Barcelona
| Barcelona | |||||
|
|||||
| Nazwa oficjalna | Barcelona | ||||
| Państwo |  Hiszpania |
||||
| Wspólnota autonomiczna |  Katalonia |
||||
| Prowincja | Barcelona | ||||
| Comarca | Barcelonès | ||||
| Gmina | Barcelona | ||||
| Kod pocztowy | 080xx | ||||
| Położenie | 41°23′16.50 N 2°10′11.71 E |
||||
| Powierzchnia | 100,4 km² | ||||
| Wysokość | 12 m | ||||
| Odległość | 600 km od Madrytu | ||||
| Liczba mieszkańców | 1 615 448 (2011) | ||||
| Gęstość zaludnienia | 15 931/km² (2008) | ||||
| Alkad | Xavier Trias | ||||
| Ważne święta | patronka miasta Santa Eulália | ||||
Położenie na mapie Hiszpanii |
|||||
| Strona internetowa miasta | |||||
Barcelona [bərsəˈɫonə] (hiszp. [barθeˈlona]) – miasto w północno-wschodniej Hiszpanii, nad Morzem Śródziemnym, stolica prowincji o tej samej nazwie oraz wspólnoty autonomicznej Katalonii. Drugie co do wielkości miasto Hiszpanii. Główny ośrodek przemysłu kraju (samochody, komputery, prod. chemikaliów, przetwórstwo żywności) i finansowy regionu. Duży port morski oraz port lotniczy – Prat de Llobregat.
Barcelona zajmuje 100,4 km² i liczy 1.621537 mieszkańców (spis z 2009, ale w 1977 – 1 709 000). Aglomeracja Barcelony liczy 3 774 000 mieszkańców (w jej skład wchodzą m.in.: L'Hospitalet de Llobregat, Badalona, Sabadell).
W 1992 r. miasto było gospodarzem letnich igrzysk olimpijskich.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Barcelona została założona przez Fenicjan. Powstała w starożytności (III wiek p.n.e.) jako kolonia rzymska, rozwinęła się jako jedna z najważniejszych republik kupieckich w basenie Morza Śródziemnego. Pozostałości po zbudowanych wtedy murach obronnych przetrwały w Dzielnicy Gotyckiej. Przejściowo zajęta przez Kartagińczyków (Hamilkar Barkas), a po drugiej wojnie punickiej przeszła ponownie pod panowanie rzymskie. Po upadku Rzymu zdobyta w 406 przez Swebów i Wandalów, a w 416 przez Wizygotów, którzy utworzyli w Hiszpanii własne państwo. Przez krótki czas Barcelona była stolicą państwa Wizygotów.
W roku 712 Barcelona została opanowana przez Maurów. Przez blisko 100 lat znajdowała się pod ich panowaniem. W 801 zdobyta przez syna Karola Wielkiego – Ludwika została stolicą „Marchii Hiszpańskiej”, która była buforem między państwem Karola Wielkiego a państwami Maurów. W latach 874-1137 Barcelona była stolicą niezależnego hrabstwa. Później została stolicą Królestwa Aragonii. Po zjednoczeniu z Kastylią w 1479 jej znaczenie spadło. W czasie wojny o sukcesję hiszpańską w latach 1705-1714 Barcelona została ufortyfikowana przez wojska angielskie. W czasie wojen napoleońskich w Hiszpanii w latach 1808-1814 Barcelona była kilkakrotnie widownią walk.
Miasto przeżyło burzliwy rozwój handlu i przemysłu w XX w.
W czasie wojny domowej w Hiszpanii miasto kilkukrotnie stało się areną działań wojennych. 19 lipca 1936 zrewoltowany tłum pod wodzą anarchistów z Iberyjska Federacja Anarchistyczna nie dopuścił do zajęcia miasta przez puczystów gen. Franco. Następnie w Barcelonie formowano milicje, które prowadził walkę na froncie aragońskim. W maju 1937 doszło do starć między anarchistami, a wspierającymi komunistów żołnierzami (Dni majowe w Barcelonie). Miasto zostało zdobyte przez faszystów 26 stycznia 1939. Po wojnie domowej stało się centrum oporu republikanów i świadomości narodowej Katalończyków.
Współczesna koncepcja urbanistyczna Barcelony została opracowana przez znanego teoretyka architektury Ildefonso Cerdá (uważanego za „ojca” urbanistyki, autora Ogólnej Teorii Urbanizacji). Stworzono ją na potrzeby rozpisanego przez władzę konkursu architektonicznego. Projekt Cerdy zajął w nim drugie miejsce, przegrywając z koncepcją Roviry i Triasa. Do realizacji zwycięskiego projektu nigdy nie doszło, zaś kilka miesięcy później na mocy dekretu królewskiego zdecydowano o wdrożeniu planu Ildefonso Cerdy. Co miało duży wpływ na dzisiejszy obraz miasta.
[edytuj] Zabytki i atrakcje turystyczne
Barcelona słynie ze swej architektury i niepowtarzalnego stylu. Jest to zarazem jedno z najładniejszych miast Europy, pełne urokliwych zaułków i zabytkowych budowli.
