1927
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rok 1927 / MCMXXVII
stulecia: XIX wiek ~ XX wiek ~ XXI wiek
dziesięciolecia: 1890–1899 • 1900–1909 • 1910–1919 • 1920–1929 • 1930–1939 • 1940–1949 • 1950–1959
lata: 1917 « 1922 « 1923 « 1924 « 1925 « 1926 « 1927 » 1928 » 1929 » 1930 » 1931 » 1932 » 1937
[edytuj] Wydarzenia w Polsce
- 6 stycznia – w Gdyni odbyło się poświęcenie bander pierwszych statków handlowych floty polskiej.
- 23-30 stycznia – I Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina (zwyciężył pianista radziecki Lew Oborin).
- 15 lutego – Rozgłośnia Polskiego Radia w Krakowie jako druga w Polsce, po Warszawie, rozpoczęła emisję programów.
- 17-20 lutego – w Zakopanem odbyły się międzynarodowe narciarskie mistrzostwa Polski.
- 20 lutego – pierwsza bezpośrednia relacja sportowa w historii polskiej radiofonii (Zakopane).
- 26 lutego – Mazurek Dąbrowskiego został oficjalnie polskim hymnem narodowym.
- 11 marca – została zdelegalizowana Niezależna Partia Chłopska.
- 21 marca
- koniec kilkutygodniowego strajku włókniarzy okręgu łódzkiego.
- została zdelegalizowana Hromada.
- 3 kwietnia – zainaugurowano 1. sezon najwyższej ligi piłkarskiej.
- 14 kwietnia – Oficerska Szkoła Lotnictwa została przeniesiona z Grudziądza do Dęblina.
- 16 kwietnia – pierwsza transmisja radiowa hejnału z Wieży Mariackiej kościoła NMP w Krakowie.
- 24 kwietnia – Rozgłośnia Polskiego Radia w Poznaniu jako trzecia w Polsce, po Warszawie i Krakowie, rozpoczęła emisję programów.
- 2 maja – otwarcie wystawy lotniczej w Warszawie.
- 27 maja – Stefan Kostrzewski ustanowił rekord Polski w biegu na 400 m wynikiem 50,8 s.
- 5 czerwca
- w Warszawie rozpoczął się I Ogólnokrajowy Zlot Młodzieży Robotniczej i Dzień Sportu Robotniczego, zorganizowane przez OM TUR.
- rozpoczęto budowę Archikatedry Chrystusa Króla w Katowicach.
- 7 czerwca – poseł ZSRR w Polsce Piotr Wojkow został zamordowany w Warszawie przez działacza białogwardyjskiego, Borysa Kowerdę.
- 10 czerwca – utworzenie Państwowego Zakładu Higieny.
- 28 czerwca – prochy Juliusza Słowackiego po przewiezieniu do Polski złożono w Krypcie Wieszczów w Katedrze św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie.
- 2 lipca – w Wilnie Aleksander Kakowski koronował obraz Matki Boskiej Ostrobramskiej, zwanej też Madonną Wileńską lub Ostrobramską Matką Miłosierdzia.
- 8-10 lipca – VIII Mistrzostwa Polski Mężczyzn w lekkiej atletyce. Cztery zwycięstwa Alfreda Freyera 5 000 m – 15:54,4 s.; 10 000 km – 33:40,4 s.; maraton – 3.09:51,8 s.; 9 km przełaje – 31:29,0 s.
- 8 lipca – biegacz Czesław Foryś ustanowił rekord Polski w biegu na 1 500 m ppł. (4:06,0 s.)
- 10 lipca – płotkarz Władysław Dobrowolski ustanowił rekord Polski w biegu na 110 m ppł. (16,0 s.)
- 17 lipca – Bydgoszcz: I Długodystansowe Mistrzostwa Polski w pływaniu (5 000 m). Zwycięzcy: O. Schreiberówna – 2.07:59,3 s.; J. Jurkowski – 1.38:42,6 s.
- 30-31 lipca – międzynarodowe regaty wioślarskie w Brdyujściu pod Bydgoszczą (relacjonowane przez Polskie Radio).
- 7 sierpnia – zaginął gen. Włodzimierz Zagórski (przeciwnik procesu sanacji).
- 12 sierpnia – powstał Związek Polskiej Młodzieży Demokratycznej.
- 14 sierpnia – pierwszy w historii polskiego automobilizmu, samochodowo-motocyklowy wyścig górski (Wyścig Tatrzański przeprowadzony na odcinku górskiej szosy Łysa Polana-Morskie Oko).
- 28 sierpnia – w Spale odbyły się pierwsze ogólnopolskie dożynki pod patronatem prezydenta RP.
- 4 września – Halina Konopacka ustanowiła rekord świata w rzucie dyskiem wynikiem 39,18 m.
- 11 września – Wisła Kraków wygrała 15:0 z TKS Toruń. Był to najwyższy wynik w polskiej Ekstraklasie.
