15. 3.
Izvor: Wikipedia
(Preusmjereno sa 15.3.)
Sadržaj/Садржај |
[uredi - уреди] 15. mart - 15. ožujka
15. ožujka (15.3.) je 74. dan godine po gregorijanskom kalendaru (75. u prijestupnoj godini). Do kraja godine ima još 291 dana.
[uredi - уреди] Događaji
- 44. pne. - Republikanski zaverenici koje su predvodili Brut i Kasije u Senatu ubili rimskog doživotnog diktatora, čuvenog državnika, vojskovođu i istoričara, Gaja Julija Cezara.
- 351. - Rimski car Konstancije II imenuje svog brata od strica Konstancija Gala za svog savladara cezara i povera mu kontrolu nad istočnim delom Carstva.
- 1311. - Bitka kod Orhomena: Odmetnuta plaćenička Katalanska kompanija odnosi pobedu nad Volterom V Brijenskim i preuzima latinsko Atinsko vojvodstvo.
- 1493. - Kristifor Kolumbo doveo sedam Indijanaca Aruak sa Haitija u Španiju. To su bili prvi stanovnici Novog sveta koji su kročili na Stari kontinent.
- 1603. - Francuski moreplovac i istraživač Samjuel de Šamplen isplovio prema Novom svetu. 1608. osnovao grad Kvebek i organizovao francusku kolonizaciju Kanade.
- 1776. - Kongres SAD doneo odluku o ukidanju zavisnosti od britanske krune. Nezavisnost proglašena 4. jula 1776.
- 1848. - Tri dana posle masovnih demonstracija u Beču, revolucija zahvatila Budimpeštu, a potom se proširila na celu Mađarsku.
- 1883. - Beograd dobio prvu "telefonsku stanicu", sedam godina pošto je izumljen telefon, a prvi telefonski razgovor su vodili ministar vojni i kapetan palilulske žandarmerijske stanice. Koncesije za uvođenje telefona u Srbiji 1882. dobio Panta Mihajlović, prijatelj Nikole Tesle.
- 1907. - U Finskoj žene prvi put izabrane u Parlament.
- 1917. - Pod pritiskom revolucionara abdicirao poslednji ruski car Nikolaj II, čime je posle tri veka okončana vladavina dinastije Romanov.
- 1922. - Egipatski sultan uzeo titulu kralja kao Fahd I.
- 1937. - Prva centralna banka krvi, u kojoj je krv za transfuziju čuvana zamrzavanjem, osnovana u bolnici u Čikagu.
- 1939. - Pošto je, pod pretnjom napada i uništenja Praga, predsednik Emil Haha u Berlinu potpisao akt o predaji zemlje Trećem rajhu, nemačke trupe okupirale Češku. Slovačka i Moravska proglašene nemačkim protektoratima.
- 1991. - Predsednik Predsedništva Jugoslavije i predstavnik Srbije u tom telu Borisav Jović podneo ostavku jer je Predsedništvo odbilo da objavi vanredno stanje u zemlji posle demonstracija 9. marta.
- 2000. - U naselju Bošnjačka mahala u severnom delu Kosovske Mitrovice došlo do žestokih sukoba srpskih stanovnika i pripadnika Kfora koji su uspostavljali bezbednosnu zonu u tom gradu podeljenom na albanski i srpski deo.
- 2001. - Sukob naoružanih albanskih ekstremista i makedonskih snaga bezbednosti eskalirao kada su se borbe prvi put prenele iz raštrkanih naselja duž granice s Kosovom u predgrađe Tetova, drugog po veličini makedonskog grada.
- 2003. - Na stotine hiljada ljudi na ulicama Tokija, Bejruta, Pariza, Vašingtona i u drugim gradovima širom sveta demonstriralo protiv rata u Iraku.
- 2004. - Odlukom međunarodnog predstavnika u Bosni i Hercegovini Pedija Ešdauna Mostar ponovo postao jedinstven grad.
- 2006. - Telo Slobodana Miloševića dopremljeno u Beograd.
[uredi - уреди] Rođenja
- 1684. - Francesco Durante, talijanski kompozitor
- 1767. - Andrew Jackson, američki vojskovođa, političar i državnik
- 1815. - Dimitrije Avramović, srpski slikar i pisac. († 1855.)
- 1824. - Branko Radičević, srpski pisac. († 1853.)
- 1830. - Paul von Heyse, njemački književnik († 1914.)
- 1854. - Emil Adolf von Behring, njemački liječnik i imunolog († 1917.)
- 1886. - Sergej Mironovič Kostrikov, ruski revolucionar.
- 1900. - Milutin Radovanović, srpski biolog.
- 1907. - Zarah Leander, švedska glumica
- 1914. - Mladen Stahuljak, hrvatski skladatelj i dirigent († 1996.)
- 1915. - Venko Markovski, makedonski pisac. († 1988.)
- 1934. - Đorđe Kisić, bosanskohercegovački muzičar
- 1944. - Muhidin Šarić, bosanskohercegovački pjesnik i dramski pisac
- 1947. - Ry Cooder, američki gitarist
- 1948. - David Albahari, jugoslavenski književnik
- 1968. - Sabrina Salerno, talijanska disco-zvijezda
- 1975. - Eva Longoria, američka TV-glumica
- 1975. - Veselin Topalov, bugarski šahist
[uredi - уреди] Smrti
- 44. pne. - Gaj Julije Cezar, rimski vojskovođa, pisac i diktator
- 220 - Cao Cao, kineski vojskovođa, državnik i pjesnik
- 493. - Odoakar, varvarski vojskovođa koji je 476. svrgnuo poslednjeg zapadnorimskog cara (*435.).
- 1435. - Sandalj Hranić Kosača, bosanski velmoža iz roda Kosače
- 1842. - Luigi Cherubini, talijanski kompozitor
- 1898. - Henri Besemer, engleski inženjer.
- 1941. - Alexej von Jawlensky, njemački slikar ruskog porijekla
- 1957. - Moše Pijade, revolucionar
- 1975. - Aristotel Onassis, grčki brodovlasnik
- 1962. - Artur Kompton, američki fizičar. (*1892).
- 1983. - Rebeka Vest, engleska književnica. (*1892).
- 1975. - Aristotel Onazis, grčki brodovlasnik. (*1906).
- 1991. - Miodrag Bulatović, srpski pisac.
- 1991. - Veljko Korać, srpski filozof.
- 1998. - Bendžamin Spok, američki lekar, pedijatar.
[uredi - уреди] Blagdani/Praznici
- Martovske ide, svetkovina boga Marsa u drevnom Rimu.
- Srpska pravoslavna crkva slavi:
