1936
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rok 1936 / MCMXXXVI
stulecia: XIX wiek ~ XX wiek ~ XXI wiek
dziesięciolecia: 1900–1909 • 1910–1919 • 1920–1929 • 1930–1939 • 1940–1949 • 1950–1959 • 1960–1969
lata: 1926 « 1931 « 1932 « 1933 « 1934 « 1935 « 1936 » 1937 » 1938 » 1939 » 1940 » 1941 » 1946
[edytuj] Wydarzenia w Polsce
- Styczeń – strajki studenckie.
- 2 stycznia – uchwalenie przez Sejm częściowej amnestii.
- 13 stycznia – wyrok w sprawie zabójstwa ministra Bronisława Pierackiego przez ukraińskich nacjonalistów. Trzech współwinnych, w tym Banderę, skazano na śmierć. Wyroki zamieniono następnie na karę dożywotniego więzienia.
- 21 lutego – uruchomienie kolejki linowej na Kasprowy Wierch.
- 27 lutego – premiera filmu Pan Twardowski.
- 2-8 marca – strajk okupacyjny w Polsko-Szwajcarskiej Fabryce Czekolady "Suchard" w Krakowie.
- 9 marca – w Przytyku doszło do starć ulicznych pomiędzy Polakami i Żydami zwanych „pogromem Żydów".
- 18-21 marca – strajk okupacyjny w Polskich Zakładach Gumowych "Semperit" w Krakowie.
- 21 marca
- nad Gdańskiem przeleciały sterowce Graf Zeppelin i Hindenburg.
- policja brutalnie stłumiła strajk okupacyjny w Polskich Zakładach Gumowych "Semperit" w Krakowie.
- 22 marca – początek strajku okupacyjnego 1 100 górników w kopalni Śląsk w Chropaczowie przeciwko planom zwolnień pracowników.
- 23 marca – w Krakowie doszło do rozruchów antysanacyjnych. Policja otworzyła ogień do manifestujących robotników, zabijając 10 i raniąc 45 osób.
- 26 marca – w Częstochowie policja zaatakowała demonstrację bezrobotnych, zabijając jedną osobę i raniąc kilka.
- 28 marca – przy krakowskim Rynku Głównym otwarto lokal Związku Żydów Uczestników Walk o Niepodległość Polski.
- 2 kwietnia – strajki protestacyjne w całym kraju przeciwko masakrze w Krakowie w dniu 23 marca.
- 19 kwietnia – w Warszawie odsłonięto pomnik Jana Kilińskiego.
- 20 kwietnia – prezydent podpisał dekret o utworzeniu Funduszu Obrony Narodowej.
- 28 kwietnia – Sejm uchwalił obowiązujące do dzisiaj ustawy: Prawo wekslowe i Prawo czekowe.
- 11 maja – wybudowany we włoskiej stoczni transatlantyk MS Batory przypłynął do Gdyni.
- 15 maja – powstał rząd Felicjana Sławoja Składkowskiego.
- Czerwiec – pierwsze loty próbne polskiego samolotu bombowego PZL.37 Łoś.
- 8 czerwca
- w Mińsku Mazowieckim doszło do trwających 4 dni rozruchów antyżydowskich.
- w Toruniu policja strzela do demonstracji bezrobotnych, zabijając jedną osobę i raniąc 6.
- 9 czerwca – w Gdyni policja strzelała do demonstracji strajkujących robotników, zabijając jedną osobę i raniąc 9.
- 29 czerwca – manifestacja chłopska w Nowosielcach.
- 4-5 lipca – XV Mistrzostwa Polski kobiet w lekkiej atletyce. Cztery zwycięstwa odniosła Jadwiga Wajsówna: wzwyż - 1,45 m; w dal z miejsca - 2,33 m; kula - 12,12 m; dysk - 42,51 m.
- 16 lipca – miała miejsce katastrofa lotnicza koło Gdyni, do wody runął samolot RWD-9 z gen. Gustawem Orliczem-Dreszerem na pokładzie.
- 18 lipca – w Warszawie bojówka ONR-Falangi napadła i poraniła nożami Stanisława Dubois, członka władz naczelnych PPS.
- 13 sierpnia – w związku z podjęciem decyzji o budowie kolejki linowej na Kasprowy Wierch w Tatrach do dymisji podała się cała ówczesna Państwowa Rada Ochrony Przyrody wraz z prof. Władysławem Szaferem.
- 21 sierpnia – na mocy dekretu prezydenta RP Ignacego Mościckiego utworzono Rejon Umocniony Hel.
- 6 września – układ w Rambouillet o pożyczce francuskiej na uzbrojenie armii polskiej.
- 9 września – powstał Automobilklub Kielecki.
- 20 września – Lwów: odbył się I kongres Frontu Jedności Narodowej.
- 1 października – zwodowano ORP Błyskawica.
- 4 października – premiera filmu Wierna rzeka.
