1955

Događaji

Januar

• 2. januar - José Antonio Remón Cantera, predsjednik Paname, ubijen na trkalištu u glavnom gradu.
• 20. januar - Prva kriza u Tajvanskom moreuzu: Kineska Narodno-oslobodilačka armija uzela ostrva Yijiangshan od Republike Kine (Tajvan).
• 24. januar - Milovan Đilas osuđen na 18 meseci zatvora, uslovno na tri godine, zbog članka u Njujork Tajmsu u kome je kritikovao političko stanje u Jugoslaviji i istakao potrebu postojanja opozicione partije kao činioca demokratizacije (osuđen i Vladimir Dedijer).
• 25. januar - Prezidijum Vrhovnog Sovjeta SSSR formalno objavljuje kraj rata sa Njemačkom.
• 28. januar - Kongres SAD odobrio predsjedniku Eisenhoweru upotrebu sile za odbranu Tajvana.

Februar

• 10. februar - Američka Sedma flota pomaže evakuaciju kineske nacionalističke armije sa ostrva Dachen.
• 12. februar - Američki predsjednik Eisenhower poslao prve savetnike u Južni Vijetnam.
• 17. februar - Na Bjelašnici južni orkanski vetar od 200 km/h (skoro 56 m/s).
• 25. februar - Tajvanci (Republika Kina) napuštaju ostrva Tačen tokom Prve krize u Tajvanskom moreuzu.
• februar - Završena prva faza izgradnje HE Jablanica, početak proizvodnje el. energije.

+ Sastanak Stalnog saveta Balkanskog pakta (Jugoslavija, Grčka, Turska).

+ Hladni rat: Formiran "Bagdadski pakt" (CENTO - Organizacija Centralnog ugovora) koji povezuje Iran, Irak, Pakistan, Tursku i Veliku Britaniju (formalno raspušten 1979).

Mart

• 19. mart - Premijera filma Blackboard Jungle, koji popularizuje pesmu Rock Around the Clock.

April

• 1. april - EOKA (Narodna organizacija kiparskih boraca) započinje borbu protiv britanske vlasti na Kipru.
• 5. april - Britanski premijer Vinston Čerčil dao ostavku (kraj političke karijere), nasleđuje ga Anthony Eden.
• 11. april - Indijski putnički avion Kashmir Princess raznesen bombom tokom leta - meta je bio kineski premijer Zhou Enlai, koji se u zadnjem trenutku nije ukrcao.
• 18. april - Smenjen Imre Nagy, mađarski predsjednik vlade.
• 18-24. april - Konferencija u Bandungu - afroazijska konferencija 29 zemalja u Indoneziji (prekursor Pokreta nesvrstanih).

Maj

• 4-9. maj - Poseta turskog premijer Menderesa Jugoslaviji.
• 5. maj - Stupile na snagu Bonsko-pariske konvencije, kojima je okončana saveznička okupacija Zapadne Nemačke i uglavnom obnovljena suverenost.
• 9. maj - Zapadna Nemačka postaje članica NATO-a.
• 14. maj - Hladni rat: Potpisan Varšavski pakt, ugovor o uzajamnoj odbrani SSSR-a i satelita.
• 15. maj - Potpisan Austrijski državni ugovor, kojim je obnovljena nezavisnost te zemlje (stupio na snagu 27.7.); članom 7 Austrija se obavezala da će poštovati prava slovenačke i hrvatske manjine ali to nije do kraja ispoštovano.
• 26. maj - Hruščov sa delegacijom stigao u posetu Jugoslaviji - prva poseta posle 1948. i kampanje Informbiroa.

Juni

• 1. juni - Radio Beograd počinje s emitovanjem programa "Dobro jutro, deco".
• 2. juni - Tito i Hruščov potpisuju Beogradsku deklaraciju - odbacivanje monolitizma u međunarodnom komunističkom pokretu (normalizovanje odnosa Jugoslavije i SSSR, narušeni 1948).
• 11. juni - Katastrofa na 24 sata Le Mansa - sudar vozila izaziva smrt 83 gledatelja.
• 16. juni - Argentinsko vazduhoplovstvo, u sklopu neuspelog puča, bombardovalo miting podrške predsjedniku Peronu na Plaza de Mayo, dan nakon što ga je papa Pio XII ekskomunicirao - poginulo 364 ljudi.
• 22. juni - Proglašen Opšti zakon o uređenju opština i srezova - nova teritorijalna podela opština i srezova/kotara - uveden komunalni sistem u kome je uvećana opština osnovna društveno-ekonomska zajednica i političko-teritorijalna jedinica (u FNRJ sada ima 1479 opština u 107 srezova, što će do 1963 biti smanjeno na 581 odn. 40).