- La Rambla – najsłynniejsza aleja Barcelony łącząca Plaça de Catalunya z portem. Jest to szeroka, obsadzona drzewami promenada. Znajduje się tu wiele barów i restauracji na wolnym powietrzu.
- La Boqueria – XIX wieczna kryta hala targowa, będąca jedną z większych atrakcji miasta.
- Gran Teatre del Liceu – teatr operowy, jeden z ważniejszych teatrów muzycznych w całej Hiszpanii, Europie i świecie.
- Palau Güell / Palacio Güell – pałac zaprojektowany przez Antoniego Gaudi, wybudowany w 1885 r., położony przy wąskiej uliczce Carrer Nou de la Rambla.
- Plaça Reial / Plaza Real – to placyk gdzie pod arkadami znajduje się wiele kawiarenek. Plac zdobią centralnie położona fontanna i latarnie projektu Gaudiego, na placu znajduje się wiele palm.
- Mirador de Colón – kolumna wybudowana na cześć Krzysztofa Kolumba, która króluje nad okolicą wokół portu.
- Sagrada Familia – Świątynia Pokutna Świętej Rodziny, zaprojektowana przez Antoniego Gaudi. Budowa została rozpoczęta w 1882 r., wciąż jest nieukończona. Uważana za symbol Barcelony.
- Museo Marítimo – opisuje ono 700-letnią historię barcelońskiej żeglugi.
- Port Vell – znajduje się tu wiele sklepów, restauracji, kino IMAX oraz jedno z największych akwarium w Europie – Aquàrium de Barcelona.
- Barri Gòtic / Barrio Gótico (Dzielnica Gotycka) – to wąskie alejki i historyczne budynki, które otaczają katedrę. Na terenie katedry znajduje się ogród w krużganku, zaś w jej pobliżu znajdują się muzea: Museu d’Història de la ciutat / Museo de Historia de Barcelona, które prezentuje historię Barcelony począwszy od I wieku p.n.e. Museu Frederic Marès / Museo Frederic Marès, w którym znajduje się elektryczna kolekcja obiektów sakralnych oraz dzieła sztuki z całego świata.
- Museo Picasso, do którego wchodzi się przez XV wieczny Palau Aguilar, jest to zarazem jedno z najbardziej popularnych muzeów w mieście. Zawiera ono bogatą kolekcję wczesnych dzieł Picassa.
- Gotycka katedra św. Eulalii z XIII-XV wieku.
- Park Güell / Parque Güell – duży ogród w północno-centralnej części miasta.
- Kościół Santa María del Mar – typowo gotycki pochodzący z XIV wieku.
- Parc de la Ciutadella / Parque de la Ciudadela – znajduje się on we wschodniej części miasta, jest to przestronny park, który swą nazwę zawdzięcza znajdującym się na tym terenie XVIII-wiecznemu więzieniu, które w 1869 r. zburzono. W parku występują liczne ścieżki, ogrody, stawy i duża fontanna.
- Museu Nacional d’Art de Catalunya / Museo Nacional de Arte de Cataluña, które gromadzi sławną kolekcję XIX- i XX-wiecznej sztuki.
- ogród zoologiczny
- Pałac Królewski Hrabiów Barcelony z XIV-XV wieku
- Pałac Muzyki Katalońskiej przy ulicy Carrer Sant Pere Més Alt
- XIV-wieczna kaplica św. Agaty (wbudowana w rzymski mur).
- Szpital Św. Krzyża i Św. Pawła (Hospital de la Santa Creu i Sant Pau), który zaprojektował Lluís Domènech i Montaner
- Dawny pawilon niemiecki na wystawę światową w 1929 autorstwa Miesa van der Rohe.
- Passeig de Gràcia jest jedną z głównych ulic handlowych i biznesowych miasta, na której zlokalizowanych jest kilka znanych projektów architektury.
- Gràcia – dzielnica Barcelony, będąca kiedyś niezależnym miastem. Aktualnie znajduje się tam wiele urokliwych placyków przepełnionych kawiarniami oraz 2 istotne dzieła Gaudiego (Park Güell, Casa Vicens).
- Secesyjne budynki autorstwa Gaudiego, Lluísa Domènech i Montaner i innych.
- Wzgórze Montjuïc.
- Palau Nacional na wzgórzu Montjuïc.
- Camp Nou – jeden z największych obiektów sportowych Europy (pojemność 98787 miejsc[1], własność klubu piłkarskiego FC Barcelona).
W okolicach miasta na wzgórzu Montserrat znajduje się sławny klasztor, wzdłuż wybrzeża Katalonii rozciągają się plaże Costa Brava (prowincja Girona) – jeden z głównych regionów wypoczynkowych Europy.
[edytuj] Klimat
Barcelona znajduje się w strefie klimatu śródziemnomorskiego, z łagodnymi, wilgotnymi zimami i suchymi latami. Styczeń i luty są najchłodniejszymi miesiącami ze średnią temperaturą 10 °C. Opady śniegu są bardzo rzadkie. Lipiec i sierpień są najcieplejszymi miesiącami, ze średnią temperaturą 30 °C. Najwyższa odnotowana temperatura w mieście to 38,6 °C. Barcelona przez większą część roku cieszy się pogodną i ciepłą pogodą. Deszcze, szczególnie bardziej obficie padające występują w okresie jesiennym i wiosennym.
