1875
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rok 1875 / MDCCCLXXV
stulecia: XVIII wiek ~ XIX wiek ~ XX wiek
dziesięciolecia: 1840–1849 • 1850–1859 • 1860–1869 • 1870–1879 • 1880–1889 • 1890–1899 • 1900–1909
lata: 1865 « 1870 « 1871 « 1872 « 1873 « 1874 « 1875 » 1876 » 1877 » 1878 » 1879 » 1880 » 1885
[edytuj] Wydarzenia w Polsce
- 15 maja – uruchomiono linię kolejową Legnica-Żagań (dł. 74,41 km).
- 5 czerwca – założono Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie.
- 25 sierpnia – w Warszawie powstała Szkoła Techniczna Warszawsko-Wiedeńskiej Kolei Żelaznej, późniejsze Technikum Kolejowe.
- 2 września – otwarto tunel kolejowy w Długopolu.
- 18 listopada
- otwarto linię kolejową Chyrów-Stryj (dł. 100,17 km), należąca do Austriackich Kolei Państwowych.
- Sokrates Starynkiewicz został prezydentem Warszawy.
- 23 listopada – polska premiera „Aidy” Giuseppe Verdiego (Warszawa).
- 10 grudnia – uruchomiono linię kolejową Poznań-Kluczbork (dł. 200,90 km).
- Utworzono Towarzystwo Naukowe w Toruniu (pierwsze TN na Pomorzu).
- Trwały prześladowania unitów w Królestwie Polskim.
- Duchowieństwo unickie diecezji chełmskiej wydało deklarację o przystąpieniu do Cerkwi prawosławnej (ostateczna likwidacja wyznania unickiego na terenach b. Królestwa Polskiego i ziemiach zabranych przez Rosję).
- W Królestwie Polskim utworzono przy sądach okręgowych gubernialne wydziały hipoteczne.
- Rozpoczęto prace przy odnawianiu Sukiennic w Krakowie.
- Zakończono budowę budynku I Liceum Ogólnokształcącego im. Juliusza Słowackiego w Elblągu.
[edytuj] Wydarzenia na świecie
- 15 stycznia – otwarto Operę Paryską w Paryżu.
- 26 stycznia – Amerykanin George Green opatentował elektryczne wiertło dentystyczne.
- 3 marca – w Paryżu odbyła się prapremiera opery „Carmen” Georges’a Bizeta.
- 10 kwietnia – w Japonii ustanowiono Order Wschodzącego Słońca.
- 25 sierpnia – kapitan Matthew Webb pierwszy raz w historii przebył wpław Kanał La Manche.
- 7 listopada – bitwa pod Gundet.
- W Bośni i Hercegowinie wybuchło antytureckie powstanie.
- Guangxu został wybrany na cesarza Chin.
- Wielka Brytania odkupiła od władcy Egiptu jego udziały w Kanale Sueskim.
- Założenie Towarzystwa Teozoficznego przez Helenę Bławatską w Nowym Jorku.
- Powstanie Katolickiego Uniwersytetu Paryskiego (Institut Catholique).
