1925
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rok 1925 / MCMXXV
stulecia: XIX wiek ~ XX wiek ~ XXI wiek
dziesięciolecia: 1890–1899 • 1900–1909 • 1910–1919 • 1920–1929 • 1930–1939 • 1940–1949 • 1950–1959
lata: 1915 « 1920 « 1921 « 1922 « 1923 « 1924 « 1925 » 1926 » 1927 » 1928 » 1929 » 1930 » 1935
[edytuj] Wydarzenia w Polsce
- 5 stycznia – otwarto Polski Urząd Pocztowo-Telegraficzny nr 3 w Gdańsku. Był to późniejszy Urząd Pocztowy nr 1, broniony przez polskich pocztowców 1 września 1939 r.
- 13 stycznia – wysoki komisarz Ligi Narodów w Gdańsku McDonnell wystąpił z propozycją, by dla zlikwidowania konfliktu polsko-niemieckiego usunąć polskie skrzynki pocztowe z ulic Gdańska. Polska odrzuciła propozycję, a sprawa trafiła przed Trybunał Międzynarodowy w Hadze, który uznał słuszność polskich racji.
- 14 stycznia – rozpoczął się trzeci zjazd Komunistycznej Partii Robotniczej Polski. Zjazd uchwalił zmianę nazwy na Komunistyczną Partię Polski.
- 24 stycznia – decyzja o budowie Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie.
- 1 lutego – pierwsza oficjalna audycja radiowa nadana przez stację doświadczalną Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego (PTR) – początek publicznej radiofonii w Polsce.
- 10 lutego – Polska podpisała konkordat z Watykanem. Na jego mocy Kościół zyskał pełną swobodę działania, z kolei żadna część terytorium Polski nie miała podlegać biskupowi rezydującemu poza granicami naszego państwa.
- 22 lutego – został założony Polski Związek Hokeja na Lodzie.
- Luty – początek stałego połączenia lotniczego Warszawa-Bukareszt.
- 10 marca – podpisano konkordat między Polską i Stolicą Apostolską.
- 22 marca – otwarcie skoczni narciarskiej, Wielkiej Krokwi w Zakopanem.
- 25 marca – Stanisław Grabski został ministrem wyznań religijnych i oświecenia publicznego.
- 27 marca – ratyfikowano konkordat między Polską i Stolicą Apostolską.
- 18 kwietnia – Polskie Radio przejęło wszystkie agendy wraz ze stacją doświadczalną (Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego).
- kwiecień – Polska podpisała 2 umowy tranzytowe z Jugosławią i Rumunią (dla umożliwienia transportu materiałów wojennych z portu w Salonikach, w przypadku konfliktu zbrojnego z Niemcami i blokady portu w Gdyni).
- 9 maja – Warszawa: pierwszy rekord świata polskiej lekkoatletki. Halina Konopacka rzuciła dyskiem na odległość 31,23 m.
- 19 maja – kmdr Jerzy Świrski zastąpił wiceadm. Kazimierza Porębskiego na stanowisku szefa Kierownictwa Marynarki Wojennej.
- 30 maja – umowa polsko-czechosłowacka w sprawie turystyki i ruchu granicznego.
- 3 czerwca – pierwszy raz do niepodległej Polski przyjechała laureatka Nagrody Nobla Maria Skłodowska-Curie.
- 15 czerwca – początek wojny celnej z Niemcami.
- 20 czerwca – w Warszawie, biegacz Czesław Foryś ustanowił rekord Polski w biegu na 1 500 m wynikiem 4:15,5 s.
- 21 czerwca
- Halina Konopacka poprawiła swój własny rekord świata, rzucając dyskiem 33,405 m.
- Ludwika Gorloff ustanowiła rekord Polski w biegu na 200 m wynikiem 29,3 s.
- 24 czerwca – powstała Białoruska Włościańsko-Robotnicza Hramada.
- 12 lipca – prezydent Stanisław Wojciechowski dokonał otwarcia schroniska „Murowaniec” w Tatrach.
- 17-18 lipca – w Warszawie, odbyły się IV Mistrzostwa Polski Kobiet w lekkiej atletyce. Trzy zwycięstwa odniosła Wacława Sadkowska: 60 m – 8,4 s.; 65 m ppł. – 11,8 s.; skok w dal – 4,61 s.
- 18 lipca – sprinterka Wiera Czajkowska ustanowiła rekord Polski w biegu na 100 m wynikiem 14,0 s.