- 31 października – Sąd okręgowy w Warszawie skazał Marcelego Nowotkę na 12 lat więzienia za działalność komunistyczną.
- 10 listopada
- Edward Śmigły-Rydz otrzymał nominację na marszałka Polski.
- początek rozbudowy Centralnego Okręgu Przemysłowego.
- 19 listopada – premiera filmu Ada! To nie wypada!.
- 29 listopada – zwodowano ORP Gryf.
- 11 grudnia
- ostrzeżenie rządowe o pozbawieniu obywatelstwa Polakom biorącym udział w wojnie domowej w Hiszpanii.
- premiera filmu Papa się żeni.
- 13 grudnia
- dokonano oblotu bombowca PZL.37 Łoś.
- oddano do użytku zaporę na Sole w Porąbce.
- w katowickiej kopalni "Eminencja" rozpoczął się strajk okupacyjny w obronie górników zagrożonych zwolnieniami.
- 15 grudnia – uruchomiono pierwszą w kraju linię kolei elektrycznej na trasie Warszawa – Otwock i Warszawa – Pruszków.
- 24 grudnia – abp Filippo Cortesi został nuncjuszem apostolskim w Polsce.
[edytuj] Wydarzenia na świecie
- 4 stycznia – w Nowym Jorku opublikowano pierwszą listę przebojów opartą na liczbie sprzedanych płyt (The Billboard).
- 15 stycznia – pierwszy budynek całkowicie pokryty szkłem został oddany do użytku w mieścieToledo w stanie Ohio.
- 16 stycznia – stracono w więzieniu Sing Sing w stanie Nowy Jork seryjnego mordercę Alberta Fisha.
- 20 stycznia – zmarł król Jerzy V, tron Wielkiej Brytanii objął jego najstarszy syn Edward VIII.
- 4 lutego – pierwiastek radioaktywny rad po raz pierwszy został pozyskany drogą syntetyczną.
- 6 lutego – otwarcie zimowych igrzysk olimpijskich w Garmisch-Partenkirchen (Niemcy).
- 15-21 lutego – powołanie Frontu Morges w posiadłości Ignacego Paderewskiego w Szwajcarii.
- 16 lutego
- otwarto Muzeum Wojskowe im. Witolda Wielkiego w Kownie.
- wybory parlamentarne w Hiszpanii wygrał lewicowy Front Ludowy.
- 20 lutego – premiera filmu Błękitna parada.
- 26 lutego
- Adolf Hitler dokonał w Fallersleben (Dolna Saksonia) otwarcia pierwszej wytwórni Volkswagena w Niemczech.
- członkowie Stronnictwa Cesarskiej Drogi (jap. 皇道派), wraz z młodymi oficerami, przeprowadzili nieudaną próbę przewrotu wojskowego w Japonii. W czasie puczu zostało zamordowanych kilku czołowych członków rządu.
- 29 lutego – w Tokio z rozkazu cesarza Hirohito japońska armia aresztowała 123 uczestników zamachu stanu, w lipcu dziewiętnastu z nich zostało straconych.
- 1 marca – w Stanach Zjednoczonych ukończono prace budowlane przy Zaporze Hoovera.
- 5 marca – Wielka Brytania: pierwszy lot myśliwca Supermarine Spitfire.
- 7 marca – remilitaryzacja Nadrenii – wojska niemieckie, łamiąc postanowienia Traktatu Wersalskiego oraz Traktatu z Locarno, wkroczyły do zdemilitaryzowanej Nadrenii.
- 9 marca – uchodzący za demokratę, militarysta Keisuke Okada, został wymieniony na stanowisku premiera Japonii, na radykalnego militarystę Kōki Hirota.
- 17-18 marca – miasto Pittsburgh w stanie Pensylwania doświadczyło największej powodzi w swej historii.
- 18 marca – Yrjö Väisälä odkrył planetoidę 1421 Esperanto.
- 25 marca – Londyn: podpisano brytyjsko-francusko-amerykański Traktat londyński, w sprawie ograniczenia zbrojeń morskich.
- 3 kwietnia – w New Jersey Bruno Richard Hauptmann został stracony za porwanie i zamordowanie syna Charlesa Lindbergha.
- 5 kwietnia – tornado uderzyło w miasto Tupelo w stanie Missisipi, pozbawiło życia 216 osób i raniło ponad 700 osób.
- 6 kwietnia – dwa tornada uderzyły w miasto Gainesville w stanie Georgia – 203 osoby zginęły, a 1600 osób zostało rannych.
- 19 kwietnia – rozpoczęło się powstanie arabskie w Palestynie przeciw Brytyjczykom, w opozycji do polityki zezwalającej Żydom na emigrację do Palestyny.
- 21 kwietnia – MS Batory wypłynął w pierwszy rejs wycieczkowy na trasie Wenecja-Gdynia.
- 2 maja – w Moskwie odbyło się premierowe wykonanie baśni muzycznej Siergieja Prokofjewa Piotruś i wilk.
