Maart
feb | maart | apr | ||||||
<< | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | |
8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | >> |
Maart (ook wel: lentemaand, buienmaand, guldenmaand, dorremaand) is de derde maand van het jaar in de gregoriaanse kalender en heeft 31 dagen. De maand is vernoemd naar Mars, de Romeinse god van de oorlog.
Inhoud |
[bewerken] Naam en positie in de kalender
In het oude Rome noemde men deze maand Martius en was de eerste maand van het jaar. De oud-Nederlandse/puristische naam is lentemaand of windmaand. Het begin van zowel de astronomische als de meteorologische lente vallen namelijk in maart. Maart begint altijd op dezelfde dag van de week als november. Behalve in schrikkeljaren begint maart tevens op dezelfde dag van de week als februari.
[bewerken] Weerspreuken
Bij deze maand horen de volgende weerspreuken:
- Maart roert zijn staart.
- Wil maart reeds donder, dan is sneeuw in mei geen wonder.
- Maartse buien, die beduien, dat de lente aan komt kruien.
- Donder in het dorre hout, geeft een voorjaar nat en koud.
- Nooit is maart zo zoet, of hij sneeuwt een volle hoed.
- variant: Maart zo zoet, heeft nog wel eens een witte hoed.
- Een droge maart is goud waard.
- Een droge maart en een natte april is naar de boer zijn wil.
- Natte maart, veel gras.
[bewerken] Weerstatistieken maand maart in Nederland
Gemiddelden
Langjarige gemiddelden in het tijdvak 1971-2000.
De Bilt | Eelde | Rotterdam | Maastricht | |
---|---|---|---|---|
Gemiddelde temperatuur in graden Celsius | 5,8 | 4,9 | 6,0 | 5,9 |
Gemiddelde minimum temperatuur in graden Celsius | 2,0 | 1,2 | 2,3 | 2,2 |
Gemiddelde maximum temperatuur in graden Celsius | 9,6 | 8,6 | 9,5 | 9,7 |
Dagen met max temperatuur > 20 C | 0 | 0 | 0 | 0 |
Gemiddelde relatieve vochtigheid in procenten | 81 | 85 | 84 | 81 |
Gemiddelde neerslagduur in procenten van de tijd | 9 | 9 | 10 | 9 |
Gemiddelde neerslaghoeveelheid in mm | 65,4 | 61,3 | 65,2 | 60,5 |
Bron: KNMI[1] |
Extremen
Hieronder volgen ranglijsten voor de hoogste en laagste gemiddelde temperatuur, de grootste en laagste neerslagsom en het grootste en laagste aantal uren zonneschijn, zoals gemeten op het KNMI-station in De Bilt tussen 1901 en 2012.
# | Hoogste gemiddelde temperatuur in °C | Grootste neerslagsom in mm | Grootste aantal uren zonneschijn | # | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1. | 1991 | 8,8 | 1914 | 138,6 | 2003 | 198,9 | 1. |
2. | 1990 | 8,5 | 1981 | 134,4 | 1931 | 194,6 | 2. |
3. | 2012 | 8,3 | 1998 | 116,5 | 1993 | 192,9 | 3. |
4. | 1957 | 8,3 | 1989 | 114,4 | 2011 | 185.3 | 4. |
5. | 1989 | 8,2 | 1988 | 109,6 | 1995 | 182,1 | 5. |
6. | 1981 | 8,1 | 2006 | 104,3 | 1972 | 177,6 | 6. |
7. | 2007 | 8,0 | 1947 | 97,6 | 2002 | 175,7 | 7. |
8. | 1997 | 8,0 | 1979 | 97,5 | 1910 | 174,2 | 8. |
9. | 1938 | 7,7 | 1994 | 91,4 | 1933 | 166,9 | 9. |
10. | 1998 | 7,6 | 1951 | 88,8 | 2012 | 166.4 | 10. |
# | Laagste gemiddelde
temperatuur in °C |
Kleinste neerslagsom in mm | Kleinste aantal uren zonneschijn | # | |||
1. | 1917 | 1,9 | 1929 | 7,1 | 1981 | 45,9 | 1. |
2. | 1962 | 2,0 | 1996 | 10,8 | 1980 | 60,7 | 2. |
3. | 1955 | 2,0 | 1993 | 10,8 | 1966 | 63,0 | 3. |
4. | 1958 | 2,2 | 1931 | 11,0 | 2001 | 63,3 | 4. |
5. | 1987 | 2,3 | 1953 | 15,1 | 1901 | 69,1 | 5. |
6. | 1931 | 2,4 | 1936 | 15,9 | 1988 | 69,4 | 6. |
7. | 1969 | 2,5 | 1943 | 17,2 | 1904 | 69,9 | 7. |
8. | 1964 | 2,6 | 1945 | 19,1 | 1975 | 70,0 | 8. |
9. | 1971 | 2,7 | 1920 | 19,1 | 1954 | 70,6 | 9. |
10. | 1942 | 2,7 | 1948 | 19,8 | 1912 | 71,8 | 10. |
Bron: KNMI[2] |
[bewerken] Weerstatistieken maand maart in België
[bewerken] Gemiddelden en records
Vanaf 2011 werden de nieuwe normale waarden opnieuw berekend op basis van de gemiddelde metingen in Ukkel over de referentieperiode 1980-2010. [3]
De oude normalen hebben verschillende referentieperiodes. [4]
De records gelden vanaf de oude referentieperiodes tot heden.