- 20 lipca – po eksplozji kotła zatonął polski torpedowiec ORP Kaszub.
- 21 lipca – Witold Ostrowski został prezydentem Krakowa.
- 14-16 sierpnia – w Krakowie, odbyły się VI Mistrzostwa Polski Mężczyzn w lekkiej atletyce. Osiem zwycięstw odniósł Antoni Cejzik: 4 × 100 m – 46,5 s.; 110 m ppł. – 17,6 s.; wzwyż – 1,70 m; trójskok – 12,80 m; kula – 11,79 m; młot – 30,92 m; 5-bój – 3 259,405 pkt; 10-bój.
- 18 sierpnia – spółka Polskie Radio dostała monopolistyczną koncesję na eksploatację radiofonii w Polsce.
- 12 września – w Warszawie, lekkoatleta Stefan Kostrzewski ustanowił 2 rekordy Polski w biegach na: 400 m ppł. – 58,8 s. oraz 800 m – 1:59,0 s.
- 13 września – otwarto Port lotniczy Łódź-Lublinek.
- 20 września – w Warszawie, sprinter Zygmunt Weiss ustanowił rekord Polski w biegu na 400 m wynikiem 51,0 s.
- 22 września – władze Warszawy podjęły decyzje o opracowaniu projektu Metra.
- 26-30 września – pierwsza wizyta w Polsce ministra spraw zagranicznych ZSRR – G. Cziczerina.
- 28 października – papież Pius XI powołał do życia diecezję łomżyńską (pierwszym ordynariuszem został ks. Romuald Jałbrzykowski) oraz diecezję katowicką (jej pierwszym biskupem został ks. August Hlond, późniejszy arcybiskup gnieźnieńsko-poznański, prymas Polski). Diecezja wileńska podniesiona została do rangi archidiecezji.
- 29 października – na Cmentarzu Obrońców Lwowa dokonano wyboru bezimiennych zwłok, które zostały pochowane w Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie.
- 31 października – obszar na terenie Wolnego Miasta Gdańska na półwyspie Westerplatte został oficjalnie przekazany w bezterminowe i bezpłatne użytkowanie Polsce.
- Listopad – fala strajków w całej Polsce.
- 1 listopada – została utworzona Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych w Grudziądzu.
- 2 listopada – złożenie prochów do Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie.
- 3 listopada – niemiecki minister spraw zagranicznych Gustav Stresemann zakwestionował przebieg granicy z Polską.
- 13 listopada – rząd Władysława Grabskiego podał się do dymisji.
- 20 listopada – utworzenie rządu Aleksandra Skrzyńskiego.
- 26 listopada – Próbna Stacja Radionadawcza Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego nadała pierwszą ze 102 codziennych audycji (ostatnią wyemitowano 14 marca 1926) adresowanych do entuzjastów muzyki, chórów, wieczorów kompozytorskich, literackich i miłośników teatru.
- 1 grudnia – Polska podpisała traktat lokarneński.
- 7 grudnia – Liga Narodów przyznała Polsce prawo do utrzymania straży wojskowej na Westerplatte.
- 28 grudnia – rozpoczęto reformę rolną. Parcelacja odnosiła się do majątków powyżej 180 ha, na Kresach – powyżej 300 ha i zakładała parcelację 200 tys. ha rocznie.
[edytuj] Wydarzenia na świecie
- 3 stycznia – Benito Mussolini (wł. Il Duce) ogłosił się dyktatorem Włoch.
- 5 stycznia – Nellie Tayloe Ross z Wyoming została zaprzysiężona jako pierwsza w historii Stanów Zjednoczonych kobieta pełniąca funkcję gubernatora stanu.
- 7 stycznia – w Wilhelmshaven zwodowano pierwszy powojenny niemiecki okręt wojenny, lekki krążownik „Emden”.
- 16 stycznia – Helsinki: konferencja państw nadbałtyckich, na której omawiano i uzgadniano wspólną politykę wobec ZSRR.
- 2 lutego – trzęsienie ziemi o sile 6,2° w skali Richtera w kanadyjskiej prowincji Quebec (Charlevoix-Kamouraska).
- 7 lutego – w ZSRR powstał Związek Wojujących Bezbożników, organizacja propagująca ateizm.
