1932

Listo de historiaj eventoj | Aktualaĵoj
◄ | 19-a jarcento | 20-a jarcento | 21-a jarcento  
◄ | 1900-aj jaroj | 1910-aj jaroj | 1920-aj jaroj | 1930-aj jaroj | 1940-aj jaroj | 1950-aj jaroj | 1960-aj jaroj | ►
◄◄ | ◄ | 1928 | 1929 | 1930 | 1931 | 1932 | 1933 | 1934 | 1935 | 1936 | ► | ►►

Ĉi tiu jaro estas superjaro komenciĝanta vendrede (ligilo montras kalendaron).

1932 en la aliaj kalendaroj

Gregoria kalendaro	1932 MCMXXXII
Ab urbe condita	2685
Armena kalendaro	1381 ԹՎ ՌՅՁԱ
Bahaa kalendaro	88 – 89
Barataj kalendaroj
- Vikram Samvat	1987 – 1988
- Barata nacia kalendaro (Shaka Samvat)	1854 – 1855
- Kali Juga	5033 – 5034
Budhisma kalendaro	2476
Ĉina kalendaro	4568 / 4628 – 4569 / 4629 辛未 – 壬申
Etiopa kalendaro	1924 – 1925
Franca respublika kalendaro	140 - 141 CXL -CXLI
Hebrea kalendaro	5692 – 5693
Holocena kalendaro	11932
Irana kalendaro	1310 – 1311
Islama kalendaro	1350 – 1351
- Imperia jaro	Kōki 2592 (皇紀2592年)
- Japana nomo de erao (Jōmon)	11932
Juliana kalendaro	1977
Korea kalendaro	4265
Tajlanda suna kalendaro	2475

En la jaro 1932 post Kristo okazis, interalie:

Eventoj

Esperantujo

• 24-a Universala Kongreso de Esperanto en Parizo.
• Ĉesigo de Kontrakto de Helsinki;
• Skismo en laborista Esperanto-movado kaj kreo de Internacio de Proleta Esperantistaro.
• En Tokio okazis Japana Esperanta Kongreso.
• František Omelka kaj Georges Junier eklernis Esperanton.
• 23-a de marto : Strato en urbo Rio-de-Ĵanejro ricevis nomon Esperanton.
• Unua vortaro Rumana-Esperanto publikita de Petro Firu
• Hungara Esperanto-Muzeo
• Eldonejo EKRELO eldonis novelon la Submarinistoj de A.S.Novikov-Priboj tradukita de E.Blinov.

Mondo

• Saudi-Arabio : Abdel Aziz as-Saud surtroniĝas
• Rusio: fondita Lesozavodsk

Januaro

• 3-a de januaro - Brita rego arestas kaj malliberas Mohandas Karamchand Gandhi kaj Vallabhai PATEL.
• 8-a de januaro - Britio: La anglikana ĉefepiskopo de Canterbury malpermesas regeedzigon por divorciĝintoj.
• 12-a de januaro - Hattie W. Caraway iĝas la unua virino elektita por la Usona Senato
• 15-a de januaro
  • Pierre Laval kolektas novan registaron en Francio.
  • Ĉirkaŭ 6 milionoj da senlaboruloj en Germanio
• 26-a de januaro - Brita submarŝipo M-2 sinkas kun ĉiuj 50 maristoj.
• 28-a de januaro - Japana Imperio okupacias Ŝanhajon.
• 29-a de januaro - Auŝtrio: Malplimulteca registaro de Karl Mureschi finas regokrizon.
• 31-a de januaro - Japanaj militŝipoj atingas Nankinon.

Februaro

• 2-a de februaro
  • Konferenco pri malarmado ekas en Ĝenevo.
  • Ligo de Nacioj rerekomendas negocon inter Respubliko Ĉinio kaj Japanio.
• 4-a de februaro - Japanio okupacias Harbin.
• 11-a de februaro - Papo Pio la 11-a rekontas Benito Mussolini en Vatikanurbo
• 18-a de februaro - Japanio deklaras Manchukuo-n (japana nomo de Manĉurio) sendependa el Ĉinio.
• 27-a de februaro
  • Adolf Hitler akiras civitanecon de germanio antaŭ ol balotado.
  • Ribelo de Mäntsälä en Suomio

Marto

• 1-a de marto - Charles Augustus Lindbergh III, bebo filo de Anne Morrow Lindbergh kaj aviadisto Charles Lindbergh estas rabita.
• 9-a de marto - Eamon De Valera estas elektita regestro de Irlanda Libera Regno, la unua regoŝanĝo en 10 jaroj.
• 16-a de marto - Eknegoco pri paco inter Ĉinio kaj Japanio.
• 19-a de marto - Sydney Harbour Bridge inaŭgurita.
• 20-a de marto - Zepelino Graf Zeppelin komencas stabilan vojon al Sudameriko.

