21 maja jest 141. (w latach przestępnych 142.) dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostaje 224 dni.
- Imieniny obchodzą: Antioch, Donat, Jan Nepomucen, Krzysztof, Piotr, Polieukt, Przecława, Rycheza, Ryksa, Serapion, Synezjusz, Teobald, Tymoteusz, Wiktor i Wszemir.
- Chile – Dzień Marynarki Wojennej
- Czarnogóra – Święto Niepodległości
- Polska – Dzień Kadeta[1]
- Międzynarodowe:
- Wspomnienia i święta w Kościele katolickim[4][5], obchodzą:
[edytuj] Wydarzenia w Polsce
[edytuj] Wydarzenia na świecie
- 878 – Syrakuzy na Sycylii zostały zdobyte przez muzułmanów.
- 879 – Branimir został uznany przez papieża Jana VIII za pierwszego księcia Chorwacji.
- 996 – Otton III został koronowany na cesarza rzymsko-niemieckiego.
- 1097 – I wyprawa krzyżowa: krzyżowcy oblegający Niceę (dzisiejszy İznik w Turcji) odparli po całodziennej walce próbę odsieczy wojsk Kilidża Arslana I, władcy seldżuckiego Sułtanatu Rum.
- 1349 – W Serbii został ogłoszony Kodeks cara Stefana Urosza IV Duszana.
- 1358 – We Francji wybuchł bunt chłopski zwany żakerią.
- 1388 – Założono Uniwersytet w Kolonii.
- 1420 – Podpisano francusko-angielski Traktat w Troyes.
- 1471 – Były król Anglii Henryk VI został ścięty w Tower of London.
- 1481 – Jan Oldenburg został królem Danii.
- 1502 – Portugalska ekspedycja pod wodzą João da Nova odkryła Wyspę Świętej Heleny.
- 1626 – Wojna chłopska w Austrii: zwycięstwo powstańców chłopskich w bitwie pod Peuerbach.
- 1725 – W Rosji ustanowiono Order św. Aleksandra Newskiego.
- 1792 – Wybuch japońskiego wulkanu Unzen wywołał tsunami, które zabiło około 15 tys. osób w mieście Shimabara.
- 1800 – Na Wyspach Jońskich powstała pod turecko-rosyjskim protektoratem Republika Siedmiu Wysp.
- 1809 – V koalicja antyfrancuska: rozpoczęła się francusko-austriacka bitwa pod Aspern.
- 1811 – W USA został opatentowany karabin Halla.
- 1813 – VI koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk francuskich w bitwie pod Budziszynem.
- 1815 – Została poświęcona katedra w Göteborgu.
- 1840 – Nowa Zelandia została przyłączona do Korony Brytyjskiej.
- 1851 – W Kolumbii zniesiono niewolnictwo.
- 1856 – Sprzeciwiający się zniesieniu niewolnictwa tzw. Łotry Pogranicza ze stanu Missouri, wraz ze swymi zwolennikami z Kansas i przedstawicielami legislatury terytorialnej, ponownie zaatakowali i złupili miasto Lawrence na wolnym Terytorium Kansas.
- 1871 – Rozpoczął się tzw. krwawy tydzień w trakcie którego wojska wierne rządowi (wersalczycy) brutalnie stłumiły Komunę Paryską, zabijając 30 tys. osób.
- 1879 – Wojna o saletrę: flota peruwiańska pokonała chilijską w bitwie pod Iquique.
- 1881 – Założono Amerykański Czerwony Krzyż (ARC).
- 1892 – W mediolańskim Teatro Dal Verme odbyła się premiera werystycznej opery Pajace Ruggiera Leoncavalla.
- 1894 – Królowa brytyjska Wiktoria dokonała otwarcia Kanału Manchesterskiego.
- 1904 – W Paryżu założono Międzynarodową Federację Piłki Nożnej (FIFA).
- 1910 – Nowo wybudowanej żydowskiej osadzie nadano nazwę Tel Awiw.
- 1916 – W Wielkiej Brytanii wprowadzono po raz pierwszy czas letni.
- 1917 – W wyniku wielkiego pożaru Atlanty (Georgia) zniszczeniu uległo około 2 tys. budynków.
- 1918:
- 1920 – Prezydent Meksyku Venustiano Carranza, zmuszony w wyniku puczu do opuszczenia stolicy, został zamordowany w pułapce na drodze do Veracruz.
- 1924 – Chicago: dwaj studenci, znani jako Leopold i Loeb, działając z motywu popełnienia zbrodni doskonałej, porwali i zamordowali 14-letniego Bobby'ego Franksa, syna miejscowego milionera.