- 9 lutego – nastąpiło złożenie niemieckiej noty protestacyjnej przeciwko zawartemu paktowi gwarancyjnemu między Francją i Polską. Pakt wiązał oba państwa obowiązkiem pomocy na wypadek niedotrzymania zobowiązań przez Niemcy.
- 10 lutego – wybuchło powstanie kurdyjskie przeciwko Turcji.
- 12 lutego – czeski skoczek narciarski W.Dick został mistrzem świata na skoczni K-90 (Johannisbad).
- 21 lutego – po raz pierwszy ukazał się magazyn (tygodnik) „The New Yorker”.
- 25 lutego – Japonia nawiązała stosunki dyplomatyczne z ZSRR.
- 4 marca – Calvin Coolidge jako pierwszy prezydent USA wygłosił przemówienie inauguracyjne, które było transmitowane przez radio.
- 6 marca
- 13 marca – małpi proces: prawo w stanie Tennessee w USA zabrania nauczania w szkołach teorii ewolucji.
- 18 marca – Tri-State Tornado, które przeszło przez stany Missouri, Illinois i Indianę, pozbawiło życia 695 osób i raniło 2027 osób.
- 25 marca – szkocki wynalazca John Logie Baird zademonstrował w Londynie ruchomy obraz telewizyjny.
- 1 kwietnia – otwarto Uniwersytet Hebrajski w Jerozolimie.
- 10 kwietnia
- ukazała się powieść Francisa Scotta Fitzgeralda Wielki Gatsby (ang. The Great Gatsby).
- Carycyn został przemianowany na Stalingrad.
- 16 kwietnia – w Sofii bułgarscy komuniści przeprowadzili terrorystyczny atak na kościół (cerkiew „Sweta Nedelja”) – zginęło 150 osób, a 500 zostało rannych.
- 26 kwietnia – prezydentem Niemiec został w wyniku wyborów Paul von Hindenburg.
- 5 maja
- w Japonii weszło w życie prawo gwarantujące wszystkim mężczyznom w wieku 25 lat i starszym czynne prawo wyborcze.
- język afrikaans stał się językiem urzędowym w Związku Południowej Afryki.
- 30 maja
- w Chinach powstał studencko-robotniczy Ruch 30 Maja.
- w Pradze Czechosłowacja i Polska podsiały konwencją turystyczną.
- 1 czerwca – Percy i Florence Arrowsmith wzięli ślub. Para ta obchodziła osiemdziesiątą rocznicę ślubu w dniu 1 czerwca 2005 roku (Percy w wieku 105 lat i jego żona Florence w wieku 100 lat).
- 6 czerwca – Walter Chrysler założył koncern motoryzacyjny Chrysler Corporation.
- 13 czerwca – Charles Francis Jenkins dokonał zsynchronizowanej transmisji obrazu i dźwięku – użył mechanicznego 48 liniowego systemu. Dziesięciominutowy film poruszającego się wiatraka przesłał na odległość 8 km (5 mil) z miejscowości Anacostia (dzisiaj część Waszyngtonu) do Waszyngtonu. Świadkami tego wydarzenia byli przedstawiciele amerykańskiej agencji Narodowego Instytutu Standaryzacji i Technologii, Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych i Departamentu Handlu Stanów Zjednoczonych. Jenkins nazwał to wydarzenie „pierwszym publicznym pokazem radiowizji”.
- 17 czerwca – podpisano Protokół genewski o zakazie używania na wojnie gazów duszących, trujących lub podobnych oraz środków bakteriologicznych.
- 23 czerwca – pierwsze wejście na najwyższy szczyt Kanady, Logan – 5966 m n.p.m. (A.H.MacCarthy, H.F.Lambart, A.Carpe, W.W.Foster, N.Read i A.Taylor)
- 10 lipca – powstała Centralna Agencja Prasowa ZSRR – TASS (ros. Телеграфное агентство Советского Союза – ТАСС).
- 13 lipca – w Czechach odnaleziono figurkę Wenus z Dolní Věstonice.
- 18 lipca – w Niemczech ukazała się książka Adolfa Hitlera Mein Kampf.
- 21 lipca – niemiecki reporter Bernhard Ernst przeprowadził bezpośrednią transmisję radiową z regat wioślarskich (pierwsze sprawozdanie sportowe w dziejach europejskiej radiofonii).
- 25 sierpnia
- weszła w życie Konwencja Kłajpedzka.