Aprilo-Aŭgusto

• 6-a de aprilo - Usona prezidanto Herbert C. Hoover favoras limojn pri armilaro.
• 10-a de aprilo - Paul von Hindenburg elektita prezidanto de Germanio. Adolf Hitler ricevas pli ol 13 milionoj da voĉdonoj.
• 17-a de aprilo - Haile Selassie anoncas kontraŭsklavisman leĝon en Abisenio
• 19-a de aprilo - Germana artkomercisto Otto Wacker punita per 19 monatoj pro vendo de malaŭtentikajn pentraĵoj de Vincent van Gogh.
• 9-a de junio: Pro-Konstitucia Revolucio en Brazilo
• 11-a de junio: La belga astronomo Eugène Joseph Delporte malkovirs en Ukkel la asteroidon (1222) Tina.

Septembro-decembro

• 9-a de septembro - Hispanio: Kortesoj aprobs la leĝo pri autxonomeco de Katalunio, restatigante la registaron Generalitat.
• 30-a de oktobro : Irako sendependiĝas pro la fino de la mandato de Ligo de Nacioj.
• 20-a de novembro - Barcelono: publikigita la katalunlingva vortaro Diccionari general de la llengua catalana, direktita de Pompeu Fabra.
• 6-a de decembro - Lluís Companys elektita prezidanto de la Parlamento de Katalunio.

Naskiĝoj

• 5-a de januaro: Umberto Eco, itala verkisto
• 16-a de januaro: Dian Fossey, usona etologino (m. 1985)
• 18-a de januaro: Robert Anton Wilson, usona verkisto (m. 2007)
• 22-a de januaro: Mancur Olson, usona ekonomikisto (m. 1998)
• 2-a de februaro: János Sárközi, hungara esperantisto (m. 2007)
• 6-a de februaro: François Truffaut, franca reĝisoro (m. 1984)
• 13-a de februaro: Lee Chong-Yeong, korea esperantisto kaj honora membro de UEA (m. 2008)
• 15-a de februaro: Josef Vávrovský, ĉeĥa esperantisto (m. 1946)
• 26-a de februaro: Johnny Cash, usona kontrea muzikisto (m. 2003)
• 4-a de marto: Ryszard Kapuściński, pola verkisto (m. 2007)
• 6-a de marto: Bronisław Geremek, pola politikisto (m. 2008)
• 18-a de marto: John Updike, usona verkisto (m. 2009)
• 13-a de aprilo: Orlando Letelier, ĉilia diplomato (m. 1976)
• 17-a de majo: Miloslav Vlk, Praga ĉefepiskopo kaj esperantisto
• 4-a de junio: John Drew Barrymore, usona aktoro (m. 2004)
• 7-a de julio: Joe Zawinul, aŭstra ĵazisto (m. 2007)
• 12-a de julio: Eddy Wally, belga kantisto
• 18-a de julio: Jevgeni Jevtuŝenko, poeto de Rusio
• 20-a de julio: Paik Nam-june, korea-usona artisto (m. 2006)
• 29-a de julio: Luigi Snozzi, svisa akritekto
• 7-a de aŭgusto: Abebe Bikila, etiopa maratonisto (m. 1973)
• 17-a de aŭgusto: Vidiadhar Surajprasad Naipaul, trinidada verkisto
• 24-a de oktobro: Pierre-Gilles de Gennes, franca fizikisto (m. 2007)
• 27-a de oktobro: Sylvia Plath, usona verkisto
• 10-a de novembro: Roy Scheider, usona aktoro (m. 2008)
• Roger van Humbeeck, belga esperantisto (m. 1998)

Mortoj

• 7-a de januaro: André Maginot, franca soldato kaj membro de parlimento (n. 1877)
• 10-a de januaro: Robert Sterl, germana impresionisma pentristo (n. 1867)
• 10-a de februaro: Edgar Wallace, brita verkisto (n. 1875)
• 6-a de marto: John Philip Sousa, usona komponisto de marŝoj (n. 1854)
• 7-a de marto: Aristide Briand franca politikisto, Nobelpremiito
• 7-a de julio: Errico Malatesta, itala anarkiisto (n. 1853)
• 2-a de aŭgusto: Ignaz Seipel, aŭstra politikisto kaj kanceliero (n. 1876)
• 7-a de aŭgusto: Karl Wallon, germana esperantisto (n. 1873)
• 11-a de aŭgusto: Maksimilian Voloŝin, rusia verkisto kaj pentristo (n. 1877)
• 26-a de septembro: Pierre De Geyter, belga komponisto (n. 1848)
• 12-a de oktobro: Kunó Klebelsberg, hungara politikisto (n. 1875)
• 4-a de decembro: Gustav Meyrink, aŭstra verkisto kaj tradukisto (n. 1868)
• 18-a de decembro: Eduard Bernstein, prusa politikisto (n. 1850)

Eksteraj ligiloj

•  Vidu ankaŭ en la Vikimedia komunejo la kategorion 1932 – (Kolekto da bildoj kaj plurmediaj dosieroj)