- 13-16 września – odbyło się spotkanie przedstawicieli sanacji z konserwatystami w Dzikowie.
- 24 września – wykluczenie Jędrzeja Moraczewskiego z PPS.
- 25 września – została otwarta Nowa Synagoga w Gdańsku-Wrzeszczu.
- 8 października – w Krakowie, sprinterka Jadwiga Ciepła ustanowiła rekord Polski w biegu na 200 m (28,2 s.)
- 9 października – w Krakowie
- płotkarka Felicja Schabińska ustanowiła rekord Polski w biegu na 80 m ppł. (13,2 s.)
- 14-letnia Gertruda Kilos ustanowiła rekord Polski w biegu na 800 m (2:34,2 s.)
- 19 października – założono Aeroklub Warszawski.
- 26 października – ze Szwajcarii sprowadzono do Polski zbiory Muzeum w Rapperswilu oraz urnę z sercem Tadeusza Kościuszki.
- Listopad – powstał Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem.
- 10 listopada – premiera filmu Ziemia obiecana.
- 23 listopada – padła Kasztanka, ulubiona klacz marszałka Józefa Piłsudskiego.
- 4 grudnia – Rozgłośnia Polskiego Radia w Katowicach jako czwarta w Polsce, po Warszawie, Krakowie i Poznaniu, rozpoczęła emisję programów.
- 11 grudnia – otwarto Elektryczną Kolej Dojazdową w Warszawie.
- 13 grudnia – rozporządzeniem prezydenta RP odcień czerwieni na fladze Rzeczypospolitej Polskiej zmieniono z karmazynu na cynober.
- 18 grudnia – zjazd PZPN uznał wstecznie zwycięzcę rozłamowej ligi Mistrzem Polski.
- 21 grudnia – powstały Polskie Zakłady Lotnicze.
- 24 grudnia – spłonął Zameczek Prezydencki w Wiśle.
- 27 grudnia – zostało zawarte porozumienie o wymianie więźniów politycznych między ZSRR i Polską.
- Grudzień – otwarcie Instytutu Aerodynamicznego w Warszawie.
- Ustanowienie godła II Rzeczypospolitej
[edytuj] Wydarzenia na świecie
- 1 stycznia – w Meksyku formalnie rozpoczęło się powstanie przeciw antyklerykalnemu rządowi – Powstanie Cristero.
- 7 stycznia – pierwsza transatlantycka rozmowa telefoniczna pomiędzy Nowym Jorkiem, a Londynem.
- 9 stycznia – w Lizbonie próba rewolty przeciw rządom António Óscara de Fragoso Carmona zostaje stłumiona.
- 10 stycznia – Berlin: premiera filmu Metropolis (reżyseria: Fritz Lang).
- 11 stycznia – powstała amerykańska Akademia Filmowa.
- 13 stycznia – została podpisana niemiecko-włoska umowa o budowie autostrady Hamburg-Mediolan.
- 14 stycznia – Paul Doumer został wybrany prezydentem Francji.
- 15 stycznia – H.B.T. Wakelam przekazywał z Twickenham przebieg meczu rugby Anglia-Walia (pierwsza radiowa transmisja sportowa rozgłośni BBC).
- 19 stycznia – Wielka Brytania wysłała oddziały wojskowe do Chin.
- 30 stycznia – w Schattendorfie w kraju związkowym Burgenland w Austrii doszło do starcia pomiędzy członkami lewicowego Schutzbundu oraz prawicowymi weteranami Heimwehry.
- 31 stycznia – po 7 latach działalności, Międzyaliancka Komisja Kontrolna pod przewodnictwem francuskiego gen. Nolleta kończy pobyt w Niemczech (nadzór nad realizacją postanowień Traktatu Wersalskiego). Zniesiono kontrolę nad gospodarką Niemiec.
- 12 lutego – pierwsze oddziały brytyjskie lądują w Szanghaju.
- 14 lutego – trzęsienie ziemi w Jugosławii – 700 osób straciło życie.
- 19 lutego – strajk generalny w Szanghaju w proteście przeciwko obecności wojsk brytyjskich.
- 23 lutego – w USA Federal Radio Commission (później przemianowana na „Federal Communications Commission” – Federalna Komisja Łączności) rozpoczyna regulację wykorzystania częstotliwości radiowych dla celów związanych z komunikacją.
- 25 lutego – wszedł w życie artykuł 58 radzieckiego kodeksu karnego, umożliwiający aresztowanie wszystkich podejrzanych o działalność kontrrewolucyjną.
- 4 marca – w Republice Południowej Afryki doszło do „gorączki diamentowej” w czasie której główne kompanie wydobywające diamenty zatrudniają wytrenowanych sportowców by zabezpieczyć swe roszczenia.
- 10 marca – Albania mobilizuje swe siły zbrojne w obawie przed atakiem Jugosławii.
- 14 marca – założono linie lotnicze Pan Am.
- 25 marca – wszedł do służby japoński lotniskowiec Akagi.