- 3 maja – wybory parlamentarne we Francji wygrał Front Ludowy.
- 5 maja – wojska włoskie zajęły Addis Abebę. Dyktator faszystowskich Włoch Benito Mussolini proklamował powstanie II Imperium Rzymskiego.
- 7 maja – Włochy zaanektowały Etiopię.
- 9 maja – z terytoriów: Etiopskiego, Somali Włoskiego i Erytrei Włochy utworzyły Włoską Afrykę Wschodnią.
- 27 maja
- pierwszy lot odbył samolot irlandzkiej linii lotniczej Aer Lingus.
- brytyjski liniowiec pasażerski RMS Queen Mary wypłynął z portu w Southampton, w swą pierwszą podróż przez Atlantyk.
- Czerwiec – fala upałów nawiedziła Amerykę Północną, w wielu miejscowościach odnotowano rekordowe temperatury, tysiące ludzi zmarło.
- 2 czerwca – dobiegła końca wojna włosko-abisyńska, cesarz Haile Selassie I udał się na emigrację do Wielkiej Brytanii.
- 4 czerwca – we Francji powstał rząd Frontu Ludowego Léona Bluma.
- 7 czerwca
- po negocjacjach rządu francuskiego ze związkami zawodowymi (fr. CGPF - Confédération générale de la production française, CGT - Confédération générale du travail) zakończył się strajk generalny.
- w USA powstały Związki Zawodowe Pracowników Przemysłu Stalowego (ang. Steel Workers Organizing Committee).
- 15 czerwca – w Estonii doszło do wybuchu w laboratorium wojskowym, 60 osób straciło życie.
- 19 czerwca
- w Nowym Jorku bokser niemiecki Max Schmeling pokonał Joe Louisa w walce o tytuł mistrza świata wagi ciężkiej.
- w Chicago, Amerykanin Archie Williams ustanowił rekord świata w biegu na 400 m wynikiem 46,1 s.
- 20 czerwca – w Chicago, Amerykanin James Owens ustanowił rekord świata w biegu na 100 m wynikiem 10,2 s (wynik ten pozostał niepobity przez kolejne 20 lat - do 1956).
- 26 czerwca – Ewald Rohlfs na maszynie Focke-Wulf Fw 61 wykonał pierwszy w historii swobodny lot helikopterem.
- 30 czerwca – ukazała się powieść amerykańskiej pisarki Margaret Mitchell pod tytułem Przeminęło z wiatrem (ang. Gone with the Wind).
- 11 lipca – w Nowym Jorku oddano do użytku system mostów (ang. Triborough Bridge) łączcy dzielnice Bronx, Manhattan i Queens (w 2008 nazwano te mosty imieniem Roberta F. Kennedy’ego).
- 12 lipca – w Nowym Jorku, Amerykanin David Albritton (prekursor stylu przerzutowego) ustanowił rekord świata w skoku wzwyż wynikiem 2,07 m.
- 13-14 lipca – fala upałów nawiedziła stany Wisconsin, Michigan i Indianę, ustanawiając w tych stanach rekordy temperatur. W północnym Michigan, w miejscowości Mio odnotowano +45°C (113°F).
- 17 lipca – Francisco Franco stanął na czele buntu przeciwko Republice - rozpoczęła się hiszpańska wojna domowa.
- 20 lipca
- w Olimpii po raz pierwszy zapalono pochodnię z ogniem olimpijskim.
- została podpisana konwencja z Montreux, regulująca prawo morza w cieśninach czarnomorskich Bosfor i Dardanele.
- 1 sierpnia – otwarcie letnich igrzysk olimpijskich w Berlinie.
- 6 sierpnia – Nowozelandczyk Jack Lovelock ustanowił rekord świata w biegu 1 500 m wynikiem 3:47,8 s.
- 9 sierpnia – czarnoskóry lekkoatleta amerykański James Owens zdobył czwarty złoty medal. Hitler, nie chcąc uścisnąć dłoni czarnoskórego triumfatora igrzysk, nie przyszedł na jego finałowe występy.
- 4 sierpnia – premier Grecji gen. Joanis Metaksas wprowadził stan wyjątkowy, dając początek tzw. reżimowi 4 sierpnia.
- 13 sierpnia – na igrzyskach w Berlinie polscy piłkarze przegrali w meczu o 3. miejsce z Norwegią 2:3.
- 14 sierpnia – Rainey Bethea został powieszony w Owensboro w stanie Kentucky, była to ostatnia publiczna egzekucja w Stanach Zjednoczonych.
- 16 sierpnia – w Berlinie zakończyły się XI Letnie Igrzyska Olimpijskie.
- 19 sierpnia – początek pierwszego procesu moskiewskiego (zbrodnie stalinowskie).
- 20 sierpnia – w Sztokholmie, Amerykanin Glenn Cunningham ustanowił rekord świata w biegu na 800 m wynikiem 1:49,7 s.
- 24 sierpnia – w Niemczech wprowadzono powszechną, dwuletnią służbę wojskową. Adolf Hitler zakazał kobietom wykonywania zawodów prawniczych.
- 26 sierpnia – zostało podpisane porozumienie pomiędzy Wielką Brytanią a Egiptem w którym Brytyjczycy zobowiązali się wycofać swe oddziały z Egiptu z wyjątkiem tych które stacjonowały by kontrolować Kanał Sueski.
- 27 sierpnia – w Oslo, Amerykanin Forrest Towns ustanowił rekord świata w biegu na 110 m ppł. wynikiem 13,7 s.
- Wrzesień – podpisano porozumienie francusko-syryjskie w którym Francja, wypełniając mandat Ligi Narodów, przyznała niezależność Syrii.
- 3-6 września – w Brukseli odbył się Światowy Kongres Pokoju.
- 4 września – Francisco Largo Caballero został premierem Hiszpanii.
- 5 września – Amerykanka Beryl Markham jako pierwsza kobieta przeleciała samotnie samolotem Ocean Atlantycki.
- 7 września – w zoo w Hobart na Tasmanii zginął ostatni wilk workowaty.
- 12 września – hiszpańska wojna domowa: zwycięstwo nacjonalistów w bitwie o Majorkę.
- 25 września – Gienrich Jagoda został zdymisjonowany przez Stalina z funkcji szefa NKWD.
- 26 września – Nikołaj Jeżow został szefem NKWD.
- 27 września – otwarto odcinek autostrady Berlin-Szczecin.
- 28 września – generał Francisco Franco został dowódcą sił nacjonalistycznych w Hiszpanii.
- 1 października – wodowanie ORP Błyskawica.
- 22 października – w Albacete (Hiszpania) powstał polski batalion dąbrowszczaków.
- 25 października – zawarto układ Niemcy – Włochy (Oś Berlin-Rzym).
- 26 października – hiszpańska wojna domowa: w ramach zapłaty za radziecką pomoc wojskową dla rządu republikańskiego, do Odessy wypłynął statek z 510 tonami złota, pochodzącego z rezerw Banku Hiszpanii.
- 28 października – dokonano oblotu niemieckiego bombowca Dornier Do 19.
- 1 listopada – hiszpańska wojna domowa: rozpoczęła się bitwa o Madryt.
- 2 listopada
- początek nadawania stałego programu telewizyjnego przez BBC.
- Kanadyjska Korporacja Nadawcza rozpoczęła nadawanie stałego programu radiowego.
- 3 listopada – wybory prezydenckie w USA : w wyborach prezydenckich Franklin D. Roosevelt zostaje wybrany na drugą kadencję.
- 8 listopada – hiszpańska wojna domowa: republikanie rozstrzelali w miejscowości Paracuellos de Jarama 2800-5000 więźniów ewakuowanych z Madrytu.
- 12 listopada – w Kalifornii został otwarty zespół mostów łączących San Francisco z Oakland (ang. San Francisco – Oakland Bay Bridge).
- 25 listopada – podpisanie przez Niemcy sojuszu z Japonią (tzw. pakt antykominternowski).
- 30 listopada – w Londynie spłonął Kryształowy Pałac.
- 1 grudnia – odsłonięty został Łuk Triumfalny w Bukareszcie.
- 5 grudnia
- uchwalono konstytucję ZSRR, znaną jako Konstytucja Stalinowska lub Konstytucja Zwycięskiego Socjalizmu.
- została rozwiązana Zakaukaska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka.
- 8 grudnia – w stoczni w Kilonii zwodowano niemiecki pancernik Gneisenau.
- 9 grudnia – krótko po stracie z Londynu rozbił się lecący do Amsterdamu holenderski samolot pasażerski Douglas DC-2. Zginęło 15 spośród 17 osób na pokładzie, w tym były premier Szwecji Arvid Lindman i hiszpański pilot, wynalazca i konstruktor lotniczy Juan de la Cierva.
- 10 grudnia – król Zjednoczonego Królestwa Edward VIII zrzekł się tronu, by móc poślubić amerykańską rozwódkę Wallis Simpson.
- 11 grudnia – Jerzy VI został królem Wielkiej Brytanii po abdykacji swego brata, Edwarda VIII.
- 12 grudnia – incydent Xi'an w czasie wojny domowej w Chinach: Czang Kaj-szek, premier Rządu Narodowego w Nankinie został zatrzymany przez generała Zhang Xueliang w areszcie domowym.
- 18 grudnia – dokonano oblotu bombowca Mitsubishi Ki-21.
- 24 grudnia – Federico Laredo Brú został prezydentem Kuby.
- 26 grudnia – w Tel Awiwie odbył się pierwszy koncert późniejszej Filharmonii Izraela.
- 30 grudnia – amerykański związek zawodowy United Auto Workers (UAW) zorganizował strajk okupacyjny.
