Somalija
| Somalija
Soomaaliya
الصومال |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
.svg&filetimestamp=3d20110519161737) Položaj Somalije
|
||||||
| Glavni grad | Mogadiš (Muqdisho) |
|||||
| Službeni jezik | Somalijski jezik | |||||
| Državno uređenje | ||||||
| - | Predsjednik | Abdullahi Yusuf Ahmed | ||||
| - | Predsjednik Vlade | Ali Muhammad Ghedi | ||||
| Nezavisnost | Od Ujedinjenog Kraljevstva i Italije 1. jula 1960. | |||||
| Površina | ||||||
| - | Ukupno | 637.657 (41.) | ||||
| - | Vode (%) | 1,6 | ||||
| Stanovništvo | ||||||
| - | Ukupno | 8.591.629 (87.) | ||||
| - | Gustoća stanovništva | 13/km2 | ||||
| Valuta | somalijski šiling (100 centesima) | |||||
| Vremenska zona | +3 | |||||
| Internet domena | .so | |||||
| Pozivni broj | 252 | |||||
Somalija (Somalijski jezik|Somalijski: Soomaaliya; arapski: الصومال As-Sumal) je država u istočnoj Africi u regiji poznatoj kao "Rog Afrike" na obali Indijskog okeana. Na sjeverozapadu graniči s Džibutijem, na zapadu s Etiopijom i Kenijom. Somalija je jedno od rijetkih područja svijeta bez organizovane vlasti.
Sadržaj |
[uredi] Somalija
Od izbijanja samalijskog građanaskog rata u 1991, nije bilo centralne vladine kontrole nad većinom državne teritorije.[1].
Međunarodno priznata Tranziciona Federalna vlada kontroliše samo mali dio države. Somalija je označena kao "neuspješna država", i jedna od najsiromašnijih država na svijetu. Ujedno se smatra državom u kojoj je veoma rašireno nasilje.[2][3][4][5][6][7][8][9]
[uredi] Historija
Područje današnje Somalije u kolonijalnom je razdoblju bilo podijeljeno između Velike Britanije koja je držala sjeverni dio, i Italije u čijem je posjedu bio ostatak. Britanski je Somaliland postao nezavisan 2. juna 1960., a 1. jula iste godine oba su dijela ujedinjena u nezavisnu Somaliju. Prvi predsjednik nezavisne Somalije bio je Aden Abdullah Osman Daar.
Prve godine nakon nezavisnosti obilježila je borba za ujedinjenje područja naseljenih somalijskom manjinom u susjednoj Keniji i Etiopiji s maticom što je dovelo do pogoršanja odnosa sa graničnim i zemljama Zapada te približavanja Sovjetskom Savezu. Nakon haotičnih izbora 1969. i političke krize koja je uslijedila vlast je vojnim udarom preuzeo general Mohammed Siad Barre. Uveo je izrazito represivnu vojnu diktaturu. On je proklamirao politiku "naučnog socijalizma" i osnažio veze sa Sovjetima i arapskim zemljama. Sovjetska podrška njegovom ekspanzionizmu opala je nakon dolaska na vlast socijalista Mengistua u Etiopiji tako da je ova država 1978. povratila sve izgubljene teritorije.
Uskoro se Somalija našla na udaru pobunjeničkih grupa s bazama u Etiopiji, a 1988., nakon potpisivanja dogovora prema kojem su se somalijski susjedi obvezali na prekid pomoći pobunjenicima, oni su se preselili u samu Somaliju i tamo započeli građanski rat koji, s manjim prekidima, traje do danas. Godine 1991. sjeverni je dio, bivši britanski Somaliland, proglasio nezavisnost uspijevajući, iako međunarodno nepriznat, očuvati relativnu stabilnost. Ostatak Somalije potonuo je u haos i borbe pojedinih dobro naoružanih klanova i vojnih vođa. Američke i europske mirovne snage su se nakon invazije 1993. godine i velikih gubitaka morale povući. Pokušaji osnivanja nove vlade ostali su bez uspjeha. Od svrgavanja Barrea 1991. godine, nije bilo mira u Somaliji.
