rok 1899 / MDCCCXCIX
XVIII wiek · XIX wiek · XX wiek
1897 « 1898 « 1899 » 1900 » 1901
[edytuj] Wydarzenia w Polsce
[edytuj] Wydarzenia na świecie
- 17 stycznia – Wyspa Wake stała się terytorium zależnym Stanów Zjednoczonych.
- 19 stycznia – Wielka Brytania i Egipt podpisały konwencję o kondominium (wspólnych rządach) w Sudanie.
- 12 marca – Finlandia: na zamarzniętą powierzchnię Morza Bałtyckiego spadł meteoryt kamienny Bjurböle.
- 14 marca – w finale Pucharu Stanleya sezonu 1898/1899, Montreal Shamrock pokonał Queen's University 6:2.
- 17 marca – William Henry Pickering odkrył księżyc Saturna – Febe.
- 21 marca – Wielka Brytania i Francja zawarły konwencję rozgraniczającą ich terytoria w rejonie jeziora Czad i dorzeczu górnego Nilu.
- 29 marca – pionier radia Guglielmo Marconi dokonał pierwszego przekazu za pomocą telegrafu bezprzewodowego między Wielką Brytanią a kontynentem.
- 30 marca – 105 osób zginęło po zatonięciu brytyjskiego parowca SS Stella u wybrzeży Wysp Normandzkich.
- 1 kwietnia – na ulice Ołomuńca wyjechały pierwsze tramwaje elektryczne.
- 8 kwietnia – w USA wykonano karę śmierci na Marcie Place, pierwszej kobiecie straconej na krześle elektrycznym.
- 11 kwietnia – Stany Zjednoczone przejęły kontrolę nad Filipinami, Guamem i Portoryko.
- 29 kwietnia - (lub 1 maja) – w pobliżu Achéres (Francja), Belg Camille Jenatzy samochodem elektrycznym Jenatzy "La Jamais Contente" na odcinku 1 km ustanowił rekord szybkości na lądzie wynikiem 105,9 km/h.
- 3 maja – w Budapeszcie został założony klub sportowy Ferencvárosi TC.
- 18 maja-29 lipca – międzynarodowa konferencja pokojowa w Hadze z udziałem 26 państw. Jej przedmiotem było ograniczenie zbrojeń w Europie. Utworzono Stały Trybunał Arbitrażowy.
- 1 czerwca – na ulice Uścia nad Łabą wyjechały pierwsze tramwaje elektryczne.
- 12 czerwca – firma Renault zaprezentowała w Paryżu swój pierwszy pojazd – Typ A.
- 11 lipca – został założony koncern motoryzacyjny FIAT.
- 29 lipca – podpisano trzy pierwsze konwencje haskie.
- 10 sierpnia – założono norweski klub piłkarski Viking Stavanger.
- 13 września
- brytyjski geograf Halford John Mackinder dokonał pierwszego wejścia na górę Kenia.
- pierwsza w historii amerykańska śmiertelna ofiara wypadku samochodowego: 68-letni agent nieruchomości Henry Bliss zginął potrącony na ulicy w Nowym Jorku.
- 19 września – prezydent Francji Émile François Loubet ułaskawił Alfreda Dreyfusa, skazanego niesłusznie za szpiegostwo na rzecz Niemiec.
- 11 października – wybuchła II wojna burska.
- 13 listopada – odbyło się pierwsze publiczne wykonanie hymnu Litwy.
- 23 listopada – II wojna burska: bitwa pod Belmont.
- 28 listopada – II wojna burska: zwycięstwo wojsk brytyjskich w bitwie nad Modder River.
- 29 listopada – został założony kataloński klub piłkarski (później sportowy) FC Barcelona.
- 16 grudnia – został założony włoski klub piłkarski A.C. Milan.
- 23 grudnia – Niemcy otrzymały koncesję na budowę kolei bagdadzkiej.
- Podpisano umowę rosyjsko-angielską o delimitacji 2 sfer działalności (wpływów): sfera rosyjska na północ od Wielkiego Muru, sfera angielska na południe od Wielkiego Muru.
- Opublikowano książkę Th. Veblena (Norwega z pochodzenia) Teoria klasy próżniaczej.
- Wielka Brytania udzieliła Japonii dużej pożyczki. Rząd japoński przygotowywał się do ewentualnego konfliktu zbrojnego z Rosją.
- Argentyna wygrała spór z Chile o obszar Atakama i pozyskała terytorium Los Andes.
- W Windsorze zawarto tajny układ pomiędzy Wielką Brytanią a Portugalią. Zawierał brytyjskie gwarancje dla kolonii portugalskich oraz prawo tranzytu wojsk brytyjskich przez afrykańskie kolonie Portugalii.
- Zawarto trójstronny układ pomiędzy Argentyną, Brazylią i Chile o polubownym załatwianiu sporów i rozbrojeniu.
- W Szwecji utworzono pierwszą organizację spółdzielczą, która prowadziła działalność handlową oraz produkcyjną.
- Francja podpisała z Rosją konwencję militarną.
- Niemcy odkupiły od Hiszpanii pacyficzne archipelagi: Karoliny i Mariany.