- 31 grudnia – przestały obowiązywać układy dot. zbrojeń morskich, zawarte na międzynarodowej konferencji w Waszyngtonie (grudzień 1921 – luty 1922).
- Rząd francuski wydłużył okres zasadniczej służby wojskowej do 2 lat.
- Brytyjsko-irlandzkie porozumienie handlowe.
- Pojawienie się pierwszych gitar elektrycznych.
- Rząd hiszpański zagwarantował autonomię Krajowi Basków.
- Traktat panamsko-amerykański.
- Ogólnoamerykańska konferencja pokojowa w Buenos Aires; zawarcie paktu pokojowego między 21 państwami amerykańskimi.
- W wyniku ustaleń traktatu turecko-angielskiego Egipt uzyskał niepodległość.
- Parlament Związku Południowej Afryki uchwalił ustawę o przedstawicielstwie tubylców; Rada Tubylców otrzymuje funkcję doradczą.
- Utworzenie kwatery głównej KPCh w Yan'anie pod dowództwem Mao Zedonga.
[edytuj] Urodzili się
- 4 stycznia - Janusz Sent, polski kompozytor i pianista
- 5 stycznia - Józef Smak, polski astronom
- 6 stycznia
- Darlene Hard, tenisistka amerykańska
- Julio María Sanguinetti, urugwajski polityk
- 7 stycznia - Anna Ciepielewska, polska aktorka (zm. 2006)
- 10 stycznia
- Stephen E. Ambrose, amerykański historyk, pisarz i biograf (zm. 2002)
- Robert Woodrow Wilson, amerykański astronom, laureat Nagrody Nobla
- 11 stycznia - Marian Kociniak, polski aktor teatralny i filmowy
- 12 stycznia - Émile Lahoud, libański polityk
- 15 stycznia - George Voinovich, polityk amerykański
- 20 stycznia - Edward Feigenbaum, amerykański informatyk
- 21 stycznia - Jerzy Vetulani, profesor nauk przyrodniczych, psychofarmakolog, neurobiolog, biochemik
- 22 stycznia - Alan Heeger, amerykański fizyk, noblista
- 24 stycznia - Andrzej Popiel, polski aktor
- 27 stycznia - Samuel Ting, amerykański fizyk pochodzenia chińskiego, laureat Nagrody Nobla
- 28 stycznia
- Alan Alda, amerykański aktor
- Ismail Kadare, pisarz i poeta albański
- Edyta Wojtczak, polska spikerka
- 6 lutego
- Kent Douglas, kanadyjski hokeista (zm. 2009)
- Jerzy Dukay, polski aktor
- 7 lutego - William Bennett, brytyjski florecista
- 9 lutego - Clive Swift, brytyjski aktor
- 11 lutego - Burt Reynolds, amerykański aktor, reżyser, scenarzysta i producent filmowy
- 12 lutego
- Binyamin Ben-Eliezer, izraelski wojskowy i polityk
- Joe Don Baker, amerykański aktor
- 14 lutego
- Anna German, polska piosenkarka (zm. 1982)
- David Yonggi Cho, koreański duchowny katolicki
- 16 lutego
- Eliahu Inbal, izraelski dyrygent
- Fernando "Pino" Solanas, argentyński reżyser
- 17 lutego
- Jim Brown, amerykański piłkarz i aktor
- Tadeusz Madeja, polski aktor
- 18 lutego - Jean Marie Auel, amerykańska pisarka
- 19 lutego - Bronisław Idzikowski, polski żużlowiec (zm. 1961)
- 22 lutego
- Ádám Bodor, węgierski pisarz
- J. Michael Bishop, amerykański immunolog i mikrobiolog, laureat Nagrody Nobla
- 24 lutego
- Carlo Cecchitelli, włoski franciszkanin
- Władysław Kowalski, polski aktor
- 25 lutego - Wiesław Dymny, polski aktor, scenarzysta filmowy, poeta, prozaik, plastyk i satyryk (zm. 1978)
- 26 lutego
- José da Cruz Policarpo, portugalski duchowny katolicki, kardynał
- Adem Demaçi, albański pisarz i polityk
- 27 lutego - Roger Michael Mahony, amerykański duchowny katolicki, arcybiskup Los Angeles, kardynał
- 1 marca - Andrzej Urbańczyk, polski żeglarz i pisarz
- 4 marca
- Jim Clark, brytyjski kierowca wyścigowy, mistrz świata Formuły 1 (zm. 1968)
- Aribert Reimann, niemiecki kompozytor i pianista
- 5 marca - Dean Stockwell, amerykański aktor filmowy i telewizyjny
- 6 marca - Marion Barry, polityk amerykański
- 7 marca – Julio Terrazas Sandoval, boliwijski duchowny katolicki, kardynał
- 8 marca
- Józef Duriasz, polski aktor
- Janusz Zakrzeński, polski aktor (zm. 2010)
