1884
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rok 1884 / MDCCCLXXXIV
stulecia: XVIII wiek ~ XIX wiek ~ XX wiek
dziesięciolecia: 1850–1859 • 1860–1869 • 1870–1879 • 1880–1889 • 1890–1899 • 1900–1909 • 1910–1919
lata: 1874 « 1879 « 1880 « 1881 « 1882 « 1883 « 1884 » 1885 » 1886 » 1887 » 1888 » 1889 » 1894
[edytuj] Wydarzenia w Polsce
- 6 stycznia – ukazał się pierwszy numer gazety "Dziennik Łódzki".
- 23 maja – Nowa Ruda: pożar zniszczył większą część miasta.
- Lipiec – Stanisław Kunicki aresztowany i skazany w procesie 29 proletariatczyków.
- 17 września – Feliks Szlachtowski został prezydentem Krakowa.
- 8 grudnia – założono Poznański Chór Katedralny.
- 23 grudnia – w warszawskim dzienniku Słowo ukazał się pierwszy odcinek powieści Henryka Sienkiewicza Potop.
- 26 grudnia – otwarcie linii kolejowej Lwów-Stryj-Stanisławów (dł. 180,95 km), należącej do Austriackich Kolei Państwowych.
- Towarzystwo Telefonów w Krakowie otrzymało zgodę na instalację pierwszych telefonów.
- Pierwszą stałą wystawę Muzeum Narodowego, powstałego w Krakowie, otwarto w Sukiennicach.
- Rozpoczęto budowę koszar artyleryjskich w Żaganiu.
[edytuj] Wydarzenia na świecie
- 1 lutego – ukazała się pierwsza edycja Oxford English Dictionary.
- 13 marca – rozpoczęło się oblężenie Chartumu w Sudanie podczas powstania Mahdiego (zakończyło się klęską Brytyjczyków – 26 stycznia 1885).
- 28 marca – w Berlinie została założona Spółka na rzecz kolonizacji niemieckiej.
- 20 kwietnia – papież Leon XIII wydał encyklikę Humanum genus, o zagrożeniach ze strony masonerii.
- 31 maja – na ulice Brna wyjechały pierwsze tramwaje parowe (wcześniej jeździły konne).
- 4 lipca
- w Paryżu przekazano Statuę Wolności ambasadorowi amerykańskiemu jako dar narodu francuskiego dla narodu amerykańskiego.
- proklamowano powstanie Republiki Hawajów.
- 5 lipca – Kamerun stał się kolonią niemiecką.
- 5 sierpnia – w południowej Afryce Burowie utworzyli Nieuwe Republiek.
- 9 sierpnia – w Chalais 1. próbny lot sterowca La France: dł. 50,5 m; szer. 8,5 m; obj. 1864 m³; silnik elektryczny; ciężar całk. 2 t (konstruktorzy: kpt. Ch.Renard i kpt.A.Ch.Krebs). Sterowiec pokonał 7,6 km w czasie 23 min.
- 27 sierpnia – została utworzona Niemiecka Afryka Południowo-Zachodnia.
- 3 września – Robert Stout został po raz drugi premierem Nowej Zelandii.
- 27 września – została otwarta Węgierska Opera Państwowa w Budapeszcie.
- 3 października – Kopenhaga: spłonął dawny królewski zamek Christiansborg.
- 12 października – założono miasto Ushuaia na Ziemi Ognistej (Argentyna).
- 13 października – południk przechodzący przez obserwatorium w Greenwich został uznany za południk zerowy.
- 1 listopada – Mikołaj II Romanow objął tron jako ostatni car Rosji.
- 3 listopada – powstała Nowa Gwinea Niemiecka.
- 6 grudnia – w Waszyngtonie ukończono budowę Pomnika Waszyngtona.
- 18 grudnia – ukazał się pierwszy numer szwedzkiego dziennika Svenska Dagbladet.
- 26 grudnia – utworzona została Hiszpańska Afryka Zachodnia.
- W biegu narciarskim na dystansie 220 km (w Jokkmokk, pn. Szwecja) triumfował 37-letni Lapończyk Lars Tourda (czas: 21 h 22 min.).
