1903

1903
Eeuwen:	19e eeuw · 20e eeuw · 21e eeuw
Decennia:	1890-1899 · 1900-1909 · 1910-1919
Jaren:	< · 1901 · 1902 · 1903 · 1904 · 1905 · >
Maanden:	jan · feb · mrt · apr · mei · jun jul · aug · sep · okt · nov · dec
Jaartelling in verschillende culturen
Ab urbe condita:		2656 MMDCLVI
Armeense jaartelling:		1352 ԹՎ ՌՅԾԲ
Chinese jaartelling:		4599 – 4600 己寅 – 庚卯
Christelijke jaartelling:		1903 MCMIII
Ethiopische jaartelling:		1895 –1896
Hebreeuwse jaartelling:		5663 – 5664
Hindoekalenders:
- Vikram Samvat		1958 – 1959
- Shaka Samvat		1825 – 1826
- Kali Yuga		5004 – 5005
Iraanse jaartelling:		1281 –1282
Islamitische jaartelling:		1321 – 1322
Maçonnieke jaartelling:		5902 - 5903
Dit jaar naar onderwerp
Film in 1903
Lijst van landen in 1903
Sport in 1903
Juliaanse kalender van 1903
Gregoriaanse kalender van 1903

17 december: Gebroeders Wright

Het jaar 1903 is een jaartal volgens de christelijke jaartelling.

Gebeurtenissen

januari

• 13 - De Pretendent van Atjeh komt volgens afspraak naar het verblijf van Van Heutz in Koetoe Radja en onderwerpt zich aan het Nederlandse gezag.
• 14 - In Amsterdam breekt een spoorwegstaking uit.
• 15 - De spoorlijn Zwolle - Ommen (later Zwolle - Emmen - Gasselternijveen) wordt ingereden. Exploitatie "SS", eigendom "NOLS" (="Noord-Ooster Locaal Spoorwegmaatschappij").
• 18 - Guglielmo Marconi brengt een radioverbinding tot stand tussen de Verenigde Staten en Engeland. Het eerste radiotelegram wordt verstuurd door president Theodore Roosevelt aan koning Edward VII. Deze antwoordt enkele uren later.
• 19 - In Parijs wordt de 'Academie Goncourt' opgericht, die uit de nalatenschap van Edmund de Goncourt jaarlijks het meest fantasievolle boek zal bekronen met de Prix Goncourt.

februari

• 25 - De Nederlandse eerste minister Abraham Kuyper dient in verband met de spoorwegstakingen wetsvoorstellen in bij de Tweede Kamer. Deze wetten stellen straf op stakingen door ambtenaren en zijn bekend geworden als de 'worgwetten'.

maart

• 15 - Eerste Turkse voetbalclub wordt opgericht: Beşiktaş JK.
• 31 - Negen maanden voor de Amerikaanse broers Wright slaagt Richard Pearse, een excentrieke boer uit Nieuw-Zeeland, erin om in een zelfgemaakte bamboe-eendekker 150 meter ver over de grond te vliegen. Hij stort neer in een haag op zijn domein op het Zuidereiland. Sindsdien noemt men hem "Mad Dick", of ook wel "Bamboo Pearse".

april

• 1 - Oprichting van de Groninger Studenten Amateur Voetbal Vereniging Forward.

mei

• 19 - De kunstenaars Josef Hoffmann en Koloman Moser richten de Wiener Werkstätte op.
• 22 - Oprichting van de Algemene Nederlandse Pharmaceutische Studentenvereniging (A.N.P.S.V., later K.N.P.S.V.) te Leiden, als overkoepelende organisatie van de studieverenigingen Luctor et Emergo (Amsterdam), Aesculapius (Leiden) en Unitas Pharmaceuticorum (Utrecht).
• 27 - Opening nieuwe Koopmansbeurs van Amsterdam (Beurs van Berlage) door Koningin Wilhelmina.

juni

• 11 - Alexander Obrenovic, koning van Servië, wordt met zijn gehele familie vermoord.
• 16 - Henry Ford richt in Detroit de Ford Motor Company op.
• 24 - Peter I wordt de nieuwe koning van Servië.

