16 januari

16 januari is de 16de dag van het jaar in de gregoriaanse kalender. Hierna volgen nog 349 dagen (350 dagen in een schrikkeljaar) tot het einde van het jaar.

Gebeurtenissen

•  Algemeen
  • 1219 - de eerste Sint-Marcellusvloed treft Nederland en Noordwest-Duitsland.
  • 1362 - de tweede Sint-Marcellusvloed treft Groot-Brittannië, Nederland, Duitsland en Denemarken.

•  Economie
  • 1918 - De Postcheque- en Girodienst wordt gestart.

•  Muziek
  • 1988 - Tina Turner treedt in het Maracana Stadium in Rio de Janeiro op voor een betalend publiek van meer dan 184.000 toeschouwers, een wereldrecord voor een solo artiest op dat moment.

•  Politiek
  • 27 v.Chr. - De Romeinse senaat verleent aan Octavianus de titel Augustus.
  • 1547 - Ivan IV bijgenaamd de Verschrikkelijke wordt tot Tsaar aller Russen gekroond.
  • 1917 - De Duitse minister van buitenlandse zaken verstuurt het Zimmermanntelegram aan Mexico met het verzoek zich aan de kant van de Centrale Mogendheden te scharen in de Eerste Wereldoorlog.
  • 1969 - De student Jan Palach steekt zichzelf in brand op het Wenceslasplein in Praag uit protest tegen de teruggedraaide hervormingen van de Praagse Lente. Hij overlijdt drie dagen later aan zijn verwondingen.
  • 1996 - Slovenië verzoekt om toetreding tot de Europese Unie.

•  Religie
  • 1673 - Paus Clemens X creëert één nieuwe kardinaal.
  • 1893 - Paus Leo XIII creëert zestien nieuwe kardinalen.
  • 1946 - Paus Pius XII roept de Heilige Antonius van Padua (1195-1231) uit tot kerkleraar.
  • 1961 - Paus Johannes XXIII creëert vier nieuwe kardinalen.

•  Sport
  • 1914 - Oprichting van de Turkse voetbalclub Altay Izmir.
  • 1981 - In Karachi wint de Nederlandse hockeyploeg voor de eerste keer in de geschiedenis het toernooi om de Champions Trophy.

•  Wetenschap en technologie
  • 1909 - Ernest Shackleton ontdekt de magnetische zuidpool.
  • 2003 - Laatste lancering van de spaceshuttle Columbia. Vlak na de lancering raakt een stuk isolatieschuim los waardoor bij terugkeer op 1 februari het ruimteveer in delen uiteen valt.

