1991
Van Wikipedia
1991 waor e gewoen jaor wat begós op dinsdig.
[bewirk] Gebäörtenisse
- jannewarie
- Nao de val vaan president Muhammad Siad Barre vervèlt Somalië tot anarchie, die tot op dit memint (2009) doort.
- 1 - De herindeiling Midde-Limburg weurdj ein feit.
- 3 - Corsicaanse terroriste make mèt drei bonmaonslaoge 'n ind aon 't bestand oet 1988.
- 11 - Sovjetrussische tróppe bezètte Vilnius um de oonaofhenkelikheid vaan Litouwe tege te goon.
- 16 - Operatie Desert Storm, de bevrijing vaan 't door Irak bezèt Koeweit, begint. Begin vaan d'n Twiede Golfoorlog.
- 17 - Keuning Olaf V vaan Noorwege störf en weurt opgevolg door Haakon V.
- fibberwarie
- 7 - Jean-Bertrand Aristide weurt es ierste gekoze president vaan Haïti aongestèld.
- 7 - De IRA veurt 'n bomaonslaog oet op Downing Street 10, de domicilie vaan d'n Ingelse premier.
- 9 - In e referendum stump de Litouwse bevolking veur oonaofhenkelikheid.
- 16 - Brits-Amerikaans bombardemint op Bagdad.
- 20 - In Albanië breke relle oet tege 't stalinistisch rezjiem.
- 25 - De militair structuur vaan 't Warschaupak weurt oontboonde.
- 26 - Saddam Hoessein trèk zien tróppe oet Koeweit trök. Veurtot ze eweggoon steke ze alle oliebrónne in brand.
- miert
- In Irak kump de bevolking, veural de Koerde en de sji'iete, tege Saddam Hoessein in opstand. De regering sleit d'n opstaand mèt geweld neer.
- 3 - In twie tegeliek gehawwe referenda stumme Esland en Letland veur oonaofhinkelikheid.
- 15 - Nao de hereineging vaan Duitsland in oktober 1990 heffe de Vereinegde Staote, 't Vereineg Keuninkriek, Fraankriek en de USSR officieel hun veer bezèttingszones in Duitsland op.
- 31 - 't Warschaupak weurt ouch politiek oontboonde.
- april
- 9 - Georgië röp de oonaofhenkelikheid oet.
- 17 - Smells like Teen Spirit vaan de grungerockband Nirvana weurt veur 't iers gespeuld.
- 29 - In Bangladesh weujt 'ne cycloon, dee veur zoe 138.000 doeje zörg.
- mei
- 15 - Édith Cresson weurt de ierste vruiwlike premier vaan Fraankriek.
- 30 - In Zwickau weurt d'n allerlèsten Trabant gefabriceerd.
- juni
- 12 - Boris Jeltsin weurt tot president vaan Rusland gekoze.
- 15 - De vulkaon Pinatubo in de Filipiene bars oet.
- 20 - Berlien weurt tot nui hoofstad vaan duitsland gekoze.
- 25 - Slovenië en Kroatië verklaore ziech onaofhenkelik vaan Joegoslavië.
- juli
- 1 - In Praag weurt 't Warschaupak officieel oontboonde.
- 7 - 't Akkoord vaan Brioni tösse Slovenië en Klein-Joegoslavië anderzijs weurt geteikend. De klein Servische minderheid in Slovenië heet ziech nao korte gevechte euvergegeve.
- 10 - In Antwerpe weurt de Liefkenshoektunnel geëupend.
- 18 - André Cools, de leismaan vaan de Waalse socialiste, weurt in Luik vermaord.
- augustus
- Algemein amnestie veur alle anti-apartheidsstrijers in Zuid-Afrika. 40.000 lui weure vrijgelaote.
- 18 - Michail Gorbatsjov, president vaan de Sovjet-Unie, weurt tijens zien verkaantie op de Krim aofgezat.
- 20 - Esland verklaort ziech oonaofhenkelik.
- 21 - Letland verklaort ziech oonaofhenkelik.
- 24 - De Oekraïne verklaort ziech oonaofhenkelik (hei heet nog gei referendum plaotsgevoonte).
- 25 - Linus Torvalds kundeg op Usenet de oontwikkeling vaan ziene Linux-kernel aon.
- september
- 1 - Oesbekistan verklaort ziech oonaofhenkelik.
- 6 - De USSR erkint de oonaofhenkelikheid vaan Esland, Letland en Litouwe.
- 6 - Leningrad krijg zienen awwe naom Sint-Petersburg trök.
- 8 - Macedonië verklaort ziech oonaofhenkelik.
- 19 - In de Oosteriekse Alpe weurt iesmummie Ötzi gevoonde.
- 30 - President Aristide vaan Haïti weurt door 't leger gearresteerd.
- oktober
- 11 - De KGB weurt opgeheve.
- 19 - In Noord-Italië vint 'n eerdbeving plaots boebij 2000 lui sterve.
- november
- 18 - Servische tróppe numme de stad Vukovar in nao e belag vaan 87 daog.
- 27 - De VN-Veilegheidsraod nump 'n resolutie aon die de weeg veur vreismissies in veurmaoleg Joegoslavië vrijmaak.
- december
- 't Belsj sjaf es ein vaan de lèste len de Salische Wèt aof.
- 1 - De Oekraïense bevolking kees in e referendum veur oonaofhenkelikheid.
- 25 - Michail Gorbatsjov trejt officieel aof es president vaan de USSR.
- 31 - De Sovjet-Unie weurt officieel opgeheve.
[bewirk] Gebore
[bewirk] Gesjtorve
- 17 jannewarie - Keuning Olaf V van Noorwaege (88)
- 30 jannewarie - John Bardeen, Amerikaanse natuurkóndige (82)
- 13 miert - Cor Witschge, Nederlandsen acteur (65)
- 23 miert - Fons Jansen, Nederlandse cabaretier (65)
- 3 april - Graham Greene, Britse sjriever (86)
- 4 april - Max Frisch, Zjwistersen arsjitek en sjriever (79)
- 21 april - Willy Boskovsky, Oesteriekse musicus (81)
- 3 mei - Truus Klapwijk, Nederlandse zjwumster (87)
- 27 juni - Klaas Bruinsma, Nederlandse crimineel (37)
- 1 juli - Michael Landon, Britsen acteur (54)
- 18 juli - André Cools, Waalse politicus (63)
- 21 augustus - Oswald von Nell-Breuning, Duutsjen theoloog (101)
- 28 september - Miles Davis, Amerikaansen trompettis (68)
- 15 oktober - Hotze de Roos, Nederlandse kènjerbokesjriever (81)
- 24 november - Freddy Mercury, Britse popmusicus (45)