- Francja wycofała wojska okupacyjne z Zagłębia Ruhry w Niemczech.
- 30 sierpnia – w wyniku referendum została zatwierdzona konstytucja Chile.
- 4 października – w Colombes, Szwed Sten Pettersson ustanowił rekord świata w biegu na 400 m ppł. (53,8 s.)
- 5-16 października – konferencja w Locarno.
- 12 października – w amerykańskim Port Chester, Albert Michelsen został 1.lekkoatletą, który przebiegł maraton w czasie krótszym niż 2,5 h. (2.29:01,8 s.)
- 24 października – Bułgaria: zniesiono stan wojenny wprowadzony 16 kwietnia po zamachu bombowym w cerkwi Sweta Nedelja.
- 30 października – John Logie Baird skonstruował pierwszy nadajnik telewizyjny w Wielkiej Brytanii.
- 31 października – obalony przez wojsko w 1921 roku Ahmad Szah, ostatni szach Persji z dynastii Kadżarów, został formalnie pozbawiony władzy przez Zgromadzenie Narodowe, które zaoferowało koronę Rezie Szahowi z dynastii Pahlawi.
- 5 listopada – brytyjski agent Sidney Reilly został rozstrzelany przez funkcjonariuszy OGPU w lesie pod Moskwą.
- 9 listopada – utworzono Schutzstaffel (SS).
- 28 listopada – Aristide Briand został po raz piąty premierem Francji.
- 1 grudnia – w Londynie podpisano układ z Locarno. (Pakt reński - Belgia, Francja, Niemcy, Włochy i Wielka Brytania).
- 11 grudnia – Pius XI wydał encyklikę Quas Primas.
- 12 grudnia – w Albanii został ustanowiony Order Skanderbega.
- 15 grudnia – Reza Pahlawi został szachem Iranu.
- 16 grudnia – Liga Narodów ustaliła granicę turecko-iracką, przyznając Irakowi sporną kurdyjską prowincję Mosul.
- 21 grudnia – premiera filmu Pancernik Potiomkin Siergieja Eisensteina.
- 31 grudnia – w Turynie otwarto Park Ruffini.
- W stanie Queensland w Australii wprowadzono 44-godzinny tydzień pracy.
- Nowy Jork wyprzedził Londyn pod względem ilości mieszkańców i stał się największym miastem świata (populacja – ok. 7 774 000).
- W USA pistolet maszynowy Thompson był sprzedawany w sieci sklepów „Sears, Roebuck and Company” po 175 dolarów za sztukę.
- Vladimir Zworykin (ros. Владимир Козьмич Зворыкин) opatentował wynalazek telewizji kolorowej.
- Po Londynie zaczęły kursować autobusy piętrowe.
- Wynaleziono taśmę klejącą.
[edytuj] Urodzili się
- 2 stycznia - Andrzej Nikodemowicz, polski kompozytor, pianista i pedagog
- 10 stycznia - Florian Siwicki, polski generał
- 14 stycznia - Yukio Mishima (jap. 三島 由紀夫 – Mishima Yukio), japoński prozaik, poeta, dramaturg i eseista (zm. 1970)
- 15 stycznia - Jarema Stępowski, polski aktor i piosenkarz (zm. 2001)
- 18 stycznia - Gilles Deleuze, francuski filozof (zm. 1995)
- 20 stycznia
- Ernesto Cardenal, nikaraguański duchowny katolicki i poeta
- Haxhi Tafaj, albański śpiewak operowy
- 25 stycznia
- Zdzisław Konicki, znawca dziejów i zabytków Łodzi (zm. 1999)
- Paul Pörtner, niemiecki dramatopisarz i poeta (zm. 1984)
- 26 stycznia - Paul Newman, amerykański aktor (zm. 2008)
- 28 stycznia - Andrzej Stelmachowski, polski prawnik, polityk, marszałek Senatu, minister edukacji narodowej (zm. 2009)
- 30 stycznia
- Douglas Engelbart, amerykański naukowiec i wynalazca
- Dorothy Malone, amerykańska aktorka
- 2 lutego - Raimondo D'Inzeo, włoski jeździec
- 3 lutego - Leon Schlumpf, polityk szwajcarski
- 8 lutego - Jack Lemmon, amerykański aktor (zm. 2001)
- 11 lutego - Kim Stanley, amerykańska aktorka (zm. 2001)
- 17 lutego - Hal Holbrook, amerykański aktor
- 18 lutego - George Kennedy, amerykański aktor
- 20 lutego - Robert Altman, amerykański reżyser, scenarzysta i producent filmowy (zm. 2006)