- 1 kwietnia – w Dreźnie pierwsza kobieta zostaje oficerem policji w Niemczech.
- 5 kwietnia – Parlament Wielkiej Brytanii uchwalił ustawę (ang. Trade Disputes Act) zabraniającą strajku w celu poparcia żądań robotników już strajkujących. Ta sama ustawa zabraniała skarżenia związków zawodowych za straty wynikłe ze strajku.
- 7 kwietnia – w USA kompania „Bell Telephone Co.” dokonała udanej transmisji obrazu – była to pierwsza udana transmisja telewizyjna na duży dystans.
- 12 kwietnia
- parlament brytyjski wydał akt prawny (ang. Royal and Parliamentary Titles Act 1927) zmieniający nazwę Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii na Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Zmiana ta potwierdza istnienie Wolnego Państwa Irlandzkiego nie należącego do królestwa.
- oddziały Kuomintangu zabiły robotników wspierających komunistów w Szanghaju. Wydarzenie to zapoczątkowało wojnę domową w Chinach pomiędzy nacjonalistami i komunistami trwającą do 1950 roku.
- 13 kwietnia – pierwsi badacze dotarli do miejsca katastrofy tunguskiej.
- 14 kwietnia – rozpoczęła się produkcja ÖV4, pierwszego modelu Volvo.
- 18 kwietnia
- w ZSRR rozpoczął się IV zjazd rad, na którym uchwalono zasady pierwszego planu pięcioletniego.
- Czang Kaj-szek po zdobyciu Nankinu, przy poparciu konserwatystów, utworzył rząd.
- 19 kwietnia – amerykańska aktorka Mae West została skazana na 10 dni za „deprawację nieletnich”.
- 21 kwietnia – rozpoczął się kryzys bankowy w Japonii.
- 22 kwietnia-5 maja – wielka powódź – wylew rzeki Missisipi dotknął około 700 tys. osób, była to największa powódź w historii USA.
- 1 maja – w Berlinie została reaktywowana NSDAP.
- 7 maja – koniec wojny domowej w Nikaragui.
- 9 maja – Australijski Parlament po raz pierwszy obradował w Canberze.
- 11 maja – założono Amerykańską Akademię Sztuki i Wiedzy Filmowej.
- 12 maja – brytyjska policja dokonała rewizji w pomieszczeniach sowieckiej misji gospodarczej.
- 13 maja
- „czarny piątek” w Niemczech stał się początkiem załamania się gospodarki niemieckiej.
- Jerzy V proklamował zmianę swego tytułu z „król Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii” na „król Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej”.
- założono klub piłkarski Dynamo Kijów.
- 18 maja – w stanie Michigan w USA doszło do zamachu bombowego na szkołę (ang. Bath School disaster) zginęło 45 osób w większości dzieci a 58 osób zostało rannych.
- 20 maja – Arabia Saudyjska uzyskuje niezależność od Wielkiej Brytanii (Traktat z Dżudda).
- 20-21 maja – Charles Lindbergh dokonał samotnego przelotu przez Atlantyk.
- 22 maja – wielkie trzęsienie ziemi w Chinach w prowincji Qinghai w mieście Xining – zginęło 200 tys. osób (8,6 w skali Richtera).
- 23 maja – przed 600 członkami Amerykańskiego Instytutu Elektrycznych Inżynierów (ang. American Institute of Electrical Engineers) i Instytutu Radiowych Inżynierów (ang. Institute of Radio Engineers) w Nowym Jorku, w budynku Bell Telephone, odbyła się pierwsza publiczna demonstracja telewizji.
- 27 maja
- zerwanie stosunków dyplomatycznych między ZSRR i Wielką Brytanią.
- Ford Motor Company zaprzestał produkcji Modelu T.
- Maj – Philo Taylor Farnsworth transmituje pierwszy eksperymentalny elektroniczny obraz telewizyjny.
- 4 czerwca – Jugosławia zerwała stosunki dyplomatyczne z Albanią.
- 9 czerwca – w ZSRR wykonano wyrok śmierci na dwudziestu Brytyjczykach oskarżonych o rzekome szpiegostwo.
- 12 czerwca w Berlinie:
- Niemka Eva von Bredow ustanowiła rekord świata w biegu na 80 m ppł. wynikiem 12,6 s.
- Brytyjka Eileen Edwards ustanowiła rekord świata w biegu na 200 m wynikiem 25,4 s.
- 13 czerwca
- Leon Daudet, przywódca francuskich monarchistów, został aresztowany.
- w Nowym Jorku na Manhattanie na 5th Avenue odbyła się parada (ang. Ticker-tape parade) na cześć Charlesa Lindbergha.
- 2 lipca
- w Lincoln, Amerykanin John Gibson ustanowił rekord świata w biegu na 400 m ppł. wynikiem 52,6 s.
- w Wilnie koronowano obraz Matki Boskiej Ostrobramskiej.
