25 sierpnia jest 237. (w latach przestępnych 238.) dniem w kalendarzu gregoriańskim. Do końca roku pozostaje 128 dni.
- imieniny obchodzą: Arediusz, Elwira, Euzebiusz, Gaudencjusz, Gaudenty, Genezjusz, Grzegorz, Hermina, Józef, Julian, Kalasanty, Ludwik, Luiza, Michał, Patrycja, Peregryn, Poncjan, Teodoryk, Tomasz i Wincenty.
- Urugwaj – Święto Niepodległości
- wspomnienia i święta w Kościele katolickim[1][2], obchodzą:
[edytuj] Wydarzenia w Polsce
[edytuj] Wydarzenia na świecie
- 521 p.n.e. – Bunt w Babilonie przeciwko królowi Persji Dariuszowi Wielkiemu; Araka, syn Haldity, ogłosił się królem Babilonii jako Nabuchodonozor IV.
- 383 – Cesarz rzymski Gracjan został schwytany i zamordowany pod Lugdunum (Lyon) przez żołnierzy Magnusa Maksymusa.
- 450 – Marcjan został cesarzem wschodniorzymskim.
- 458 – W Indiach został ogłoszony traktat Lokavibhaaga, w którym pojawił się współczesny symbol liczby 0.
- 608 – Bonifacy IV został wybrany na papieża.
- 1270 – Filip III Śmiały został królem Francji.
- 1466 – Książę Burgundii Karol Zuchwały, po zdobyciu walońskiego miasta Dinant, w odwecie za lżenie jego matki nakazał zabicie wszystkich mieszkańców.
- 1499 – III wojna wenecko-turecka: zwycięstwo floty tureckiej w bitwie koło wyspy Sapienza.
- 1580 – Zwycięstwo wojsk hiszpańskich nad portugalskimi w bitwie pod Alkantarą.
- 1609 – Galileusz zademonstrował Wenecjanom swój pierwszy teleskop.
- 1620 – Książę siedmiogrodzki Gábor Bethlen został wybrany na króla Węgier; do koronacji nie doszło.
- 1651 – Wojna domowa w Anglii: klęska Rojalistów w bitwie pod Wigan Lane.
- 1699 – Fryderyk IV został królem Danii i Norwegii.
- 1718 – Założono miasto Nowy Orlean w stanie Luizjana.
- 1754 – Poświęcono katedrę w Padwie.
- 1768 – James Cook rozpoczął swoją pierwszą wyprawę.
- 1789 – Uchwalono dziesięć pierwszych poprawek do Konstytucji Stanów Zjednoczonych.
- 1825 – Urugwaj proklamował niepodległość (od Brazylii) .
- 1830 – Wybuchło powstanie belgijskie przeciwko Królestwu Niderlandów.
- 1835 – Dziennik New York Sun rozpoczął publikację artykułów o odkryciu życia na Księżycu.
- 1839 – Rozpadła się Konfederacja Peruwiańsko-Boliwijska.
- 1859 – Przywódca powstania kaukaskich górali Imam Szamil został schwytany przez wojska rosyjskie.
- 1875 – Kapitan Matthew Webb pierwszy raz w historii przebył wpław Kanał La Manche.
- 1894 – Kitasato Shibasaburo odkrył bakterię Pasteurella pestis wywołującą dżumę.
- 1903 – Został powołany Sąd Najwyższy Australii.
- 1912 – W Chinach założono Partię Narodową Kuomintang.
- 1916 – W Stanach Zjednoczonych utworzono National Park Service.
- 1921 – W Berlinie podpisano odrębny amerykańsko-niemiecki traktat pokojowy.
- 1925 – Weszła w życie Konwencja Kłajpedzka.
- 1933 – Trzęsienie ziemi w chińskiej prowincji Syczuan zabiło 9 tys. osób.
- 1937 – Dokonano oblotu radzieckiego samolotu szturmowego Su-2.
- 1939 – W Londynie został podpisany polsko-brytyjski układ sojuszniczy.
- 1941:
- 1942 – Wojna na Pacyfiku: bitwa o Milne Bay (Papua-Nowa Gwinea).
- 1944:
- 1960 – Rozpoczęły się XVII Letnie Igrzyska Olimpijskie w Rzymie.