- 21 lutego - Sam Peckinpah, amerykański reżyser filmowy (zm. 1984)
- 27 lutego - Egidius Braun, niemiecki działacz sportowy
- 1 marca - Alexandre do Nascimento, angolski duchowny katolicki
- 5 marca - Jacques Vergès, francuski adwokat
- 7 marca - Willigis Jäger, niemiecki benedyktyn
- 12 marca
- Leo Esaki, japoński fizyk, laureat Nagrody Nobla
- Harry Harrison, amerykański pisarz science fiction
- 13 marca - Roy Haynes, amerykański perkusista jazzowy
- 15 marca - Irena Laskowska, polska aktorka
- 16 marca - Luis Miramontes, meksykański chemik (zm. 2004)
- 21 marca - Peter Brook, brytyjski reżyser i producent teatralny
- 22 marca
- Halina Mikołajska, polska aktorka i reżyserka członkini KOR (zm. 1989)
- Marta Stebnicka, polska aktorka
- 25 marca - Mary Flannery O’Connor, amerykańska pisarka (zm. 1964)
- 26 marca - Pierre Boulez, kompozytor i dyrygent francuski
- 1 kwietnia
- Wojciech Has, polski reżyser filmowy (zm. 2000)
- Józefa Hennelowa, polska dziennikarka
- 3 kwietnia - Tony Benn, brytyjski polityk
- 7 kwietnia - Hans-Joachim Heusinger, niemiecki polityk
- 9 kwietnia - Frank Borghi, piłkarz amerykański
- 14 kwietnia - Rod Steiger, amerykański aktor (zm. 2002)
- 20 kwietnia - Irena Rybczyńska-Holland, polska dziennikarka i publicystka
- 1 maja - Scott Carpenter, amerykański astronauta
- 2 maja - Antoni Słociński, polski aktor
- 4 maja - Jenő Buzánszky, węgierski piłkarz
- 5 maja - Otto Schimek, austriacki żołnierz, rozstrzelany za odmowę wykonania wyroku śmierci na polskich cywilach (zm. 1944)
- 8 maja
- André-Paul Duchâteau, belgijski scenarzysta
- Ali Hassan Mwinyi, prezydent Tanzanii
- 10 maja - Jadwiga Dzikówna, polska śpiewaczka operowa (sopran)
- 11 maja - Rubem Fonseca, brazylijski pisarz i scenarzysta filmowy
- 12 maja - Yogi Berra, amerykański bejsbolista
- 16 maja
- Hannes Hegen, niemiecki ilustrator i karykaturzysta
- Nílton Santos, brazylijski piłkarz
- 18 maja - Justus Dahinden, szwajcarski architekt
- 19 maja
- 21 maja - Stefan Gierowski, malarz, wybitny przedstawiciel abstrakcjonizmu w malarstwie polskim
- 23 maja - Joshua Lederberg, amerykański genetyk i mikrobiolog, laureat Nagrody Nobla (zm. 2008)
- 25 maja
- Jeanne Crain, amerykańska aktorka (zm. 2003)
- Shehu Shagari, prezydent Nigerii
- 26 maja - Stefan Sękowski, polski chemik
- 28 maja - Dietrich Fischer-Dieskau, niemiecki śpiewak operowy
- 29 maja - Andrzej Hrynkiewicz, polski fizyk
- 30 maja - Nenad Petrović, serbski pisarz
- 3 czerwca - Tony Curtis, amerykański aktor filmowy (zm. 2010)
- 8 czerwca
- Barbara Bush, żona 41, prezydenta USA G. Busha, „First Lady”
- Zbigniew Józefowicz, polski aktor
- 11 czerwca - William Styron, amerykański pisarz, laureat Nagrody Pulitzera (zm. 2006)
- 14 czerwca - Pierre Salinger, amerykański dziennikarz, sekretarz prasowy prezydentów USA, senator (zm. 2004)
- 20 czerwca
- Irena Dziedzic, polska dziennikarka i prezenterka telewizyjna
- Doris Hart, tenisistka amerykańska
- 21 czerwca - Maureen Stapleton, amerykańska aktorka, laureatka Oscara (zm. 2006)
- 25 czerwca
- June Lockhart, amerykańska aktorka
- Al Mulock, kanadyjski aktor (zm. 1968)
- Mieczysław Stachura, polski polityk (zm. 2008)
- Robert Venturi, amerykański architekt
- 29 czerwca - Giorgio Napolitano, włoski polityk
- 30 czerwca - Kazimierz Gregorkiewicz – polski architekt, urbanista, działacz społeczny (zm. 1988)
- 5 lipca
- Przemysław Burchard, polski prozaik, reportażysta, podróżnik i wydawca (zm. 2008)
- Jean Raspail, francuski pisarz i podróżnik
- 6 lipca