- 10 lipca – w Dublinie Irlandzka Armia Republikańska dokonała udanego zamachu na wiceprezydenta Wolnego Państwa Irlandzkiego Kevina O’Higginsa.
- 11 lipca – w trzęsieniu ziemi w Palestynie zginęło około 350 osób.
- 14 lipca – odbył się pierwszy komercyjny lot na Hawaje.
- 15 lipca – w Wiedniu doszło do starć pomiędzy zwolennikami Socjaldemokratycznej Partii Austrii i policją – 85 uczestników walk ulicznych straciło życie i 5 policjantów, 600 osób zostało rannych.
- 22 lipca – został założony włoski klub piłkarski AS Roma.
- 24 lipca – w Ypres odsłonięto „Menenpoort” – memoriał I wojny światowej.
- 1 sierpnia – została sformowana Chińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza, jako Armia Czerwona (红军), zbrojne ramię Komunistycznej Partii Chin.
- 7 sierpnia
- 19 sierpnia – władze Cerkwi Prawosławnej uznały państwo radzieckie.
- 22 sierpnia – w Hyde Parku w Londynie, dwieście osób demonstrowało przeciw wyrokowi na Ferdinando Sacco i Bartolomeo Vanzettiego.
- 23 sierpnia – na krześle elektrycznym zostali straceni Sacco i Vanzetti, egzekucja ta wywołała rozruchy w Londynie i w Berlinie, a w Paryżu ambasada Stanów Zjednoczonych była oblegana przez protestujących.
- 24-25 sierpnia – huragan przeszedł przez wybrzeże atlantyckie Kanady powodując poważne straty – 56 osób straciło życie.
- 7 września – w Brazylii w mieście Belo Horizonte został założony uniwersytet publiczny (port. Universidade Federal de Minas Gerais).
- 10 września – Francja pierwszy raz wygrała w Pucharze Davisa.
- 14 września – podwodne trzęsienie ziemi u wybrzeży Japonii zabiło ponad 100 osób.
- 18 września – powstało przedsiębiorstwo „Columbia Phonographic Broadcasting System”, później przemianowane na „Columbia Broadcasting System” – CBS. Przedsiębiorstwo to rozpoczęło działalność z 47 stacjami radiowymi rozsianymi po terytorium Stanów Zjednoczonych.
- 22 września – rozpoczął działalność Teatr Polski w Rydze.
- 23 września – Niemcy przystąpiły do Międzynarodowego Trybunału Rozjemczego w Hadze.
- 27 września – tornado przeszło przez miasto East Saint Louis w stanie Illinois, spowodowało poważne straty i pozbawiło życia 79 osób, raniło 550 osób.
- 30 września – otwarto pierwszy odcinek tokijskiego metra.
- 4 października – John Borglum rozpoczął pracę nad wykuwaniem Mount Rushmore.
- 6 października – premiera amerykańskiego filmu muzycznego „Śpiewak jazzbandu” była wielkim sukcesem komercyjnym i stała się zwiastunem końca ery kina niemego.
- 8 października – „Morderczy ciąg” (ang. Murderer’s Row), drużyna baseballowa New York Yankees w czterech meczach rozgromiła Pittsburgh Pirates i zdobyła trofeum World Series.
- 25 października – u wybrzeży Brazylii zatonął włoski statek pasażerski SS Principessa Mafalada; zginęło 312 osób.
- 27 października
- co najmniej 314 osób straciło życie w katastrofie włoskiego parowca „Principessa Mafalda”, który wywrócił się do góry dnem w porcie brazylijskim Porto Seguro.
- królowa Holandii Wilhelmina uroczyście otwarła kanał „Meuse-Waal Canal” w Nijmegen.
- 28 października – samolot linii lotniczych Pan American World Airways odbył pierwszy rejsowy lot z Key West na Florydzie do Hawany.
- 12 listopada
- Mahatma Gandhi odbył swą pierwszą i jedyną wizytę na Cejlonie.
- Lew Trocki na XV Zjeździe WKP(b) został usunięty z partii pod zarzutem prowadzenia działalności antypartyjnej.
- został otwarty tunel (ang. Holland Tunnel) pod rzeką Hudson łączący stan New Jersey z Nowym Jorkiem.
- 21 listopada – masakra w Columbine Mine w stanie Kolorado – policja zaatakowała strajkujących górników ogniem karabinów maszynowych.
- 24 listopada
- Vintilă Brătianu został premierem Rumunii.
- nad północną Anglią i Walią można było zaobserwować zaćmienie słońca.
- 29 listopada – Aleksander Alechin pokonał Capablankę, uzyskując tytuł mistrza świata w szachach.
- 2 grudnia – po 19 latach produkcji samochodu Ford Model T, Ford Motor Company rozpoczął sprzedaż nowego modelu - Ford Model A - samochód kosztował 395 dolarów.
- 12 grudnia – w Londynie hospitalizowano 1600 osób, które doznały obrażeń ze względu na oblodzone ulice.