- 1927 – Amerykanin Charles Lindbergh zakończył pierwszy w historii samotny przelot nad Atlantykiem na trasie Garden City-Paryż.
- 1932:
- 1935 – W miejsce Reichsmarine utworzono Kriegsmarine, a w miejsce Reichswehry Wehrmacht.
- 1937 – Radziecka ekspedycja lotnicza wysadziła w okolicach Bieguna Północnego grupę badaczy, którzy założyli pierwszą stację meteorologiczną i badawczą w Arktyce.
- 1941 – Utworzono Norweskie SS (Norges SS).
- 1944 – Powstał chilijski klub piłkarski Deportes Naval Talcahuano.
- 1945 – Humphrey Bogart ożenił się z Lauren Bacall.
- 1946 – Kanadyjski fizyk i chemik Louis Slotin został śmiertelnie napromieniowany w wyniku wypadku w Los Alamos National Laboratory w amerykańskim stanie Nowy Meksyk.
- 1950 – Nikaraguański dyktator Anastasio Somoza García powrócił po trzech latach przerwy na stanowisko prezydenta kraju.
- 1952 – Makaki jawajskie Patricia i Mike zostały wyniesione amerykańską rakietą z serii Aerobee na wysokość 62 km i po 2-3 minutach w stanie nieważkości bezpiecznie sprowadzone na Ziemię.
- 1956 – Nad atolem Bikini Amerykanie przeprowadzili pierwszą w historii detonację bomby wodorowej w atmosferze.
- 1960 – Zwodowano lotniskowiec o napędzie konwencjonalnym USS Kitty Hawk.
- 1968 – Na południe od Azorów zatonął amerykański okręt podwodny USS Scorpion; zginęło 99 marynarzy.
- 1969 – Dokonano oblotu samolotu transportowego An-26.
- 1970 – W Kassel po zachodniej stronie granicy spotkali się kanclerz RFN Willy Brandt i premier NRD Willi Stoph.
- 1972 – Pietà watykańska autorstwa Michała Anioła została uszkodzona młotkiem przez szaleńca.
- 1976 – Założono Uniwersytet w Kragujevacu w Serbii.
- 1979 – W Leningradzie odbył się koncert Eltona Johna, pierwszy znanego zachodniego piosenkarza na terenie ZSRR.
- 1980:
- 1981 – François Mitterrand został zaprzysiężony na prezydenta Francji.
- 1982 – Wojna o Falklandy-Malwiny: desant brytyjskich komandosów na Wschodnim Falklandzie.
- 1988:
- 1991:
- 1993 – Częściowe zaćmienie Słońca widoczne nad Ameryką Północną, Arktyką i północną Europą.
- 1994 – Premiera filmu Spaleni słońcem.
- 1995 – Jan Paweł II kanonizował w Ołomuńcu Jana Sarkandra i Zdzisławę z Lemberka.
- 1996 – Około tysiąca osób zginęło na tanzańskich wodach Jeziora Wiktorii w wyniku zatonięcia promu pasażerskiego MV Bukoba.
- 1997 – Iwan Kostow został premierem Bułgarii.
- 1998 – Po 32 latach dyktatorskich rządów ustąpił prezydent Indonezji Suharto. Jego miejsce zajął dotychczasowy wiceprezydent Jusuf Habibie.
- 2000 – Anna Czerwińska jako druga Polka zdobyła Mount Everest.
- 2001 – Chorwacki generał Ante Gotovina został oskarżony przez Międzynarodowy Trybunał Karny dla byłej Jugosławii o zbrodnie przeciwko ludzkości i zbrodnie wojenne.
- 2003 – Ponad 2 tysiące osób zginęło w trzęsieniu ziemi w północnej Algierii.
- 2004 – Wojna domowa w Burundi: Rada Bezpieczeństwa ONZ podjęła decyzję o utworzeniu i wysłaniu do Burundi sił pokojowych ONUB.
- 2005:
- 2006 – Czarnogórcy opowiedzieli się w referendum za niepodległością.
- 2007 – Brazylijski piłkarz Romário zdobył swego 1000. gola.
- 2008:
- 2009 – Amerykański żołnierz Steven Green został skazany przez sąd w stanie Kentucky na dożywocie za dokonanie gwałtu na 14- letniej Irakijce i zamordowanie jej wraz z rodziną w 2006 roku.
- 2010 – W wyniku zamachu bombowego na targowisku w irackim mieście Khalis zginęły 22 osoby, a 53 zostały ranne.