- Merv Griffin, amerykański aktor, piosenkarz, pianista (zm. 2007)
- Bill Haley, amerykański muzyk i wokalista (zm. 1981)
- 8 lipca - Marco Cé, włoski duchowny katolicki, kardynał
- 9 lipca - Ewa Krasnodębska, polska aktorka
- 10 lipca
- Mahathir bin Mohamad, premier Malezji
- Edmund Niziurski, polski pisarz, twórca literatury dla młodzieży
- 12 lipca - Roger Smith, amerykański biznesmen, były prezes General Motors (zm. 2007)
- 14 lipca - Francisco Alvarez Martinez, hiszpański duchowny katolicki
- 15 lipca - D.A. Pennebaker, amerykański reżyser
- 20 lipca - Jacques Delors, francuski ekonomista i polityk
- 23 lipca
- Gloria DeHaven, amerykańska aktorka
- Quett Masire, botswański polityk
- Oliver Smithies, amerykański genetyk brytyjskiego pochodzenia, laureat Nagrody Nobla
- 26 lipca - Ana María Matute, hiszpańska pisarka
- 28 lipca
- Baruch Samuel Blumberg, lekarz amerykański, laureat Nagrody Nobla (zm. 2011)
- Juan Schiaffino, piłkarz urugwajski, mistrz świata z Brazylii 1950 (zm. 2002)
- 29 lipca
- Zbigniew Pawelski, polski architekt
- Mikis Theodorakis, kompozytor grecki
- Ted Lindsay, kanadyjski hokeista
- 2 sierpnia - Jorge Rafael Videla, prezydent Argentyny
- 3 sierpnia - Alain Touraine, francuski socjolog
- 8 sierpnia - Alija Izetbegović, polityk bośniacki, prawnik i publicysta, prezydent Bośni i Hercegowiny (zm. 2003)
- 9 sierpnia - David Huffman, informatyk amerykański (zm. 1999)
- 12 sierpnia
- Dale Bumpers, amerykański polityk
- Norris McWhirter, brytyjski sportowiec, dziennikarz telewizyjny, współtwórca i wieloletni autor Księgi rekordów Guinnessa (zm. 2004)
- Ross McWhirter, brytyjski sportowiec, dziennikarz, współtwórca Księgi Rekordów Guinnessa, polityk (zm. 1975)
- 15 sierpnia
- Leonie Ossowski, niemiecka pisarka
- Oscar Emmanuel Peterson, kanadyjski pianista jazzowy i kompozytor (zm. 2007)
- 18 sierpnia - Brian Aldiss, angielski pisarz science fiction
- 19 sierpnia - Piotr Pawłowski, polski aktor (zm. 2012)
- 22 sierpnia - Honor Blackman, brytyjska aktorka
- 23 sierpnia
- Włodzimierz Kotoński, polski kompozytor
- Jerzy Otello, polski duchowny luterański, mazurski regionalista (zm. 1996)
- 24 sierpnia - Mieczysław Saar, polski malarz
- 25 sierpnia - Thea Astley, pisarka australijska (zm. 2004)
- 27 sierpnia - Andrea Cordero Lanza di Montezemolo, włoski duchowny katolicki, kardynał
- 1 września - Roy Glauber, amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla
- 6 września - Andrea Camilleri, włoski reżyser i pisarz
- 8 września - Peter Sellers, komik brytyjski (zm. 1980)
- 11 września - Danuta Mniewska-Dejmek, polska aktorka
- 16 września
- Charles Haughey, polityk irlandzki (zm. 2006)
- B.B. King, amerykański wokalista jazzowy
- 22 września - Edmund Baranowski, polski podpułkownik , uczestnik Powstania warszawskiego
- 27 września - Robert Edwards, brytyjski fizjolog
- 29 września - Oskar Anweiler, niemiecki pedagog i historyk oświaty
- 1 października
- Eugeniusz Molczyk, generał broni WP, późniejszy wiceminister Obrony Narodowej (zm. 2007)
- Adolfo Kaminsky, francuski fotograf i fałszerz
- 3 października - Gore Vidal, amerykański pisarz, dramaturg, scenarzysta i polityk
- 11 października - Elmore Leonard, amerykański pisarz i scenarzysta filmowy
- 13 października
- Lenny Bruce, amerykański komik estradowy (zm. 1966)
- Margaret Hilda Thatcher, polityk brytyjski
- 16 października - Angela Lansbury, amerykańska aktorka
- 19 października - Czesław Kiszczak, generał, minister spraw wewnętrznych PRL w latach 80.