- 14 grudnia – Irak ogłosił niezależność od Wielkiej Brytanii.
- 17 grudnia – amerykański okręt podwodny USS S-4 (SS-109) został przypadkowo staranowany przez amerykański niszczyciel należący do Straży Wybrzeża Stanów Zjednoczonych u wybrzeża stanu Massachusetts, po kilku nieudanych próbach podniesienia z dna okrętu, wszyscy członkowie załogi zginęli.
- 30 grudnia – w Tokio otwarto pierwszą linię metra – linia Ginza.
- Amerykański inżynier elektryk Harold Stephen Black wynalazł wzmacniacz elektryczny.
- W Wielkiej Brytanii 1000 ludzi umierało tygodniowo zarażonych grypą.
- Populacja ludności na świecie osiągnęła 2 miliardy.
- W Rzymie odbyły się II Letnie Mistrzostwa Świata Studentów (złoty medal: Józef Jaworski 3 000 m – 9:20,4 s.)
[edytuj] Urodzili się
- 1 stycznia
- Vernon Smith, amerykański ekonomista, laureat Nagrody Nobla
- Juliusz Łuciuk, polski kompozytor
- 7 stycznia
- Jurij Babanski rosyjski pedagog (zm. 1987)
- Wiesław Witkowski, polski filolog i językoznawca
- 8 stycznia - Małgorzata Lorentowicz, polska aktorka (zm. 2005)
- 10 stycznia - Otto Stich, szwajcarski polityk
- 13 stycznia
- Brock Adams, amerykański polityk (zm. 2004)
- Sydney Brenner, brytyjski biolog, działający w USA, laureat Nagrody Nobla
- 17 stycznia
- Eartha Kitt, amerykańska aktorka, piosenkarka, gwiazda kabaretowa (zm. 2008)
- Harlan Mathews, amerykański polityk
- 25 stycznia - Antônio Carlos Jobim, brazylijski muzyk, kompozytor, aranżer, wokalista (zm. 1994)
- 28 stycznia
- Maria Łopatkowa, polska działaczka społeczna
- Hiroshi Teshigahara, japoński reżyser filmowy (zm. 2001)
- 29 stycznia - Lewis Urry, kanadyjski chemik i wynalazca (zm. 2004)
- 30 stycznia - Olof Palme, szwedzki polityk (zm. 1986)
- 31 stycznia
- Wojciech Dworczyk, polski publicysta, podróżnik, reportażysta
- Julian Wojtkowski, polski biskup katolicki
- 2 lutego - Stan Getz, amerykański saksofonista jazzowy (zm. 1991)
- 3 lutego - Kenneth Anger, amerykański reżyser, scenarzysta, aktor, pisarz i producent filmowy
- 7 lutego
- Juliette Gréco, francuska piosenkarka i aktorka
- Wołodymyr Kuc, radziecki (ukraiński) lekkoatleta (zm. 1975)
- 10 lutego - Leontyne Price, amerykańska śpiewaczka operowa
- 14 lutego - Lois Maxwell, kanadyjska aktorka (zm. 2007)
- 15 lutego - Carlo Maria Martini, włoski duchowny katolicki, kardynał
- 18 lutego - John Warner, amerykański polityk
- 20 lutego
- Hubert de Givenchy, francuski projektant mody
- Sidney Poitier, amerykański aktor
- 23 lutego - Wiesław Stradomski, polski dziennikarz, publicysta, historyk i krytyk filmowy
- 1 marca
- Harry Belafonte, amerykański piosenkarz
- Claude Gensac, francuska aktorka
- 2 marca - Roger Walkowiak, francuski kolarz
- 3 marca - Pierre Aubert, szwajcarski polityk
- 4 marca - Dick Savitt, amerykański tenisista
- 5 marca - Maria Klejdysz, polska aktorka (zm. 2009)
- 6 marca
- William Joseph Bell, amerykański scenarzysta (zm. 2005)
- Gordon Cooper, amerykański astronauta (zm. 2004)
- Gabriel García Márquez[1], kolumbijski powieściopisarz, laureat Nagrody Nobla
- 8 marca
- Dick Hyman, amerykański pianista
- Stanisław Kania, polski działacz komunistyczny
- 16 marca
- Jerzy Feldman, polski artysta malarz (zm. 2004)
- Władimir Komarow, radziecki kosmonauta (zm. 1967)
- 19 marca - Wiesław Drzewicz, polski aktor (zm. 1996)
- 21 marca - Hans-Dietrich Genscher, niemiecki polityk, minister spraw zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec
- 22 marca - Vera Henriksen, norweska pisarka
- 23 marca - Mato Damjanović, chorwacki szachista (zm. 2011)
- 24 marca
- Janusz Przewłocki, polski inżynier, nauczyciel, wydawca, kolekcjoner i bibliofil, działacz opozycji demokratycznej w PRL-u (zm. 2007)
- Martin Walser, pisarz niemiecki