+ Premijera Diznijevog animiranog filma Lady and the Tramp.

• 27. juni - Zajednički kominike FNRJ, SAD, Velike Britanije i Francuske u Beogradu - reafirmacija nezavisnosti Jugoslavije.

Juli

• 1. juli - CK KP Kine izdaje Direktivu o pokretanju borbe za čišćenje skrivenih kontrarevolucionarnih elemenata (tzv. pokret Sufan) - na meti su bivši kuomintangovci, ljudi iz bogatih porodica, studenti i učeni.
• 17. juli - Preko televizije predstavljen Disneyland u Anaheimu, Kalifornija (sutradan otvoren za publiku).
• 18 - 23. juli - Prvi samit u Ženevi između SAD, SSSR, Velike Britanije i Francuske.
• 26. juli - Prva sinhronizacija HE Zvornik, snage 96 MW, prve na Drini.
• 27. juli - Titov govor u Karlovcu nagoveštava novi ekonomski kurs (kako bi generacija koja nosi teret izgradnje socijalizma osetila i rezultate napora).

+ El Al-ov let 402 (Beč - Istanbul - Tel Aviv) oboren iznad Bugarske, poginulo svih 58 putnika i članova posade.

August

• 19. august - Uragan Diane izaziva 200 smrti na severoistoku SAD.
• 20. august - Stotine ljudi ubijeno u antifrancuskim neredima u Maroku i Alžiru (npr. Masakr u Constantinois).
• 27. august - U Londonu izašlo prvo izdanje Guinnessove knjige rekorda.

Septembar

• 6. septembar - U Turskoj je došlo do antigrčkih izgreda ("Istanbulski pogrom" ili Septemvriana), izazvanih lažnom vešću da je bačena bomba na turski konzulat u Solunu (Ataturkovu rodnu kuću).
• 6.9. - Grčki kralj Pavle sa kraljicom u poseti Beogradu (prva poseta nekog monarha Jugoslaviji od rata).
• 15. septembar - U Parizu izdat roman "Lolita" Vladimira Nabokova.
• 16. septembar - Revolución Libertadora: vojna pobuna protiv Huana Perona u Argentini, zbačen tri dana kasnije.
• 26. septembar - predsjednik Tito pustio u rad hidroelektranu u Zvorniku.
• 28. septembar - Jugoslavija usvojila ekonomski plan, veća ulaganja u potrošačku robu i poljoprivredu na uštrb teške industrije.
• 29. septembar - Sovjetski trkač Vladimir Kuc na stadionu JNA oborio svetski rekord na 5000 metara.
• 30. septembar - U prometnoj nesreći poginuo mladi glumac James Dean.

Oktobar

Datoteka:Zastava 750. jpg

Zastava 750

• 10. oktobar - JAT-ov avion Convair CV-340-58 udario u brdo kod Beča - 7 mrtvih od 29.
• 18. oktobar - Počela proizvodnja Zastave 750, popularnog "Fiće" (do 18. 11. 1985).
• 20. oktobar - Otvoren Muzej Nikole Tesle u Beogradu.
• 23. oktobar - Stanovnici Protektorata Saarland na referendumu odbacuju predlog nezavisnosti pod nadzorom Zapadnoevropske unije (vratiće se Njemačkoj 1957).

+ Ngo Dinh Diem, ambiciozni premijer Države Vijetnam, namještenim referendumom zbacuje bivšeg cara Bao Dai-a - tri dana kasnije proglašava se predsjednikom nove Republike Vijetnam.

• 29. oktobar - U eksploziji sovjetskog bojnog broda "Novorosijsk" u zalivu Sevastopolj gine 608 mornara.
• oktobar - 5000 američkih vojnika premješteno iz Austrije u severnu Italiju.

+ Sednica Izvršnog komiteta CK SKJ - nova ekonomska politika, napuštanje stezanja kaiša, usklađivanje teške i prerađivačke industrije, razvoj nerazvijenih područja.