[edytuj] Urodzili się
- 8 stycznia – Kornel Makuszyński, polski prozaik, poeta, felietonista, krytyk teatralny i publicysta (zm. 1953)
- 9 stycznia – Kazimierz Simm, polski zoolog i entomolog (zm. 1955)
- 28 stycznia – Miloš Janoška, słowacki pedagog, działacz turystyczny i krajoznawca, inicjator założenia czasopisma Krásy Slovenska (zm. 1963)
- 23 lutego – Kazimierz Funk, biochemik polskiego pochodzenia, twórca pojęcia witaminy (zm. 1967)
- 16 marca – Eric Philbrook Kelly, pisarz amerykański, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, obrońca polskich emigrantów w Meksyku (zm. 1960)
- 23 marca – Joseph Boxhall, czwarty oficer na RMS Titanicu (zm. 1967)
- 28 marca – Carl Wilhelm Petersén, szwedzki curler (zm. 1973)
- 4 kwietnia
- Isoroku Yamamoto, japoński admirał (zm. 1943)
- Jakub Alberione, ksiądz, założyciel Towarzystwa św. Pawła, błogosławiony Kościoła katolickiego (zm. 1971)
- 7 kwietnia – Bronisław Malinowski, antropolog społeczny (zm. 1942)
- 8 kwietnia – Kazimierz Gostyński, ksiądz, pedagog, opiekun harcerstwa, błogosławiony Kościoła katolickiego (zm. 1942)
- 12 kwietnia – Otto Meyerhof, niemiecki biochemik, odkrywca zależności występujących między zużyciem tlenu, a wytwarzaniem kwasu mlekowego w mięśniach, za co został uhonorowany Nagrodą Nobla w 1922 (zm. 1951)
- 28 kwietnia – Bartel J. Jonkman, polityk amerykański, kongresman (zm. 1955)
- 8 maja – Harry S. Truman, polityk amerykański, prezydent w latach 1945-53 (zm. 1972)
- 14 maja – Claudius Dornier, niemiecki konstruktor samolotów; założyciel wytwórni lotniczej Dornier (zm. 1969)
- 7 lipca – Lion Feuchtwanger, niemiecki pisarz, działacz antyfaszystowski (zm. 1958)
- 23 lipca – Emil Jannings, niemiecki aktor teatralny i filmowy (zm. 1950)
- 8 sierpnia – Jan Wałach, polski grafik, malarz i rzeźbiarz (zm. 1979)
- 14 września – Ludomir Sawicki, polski geograf i podróżnik (zm. 1928)
- 23 listopada – Piotr Jefimienko, rosyjski i radziecki archeolog (zm. 1969)
- 1 grudnia – Karl Rotlluff Schmidt, niemiecki malarz, grafik i rzeźbiarz (zm. 1976)
- 3 grudnia – Rajendra Prasad, indyjski polityk, prezydent Indii (zm. 1963)
- Mychajło Baran, ukraiński polityk (zm. 1937)
- Maria Fan Kun, chińska męczennica, święta katolicka (zm. 1900)
- Paweł Wu Wanshu, chiński męczennik, święty katolicki (zm. 1900)
[edytuj] Zmarli
- 6 stycznia – Gregor Mendel, czeski prekursor genetyki (ur. 1822)
- 3 lutego – Gotthilf Heinrich Ludwig Hagen, niemiecki fizyk i inżynier (ur. 1797)
- 10 marca – Bernardo Guimarães, brazylijski pisarz (ur. 1825)
- 14 marca – Quintino Sella, włoski naukowiec, ekonomista, polityk i mąż stanu, alpinista, założyciel Club Alpino Italiano (ur. 1827)
- 7 kwietnia – Antoni Bronikowski, polski pedagog, hellenista, poeta (ur. 1817)
- 18 kwietnia – Rudolf Seeliger, niemiecki polityk, publicysta i działacz religijny (ur. 1810)
- 12 maja – Bedřich Smetana, czeski kompozytor (ur. 1824)
- 18 maja – Heinrich Göppert, niemiecki lekarz, botanik i paleontolog (ur. 1800)
- 10 lipca – Heinrich Laube, niemiecki publicysta, pisarz i dramaturg (ur. 1806)
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Święta ruchome
- Tłusty czwartek: 21 lutego
- Ostatki: 26 lutego
- Popielec: 27 lutego
- Niedziela Palmowa: 6 kwietnia
- Wielki Czwartek: 10 kwietnia
- Wielki Piątek: 11 kwietnia
- Wielka Sobota: 12 kwietnia
- Wielkanoc: 13 kwietnia
- Poniedziałek wielkanocny: 14 kwietnia
- Wniebowstąpienie: 22 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 1 czerwca
- Boże Ciało: 12 czerwca