- 27 marca
- Cecil Bødker, duńska pisarka
- Mścisław Rostropowicz (ros. Мстисла́в Леопо́льдович Ростропо́вич), rosyjski dyrygent, wiolonczelista, pedagog i obrońca praw człowieka (zm. 2007)
- 29 marca
- Martin Fleischmann, elektrochemik amerykański
- John Vane, farmakolog brytyjski, laureat Nagrody Nobla (zm. 2004)
- 31 marca
- César Chávez, amerykański przywódca związkowy, bojownik o prawa obywatelskie (zm. 1993)
- William Daniels, aktor amerykański
- Eduardo Martínez Somalo, hiszpański duchowny katolicki
- 1 kwietnia
- Walter Bahr, piłkarz amerykański
- Jacques Mayol, francuski nurek (zm. 2001)
- 1 kwietnia - Ferenc Puskás, węgierski piłkarz i trener piłkarski (zm. 2006)
- 2 kwietnia
- Jerzy Katlewicz, polski dyrygent i pedagog
- Rembert Weakland, amerykański duchowny katolicki
- 6 kwietnia
- Gerry Mulligan, amerykański muzyk jazzowy i instrumentalista (zm. 1996)
- Bogna Sokorska, polska śpiewaczka koloraturowa (zm. 2002)
- 10 kwietnia - Marshall Nirenberg, amerykański biochemik i genetyk, laureat Nagrody Nobla (zm. 2010)
- 14 kwietnia - Alan G. MacDiarmid, nowozelandzki chemik, laureat Nagrody Nobla (zm. 2007)
- 15 kwietnia - Robert Mills, amerykański fizyk, specjalizujący się w kwantowej teorii pola (zm. 1999)
- 16 kwietnia - Benedykt XVI, właściwie Joseph Alois Ratzinger, papież
- 17 kwietnia - Margot Honecker, niemiecka polityk
- 18 kwietnia - Tadeusz Mazowiecki, polski polityk, premier Polski w latach 1989-1990
- 19 kwietnia - Jan Tyszkiewicz, polski kompozytor i dziennikarz radiowy, współpracownik Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa (zm. 2009)
- 20 kwietnia
- Phil Hill, amerykański kierowca wyścigowy (zm. 2008)
- Karl Alexander Müller, szwajcarski fizyk, laureat Nagrody Nobla
- 25 kwietnia - Albert Uderzo, francuski rysownik
- 26 kwietnia - Johann Weber, austriacki duchowny katolicki
- 27 kwietnia
- Coretta Scott King, amerykańska działaczka ruchu praw obywatelskich, wdowa po Martinie Lutherze Kingu (zm. 2006)
- 28 kwietnia - Jerzy Dietl, polski ekonomista
- 29 kwietnia - Gerard Cieślik, polski piłkarz
- 5 maja - Sylvia Fedoruk, kanadyjska fizyk i curlerka
- 7 maja - Ruth Prawer Jhabvala, indyjska pisarka i scenarzystka
- 8 maja - László Paskai, węgierski duchowny duchowny, kardynał
- 9 maja - Manfred Eigen, niemiecki biofizyk, laureat Nagrody Nobla
- 11 maja - Mort Sahl, amerykański komik i aktor
- 14 maja
- Herbert W. Franke, austriacki naukowiec i pisarz
- Wacław Świerzawski, polski biskup katolicki
- 15 maja - Wasilij Wasiljew, rosyjski piłkarz
- 20 maja
- Franciszek Macharski, metropolita krakowski od 1978, kardynał od 1979 roku
- Michel Scheuer, niemiecki kajakarz
- 22 maja - George A. Olah, amerykański chemik pochodzenia węgierskiego, laureat Nagrody Nobla
- 23 maja - Dieter Hildebrandt, niemiecki prezenter telewizyjny
- 25 maja - Robert Ludlum, amerykański pisarz, aktor i producent (zm. 2001)
- 30 maja - Clint Walker, amerykański aktor
- 3 czerwca
- Jerzy Kwiatkowski, polski literaturoznawca (zm. 1986)
- Boots Randolph, amerykański saksofonista (zm. 2007)
- 7 czerwca - Tadeusz Chmielewski, polski reżyser, scenarzysta i producent filmowy
- 8 czerwca - Jerry Stiller, amerykański komik i aktor
- 11 czerwca - Zbigniew Grabowski, polski chemik
- 15 czerwca - Ibn e Insha, pakistański poeta (zm. 1978)
- 23 czerwca
- Bob Fosse, amerykański reżyser i choreograf (zm. 1987)
- Cezary Julski, polski aktor (zm. 1997)
- 24 czerwca - Martin Lewis Perl, fizyk amerykański pochodzenia rosyjskiego, laureat Nagrody Nobla
- 26 czerwca - Jerry Schatzberg, amerykański fotograf i reżyser
- 28 czerwca - Frank Sherwood Rowland, amerykański chemik, laureat Nagrody Nobla (zm. 2012)
- 30 czerwca - Shirley Fry, tenisistka amerykańska