juli

• 1 - Vertrek van de eerste Ronde van Frankrijk.
• 23 - Ford verkoopt zijn eerste auto in Amerika.
• 30 - Het akkoord voor de bouw van de RMS Lusitania wordt in Groot-Brittannië ondertekend.

augustus

• 2 - In Macedonië en Thracië breekt de Opstand van Ilinden tegen de Ottomaanse bezetting uit.
• 30 - De Harley-Davidson "Motor Company" wordt opgericht.

september

• 15 - Op het kerkplein van Barneveld wordt een standbeeld onthuld van Jan van Schaffelaar.

november

• 17 - Het Scheepsbouwkundig Gezelschap "William Froude" wordt opgericht als studievereniging van de opleiding Scheepsbouwkunde aan de Technische Hogeschool van Delft (tegenwoordig: Maritieme Techniek aan de TU Delft).

december

• 17 - De Wright-Flyer, uitgevonden door de gebroeders Wright, stijgt op vanaf het strand van Kitty Hawk in Noord-Carolina.

zonder datum

• De Nederlandse cardioloog Willem Einthoven vindt het electrocardiogram (ECG) uit.
• De illegale Russische Sociaal Democratische Arbeiderspartij valt uiteen in mensjewieken (gematigde minderheid) en bolsjewieken (radicale meerderheid).
• De eerste Spijkenissebrug wordt opengesteld.
• In Duitsland vindt Johann Kirsten de punaise uit.

Muziek

• De Finse componist Jean Sibelius componeert zijn Romance opus 42 voor strijkers

Literatuur

• De Noorse schrijver Bjørnstjerne Bjørnson ontvangt de Nobelprijs voor de Literatuur
• G. van Hulzen ontvangt de Tollensprijs
• Afke's Tiental, geschreven door Nienke van Hichtum, wordt uitgebracht
• De Vlaamse dichter Karel van de Woestijne debuteert met zijn bundel Het Vader-huis
• Louis Couperus schrijft God en goden
• Augusta de Wit schrijft Orpheus in de dessa

Beeldende kunst

• 

  Beurs van Berlage Café, tegeltableau Het Verleden (1903) door Jan Toorop

• 

  Boreas (1903) door John William Waterhouse

Bouwkunst

• 

  Boezembrug Rotterdam (1903) S.J. Rutgers

• 

  Laan van Meerdervoort 215 Den Haag (1903) L A H de Wolf

Geboren

januari

• 2 - Anton van Duinkerken, Nederlands schrijver (overleden 1968)
• 8 - Robert D. Webb, Amerikaans filmregisseur (overleden 1990)
• 11 - Otto Hoogesteijn, Nederlands zwemmer (overleden 1966)
• 23 - Gejus van der Meulen, Nederlands voetbalkeeper (overleden 1972)
• 28 - Lotte Stam-Beese, Nederlands architect en stedenbouwkundige (overleden 1988)
• 30 - G. Evelyn Hutchinson, Brits-Amerikaans zoöloog en ecoloog (overleden 1991)

februari

• 10 - Matthias Sindelar, Oostenrijks voetballer (overleden 1939)
• 11 - Henk Lotgering, Nederlands schoonspringer (overleden 1984)
• 13 - Georges Simenon, Belgisch schrijver (overleden 1989)
• 14 - Bernard Leene, Nederlands wielrenner (overleden 1988)
• 17 - Jan Halle, Nederlands voetballer (overleden 1986)
• 25 - Guillermo Subiabre, Chileens voetballer (overleden 1964)
• 28 - Vincente Minnelli, Amerikaans regisseur (overleden 1986)

maart

• 1 - Jaap Boot, Nederlands atleet (overleden 1986)
• 5 - Janus Braspennincx, Nederlands wielrenner (overleden 1977)
• 6 - Nagako Kuni, Japans keizerin (overleden 2000)
• 24 - Malcolm Muggeridge, Engels journalist en schrijver (overleden 1990)
• 31 - Harold Blackham, Engels humanist (overleden 2009)

april

• 6 - Harold Eugene Edgerton, Amerikaans professor en uitvinder (overleden 1990)
• 6 - Sierk Schröder, Nederlands kunstschilder (overleden 2002)
• 9 - Ward Bond, Amerikaans acteur (overleden 1960)
• 18 - Philippe Coenjaerts, Belgisch atleet (overleden ?)
• 30 - Günter Raphael, Duits componist (overleden 1960)