- 1962 – Została wystrzelona sonda wenusjańska Sputnik 19. Z powodu awarii rakiety pozostała na orbicie okołoziemskiej.
- 1967 – W Arlington w Wirginii został zastrzelony lider Amerykańskiej Partii Nazistowskiej George Lincoln Rockwell.
- 1968 – Na Placu Czerwonym w Moskwie odbyła się kilkuosobowa demonstracja radzieckich dysydentów przeciwko interwencji wojsk państw Układu Warszawskiego w Czechosłowacji.
- 1971 – władze radzieckie podjęły decyzję o likwidacji Cmentarza Orląt Lwowskich.
- 1972 – W Grecji wykonano ostatni wyrok śmierci za morderstwo.
- 1975 – Mainza Chona został premierem Zambii.
- 1978 – W Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie zebrało się konklawe po śmierci Pawła VI.
- 1980 – Zimbabwe zostało członkiem ONZ.
- 1988 – Spłonęło zabytkowe centrum Lizbony.
- 1989:
- 1991:
- 1997:
- Były działacz państwowy NRD Egon Krenz został uznany winnym śmierci osób zastrzelonych podczas ucieczki do RFN i skazany na karę pozbawienia wolności.
- NASA wystrzeliła sondę ACE przeznaczoną do badania wiatru słonecznego.
- 1999 – Premiera filmu Dziewiąte wrota.
- 2001 – W katastrofie lotniczej na Bahamach zginęło 8 osób, w tym amerykańska piosenkarka i aktorka Aaliyah.
- 2003:
- 2003 – W zamachu bombowym w Bombaju zginęły 52 osoby.
- 2004 – Mark Thatcher, syn byłej premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher, został aresztowany w Kapsztadzie (RPA) pod zarzutem współudziału w zamachu stanu w Gwinei Równikowej.
- 2006 – Spłonął petersburski Sobór św. Trójcy, wpisany na Listę światowego dziedzictwa UNESCO.
- 2007 – W zamachach bombowych w Hajdarabadzie, stolicy indyjskiego stanu Andhra Pradesh, zginęły co najmniej 43 osoby a ponad 80 zostało rannych.
- 2009:
- 2010 – Danny Philip został premierem Wysp Salomona.
[edytuj] Urodzili się
- 1451 – (lub 31 października) Krzysztof Kolumb, włoski żeglarz, odkrywca Ameryki (zm. 1506)
- 1530 – Iwan IV Groźny, wielki książę moskiewski, car Rosji (zm. 1584)
- 1624 – François de Lachaise, francuski jezuita, spowiednik Ludwika XIV (zm. 1709)
- 1694 – Teodor I Neuhoff, niemiecki wojskowy, dyplomata, król Korsyki (zm. 1756)
- 1707 – Ludwik I Burbon, król Hiszpanii (zm. 1724)
- 1744 – Johann Gottfried Herder, niemiecki filozof, pisarz (zm. 1803)
- 1767 – Louis de Saint-Just, francuski polityk, przywódca rewolucji francuskiej (zm. 1794)
- 1786 – Ludwik I Wittelsbach, król Bawarii (zm. 1868)
- 1819 – Allan Pinkerton, amerykański detektyw, założyciel Agencji Pinkertona (zm. 1884)
- 1822 – Gardiner Greene Hubbard – amerykański prawnik, finansista i filantrop, jeden z założycieli Bell Telephone Company i pierwszy przewodniczący National Geographic Society (zm. 1897)
- 1833 – Izrael Poznański, polski przemysłowiec pochodzenia żydowskiego (zm. 1900)
- 1841 – Emil Theodor Kocher, szwajcarski lekarz, chirurg, laureat Nagrody Nobla (zm. 1917)
- 1845 – Ludwik II Szalony, król Bawarii (zm. 1886)
- 1850 – Paweł Akselrod, rosyjski polityk, działacz ruchu mienszewików (zm. 1928)
- 1865 – Carl August Kronlund, szwedzki curler (zm. 1937)