Geboren

René I van Anjou,
geboren op 16 januari 1409

Johannes Rau,
geboren op 16 januari 1931

Aartsbisschop Christodoulos,
geboren op 16 januari 1939

Kate Moss,
geboren op 16 januari 1974

• 1409 - René I van Anjou, koning van Napels (overleden 1480)
• 1850 - Karel Antonie Godin de Beaufort, Nederlands politicus (overleden 1921)
• 1900 - Edith Frank, moeder van Anne Frank (overleden 1945)
• 1901 - Fulgencio Batista, Cubaans president (overleden 1973)
• 1902 - Eric Liddell, Schots atleet en rugbyspeler (overleden 1945)
• 1911 - Roger Lapébie, Frans wielrenner (overleden 1996)
• 1918 - Nel Benschop, Nederlands dichteres (overleden 2005)
• 1918 - Marcelo González Martín, Spaans kardinaal-aartsbisschop van Toledo (overleden 2004)
• 1920 - Alberto Crespo, Argentijns autocoureur (overleden 1991)
• 1920 - Stephanos II Ghattas, Egyptisch kardinaal en koptisch patriarch van Alexandrië (overleden 2009)
• 1923 - Wim Aantjes, Nederlands politicus
• 1927 - José Azcona del Hoyo, Hondurees president (overleden 2005)
• 1930 - Clarence Ray Allen, Amerikaans moordenaar (overleden 2006)
• 1931 - Johannes Rau, Duits bondspresident (overleden 2006)
• 1933 - Susan Sontag, Amerikaans schrijfster (overleden 2004)
• 1935 - Inger Christensen, Deens dichter (overleden 2009)
• 1935 - A.J. Foyt, Amerikaans autocoureur
• 1935 - Udo Lattek, Duits voetbaltrainer
• 1936 - Tinus Bosselaar, Nederlands voetballer
• 1936 - Charles Corver, Nederlands voetbalscheidsrechter
• 1937 - Luiz Bueno, Braziliaans autocoureur (overleden 2011)
• 1937 - Francis Eugene George, Amerikaans kardinaal-aartsbisschop van Chicago
• 1937 - Conny Vandenbos, Nederlands zangeres (overleden 2002)
• 1938 - Michael Pataki, Amerikaans acteur (overleden 2010)
• 1939 - Christodoulos, aartsbisschop van de Grieks-orthodoxe Kerk (overleden 2008)
• 1939 - Kiki Sørum, Noors modejournaliste (overleden 2009)
• 1941 - Gerard Koel, Nederlands wielrenner
• 1945 - Wim Suurbier, Nederlands voetballer
• 1946 - André Nollet, Belgisch cartoonist
• 1947 - Ferry Maat, Nederlands radio-diskjockey
• 1948 - John Carpenter, Amerikaans regisseur
• 1948 - Gregor Gysi, Duits politicus
• 1948 - Cliff Thorburn, Canadees snookerspeler
• 1950 - Magda Ilands, Belgisch atlete
• 1950 - Nen van Ramshorst, Nederlands politicus
• 1950 - Gerard van der Wulp, Nederlands journalist
• 1952 - Piercarlo Ghinzani, Italiaans autocoureur
• 1956 - Martin Jol, Nederlands voetballer en voetbaltrainer
• 1958 - Giannis Gravanis, Grieks voetballer (overleden 2012)
• 1959 - Sade, Nigeriaans-Brits zangeres
• 1960 - Ludo De Keulenaer, Belgisch wielrenner
• 1961 - Dirk De Wolf, Belgisch wielrenner
• 1962 - John van Rijswijck, Luxemburgs voetbaldoelman
• 1963 - James May, Brits presentator
• 1967 - Ivo Ron, Ecuadoraans voetballer
• 1969 - Yves Feys, Belgisch voetballer
• 1969 - Roy Jones Jr., Amerikaans bokser
• 1970 - Tren van Enckevort, Nederlands accordeonist en toetsenist
• 1971 - Sergi Bruguera, Spaans tennisser
• 1971 - Steven De Neef, Belgisch wielrenner
• 1971 - Ulrich van Gobbel, Nederlands voetballer
• 1971 - Michel Kreek, Nederlands voetballer
• 1974 - Mattias Jonson, Zweeds voetballer
• 1974 - Kate Moss, Brits fotomodel
• 1975 - Karina Szymańska, Pools atlete
• 1976 - Martina Moravcová, Slowaaks zwemster
• 1976 - Terri Summers, Nederlands pornoactrice
• 1976 - Nathalie Wijnants, Vlaams actrice
• 1977 - Ariel Zeevi, Israëlisch judoka
• 1978 - Koldo Gil, Spaans wielrenner
• 1978 - Josef Kramer, Nederlands hockeydoelman
• 1979 - Aaliyah, Amerikaans R&B-zangeres en actrice (overleden 2001)
• 1980 - Lars Bak, Deens wielrenner
• 1980 - Michelle Wild, Hongaars pornoactrice
• 1981 - Yuya Oikawa, Japans langebaanschaatser
• 1984 - Joan van den Akker, Nederlands atlete
• 1984 - Rudi van Houts, Nederlands mountainbiker
• 1984 - Stephan Lichtsteiner, Zwitsers voetballer
• 1984 - Yuki Yamazaki, Japans snelwandelaar
• 1985 - Craig Jones, Brits motorcoureur (overleden 2008)
• 1985 - Pablo Zabaleta, Argentijns voetballer
• 1986 - Marta Domachowska, Pools tennisster
• 1986 - Kevin Tan, Nederlands schaker
• 1986 - Reto Ziegler, Zwitsers voetballer
• 1987 - Alexandre Jansen Da Silva, Belgisch voetballer
• 1987 - Martijn van de Ven, Nederlands paralympisch sporter
• 1987 - Vincenzo Verhoeven, Belgisch voetballer
• 1989 - Arne Vanneste, Belgisch voetballer