mei

• 2 - Benjamin Spock, Amerikaans (kinder)arts, roeier en schrijver (overleden 1998)
• 3 - Ferdinand Adams, Belgisch voetballer (overleden 1992)
• 3 - Bing Crosby, Amerikaans zanger en acteur (overleden 1977)
• 5 - Hans Borrebach, Nederlands fotograaf, illustrator en schrijver (overleden 1991)
• 8 - Fernandel, Frans komiek en acteur (overleden 1971)
• 10 - Oleg Losev, Russische wetenschapper en uitvinder (overleden 1942)
• 10 - Jacoba van Velde, Nederlands schrijfster (overleden 1985)
• 14 - Billie Dove, Amerikaans actrice (overleden 1997)
• 16 - Jetty Cantor, Nederlands violiste, zangeres en actrice (overleden 1992)
• 24 - Fernando Paternoster, Argentijns voetballer en voetbalcoach (overleden 1967)

juni

• 4 - Jevgeni Mravinski, Russisch dirigent (overleden 1988)
• 5 - Klaas Johan Popma, Nederlands filosoof, classicus en romanschrijver (overleden 1986)
• 6 - Aram Chatsjatoerjan, Sovjet-Russische componist van Armeense afkomst en cellist (overleden 1978)
• 8 - Marguerite Yourcenar (pseudoniem van Marguerite de Crayencour), Belgisch-Frans schrijfster (overleden 1987)
• 9 - Harmanus Hondius, Nederlandse ingenieur en politicus (overleden 1996)
• 10 - Theo Lingen, Duits acteur en regisseur (overleden 1978)
• 22 - John Dillinger, Amerikaans crimineel (overleden 1934)
• 25 - George Orwell, Brits schrijver (overleden 1950)
• 29 - Alan Blumlein, Engels ingenieur en uitvinder (overleden 1942)

juli

• 1 - Amy Johnson, Engelands eerste vrouwelijke piloot (overleden 1941)
• 2 - Arthur May, Surinaams politicus (overleden 1979)
• 3 - Willem ten Berge, Nederlands dichter (overleden 1969)
• 4 - Flor Peeters, Belgisch organist, componist en muziekpedagoog (overleden 1986)
• 5 - Wim Peters, Nederlands atleet (overleden 1995)
• 5 - Hein Vos, Nederlands politicus (overleden 1972)
• 9 - René Höppener, Nederlands politicus (overleden 1982)

augustus

• 1 - Lea Nordheim, Nederlands gymnaste (overleden 1943)
• 3 - Habib Bourguiba, Tunesisch politicus, president van de Republiek Tunesië 1957-1987 (overleden 2000)
• 7 - Ralph Bunche, Amerikaans diplomaat en Nobelprijswinnaar (overleden 1971)
• 23 - Piet Jacobszoon, Nederlands zwemmer (overleden 1972)
• 25 - Árpád Élő, Hongaars natuurkundige en schaker (overleden 1992)
• 28 - Bruno Bettelheim, Oostenrijks psycholoog (overleden 1990)

september

• 1 - Stien Eelsingh, Nederlands kunstschilderes (overleden 1964)
• 9 - Edward Upward, Engels schrijver (overleden 2009)
• 11 - Theodor Adorno, Duits socioloog, filosoof, musicoloog en componist (overleden 1969)
• 13 - Amado Hernandez, Filipijns schrijver en vakbondsleider (overleden 1970)
• 17 - Karel Miljon, Nederlands bokser (overleden 1984)
• 18 - Vladimir Horowitz, Joods-Russisch-Amerikaans pianist (overleden 1989)

oktober

• 6 - Ernest Walton, Iers natuurkundige en Nobelprijswinnaar (overleden 1995)
• 7 - Theo Haze, Nederlands spion en verzetsman (overleden 1972)
• 18 - Lina Radke, Duits atlete (overleden 1983)
• 20 - Ada Bolten, Nederlands zwemster (overleden 1984)
• 22 - Curly Howard, Amerikaans filmacteur (overleden 1952)

