich stylu, ulicznych grajków, mimów i wróżbitów, a także jednego z największych na świecie obiektów rekreacyjno-kuruacyjnych Spa World i Wieży Osaka. Jest to największy obszar w mieście, w którym można poczuć plebejską atmosferę starojapońskiej sfery życia rozrywkowego.

[edytuj] Dzielnice miasta

W Osace znajdują się 24 dzielnice:

←zachód Wzajemne relacje okręgów wschód→
Nishi-Yodogawa Yodogawa Higashi-Yodogawa
Konohana Fukushima Kita Miyakojima Asahi
Minato Nishi Chūō Jōtō Tsurumi
Taishō Naniwa Tennōji Higashinari
Suminoe Nishinari Abeno Ikuno
Sumiyoshi  Higashi-Sumiyoshi Hirano

[edytuj] Linki zewnętrzne


Przypisy

  1. Statistics Division, Bureau of General Affairs, TMG; "Population of Osaka (estimates)" http://www.stat.go.jp/english/data/chouki/02.htm>

[edytuj] Zobacz też

Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Działania
Nawigacja
Dla czytelników
Dla wikipedystów
Narzędzia
Drukuj lub eksportuj
W innych językach