- 10 marca - Joseph Blatter, szwajcarski działacz sportowy, sekretarz generalny FIFA
- 11 marca - Antonin Scalia, prawnik amerykański, sędzia
- 12 marca - Michał Heller, polski ksiądz, filozof, fizyk i kosmolog
- 15 marca - Don Sundquist, amerykański polityk
- 16 marca - Fred Neil, amerykański piosenkarz i kompozytor (zm. 2001)
- 17 marca
- Henryk Kuźniak, polski kompozytor
- Thomas Mattingly, astronauta amerykański
- 18 marca - Frederik Willem de Klerk, polityk południowoafrykański, laureat Nagrody Nobla
- 19 marca - Ursula Andress, szwajcarska aktorka
- 20 marca - Lee "Scratch" Perry, jamajski producent, kompozytor
- 22 marca - Roger Whittaker, brytyjski piosenkarz
- 24 marca
- Władysław Baka, polski ekonomista i działacz społeczny
- Maciej Giertych, polski polityk, ojciec Romana Giertycha
- Alex Olmedo, tenisista peruwiański
- 26 marca
- Giora Feidman, argentyński muzyk
- Mieczysław Święcicki, polski piosenkarz i aktor
- 27 marca - Jan Ptaszyn Wróblewski, polski muzyk jazzowy
- 28 marca
- Mario Vargas Llosa, peruwiański pisarz, dziennikarz, myśliciel, polityk
- Amancio Ortega, hiszpański przedsiębiorca
- 4 kwietnia - Hans Grodotzki, niemiecki lekkoatleta
- 6 kwietnia - Konrad Hejmo, polski duchowny katolicki, dominikanin
- 9 kwietnia - Jerzy Maksymiuk, polski dyrygent
- 10 kwietnia - John Madden, zawodnik, trener i komentator futbolu amerykańskiego w lidze National Football League
- 14 kwietnia - Ivan Dias, indyjski duchowny katolicki, kardynał
- 15 kwietnia - Raymond Poulidor, kolarz francuski
- 22 kwietnia - Glen Campbell, amerykański piosenkarz
- 23 kwietnia - Roy Orbison, amerykański muzyk (zm. 1988)
- 24 kwietnia - Jill Ireland, brytyjska aktorka filmowa występująca w USA (zm. 1990)
- 28 kwietnia
- Małgorzata Szejnert, , polska dziennikarka i pisarka
- John Tchicai, duński saksofonista
- 29 kwietnia - Zubin Mehta, indyjski dyrygent
- 2 maja
- Engelbert Humperdinck, brytyjsko-amerykański piosenkarz
- Norma Aleandro, argentyńska aktorka
- 7 maja – Stanisław Stefanek, polski biskup katolicki
- 9 maja
- Albert Finney, angielski aktor filmowy i telewizyjny
- Glenda Jackson, brytyjska aktorka i polityk, zdobywczyni Oscara
- 11 maja - Carla Bley, amerykańska pianistka
- 12 maja
- Jerzy Bauer, polski kompozytor
- Frank Stella, amerykański malarz i grafik
- 14 maja - Bobby Darin, amerykański piosenkarz i kompozytor popowy pochodzenia włoskiego (zm. 1973)
- 16 maja
- Manfred Stolpe, niemiecki polityk
- Karl Lehmann, niemiecki duchowny katolicki, kardynał
- 17 maja
- Lars Gustafsson, szwedzki poeta, dramaturg, prozaik i eseista
- Dennis Hopper, amerykański aktor, reżyser i scenarzysta filmowy (zm. 2010)
- 19 maja - Piotr Hertel, polski kompozytor muzyki filmowej (zm. 2010)
- 21 maja - Günter Blobel, niemiecki biolog, laureat Nagrody Nobla
- 24 maja - Werner von Moltke, niemiecki lekkoatleta
- 27 maja - Louis Gossett Jr., amerykański aktor, reżyser i producent filmowy
- 28 maja - Jerzy Bartz, polski perkusista, autor podręczników gry na Perkusji
- 2 czerwca - Wołodymyr Hołubnyczyj, ukraiński lekkoatleta
- 6 czerwca - Roman Wilhelmi, polski aktor (zm. 1991)
- 8 czerwca
- Kenneth G. Wilson, amerykański fizyk, noblista
- James Darren, amerykański aktor
- 10 czerwca
- Wiaczesłau Kiebicz, białoruski polityk
- Jan Kucz, polski rzeźbiarz
- 14 czerwca - Wolfgang Behrendt, niemiecki bokser
- 15 czerwca - William Levada, amerykański duchowny katolicki, kardynał
- 16 czerwca - Anthony Okogie, nigeryjski duchowny katolicki, kardynał
- 17 czerwca - Ken Loach, brytyjski reżyser filmowy i telewizyjny
- 18 czerwca - Ronald Venetiaan, surinamski matematyk i polityk
- 19 czerwca - Piotr Krupa, polski biskup katolicki