Novembar

• 1. novembar - Početak vijetnamskog konflikta, po američkim shvatanjima (datum organizovanja Savjetodavne grupa vojne pomoći [MAAG] za Vijetnam).

+ Tempirana bomba raznijela putnički avion (United Airlines Flight 629) iznad Kolorada - poginule 44 osobe, za šta je osuđen i pogubljen čovek koji je na meti imao svoju majku.

• 5. novembar - Počela sa radom hidrocentrala "Vlasina".

+ U SAD stavljena van zakona rasna segregacija na vozovima i autobusima u međudržavnom saobraćaju.

• 6. novembar - Državni sekretar SAD John Foster Dulles u Beogradu.
• 19. novembar - C. Northcote Parkinson prvi put izlaže Parkinsonov zakon.
• 20. novembar - TV debi Bo Diddley-a u šouu Ed Sullivan-a.

Decembar

• 1. decembar - U Montgomery-ju, Alabama, uhapšena Rosa Parks, jer nije želela ustupiti mesto u autobusu na osnovu segregacionih zakona, što dovodi do crnačkog bojkota autobusa u gradu.
• 5. decembar - Osnovano Udruženje za poboljšanje Montgomerija (Montgomery Improvement Association) na čijem je čelu Martin Luther King, Jr., koje upravlja bojkotom autobusa.
• 20. decembar - Jugoslavija izabrana za nestalnu članicu Saveta bezbednosti UN u 36. glasanju (protivkandidat Filipini); prethodno bilo predlagano da dve zemlje odsluže po pola 2-godišnjeg mandata.
• 22. decembar - Američki citogenetičar Joe Hin Tjio otkrio da čovek ima 46 hromozoma.

Tokom godine

• 1955-56 - Akcija sakupljanja oružja na Kosovu i Metohiji (stavljeno na teret Rankoviću 1966).
• Osnovan Filozofski fakultet kao dio Sveučilišta u Zagrebu.
• Puštena u rad hidroelektrana "Glava Zete".
• Spomenik otpora i stradanja u Kraljevu.
• U Rijeci zatvoreni Salezijanska klasična gimnazija, Visoka teološka škola i sjemenište, nakon sudskog postupka nekim njenim članovima.
• U Beogradu prvi put gostovala Pekinška opera.
• Žarko Dolinar osvojio otvoreno prvenstvo Engleske u stonom tenisu.

1955. u temama

Rukovodstvo FNRJ:

• • Predsjednik Republike i Predsjednik Saveznog izvršnog vijeća: Josip Broz Tito
  • Predsjednik Savezne skupštine: Moša Pijade

Rođeni

• 18. januar - Kevin Costner, američki filmski glumac i režiser
• 18. januar - Dario Džamonja, bosanskohercegovački novinar i pisac kratke priče
• 13. februar - Zlatan Čolaković, bosansko-hrvatski književnik
• 19. februar - Senudin Jašarević, bosanskohercegovački književnik i novinar
• 24. februar - Steve Jobs, jedan od osnivača kompanije Apple Computer
• 19. mart - Bruce Willis, američki glumac
• 24. mart - Kim Johnston Ulrich, američka glumica
• 31. mart - Angus Young, gitarista grupe AC/DC
• 13. april - Safet Sušić - Pape, bosanski nogometaš
• 30. april - Zlatko Topčić, bosanskohercegovački književnik
• 30. maj - Safet Oručević, bosanskohercegovački političar
• 4. juni - Val McDermid, škotski pisac kriminalističkih romana
• 21. juni - Nijaz Omerović, bosanskohercegovački slikar i pisac
• 28. oktobar - Bill Gates, američki informatičar
• 10. decembar - Goran Ipe Ivandić, bosanskohercegovački rock bubnjar

Umrli

• 15. januar - Isak Samokovlija, bosanskohercegovački književnik
• 11. mart - Alexander Fleming, britanski biolog
• 12. mart - Theodor Plievier, njemački književnik
• 18. april - Albert Einstein, njemački fizičar-teoretičar
• 12. august - Thomas Mann, njemački književnik, dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1929. godine

Nobelove nagrade

• Fizika
  • Willis E Lamb, USA
  • Polykarp Kusch, USA
• Hemija
  • Vincent du Vigneaud, USA
• Medicina
  • Hugo Theorell, Švedska
• Literatura
  • Halldór Laxness, Island
• Mir

nije dodijeljena nagrada