[edytuj] Demografia
Miasto Barcelona liczy 1 673 075 mieszkańców (01-06-2006), zaś cała metropolia 3 161 081.
Gęstość zaludnienia Barcelony to 15 779 osób na kilometr kwadratowy. 62% mieszkańców urodziło się w Katalonii, 23,5% przybyło z innych regionów Hiszpanii, a 13,9% z innych krajów (głównie z: Ekwadoru, Peru, Maroka, Kolumbii, Argentyny, Włoch, Pakistanu i Chin).
W 1900 roku Barcelonę zamieszkiwało 533 tys. ludzi. Liczba ta rosła powoli do 1950 roku, kiedy do Barcelony zaczęli przyjeżdżać ludzie z mniej zindustrializowanych regionów Hiszpanii. Najwięcej mieszkańców Barcelona miała w 1979 roku – 1 906 998 osób.
[edytuj] Transport i komunikacja
Barcelona jest drugim co do wielkości miastem Hiszpanii, tak więc posiada rozbudowaną sieć komunikacji miejskiej na którą składają się: metro, autobusy, tramwaje oraz różne sieci korporacji taksówek. Transportem publicznym zarządza Transports Metropolitans de Barcelona, główny operator komunikacji miejskiej na terenie całej aglomeracji. Transport publiczny zapewnia połączenie z różnymi częściami miasta jak i z przyległymi gminami leżącymi w obszarze metropolitarnym Barcelony. Połączenie to obsługują sieci tramwajowe Trambaix oraz Trambesòs. Barcelona posiada także Bus Turistic, który przejeżdża trzema trasami: czerwoną – trasa północna, niebieską oraz zieloną – trasa południowa, które łączą się ze sobą w kilku miejscach. W Barcelonie działa także sieć kolei podmiejskiej tzw. Renfe Cercanías – Cercanías Barcelona oraz kolej liniowa kursująca na wzgórze Montjuïc. W Barcelonie ponadto funkcjonuje również kolej miejska – FGC. Miejskie taksówki mają czarno-żółte barwy i można je zatrzymać na ulicy lub zamawiać telefonicznie. Barcelona posiada również Bus Turístic, który obwozi pasażerów po wszystkich najważniejszych atrakcjach miasta, zatrzymując się na 44 przystankach, na których można kończyć lub zaczynać podróż. Ponadto w mieście funkcjonuje Bus Montjuïc turístic – odkryty mikrobus kursujący do parku Montjuïc, gdzie kursuje kolejka liniowa Telefèric Montjuïc. Zaś w północnej części miasta kursuje Tranvia Blau (Błękitny Tramwaj), kursujący z Pl. Kennedy przez Avinguda del Tibidabo do Pl. del Doctor Andreu.
[edytuj] Podział administracyjny
Od 1997 roku Barcelona jest podzielona na 10 dzielnic (hiszp. distrito, kat. districte):
- Ciutat Vella
- Eixample
- Sants-Montjuïc
- Les Corts
- Sarrià-Sant Gervasi
- Gràcia
- Horta-Guinardó
- Nou Barris
- Sant Andreu
- Sant Martí
[edytuj] Miasta partnerskie
Miasta partnerskie Barcelony w kolejności chronologicznej:[2]
|
[edytuj] Węzeł Wiedzy i Innowacji EIT w Barcelonie
Barcelona jest jednym z centrów Węzła Wiedzy i Innowacji (Sustainable Energy) Europejskiego Instytutu Technologicznego[3] W projekcie uczestniczą też uczelnie i przedsiębiorstwa z Niemiec, Holandii, Francji, Polski i Szwecji. Udział w projekcie pozwala na tworzenie zupełnie nowych technologii i ich transfer do biznesu. Na badania wykorzystywane w biznesie przypadnie 120 mln euro rocznie. Dzięki pieniądzom z EIT pojawia się możliwość transferu technologii do biznesu na ogromną skalę.
Centra Węzła Wiedzy i Innowacji – KIC Inno Energy: CC Germany: Karlsruhe, CC Alps Valleys: Grenoble, CC Benelux: Eindhoven/Leuven, CC Iberia: Barcelona, CC PolandPlus: Kraków, CC Sweden: Sztokholm
[edytuj] Zobacz też
- Espanyol Barcelona
- FC Barcelona
- Letnie Igrzyska Olimpijskie 1992
- Parki miejskie w Barcelonie
- Port lotniczy Barcelona
- Port lotniczy Girona
Przypisy
- ↑ FC Barcelona: Camp Nou (ang.). [dostęp 2010-08-28].
- ↑ Miasta partnerskie, na stronie miasta Barcelona.
- ↑ Index of /fileadmin/Content
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Oficjalna strona miasta (kat. • hiszp. • ang.)
- Strona przedsiębiorstwa miejskiego transportu publicznego (kat. • hiszp. • ang.)