- 22 czerwca - Kris Kristofferson, amerykański aktor filmowy i telewizyjny oraz piosenkarz i kompozytor muzyki country
- 23 czerwca
- Kostas Simitis, grecki polityk
- Richard Bach, amerykański pisarz
- 25 czerwca
- Jusuf Habibie, polityk indonezyjski
- Rexhep Qosja, albański krytyk literacki, historyk i pisarz
- 26 czerwca
- Jean-Claude Turcotte, kanadyjski duchowny katolicki, kardynał
- Hal Greer, amerykański koszykarz
- 27 czerwca - John Shalikashvili, amerykański generał (zm. 2011)
- 29 czerwca - Kazimierz Braun, polski aktor i reżyser
- 30 czerwca
- Tony Dallara, włoski piosenkarz
- Assia Djebar, pisarka algierska
- 2 lipca - Omar Suleiman, egipski polityk
- 3 lipca - Leo Wilden, piłkarz niemiecki
- 4 lipca - Henryk Grynberg, polski prozaik, poeta, dramaturg i eseista
- 5 lipca
- James Mirrlees, szkocki ekonomista, laureat Nagrody Nobla
- Richard Stearns, amerykański informatyk
- 10 lipca
- Jan Hawel, polski kompozytor
- Tunne Kelam, estoński polityk
- 14 lipca - Robert Overmyer, amerykański astronauta (zm. 1996)
- 15 lipca - Krystyna Chojnowska-Liskiewicz, polska żeglarka, projektant i projektant okrętowy
- 16 lipca - Yasuo Fukuda (jap. 福田 康夫 Fukuda Yasuo), japoński polityk, premier Japonii
- 17 lipca - Danuta Rinn, polska wokalistka i aktorka (zm. 2006)
- 20 lipca
- Andrzej Kondratiuk, polski reżyser i scenarzysta
- Barbara Mikulski, amerykańska polityk
- 22 lipca - Tom Robbins, pisarz amerykański
- 25 lipca
- Gerry Ashmore, brytyjski kierowca wyścigowy
- Glenn Murcutt, australijski architekt, laureat Nagrody Pritzkera
- David Sime, amerykański lekkoatleta
- 23 lipca - Grażyna Staniszewska, polska aktorka
- 26 lipca
- Elizabeth Dole, amerykańska polityk
- Mary Millar, brytyjska aktorka (zm. 1998)
- 27 lipca - Siegbert Alber, niemiecki polityk
- 28 lipca - Milan Uhde, czeski polityk
- 30 lipca
- Buddy Guy, amerykański gitarzysta i wokalista bluesowy
- Pilar (księżna Badajoz)
- 31 lipca - Boniface Alexandre, haitański polityk
- 1 sierpnia
- Yves Saint-Laurent, francuski projektant mody (zm. 2008)
- Karol Maria Wirtemberski, książę wirtemberski
- 12 sierpnia
- Rachid Mekloufi, piłkarz pochodzący z Algierii
- Szymon (Romańczuk), polski arcybiskup prawosławny
- 17 sierpnia - Floyd Red Crow Westerman, amerykański aktor, pieśniarz, kompozytor (zm. 2007)
- 18 sierpnia - Robert Redford, amerykański aktor, reżyser i producent filmowy
- 19 sierpnia - Gilbert Amy, francuski pianista, kompozytor i dyrygent
- 20 sierpnia - Hideki Shirakawa, japoński chemik, laureat Nagrody Nobla
- 21 sierpnia
- Wilt Chamberlain, pseud. "Szczudło", amerykański koszykarz (zm. 1999)
- Janusz Krzysztof Kozłowski, polski archeolog
- 24 sierpnia
- A.S. Byatt, brytyjska pisarka
- Antonio María Rouco Varela, hiszpański duchowny katolicki, kardynał
- 25 sierpnia - Hugh Hudson, brytyjski reżyser filmowy
- 26 sierpnia - Benedict Anderson, amerykański historyk i politolog
- 27 sierpnia - Lien Chan, chiński polityk
- 29 sierpnia - John McCain, amerykański senator Partii Republikańskiej z Arizony, kandydat Partii Republikańskiej w wyborach prezydenckich w 2008
- 30 sierpnia - Edward Pałłasz, polski kompozytor
- 3 września - Zin Al-Abidin Ben Ali, tunezyjski generał, polityk, prezydent w latach 1987-2011
- 7 września - Buddy Holly, muzyk amerykański (zm. 1959)
- 14 września
- Walter Koenig, amerykański aktor, scenarzysta i reżyser litewskiego pochodzenia
- Ferid Murad, farmakolog amerykański, laureat Nagrody Nobla
- 15 września
- Ashley Cooper, tenisista australijski
- Jadwiga Kaliszewska, polska skrzypaczka i pedagog (zm. 2012)
- Jurij Koch, pisarz łużycki
- 17 września - Franciszek Przecinkowski, polski kolarz (zm. 2005)
- 20 września - Andrew Davies, angielski scenarzysta