- 1871 – Nils Edén, szwedzki profesor historii, polityk (zm. 1945)
- 1880 – Robert Stolz, austriacki kompozytor (zm. 1975)
- 1882 – Seán O'Kelly, irlandzki polityk, prezydent Irlandii (zm. 1966)
- 1885 – Georg Wilhelm Pabst, austriacki reżyser filmowy (zm. 1967)
- 1891:
- 1893 – Oskar von Boenigk niemiecki as myśliwski (zm. 1946)
- 1896 – Ludwik Jabłoński, polski aktor (zm. 1980)
- 1899:
- 1900 – Hans Adolf Krebs, niemiecki biochemik, laureat Nagrody Nobla (zm. 1981)
- 1901 – Kjeld Abell, duński dramatopisarz (zm. 1961)
- 1903 – Árpád Élő, amerykański fizyk pochodzenia węgierskiego, szachista (zm. 1992)
- 1905:
- 1907 – Gustaw Billewicz, polski żołnierz AK, major, uczestnik powstania warszawskiego (zm. 1944)
- 1909 – Zbigniew Skowroński, polski aktor (zm. 1985)
- 1911 – Võ Nguyên Giáp, wietnamski generał
- 1912:
- 1914 – Halina Jasnorzewska, polska aktorka (zm. 1997)
- 1916:
- 1917:
- 1918 – Leonard Bernstein, amerykański kompozytor, pianista, dyrygent (zm. 1990)
- 1920 – Tadeusz Garbuliński, polski lekarz weterynarii, farmakolog, rektor Wyższej Szkoły Rolniczej we Wrocławiu (zm. 2011)
- 1921:
- Monty Hall, kanadyjski aktor
- Stefan Miecznikowski, polski duchowny katolicki, jezuita, kapelan łódzkiej "Solidarności" (zm. 2004)
- Brian Moore, amerykański pisarz (zm. 1999)
- Józef Turbasa, polski krawiec, żołnierz Armii Krajowej (zm. 2010)
- Paulos Tzadua, etiopski duchowny katolicki, kardynał, arcybiskup Addis Abeby (zm. 2003)
- 1923:
- 1924:
- 1925:
- 1927 – Althea Gibson, amerykańska tenisistka, mistrzyni Wimbledonu (zm. 2003)
- 1928 – Herbert Kroemer, niemiecki fizyk, laureat Nagrody Nobla
- 1929 – Jerzy Mrzygłód, polski dziennikarz, sprawozdawca sportowy (zm. 1995)
- 1930:
- 1931:
- 1932 – Anatolij Kartaszow, radziecki kosmonauta (zm. 2005)
- 1933:
- 1934:
- 1935 – José Ramos Delgado, argentyński piłkarz (zm. 2010)
- 1936 – Hugh Hudson, brytyjski reżyser filmowy
- 1938:
- 1939 – John Badham, amerykański reżyser filmowy
- 1940:
- 1944 – Anthony Heald, amerykański aktor
- 1945:
- 1947:
- 1949:
- 1950 – Marian Bublewicz, polski kierowca rajdowy (zm. 1993)
- 1951:
- 1952 – Geoff Downes, angielski muzyk zespołów: The Buggles, Yes, Asia
- 1954 – Elvis Costello, brytyjski piosenkarz
- 1956:
- 1957:
- 1958:
- 1959:
- 1960 – Lee Archambault, amerykański astronauta
- 1961 – Billy Ray Cyrus, amerykański piosenkarz, aktor
- 1962 – Vivian Campbell, irlandzki gitarzysta zespołu Def Leppard
- 1964:
- 1965:
- 1966:
- 1968:
- 1969 – Cameron Mathison, kanadyjski aktor
- 1970:
- 1971 – Petr Iwaszko, białoruski biathlonista
- 1972 – Davide Sanguinetti, włoski tenisista
- 1973 – Roar Uthaug, norweski reżyser filmowy
- 1974 – Eric Millegan, amerykański aktor
- 1975 – Petria Thomas, australijska pływaczka
- 1976:
- 1977:
- 1978:
- 1979:
- 1980:
- 1981:
- 1982 – Primož Pikl, słoweński skoczek narciarski
- 1987 – Amy Macdonald, szkocka piosenkarka
- 1988 – Alexandra Burke, brytyjska piosenkarka
- 1998 - China Anne McClain, amerykańska piosenkarka i aktorka
- 383 – Gracjan, cesarz rzymski (ur. 359)
- 1192 – Hugo III, książę Burgundii (ur. 1148)