[edytuj] Urodzili się
- 1471 – Albrecht Dürer, niemiecki malarz, grafik (zm. 1528)
- 1527 – Filip II Habsburg, król Neapolu i Sycylii, władca Niderlandów, król Hiszpanii i Portugalii (zm. 1598)
- 1688 – Alexander Pope, angielski poeta (zm. 1744)
- 1759 – Joseph Fouché, francuski polityk, minister policji (zm. 1820)
- 1792 – Gaspard-Gustave Coriolis, francuski inżynier, matematyk (zm. 1843)
- 1810 – Gustaw Gizewiusz, polski działacz społeczno-narodowy i polityczny na Mazurach (zm. 1848)
- 1817 – Rudolf Hermann Lotze, niemiecki logik i filozof (zm. 1881)
- 1820 – Nikołaj Girs, rosyjski dyplomata (zm. 1895)
- 1834 – Maria Izabella Habsburg, arcyksiężniczka Austrii i księżniczka Toskanii (zm. 1901)
- 1839 – Helena Maria de Chappotin, francuska zakonnica, założycielka Zgromadzenia Franciszkanek Misjonarek Maryi, błogosławiona katolicka (zm. 1904)
- 1843:
- 1844 – Henri Rousseau, francuski malarz (zm. 1910)
- 1855 – Émile Verhaeren, belgijski poeta (zm. 1916)
- 1856 – José Batlle y Ordóñez, urugwajski polityk (zm. 1929)
- 1859 – Wilhelm Bruchnalski, polski historyk literatury (zm. 1938)
- 1860 – Willem Einthoven, holenderski fizjolog i histolog (zm. 1927)
- 1867:
- 1875 – Ludwik Szperl, polski chemik (zm. 1944)
- 1895:
- 1898 – Beata Obertyńska, polska poetka (zm. 1980)
- 1901:
- 1902 – Marcel Breuer, węgierski architekt (zm. 1981)
- 1904 – Robert Montgomery, amerykański aktor (zm. 1981)
- 1909 – Zdzisław Mrożewski, polski aktor (zm. 2002)
- 1914 – Kazimierz Antonowicz, polski fizyk (zm. 2003)
- 1916 – Martinus Osendarp, holenderski lekkoatleta, sprinter (zm. 2002)
- 1917 – Raymond Burr, amerykański aktor (zm. 1993)
- 1920 – John Chadwick, brytyjski filolog klasyczny (zm. 1998)
- 1921 – Andriej Sacharow, rosyjski fizyk, dysydent walczący o prawa człowieka, laureat Nagrody Nobla (zm. 1989)
- 1922 – Pio Laghi, włoski duchowny katolicki, wysoki urzędnik Kurii Rzymskiej, kardynał (zm. 2009)
- 1923 – Wojciech Mencel, polski poeta, kapral podchorąży, powstaniec warszawski (zm. 1944)
- 1924 – Edward Moskal, amerykański działacz polonijny (zm. 2005)
- 1925:
- 1926 – Robert Creeley, amerykański poeta (zm. 2005)
- 1928 – Igor Kon, rosyjski socjolog, antropolog, filozof, seksuolog (zm. 2011)
- 1930:
- 1932:
- 1933 – Maurice André, francuski trębacz klasyczny (zm. 2012)
- 1934 – Bengt Samuelsson, szwedzki biochemik
- 1936 – Günter Blobel, niemiecki biolog
- 1937 – Jerzy Skowronek, polski historyk (zm. 1996)
- 1939 – David Groh, amerykański aktor (zm. 2008)
- 1942 – Ivo Viktor, czeski piłkarz, bramkarz
- 1944 – Mary Robinson, irlandzka polityk, prezydent Irlandii
- 1947 – Leszek Teleszyński, polski aktor
- 1948:
- 1950:
- 1952 – Mr. T, amerykański aktor, zawodowy zapaśnik
- 1954 – Marc Ribot, amerykański muzyk, kompozytor, instrumentalista
- 1955:
- 1956 – Paweł Biernacki, polski malarz (zm. 2009)
- 1957 – Judge Reinhold, amerykański aktor, producent
- 1958:
- 1959:
- 1960:
- 1961 – Jarosław Jaromi Drażewski, polski muzyk bluesowy, multiinstrumentalista, kompozytor i autor
- 1963 – Paweł Szczesny, polski aktor
- 1964 – Danny Lee Clark, japoński aktor
- 1966:
- 1967 – Chris Benoit, kanadyjski wrestler (zm. 2007)