- 20 października
- Art Buchwald, amerykański satyryk, publicysta (zm. 2007)
- Tom Dowd, amerykański inżynier, członek Projektu Manhattan, wynalazca ośmiościeżkowego systemu nagrywającego w muzyce (zm. 2002)
- 23 października
- Johnny Carson, amerykański aktor komediowy, prezenter telewizyjny (zm. 2005)
- José Freire Falcão, brazylijski duchowny katolicki
- 27 października - Warren Christopher, amerykański polityk (zm. 2011)
- 29 października - Klaus Roth, brytyjski matematyk
- 31 października - John A. Pople, brytyjski matematyk i fizyk, laureat Nagrody Nobla (zm. 2004)
- 4 listopada - Aleksandra Śląska, polska aktorka (zm. 1989)
- 7 listopada - William Wharton, amerykański psycholog, pisarz (zm. 2008)
- 10 listopada - Richard Burton, walijski aktor (zm. 1984)
- 11 listopada
- John Guillermin, brytyjski reżyser
- Jonathan Winters, brytyjski aktor i komik
- 14 listopada - Henryk Czarnecki, polski pisarz (zm. 1997)
- 15 listopada - Howard Baker, amerykański polityk
- 17 listopada - Rock Hudson, amerykański aktor (zm. 1985)
- 19 listopada - Zygmunt Bauman, polski socjolog, filozof i eseista
- 20 listopada - Robert F. Kennedy, amerykański polityk, prokurator generalny Stanów Zjednoczonych, senator (zm. 1968)
- 24 listopada - William F. Buckley Jr., amerykański dziennikarz i komentator konserwatywny, pisarz (zm. 2008)
- 26 listopada - Eugene Istomin, amerykański pianista pochodzenia rosyjskiego (zm. 2003)
- 27 listopada - Claude Lanzmann, francuski reżyser filmowy
- 1 grudnia - Martin Rodbell, amerykański biochemik, laureat Nagrody Nobla (zm. 1998)
- 2 grudnia - Julie Harris, amerykańska aktorka
- 4 grudnia - Albert Bandura, psycholog kanadyjski
- 5 grudnia - Anastasio Somoza Debayle, nikaraguański polityk, prezydent Nikaragui (zm. 1980)
- 8 grudnia
- Sammy Davis Jr., amerykański muzyk i aktor (zm. 1990)
- Arnaldo Forlani, włoski polityk
- 11 grudnia - Paul Greengard, neurobiolog amerykański, laureat Nagrody Nobla
- 12 grudnia - Władimir Szainski, rosyjski kompozytor
- 13 grudnia - Dick Van Dyke, amerykański aktor
- 16 grudnia - Bert Hellinger, niemiecki psychoterapeuta
- 24 grudnia - Prosper Grech, maltański duchowny katolicki
- 27 grudnia - Michel Piccoli, francuski aktor
- 29 grudnia - Zbigniew Pełczyński, polski filozof
[edytuj] Zmarli
- 3 lutego - Oliver Heaviside, angielski matematyk, fizyk i elektrotechnik (ur. 1850)
- 4 lutego - Robert Koldewey, niemiecki architekt i archeolog (ur. 1855)
- 24 lutego - Hjalmar Branting, szwedzki polityk, laureat Pokojowej Nagrody Nobla (ur. 1860)
- 28 lutego - Friedrich Ebert, niemiecki polityk, kanclerz i prezydent (ur. 1871)
- 4 marca - Maurycy Moszkowski, niemiecki pianista i kompozytor (ur. 1854)
- 5 marca - Clément Ader, francuski inżynier, pionier awiacji (ur. 1841)
- 7 marca - Gieorgij Lwow, rosyjski polityk, pierwszy premier postcarskiej Rosji (ur. 1861)
- 8 marca - Faustyn Míguez, hiszpański pijar, błogosławiony katolicki (ur. 1831)
- 12 marca - Sun Jat Sen, chiński polityk (ur. 1866)
- 14 marca - Walter Camp, trener drużyn uczelnianych futbolu amerykańskiego (ur. 1859)