Overleden

• 1599 - Edmund Spenser (ong. 46), Engels dichter
• 1660 - Peter Wtewael (63), Nederlands kunstschilder
• 1903 - Julius Vuylsteke (66), Vlaams politicus
• 1912 - Georg Heym (24), Duits schrijver
• 1916 - Charles A. Zimmerman (53), Amerikaans componist, dirigent, violist en hoboïst
• 1933 - Albert Alleman (41), Belgisch kunstschilder
• 1939 - Steven Jan Matthijs van Geuns (74), Nederlands jurist
• 1951 - Cees van Hasselt (78), Nederlands voetballer, eerste bondscoach van het Nederlands elftal
• 1955 - Asbjørn Halvorsen (56), Noors voetballer en voetbaltrainer
• 1971 - Philippe Thys (80), Belgisch wielrenner
• 1981 - Bernard Lee (73), Brits acteur
• 1988 - Andrija Artuković (88), Kroatisch extreem-rechts politicus
• 1997 - Juan Landázuri Ricketts (83), Peruaans kardinaal-aartsbisschop van Lima
• 2001 - Laurent-Désiré Kabila (62), Congolees president
• 2002 - Jnan Hansdev Adhin (74), Surinaams politicus en rechtsgeleerde
• 2007 - Ron Carey, (71), Amerikaans acteur
• 2007 - Rudolf-August Oetker (90), Duitse ondernemer
• 2007 - Jainal Antel Sali jr. (42), leider van de Islamitische terreurorganisatie Abu Sayyaf
• 2007 - Yuri Stern (57), Joods-Russisch-Israëlisch econoom, politicus en journalist
• 2008 - Jorge de Bagration (63), Spaans-Georgisch autocoureur
• 2009 - Aad Bak (82), Nederlands voetballer
• 2009 - John Mortimer (85), Engels schrijver
• 2009 - Joop Wille (88), Nederlands voetballer en scheidsrechter
• 2009 - Andrew Wyeth (91), Amerikaans schilder
• 2012 - Jimmy Castor (71), Amerikaans saxofonist
• 2012 - Harry op de Laak (86), Nederlands kunstenaar
• 2012 - Gustav Leonhardt (83), Nederlands klavecinist, dirigent en organist
• 2012 - Juan Carlos Pérez (66), Spaans voetballer

Viering/herdenking

• rooms-Katholieke kalender:
  • H. Marcel(lus) I († 309)
  • HH. Berard(us) van Carbio en Gezellen, Martelaren van Marokko († 1220)
  • H. Priscilla (van Rome)
  • H. Honoratus van Arles († 429)

Weerextremen

Nederland

Dagrecords

• 1985 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur -9,5 °C
• 1993 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 11,5 °C
• 1985 - Laagste minimumtemperatuur -13,4 °C
• 1993 - Hoogste maximumtemperatuur 14,1 °C
• 1955 - Hoogste uurgemiddelde windsnelheid 15,9 m/s
• 1991 - Langste zonneschijnduur 7,6 uur
• 2004 - Langste neerslagduur 13,5 uur
• 1918 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 40,3 mm
• 1901 - Laagste etmaalgemiddelde relatieve vochtigheid 55 %

België

Dagrecords

• 1838 - Laagste etmaalgemiddelde temperatuur -15,5 °C
• 1939 - Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur 11,9 °C
• 1838 - Laagste minimumtemperatuur -19,2 °C
• 1947 - Hoogste maximumtemperatuur 15,1 °C. Dit is de hoogste maximumtemperatuur ooit in de maand januari.
• 1999 - Hoogste etmaalsom van de neerslag 16,3 mm

Uitzonderlijke gebeurtenissen

• 1917 - 51 cm sneeuw in Bertrix en 62 cm in Chiny.
• 1947 - Maximumtemperatuur tot 16 °C in Gerdingen (Bree) en in Rochefort.
• 1953 - Aanvriezende regen veroorzaakt chaos in het hele land.

Bronnen, noten en/of referenties