- 3 lipca - Ken Russell, brytyjski reżyser (zm. 2011)
- 4 lipca
- Gina Lollobrigida, włoska aktorka filmowa
- Neil Simon, amerykański, żydowskiego pochodzenia, dramaturg i scenarzysta
- 6 lipca - Janet Leigh, amerykańska aktorka filmowa (zm. 2004)
- 9 lipca - Zdzisław Maklakiewicz, polski aktor teatralny i filmowy (zm. 1977)
- 13 lipca - Simone Veil, polityk francuska
- 14 lipca - Józef Tejchma, polski polityk
- 18 lipca
- Tadeusz Łomnicki, polski aktor (zm. 1992)
- Kurt Masur, niemiecki dyrygent
- 28 lipca - John Ashbery, poeta amerykański
- 5 sierpnia
- Janusz Tazbir, polski historyk
- Paul Volcker, amerykański ekonomista
- 9 sierpnia - Marvin Minsky, amerykański naukowiec
- 10 sierpnia - Juan Ignacio Larrea Holguín, ekwadorski arcybiskup i prawnik (zm. 2006)
- 18 sierpnia - Rosalynn Carter, żona prezydenta USA Jimmy’ego Cartera
- 21 sierpnia - Kazimierz Romaniuk, polski biskup katolicki
- 23 sierpnia - Tadeusz Suchocki, polski pianista
- 24 sierpnia - Harry Markowitz, amerykański ekonomista, laureat Nagrody Nobla
- 25 sierpnia - Althea Gibson, amerykańska tenisistka (zm. 2003)
- 27 sierpnia - Edward Kurowski, polski pisarz
- 28 sierpnia - Nicolae Herlea, rumuński śpiewak operowy
- 30 sierpnia - Helena Sekuła, polska pisarka
- 4 września - John McCarthy, informatyk amerykański (zm. 2011)
- 14 września - Edmund Casimir Szoka, amerykański duchowny katolicki, kardynał
- 15 września - Leopold Stecki, polski prawnik
- 16 września
- Peter Falk, amerykański aktor (zm. 2011)
- Sadako Ogata, japońska dyplomatka, uczona i administrator
- 19 września - Rosemary Harris, brytyjska aktorka
- 20 września - Stanisław Zagajewski, polski rzeźbiarz samouk nurtu Art Brut (zm. 2008)
- 22 września - Bogusław Wolniewicz, polski filozof i logik, twórca onkologii sytuacji
- 30 września - W. S. Merwin, amerykański poeta
- 1 października - Janusz Bieniak, polski historyk
- 2 października
- Bronisław Dembowski, polski duchowny katolicki
- Uta Ranke-Heinemann, niemiecka teolog i pisarz
- 6 października - Paul Badura-Skoda, pianista austriacki
- 8 października
- César Milstein, brytyjski immunolog pochodzenia argentyńskiego, laureat Nagrody Nobla (zm. 2002)
- Stanisław Rybicki, polski malarz
- 11 października - William Perry, amerykański polityk
- 13 października - Lee Konitz, amerykański saksofonista
- 14 października - Roger Moore, angielski aktor filmowy i telewizyjny
- 16 października - Günter Grass, niemiecki pisarz, laureat Nagrody Nobla
- 18 października - George C. Scott, amerykański aktor filmowy i sceniczny (zm. 1999)
- 19 października - Pierre Alechinsky, malarz, grafik i pisarz belgijski
- 23 października
- Leszek Kołakowski, polski filozof, eseista, publicysta i prozaik (zm. 2009)
- Andrzej Strumiłło, polski malarz, grafik
- 27 października - Zdzisław Łączkowski, polski poeta, prozaik, krytyk literacki, eseista, publicysta i dziennikarz
- 28 października - Cleo Laine, brytyjska wokalistka
- 29 października - Frank Sedgman, tenisista australijski
- 31 października - Lee Grant, amerykańska aktorka i reżyserka żydowskiego pochodzenia, laureatka Oscara
- 3 listopada
- Zbigniew (Zbyszek) Cybulski, polski aktor teatralny i filmowy (zm. 1967)
- Odvar Nordli, norweski polityk
- 8 listopada - Lal Krishna Advani (sindhi, लाल कृष्ण आडवाणी), indyjski polityk, wicepremier Indii
- 11 listopada - Maria Krzyszkowska, polska tancerka
- 18 listopada - Hank Ballard, amerykański piosenkarz (zm. 2003)
- 20 listopada - Estelle Parsons, amerykańska aktorka
- 23 listopada - Angelo Sodano, włoski duchowny katolicki, kardynał
- 24 listopada - Ahmadou Kourouma, francuskojęzyczny pisarz z Wybrzeża Kości Słoniowej (zm. 2003)
- 3 grudnia - Andy Williams, amerykański piosenkarz