normaal (oud) |
normaal (nieuw) |
record + | jaar | record - | jaar | |
---|---|---|---|---|---|---|
Luchtdruk in hPa | 1014,9[5] | 1015,7 | 1029,5 | 1953 | 1001,6 | 1909 |
Gemiddelde windsnelheid in m/s | 4 [6] | 3,8 | 5,1 | 1914 | 3 | 1929 |
Zonneschijnduur in hh:mi | 114 [7] | 114 | 206 | 1931 | 47 | 1980 |
Gemiddelde temperatuur in °C | 5,9 [8] | 6,8 | 9,5 | 1991 | -1,6 | 1845 |
Gemiddelde maximum temperatuur in °C | 9 [9] | 10,4 | 13,9 | 1938 | 5,4 | 1917 |
Gemiddelde minimum temperatuur in °C | 2,2 [9] | 3,1 | 6,4 | 1981 | -0,9 | 1955 |
Relatieve vochtigheid in % | 79,2 [10] | 79 | 89 | 1917 | 69 | 1918 |
Gemiddelde dampdruk in hPa | 7,3 [10] | 7,9 | 9,6 | 1981 | 4,8 | 1845 |
Neerslagtotaal in mm | 53,6 [11] | 70 | 140,5 | 2008 | 4,2 | 1993 |
Neerslagdagen in d | 18 [11] | 17,8 | 29 | 1888 | 3 | 1993 |
Bron: [3] [4] |
Overzicht van de hoogste en laagste 5 waarden voor de maand maart vanaf 1833 voor gemiddelde temperatuur, neerslaghoeveelheid en aantal neerslagdagen en vanaf 1887 voor zonneschijnduur in Ukkel.
Gemiddelde temperatuur | Zonneschijnduur[12] | Neerslaghoeveelheid | Aantal neerslagdagen | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Jaar | °C | Jaar | uren | Jaar | mm | Jaar | dagen | |
Hoogste waarden | ||||||||
1991 | 9,5 | 1931 | 206 | 2008 | 140,5 | 1888 | 29 | |
1957 | 9,5 | 2011 | 204 | 1988 | 138,1 | 1975 | 28 | |
1989 | 9,1 | 1933 | 202 | 1979 | 130,7 | 1947 | 28 | |
1981 | 9,1 | 2003 | 195 | 1986 | 126,3 | 1979 | 28 | |
2012 | 8,9 | 1921 | 195 | 1914 | 124,6 | 1988 | 28 | |
Normale waarde (oud)[4] | 5,5[8] | 122[7] | 53,6[11] | 18[11] | ||||
Normale waarde (nieuw)[3] | 6,8 | 114 | 70,0 | 17,8 | ||||
Laagste waarden | ||||||||
1837 | 1,3 | 1981 | 62 | 1936 | 16,9 | 1948 | 9 | |
1865 | 1,0 | 1904 | 59 | 1953 | 9,5 | 1953 | 8 | |
1883 | 0,8 | 1975 | 50 | 1854 | 7,0 | 2011 | 7 | |
1853 | 0,8 | 1988 | 48 | 1929 | 5,6 | 1938 | 7 | |
1845 | -1,6 | 1980 | 47 | 1993 | 4,2 | 1993 | 3 | |
Bron: KMI[13] |
[bewerken] Extremen
- 1845 - Het is de koudste maand maart ooit met een gemiddelde temperatuur van -1,6 °C.
- 1888 - Het regent 29 dagen op 31. Het is de maand maart met het meeste aantal regendagen.
- 1912 - In Ukkel komt tijdens deze maand maart geen enkele vorstdag voor. Dit uitzonderlijke feit komt nogmaals voor in het jaar 1983.
- 1917 - Met een gemiddelde temperatuur van 2,5 °C – een maand januari waardig – is dit de koudste maand maart van de eeuw in Ukkel (normale gemiddelde temperatuur: 5,9 °C).
- 1931 - De maand maart is zeer zonnig. In Ukkel tekenen we een record op met 206 uur zonneschijn (normaal: 120 uur).
- 1957 - De gemiddelde temperatuur van de afgelopen maand bedraagt voor Ukkel 9,5 °C (normaal: 5,9 °C). Ex-aequo met 1991, is dit de warmste maand maart van de eeuw.
- 1980 - In Ukkel is de somberste maand maart van de eeuw afgelopen. De zon scheen slechts 55 uur (normaal: 140 uur).
- 1983 - Zoals in 1912 kennen we tijdens deze maand maart geen enkele vorstdag in Ukkel.
- 1988 - Het neerslagtotaal van de maand maart bedraagt 138,1 mm (normaal: 53,6 mm). Dit is de natste maand maart van de 20ste eeuw.
- 1991 - In Ukkel bedraagt de gemiddelde temperatuur van de afgelopen maand 9,5 °C (normaal: 5,9 °C). Dit is de warmste maand maart van de eeuw, ex-aequo met 1957.
- 1993 - Tijdens de afgelopen maand maart valt er slechts 4,2 mm neerslag in Ukkel (normaal: 53,6 mm). Dit is een recordwaarde voor de maand maart. Dit is ook de tweede droogste maand van de eeuw, na januari 1997. De maand telt ook slechts drie neerslagdagen (normaal: 18 dagen): ook dit is een record voor de maand maart.
- 2008 - Dit is de natste maart sinds begin van de waarnemingen.
- 2011 - Zonnigste maart sinds 1931 met 204 uur (gemiddelde sinds 1981: 114 uur). Er zijn ook slechts 7 neerslagdagen (gemiddeld: 17,8).
- 2012 - Hoogste gemiddelde luchtdruk ooit gemeten (1027,1, normaal: 1015,7).
Bron: KMI, Gegevens Ukkel 1901-2003 met aanvullingen
![]() |
Zoek maart op in het WikiWoordenboek. |
Bronnen, noten en/of referenties
|
Maanden |
---|
januari · februari · maart · april · mei · juni · juli · augustus · september · oktober · november · december |
![]() |
Zie de categorie March van Wikimedia Commons voor meer mediabestanden. |