[edytuj] Urodzili się
- 14 stycznia – Albert Schweitzer, niemiecki myśliciel, teolog protestancki, muzyk, lekarz, misjonarz i filozof (zm. 1965)
- 10 lutego – Elvira Notari, włoska scenarzystka, reżyserka i producentka filmowa (zm. 1946)
- 21 lutego – Jeanne Calment, rekordzistka długości życia ludzkiego (zm. 1997)
- 3 marca – Cyryl Ratajski, polski polityk, prezydent Poznania, minister spraw wewnętrznych, podczas II wojny światowej delegat rządu emigracyjnego na kraj (zm. 1942)
- 7 marca – Maurice Ravel, kompozytor francuski (zm. 1937)
- 22 marca – Adolf Martens, polski budowniczy (zm. 1939)
- 25 kwietnia – Maria Alvarado Cardozo, wenezuelska zakonnica, założycielka augustianek Najświętszego Serca Jezusa, błogosławiona katolicka (zm. 1967)
- 21 maja – Ludwik Szperl, chemik, prof. Politechniki Warszawskiej (zm. 1944)
- 6 czerwca – Tomasz Mann, pisarz niemiecki (zm. 1955)
- 9 czerwca – Henry Hallett Dale, angielski fizjolog i biochemik, noblista (zm. 1968)
- 28 czerwca – Henri Lebesgue, matematyk francuski (zm. 1941)
- 26 lipca – Carl Gustav Jung, szwajcarski psycholog i psychiatra (zm. 1961)
- 3 września – Ferdinand Porsche, konstruktor samochodów (zm. 1951)
- 12 października – Aleister Crowley, angielski poeta i pisarz, wybitny alpinista, szachista, filozof (zm. 1947)
- 23 października – Gilbert Newton Lewis, amerykański fizyk, chemik (zm. 1946)
- 24 listopada – Xawery Dunikowski, wybitny pedagog, rzeźbiarz i malarz (zm. 1964)
- 27 listopada – Władysław Orkan, pisarz polski (zm. 1930)
- 30 listopada – Otto Strandman, estoński premier i naczelnik państwa (zm. 1941)
- 3 grudnia – Bernard Lichtenberg, proboszcz katedry berlińskiej, błogosławiony, męczennik reżimu hitlerowskiego (zm. 1943)
- 4 grudnia – Rainer Maria Rilke, austriacki poeta i powieściopisarz, przedstawiciel symbolizmu (zm. 1926)
- 6 grudnia – Jarogniew Drwęski, polski działacz narodowy, prezydent Poznania (zm. 1921)
- 12 grudnia
- Maria Giuliani, włoska misjonarka, męczennica, święta katolicka (zm. 1900)
- Gerd von Rundstedt, niemiecki feldmarszałek z czasów II wojny światowej (zm. 1953)
- 25 grudnia – Theodor Innitzer, austriacki duchowny katolicki, kardynał, arcybiskup Wiednia (zm. 1955)
- Teresa Chen Jinjie, chińska męczennica, święta katolicka (zm. 1900)
- Jan Wang Kuixin, chiński męczennik, święty katolicki (zm. 1900)
[edytuj] Zmarli
- 3 stycznia – Pierre Larousse, francuski pisarz, gramatyk, leksykograf i wydawca (ur. 1817);
- 6 stycznia – płk Piotr Wysocki, przywódca spisku, który doprowadził do wybuchu powstania listopadowego (ur. 1797);
- 7 marca – John Edward Gray, brytyjski zoolog (ur. 1800);
- 3 czerwca – Georges Bizet, francuski kompozytor (ur. 1838);
- 9 czerwca – Karol Libelt, polski filozof, działacz polityczny i społeczny, prezes Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (ur. 1807);
- 14 czerwca – Guillaume Henri Dufour, szwajcarski inżynier, kartograf, generał (ur. 1787);
- 23 lipca – Isaac Merritt Singer, amerykański wynalazca współczesnej maszyny do szycia (ur. 1811);
- 31 lipca – Andrew Johnson, 17. prezydent USA (ur. 1808);
- 4 sierpnia – Hans Christian Andersen, duński bajkopisarz (ur. 1805);
- 10 października – Aleksiej Konstantinowicz Tołstoj, rosyjski poeta i dramatopisarz (ur. 1817)
- 6 listopada – Wojciech Stattle, polski malarz (ur. 1800);
- 17 listopada – Achille Ginoulhiac, arcybiskup Lyonu (ur. 1806);
- 9 grudnia – Aleksander Stryjeński, polski inżynier wojskowy i cywilny, kartograf (ur. 1803)
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Święta ruchome
- Tłusty czwartek: 4 lutego
- Ostatki: 9 lutego
- Popielec: 10 lutego
- Niedziela Palmowa: 21 marca
- Wielki Czwartek: 25 marca
- Wielki Piątek: 26 marca
- Wielka Sobota: 27 marca
- Wielkanoc: 28 marca
- Poniedziałek wielkanocny: 29 marca
- Wniebowstąpienie: 6 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 16 maja
- Boże Ciało: 27 maja