- 5 grudnia - Bhumibol Adulyadej, król Tajlandii
- 8 grudnia - Władimir Szatałow, radziecki kosmonauta
- 9 grudnia - Pierre Henry, francuski kompozytor
- 11 grudnia - Stein Eriksen, norweski narciarz
- 12 grudnia - Robert Noyce, amerykański przedsiębiorca, współtwórca (z Jackiem Kilby) układu scalonego (zm. 1990)
- 12 grudnia - Walter Gómez, urugwajski piłkarz (zm. 2004)
- 16 grudnia - Andrzej Wielowieyski, polski polityk
- 18 grudnia - Roméo LeBlanc, kanadyjski dziennikarz i polityk, gubernator generalny Kanady (zm. 2009)
- 20 grudnia
- Kim Young Sam, polityk południowokoreański
- Longin Jan Okoń, polski pisarz
- 24 grudnia - Mary Higgins Clark, amerykańska pisarka
- 25 grudnia
- Ljuben Diłow, bułgarski pisarz science fiction (zm. 2008)
- Ram Narayan, muzyk hinduski
- 26 grudnia - Alan King, amerykański aktor komediowy (zm. 2004)
- 28 grudnia - Edward Babiuch, polski ekonomista i polityk
- 29 grudnia - Andy Stanfield, amerykański lekkoatleta, sprinter (zm. 1985)
[edytuj] Zmarli
- 3 stycznia - Franciszek Aleksandrowicz, generał Wojska Polskiego (ur. 1856)
- 19 stycznia - Maria Charlotta Koburg, księżniczka belgijska, cesarzowa Meksyku (ur. 1840)
- 2 marca - Jan Kašpar, czeski inżynier i pionier lotnictwa (ur. 1883)
- 14 marca - Jānis Čakste, łotewski polityk, pierwszy prezydent niepodległej Łotwy (ur. 1859)
- 14 czerwca - Jerome K. Jerome, angielski pisarz i dramaturg (ur. 1859)
- 5 lipca - Albrecht Kossel, niemiecki biochemik, odkrył histydynę, laureat Nagrody Nobla (ur. 1853)
- 24 lipca - Ryūnosuke Akutagawa, japoński poeta i pisarz (ur. 1892)
- 13 sierpnia - James Oliver Curwood, amerykański pisarz (ur. 1878)
- 20 sierpnia - Fannie Bloomfield-Zeisler, amerykańska pianistka (ur. 1863)
- 23 sierpnia
- Ferdinando Nicola Sacco, amerykański anarchista i robotnik pochodzenia włoskiego (ur. 1891)
- Bartolomeo Vanzetti, amerykański anarchista i robotnik pochodzenia włoskiego (ur. 1888)
- 14 września
- Isadora Duncan, amerykańska tancerka (ur. 1877 lub 1878)
- Hugo Ball, niemiecki pisarz i poeta, współtwórca zuryskiego ruchu dadaistycznego (ur. 1886)
- 29 września - Willem Einthoven, holenderski fizjolog i histolog, laureat Nagrody Nobla (ur. 1860)
- 2 października - Svante Arrhenius, szwedzki chemik i fizyk, laureat Nagrody Nobla (ur. 1859)
- 5 października - Sam Warner, amerykański przedsiębiorca, współtwórca wytwórni filmowej Warner Bros. (ur. 1887)
- 10 października - Gustav Whitehead, niemiecko-amerykański pionier awiacji i konstruktor silników lotniczych (ur. 1874)
- 23 listopada - Stanisław Przybyszewski, polski pisarz i publicysta (ur. 1868)
[edytuj] Zdarzenia astronomiczne
[edytuj] Nagrody Nobla
- z fizyki - Arthur Holly Compton, Charles Thomson Rees Wilson
- z chemii - Heinrich Otto Wieland
- z medycyny - Julius Wagner-Jauregg
- z literatury - Henri Bergson
- nagroda pokojowa - Ferdinand Buisson, Ludwig Quidde
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Święta ruchome
- Tłusty czwartek: 24 lutego
- Ostatki: 1 marca
- Popielec: 2 marca
- Niedziela Palmowa: 10 kwietnia
- Wielki Czwartek: 14 kwietnia
- Wielki Piątek: 15 kwietnia
- Wielka Sobota: 16 kwietnia
- Wielkanoc: 17 kwietnia
- Poniedziałek wielkanocny: 18 kwietnia
- Wniebowstąpienie: 26 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 5 czerwca
- Boże Ciało: 16 czerwca
Przypisy
- ↑ Pierwotnie polskie źródła podawały rok 1928 jako datę urodzin Garcíi Márqueza. W 2002 roku argentyński dziennikarz Alfredo Leuco dotarł do ksiąg chrzcielnych parafii San José w Aracatanie, rodzinnym mieście pisarza. W tych księgach jako rok narodzin przyszłego noblisty odnotowano 1927. Szerzej o tej sprawie w: „Rzeczpospolita”, nr 55 z 6 marca 2007, s. A10.