- 1968 – Jacek Radziński, polski aktor
- 1969:
- 1971:
- 1972:
- 1973 – Stewart Cink, amerykański golfista
- 1974:
- 1975:
- 1976 – Ewelina Marciniak, polska wokalistka
- 1977 – Quinton Fortune, południowoafrykański piłkarz
- 1978:
- 1979:
- 1980 – Łukasz Podolski, polski kolarz szosowy
- 1981:
- 1982 – Ma'a Nonu, nowozelandzki rugbysta
- 1983 – Līga Dekmeijere, łotewska tenisistka
- 1985:
- 1986 – Warwara Lepczenko, uzbecka tenisistka
- 1990 – Rene Krhin, słoweński piłkarz
- 1992 – Hutch Dano, amerykański aktor
- 1994 – Tom Daley, brytyjski skoczek do wody
- 1995 – Adrian Cyfer, polski żużlowiec
- 987 – Ludwik V Gnuśny, król zachodniofrankijski, ostatni z dynastii Karolingów (ur. ok. 967)
- 1034 – Ezzon, hrabia palatyn Lotaryngii (ur. 955)
- 1254 – Konrad IV, król Niemiec, Sycylii i Jerozolimy (ur. 1228)
- 1471 – Henryk VI, król Anglii (ur. 1421)
- 1481 – Chrystian I, król Danii, Norwegii i Szwecji (ur. 1426)
- 1542 – Hernando de Soto, hiszpański konkwistador i odkrywca (ur. 1496/1497)
- 1619 – Hieronymus Fabricius, włoski chirurg i anatom (ur. 1537)
- 1786 – Carl Scheele, szwedzki chemik (ur. 1742)
- 1830 – Jan Gładysz, polski malarz (ur. 1782)
- 1841 – Julian Ursyn Niemcewicz, polski dramaturg, powieściopisarz, poeta i pamiętnikarz (ur. 1757)
- 1848 – Feliks Janiewicz, polski skrzypek, kompozytor i kapelmistrz działający od 1792 w Wielkiej Brytanii (ur. 1762)
- 1861 – Eugeniusz de Mazenod, założyciel Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej (ur. 1782)
- 1865 – Christian Jürgensen Thomsen, duński archeolog (ur. 1788)
- 1868 – Stanisław Wysocki, polski inżynier, malarz, główny inspektor dróg żelaznych w Królestwie Kongresowym (ur. 1805)
- 1894 – August Kundt, niemiecki fizyk (ur. 1839)
- 1895 – Franz von Suppé, austriacki kompozytor (ur. 1819)
- 1897 – Fritz Müller, niemiecki zoolog (ur. 1821)
- 1919 – Victor Segalen, francuski pisarz (ur. 1878)
- 1926 – Ronald Firbank, brytyjski prozaik i dramaturg (ur. 1886)
- 1928 – Hideyo Noguchi, japoński bakteriolog (ur. 1876)
- 1935:
- 1943 – Juliusz Zulauf, polski generał (ur. 1891)
- 1949 – Jan Rutkowski, polski historyk (ur. 1886)
- 1957 – Aleksandr Wertyński, rosyjski pieśniarz, kompozytor, poeta, aktor (ur. 1889)
- 1964 – James Franck, niemiecki fizyk, laureat Nagrody Nobla (ur. 1882)
- 1965 – Geoffrey de Havilland, brytyjski konstruktor lotniczy (ur. 1882)
- 1970 – Leonid Teliga, polski podróżnik, żeglarz, pisarz, tłumacz (ur. 1917)
- 1973:
- 1980 – Beata Obertyńska, polska pisarka, aktorka (ur. 1898)
- 1985 – Stanisław Wohl, polski operator i reżyser filmowy (ur. 1912)
- 1988 – Dino Grandi, włoski polityk (ur. 1895)
- 1991 – Rajiv Gandhi, indyjski polityk, premier Indii (ur. 1944)
- 1993 – Jan Szlachta, polski polityk, minister górnictwa i energetyki (ur. 1940)
- 1994 – Giovanni Goria, włoski polityk, premier (ur. 1943)
- 1997 – Maria Piotrowska, polska reżyser dubbingu (ur. 1931)
- 2000 – John Gielgud, angielski aktor, reżyser (ur. 1904)
- 2001 – Tad Szulc, amerykański dziennikarz pochodzenia polskiego (ur. 1926)
- 2002:
- 2006:
- 2007:
- 2008 – Michelle Meldrum, amerykańska piosenkarka (ur. 1968)
- 2009:
- 2011:
Przypisy