november

• 4 - Watchman Nee, Chinees predikant (overleden 1972)
• 5 - Guillermo Saavedra, Chileens voetballer (overleden 1957)
• 7 - Ary Barroso, Braziliaans componist (overleden 1964)
• 7 - Albert Helman, Surinaams-Nederlands schrijver (overleden 1996)
• 14 - Titus Leeser, Nederlands beeldhouwer en kunstschilder (overleden 1996)
• 14 - Louis Meeuwessen, Nederlands bokser (overleden 1985)
• 19 - Nancy Carroll, Amerikaans actrice (overleden 1965)
• 23 - Kea Bouman, Nederlands tennisster (overleden 1998)

december

• 4 - Maurits Aronson, Nederlands reclamemaker (overleden 1989)
• 4 - Annie van der Vegt, Nederlands gymnaste (overleden 1983)
• 5 - Johannes Heesters, Nederlands toneelspeler en operettezanger (overleden 2011)
• 5 - Cecil Powell, Brits natuurkundige en Nobelprijswinnaar (overleden 1969)
• 8 - Piet van Senus, Nederlands zwemmer (overleden 1968)
• 10 - Una Merkel, Amerikaans filmactrice (overleden 1986)
• 13 - Jevgeni Petrov, Russisch schrijver (overleden 1942)
• 16 - Harold Whitlock, Brits atleet (overleden 1985)
• 23 - Armand Blanchonnet, Frans wielrenner (overleden 1968)

Overleden

januari

• 3 - James Wimshurst (70), Engels uitvinder, technicus en scheepsbouwmeerster
• 21 - Herman Schaepman (58), lid Tweede Kamer der Staten-Generaal

februari

• 12 - José Palma (27), Filipijns dichter
• 26 - Richard Gatling (84), Amerikaans uitvinder

maart

• 13 - Nicolaas Beets (88), Nederlands auteur, dichter en predikant

april

• 11 - Gemma Galgani (25), religieuze, later heilig verklaard

mei

• 4 - Gotse Deltsjev (31), Bulgaars-Macedonisch vrijheidsstrijder
• 9 - Paul Gauguin (54), Frans Impressionistisch kunstschilder

juni

• 11 - Alexander Obrenović (26), Servisch koning

juli

• 17 - James McNeill Whistler (69), Amerikaans kunstschilder, etser, lithograaf en schrijver
• 20 - Paus Leo XIII (93), paus van 1878 tot 1903

september

• 30 - Caspar Josefus Martinus Bottemanne (80), bisschop van Haarlem

oktober

• 19 - John Callcott Horsley (86), Engels kunstschilder

Weerextremen in België

• 22 februari: Neerslag met Saharazand.
• 2 maart: 51 mm neerslag in Lacuisine (Florenville), 52 mm in Paliseul en 55 mm in Gedinne.
• maart: In Ukkel is maart warmer april: dit is ook het geval voor de jaren 1936, 1938, 1957, 1977, 1989 en 1991.
• 24 april: Tornado in Jesseren (Borgloon), nabij Tongeren.
• 25 april: 45 cm sneeuw in de streek van Saint-Hubert.
• april: April met hoogste neerslagtotaal van de 20ste eeuw met 130,4 mm neerslag (normaal: 57,0 mm).
• 30 april: Natste van alle april-decaden: totale neerslaghoeveelheid van 77,9 mm.
• april: April met laagste gemiddelde maximum temperatuur: 8,1 °C (normaal 13,1 °C).
• 1 juni: Tussen Louette-Saint-Pierre en het bos van Saint-Jean, nabij Gedinne, vallen er echte ijsblokjes uit de lucht, zodat er een laag van 35 cm ijs ontstaat.
• 23 juni: Tornado in Ben-Ahin (Huy)zonder schade.
• 7 juli: Maximumtemperatuur in Ukkel onder 11,8 °C.
• 19 augustus: 41 mm neerslag in 1 uur in Eigenbilzen (Bilzen).
• 11 september: Luchtdruk: 976,8 hPa.
• oktober: Oktober met hoogste gemiddelde windsnelheid: 4,9 m/s (normaal 3,4 m/s).

Bron: KMI Gegevens Ukkel 1901-2003 met aanvullingen

Mediabestanden

Zie de categorie 1903 van Wikimedia Commons voor meer mediabestanden.