[uredi] Politička podjela
Somalija je podijeljena na 16 oblasti.
[uredi] Geografija
Somalijska obala je, sa 2720 km, najduža na afričkom kontinentu. Sjeverni dio zemlje je brdovit, sa nadmorskim visinama od 1000 do 2000 m, a središnja i južna područja su ravna sa prosječnom visinom ispod 200 m. Rijeke Jubba i Shebelle izviru u Etiopiji i teku prema jugu u Indijski okean, ali ga Shebelle ne dostiže, osim u kišnom razdoblju.
Klima je obilježena visokim temperaturama tokom cijele godine, sezonskim monsunima i nepravilnom raspodjelom padavina s čestim razdobljima suša. Srednji dnevni temperaturni maksimum je od 30 do 40 °C, osim na uzvisinama i duž istočne obale. Srednji dnevni minimum kreće se između 15 i 30 °C.
[uredi] Privreda
Zbog potpunog nedostatka državne kontrole Somalijska je privreda jedna od najliberalnijih na svijetu; ipak,
Somalija je jedna od najsiromašnijih svjetskih zemalja: socijalni, zdravstveni i obrazovni sistem gotovo da i ne postoje. Većina stanovnika bavi se nomadskim stočarstvom. Zanimljivo je da Somalija zbog odsutnosti državne regulative ima jedan od najpropulzivnijih telekomunikacijskih sektora u regiji. Od valuta, najviše se koristi američki dolar. Nema nacionalne banke pa neke firme i vlastodršci štampaju vlastiti novac.
Značajan izvor prihoda Somalijaca predstavljaju i donacije mnogobrojne dijaspore.
Centralna banka Somalije nagovještava da državni bruto društveni proizvod po stanovniku iznosi 333 $, što je niže od Kenije sa 350 $, ali bolje od: Tanzanije sa 280 $, Eritreje sa 190 $ i Etiopije sa 100 $.
Oko 43% ostanovništva živi sa manje od jednog dolara dnevno, sa otprilike 24% takvih stanovnika u gradskim područjima, i 54% onih koji žive na selu.
[uredi] Glad 2011. u Somaliji
U 2011. godini i Somaliju je zahvatila dugotrajna suša, izazvavši prehrambenu krizu i glad.
[uredi] Stanovništvo
Za afričku zemlju Somalija je neuobičajeno etnički homogena; čak 85% stanovništva čine etnički Somalijci koji su, međutim, podijeljeni u mnoge klanove, historijski sukobljene oko malih prirodnih rezervi. Gotovo svi stanovnici po vjeroispovijesti su muslimani. Osim službenog somalijskog, u upotrebi su i arapski, engleski i italijanski jezik.
[uredi] Religija
Vecina Somalijaca su sunitski muslimani.
[uredi] Reference
- ↑ "Somalia". World Factbook. Central Intelligence Agency. 2009-05-14. https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/so.html. Retrieved 2009-05-31.
- ↑ Bronwyn E. Bruton. Somalia: A New Approach. Volume 52 of Council Special Report. Council on Foreign Relations, 2010
- ↑ David Blair. "Somalia: Analysis of a failed state" The Telegraph. 18 November2008
- ↑ "2010 Failed States Index." Foreign Policy.
- ↑ Fareed Zakaria. "The failed-state conundrum" The Washington Post. July 19, 2010.
- ↑ Jon Lee Anderson. "The Most Failed State." The New Yorker. December 14, 2009
- ↑ Human Development Report 2010 – Data Tables. United Nations.
- ↑ "Somali violence uproots 80,000 civilians in January alone, reports UN agency" UN News Centre. 2 February 2010
- ↑ "Piracy is just one of the many hazards in Somalia, which tops this year's list of the world's most dangerous countries." Zack O'Malley Greenburg. "World's Most Dangerous Countries." Forbes. 03.04.09
|
||||||||||||||
|
|||||||
Nedovršeni članak Somalija koji govori o državama treba dopuniti. Dopunite ga prema pravilima Wikipedije.