- 1270 – Ludwik IX, święty, król Francji (ur. 1214)
- 1298 – Albrecht II Askańczyk, książę Saksonii-Wittenbergii (ur. ok. 1250)
- 1482 – Małgorzata Andegaweńska, królowa Anglii, żona Henryka VI (ur. 1429)
- 1497 – Johann von Tieffen, wielki mistrz krzyżacki (ur. ? )
- 1648 – Józef Kalasanty, święty, hiszpański duchowny katolicki, założyciel zakonu pijarów (ur. 1557)
- 1680 – Symeon Połocki, rosyjski pisarz (ur. 1629)
- 1699 – Chrystian V Oldenburg, król Danii i Norwegii (ur. 1646)
- 1774 – Niccolò Jommelli, włoski kompozytor (ur. 1714)
- 1776 – David Hume, szkocki filozof, pisarz, historyk (ur. 1711)
- 1807 – Franciszek Dionizy Kniaźnin, polski pisarz (ur. 1749 lub 1750)
- 1822 – Frederick William Herschel, angielski astronom pochodzenia niemieckiego (ur. 1738)
- 1867 – Michael Faraday, angielski fizyk (ur. 1791)
- 1885 – Maria del Transito od Jezusa Sakramentalnego, zakonnica, błogosławiona katolicka (ur. 1821)
- 1897 – Émile Théodore Léon Gautier, francuski historyk literatury (ur. 1832)
- 1900 – Fryderyk Nietzsche, niemiecki filozof, pisarz (ur. 1844)
- 1908 – Henri Becquerel, francuski fizyk, chemik, laureat Nagrody Nobla (ur. 1852)
- 1925 – Franz Conrad von Hötzendorf, austro-węgierski feldmarszałek (ur. 1852)
- 1934 – Kazimierz Hącia, polski prawnik, ekonomista, minister przemysłu i handlu (ur. 1877)
- 1935 – Mack Swain, amerykański aktor (ur. 1876)
- 1936 – Rozstrzelani na rozkaz Stalina:
- 1938 – Aleksander Kuprin, rosyjski pisarz (ur. 1870)
- 1940 – Édouard Michelin, francuski przemysłowiec, wynalazca (ur. 1859)
- 1942 – Karol Benda, polski aktor (ur. 1893)
- 1943 – Paul von Eltz-Rübenach, niemiecki polityk, minister poczty i transportu III Rzeszy (ur. 1875)
- 1944 – Polegli w powstaniu warszawskim:
- 1944 – Jan Hajduga, polski aktor (ur. 1893)
- 1956 – Alfred Kinsey, amerykański biolog, seksuolog (ur. 1894)
- 1957 – Leo Perutz, austriacki pisarz (ur. 1882)
- 1959 – Stanisław Śliwiński, polski prawnik (ur. 1887)
- 1961 – Marian Górski, polski chemik, rektor SGGW (ur. 1886)
- 1965:
- 1967:
- 1969 – Harry Hess, amerykański geolog, profesor Uniwersytetu Princetown (ur. 1906)
- 1970 – Jerzy Alber-Siemieniak, polski aktor (ur. 1912)
- 1976 – Eyvind Johnson, szwedzki pisarz, laureat Nagrody Nobla (ur. 1900)
- 1979:
- 1980 – Czesław Klimuszko, polski duchowny katolicki, franciszkanin, jasnowidz, zielarz (ur. 1905)
- 1984 – Truman Capote, amerykański pisarz (ur. 1924)
- 1989 – Roman Palester, polski kompozytor (ur. 1907)
- 1990 – Morley Callaghan, kanadyjski dziennikarz, pisarz (ur. 1903)
- 2000 – Carl Barks, amerykański scenarzysta filmów animowanych, rysownik (ur. 1901)
- 2001:
- 2002 – Karolina Lanckorońska, polska historyk sztuki (ur. 1898)
- 2004 – Marcelo González Martín, hiszpański duchowny katolicki, kardynał, arcybiskup Toledo (ur. 1918)
- 2005 – Peter Glotz, niemiecki socjolog, działacz Związku Wypędzonych (ur. 1939)
- 2006 – Noor Hassanali, trynidadzki polityk, prezydent Trynidadu i Tobago (ur. 1918)
- 2007:
- 2008:
- 2009 – Edward M. Kennedy, amerykański polityk, senator (ur. 1932)
- 2011:
Przypisy