- 20 marca - George Nathaniel Curzon, brytyjski minister spraw zagranicznych (ur. 1859)
- 22 marca - Julian Marchlewski, ekonomista i działacz komunistyczny (ur. 1866)
- 7 kwietnia - Wasilij Iwanowicz Bieławin, patriarcha Moskwy, święty prawosławny (ur. 1865)
- 13 kwietnia - Haynes Elwood, amerykański pionier motoryzacji, budowniczy jednego z pierwszych samochodów (ur. 1857)
- 14 kwietnia - John Singer Sargent, amerykański malarz (ur. 1856)
- 19 kwietnia - John Walter Smith, amerykański przedsiębiorca i polityk (ur. 1845)
- 2 maja - Johann Palisa, austriacki astronom (ur. 1848)
- 12 maja
- Wilhelm Kloske, biskup pomocniczy archidiecezji gnieźnieńsko-poznańskiej (ur. 1852)
- Amy Lowell, amerykańska poetka (ur. 1874)
- Charles Mangin, generał francuski (ur. 1866)
- 22 maja - John Denton Pinkstone French, brytyjski marszałek polny (ur. 1852)
- 1 czerwca - Thomas Marshall, polityk amerykański (ur. 1854)
- 22 czerwca - Felix Klein, niemiecki matematyk (ur. 1849)
- 29 czerwca - Christian Michelsen, norweski potentat handlowy i polityk (ur. 1857)
- 1 lipca - Erik Satie, kompozytor francuski (ur. 1866)
- 26 lipca - Gottlob Frege, niemiecki matematyk, logik i filozof (ur. 1848)
- 17 sierpnia - Ioan Slavici, rumuński pisarz (ur. 1848)
- 25 sierpnia - Franz Conrad von Hötzendorf, austro-węgierski feldmarszałek (ur. 1852)
- 16 września - Aleksander Friedmann, rosyjski matematyk, meteorolog, fizyk i kosmolog (ur. 1888)
- 29 września - Léon Bourgeois, francuski prawnik i polityk, premier Francji, laureat pokojowej Nagrody Nobla (ur. 1851)
- 31 października
- Michaił Frunze, rosyjski dowódca wojskowy i działacz bolszewicki (ur. 1885)
- Max Linder, francuski aktor i reżyser, jeden z pionierów kina (ur. 1883)
- 20 listopada
- Aleksandra Carolina Marie Charlotte Louise Julia, księżniczka duńska, królowa Anglii, żona Edwarda VII (ur. 1844)
- Stefan Żeromski, polski pisarz (ur. 1864)
- 5 grudnia - Władysław Reymont, polski pisarz, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury 1924 (ur. 1867)
- 25 grudnia - Ester Rachel Kamińska, polska aktorka teatralna (ur. 1870)
- 28 grudnia - Siergiej Jesienin, poeta rosyjski (ur. 1895)
- data dzienna nieznana – Awigdor Mermelstein, syjonista oraz popularyzator i nauczyciel języka nowohebrajskiego (ur. 1851)
[edytuj] Zdarzenia astronomiczne
[edytuj] Nagrody Nobla
- z fizyki - James Franck, Gustav Ludwig Hertz
- z chemii - Richard Adolf Zsigmondy
- z medycyny - nagrody nie przyznano
- z literatury - George Bernard Shaw
- nagroda pokojowa - Sir Austen Chamberlain, Charles Gates Dawes
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Święta ruchome
- Tłusty czwartek: 19 lutego
- Ostatki: 24 lutego
- Popielec: 25 lutego
- Niedziela Palmowa: 5 kwietnia
- Wielki Czwartek: 9 kwietnia
- Wielki Piątek: 10 kwietnia
- Wielka Sobota: 11 kwietnia
- Wielkanoc: 12 kwietnia
- Poniedziałek wielkanocny: 13 kwietnia
- Wniebowstąpienie: 21 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 31 maja
- Boże Ciało: 11 czerwca