- We Włoszech rozegrano 8 wyścigów samochodowych. 16-letni Ettore Bugatti, startujący na trójkołowym Prinetti-Stucchi odnosi wielki sukces wygrywając aż 4 wyścigi.
- Archipelag wysp Samoa podzielono pomiędzy USA i Niemcy.
- Automobilklub Francuski zorganizował najdłuższy z rozegranych wyścigów. 2.173 km trasa Tour de France prowadziła dookoła kraju. Triumfował R.de Knyff kierujący samochodem Panhard.
- Bank Niemiecki powołał do życia konsorcjum dla finansowania poszukiwań złota w Afryce Południowej.
[edytuj] Urodzili się
- 7 stycznia - Francis Poulenc, francuski kompozytor (zm. 1963)
- 17 stycznia - Al Capone, amerykański mafioso włoskiego pochodzenia (zm. 1947)
- 8 lutego - Jan Kazimierz Dorawski, polski lekarz rentgenolog, taternik i alpinista (zm. 1975)
- 15 lutego - Georges Auric francuski kompozytor i krytyk muzyczny (zm. 1983)
- 23 lutego - Erich Kästner, niemiecki pisarz (zm. 1974)
- 11 marca - Fryderyk IX Glücksburg, król Danii (zm. 1972)
- 27 marca – Gloria Swanson, amerykańska aktorka (zm. 1983)
- 29 marca - Ławrientij Beria, szef NKWD (zm. 1953)
- 10 kwietnia - Ewa Szelburg-Zarembina, polska pisarka (zm. 1986)
- 22 kwietnia - Vladimir Nabokov, rosyjski pisarz (zm. 1977)
- 29 kwietnia - Duke Ellington, afroamerykański pianista i kompozytor (zm. 1974)
- 1 maja - Witold Doroszewski, polski językoznawca, leksykograf (zm. 1976)
- 10 maja - Fred Astaire, amerykański aktor i tancerz (zm. 1987)
- 22 maja - Oskar Hammelsbeck, niemiecki pedagog (zm. 1975)
- 24 maja – Henri Michaux, belgijski pisarz, malarz (zm. 1984)
- 5 czerwca - Ernesto Cofiño, gwatemalski lekarz pediatra, Sługa Boży Kościoła katolickiego (zm. 1991).
- 12 czerwca - Weegee, właściwie Arthur Fellig, amerykański fotograf i dziennikarz (zm. 1968)
- 26 czerwca - Maria Romanowa, wielka księżna rosyjska, córka ostatniego cesarza Rosji Mikołaja II, zamordowana wraz z rodziną przez Czeka w 1918; święta prawosławna
- 21 lipca - Ernest Hemingway, amerykański pisarz (zm. 1961)
- 28 lipca - Wawrzyniec Staliński, polski piłkarz, reprezentant Polski (zm. 1985)
- 13 sierpnia - Alfred Hitchcock, brytyjski reżyser i producent filmowy (zm. 1980)
- 13 września - Corneliu Codreanu, rumuński polityk (zm. 1938)
- 13 września - Grzegorz Peradze, gruziński duchowny, święty prawosławny, teolog, zabity w obozie Auschwitz (zm. 1942)
- 23 września – Louise Berliawsky Nevelson, amerykańska rzeźbiarka (zm. 1988)
- 29 września
- 4 października - Franz Jonas, austriacki polityk, prezydent Austrii w latach 1965-1974 (zm. 1974)
- 20 listopada - Feliks Stroiński, polska ofiara represji stalinowskich (zm. 1948)
- 25 grudnia - Humphrey Bogart, aktor amerykański (zm.1957)
- 28 grudnia - Eugeniusz Bodo, polski aktor (zm. 1943)
- Bohdan Biłynśkyj - ukraiński polityk i działacz spółdzielczy (zm. ?)
- 3 lutego – Juliusz Kossak, polski malarz, rysownik i ilustrator (ur. 1824)
- 18 lutego – Marius Sophus Lie, norweski matematyk (ur. 1842)
- 2 marca – Ernest Malinowski, polski inżynier budownictwa, budowniczy kolei w Peru, profesor Uniwersytetu w Limie (ur. 1818)
- 8 kwietnia - Martha M. Place, pierwsza kobieta, która zginęła na krześle elektrycznym (ur. 1854 lub 1855)
- 19 kwietnia - Stanisław Kierbedź, polski budowniczy (ur. 1810)
- 3 czerwca - Auguste Baud-Bovy - szwajcarski artysta malarz, wybitny malarz Alp (ur. 1848)
- 3 czerwca – Johann Strauss (syn), austriacki kompozytor (ur. 1825)
- 10 października – Bł. Maria Angela, Zofia Kamila Truszkowska, Założycielka Zgromadzenia Sióstr Felicjanek (ur. 1825)
- 18 września – Włodzimierz Dzieduszycki, hrabia, polski przyrodnik, mecenas nauki i kultury (ur. 1825)
- 16 listopada - Vincas Kudirka, litewski poeta, kompozytor i działacz narodowy (ur. 1858)
- 31 grudnia – Karl Millöcker, austriacki kompozytor (ur. 1842)
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Święta ruchome
|
|