- 21 września - Jurij Łużkow (ros. Ю́рий Миха́йлович Лужко́в), polityk rosyjski, mer Moskwy
- 24 września - Jim Henson, plastyk amerykański, twórca Muppetów (zm. 1990)
- 25 września - Moussa Traoré, malijski polityk i wojskowy
- 28 września - Stenia Kozłowska, polska piosenkarka
- 29 września - Silvio Berlusconi, włoski polityk i lider partii Forza Italia, premier Włoch
- 1 października
- Lea Rosh, dziennikarka niemiecka
- Duncan Edwards, angielski piłkarz (zm. 1958)
- 2 października - Stanisław Brejdygant, polski aktor
- 3 października - Steve Reich, amerykański kompozytor
- 5 października - Václav Havel, polityk czeski, ostatni prezydent Czechosłowacji i pierwszy prezydent Republiki Czeskiej (zm. 2011)
- 9 października
- Nicole Croisille, francuska aktorka
- Agnieszka Osiecka, polska poetka, autorka piosenek (zm. 1997)
- 10 października - Wojciech Gasparski, polski prakseolog, metodolog i naukoznawca
- 11 października - Charles Gordon Fullerton, amerykański astronauta
- 14 października
- Barbara Sass, polska reżyserka i scenarzystka filmowa
- Czesław Stopka, polski aktor
- 17 października - Józef Kozielecki, polski psycholog
- 18 października - Jaime Lucas Ortega y Alamino, kubański duchowny katolicki, kardynał
- 22 października - Peter Cook, architekt brytyjski
- 23 października
- Andrzej Jasiński, polski pianista, profesor i pedagog
- Philip Kaufman, amerykański scenarzysta i reżyser
- 24 października - Bill Wyman, brytyjski muzyk rockowy, basista
- 27 października - Dave Charlton, południowoafrykański kierowca wyścigowy
- 31 października
- Nicolás de Jesús López Rodriguez, dominikański duchowny katolicki, kardynał
- Gawrił Popow, rosyjski polityk
- 2 listopada - Ryszard Hubert Adrjański, polski śpiewak operowy
- 3 listopada - Roy Emerson, tenisista australijski
- 4 listopada - Didier Ratsiraka, malgaski polityk i wojskowy
- 5 listopada - Uwe Seeler, niemiecki piłkarz
- 6 listopada - Leonard Pietraszak, polski aktor
- 9 listopada - Bob Graham, polityk amerykański
- 15 listopada - Wolf Biermann, niemiecki poeta, pisarz, śpiewak i dysydent
- 16 listopada - Joaquín Navarro-Valls, hiszpański dziennikarz
- 18 listopada - Ennio Antonelli, włoski duchowny katolicki, kardynał
- 19 listopada - Yuan T. Lee, tajwański chemik, laureat Nagrody Nobla
- 20 listopada - Don DeLillo, amerykański pisarz
- 23 listopada - Robert Barnard, angielski pisarz i literaturoznawca
- 24 listopada - Karol Szyndzielorz, dziennikarz polski
- 2 grudnia - Peter Duesberg, amerykański biolog
- 5 grudnia - James Lee Burke, amerykański pisarz
- 6 grudnia - Marian Pilot, polski pisarz
- 8 grudnia - David Carradine, amerykański aktor i reżyser (zm. 2009)
- 10 grudnia - Roman Załuski, polski reżyser
- 12 grudnia - Iolanda Balaş, rumuńska lekkoatletka
- 13 grudnia - Aga Chan IV, imam aga chanów
- 15 grudnia - Krzysztof Sadowski (senior), polski pianista, organista i kompozytor
- 16 grudnia - Eugeniusz Kujawski, polski aktor
- 17 grudnia
- Jorge Bergoglio, argentyński duchowny katolicki, kardynał
- Klaus Kinkel, niemiecki polityk
- 21 grudnia - Hershel Gober, amerykański polityk
- 22 grudnia - Héctor Elizondo, aktor amerykański
- 23 grudnia - Stanisław Napierała, polski biskup katolicki
- 24 grudnia - Bogdan Miś, polski dziennikarz
- 25 grudnia - Aleksandra Ogilvy, członkini brytyjskiej Rodziny Królewskiej, wnuczka króla Jerzego V
- 29 grudnia - Mary Tyler Moore, amerykańska aktorka
[edytuj] Zmarli
- 1 stycznia - Stanisław Wójtowicz, polski polityk, działacz ludowy (ur. 1899)
- 16 stycznia - Albert Fish, amerykański seryjny morderca, kanibal, sadysta, masochista, pedofil (ur. 1870)
- 18 stycznia - Rudyard Kipling, pisarz brytyjski (ur. 1865)
- 20 stycznia - Jerzy V, król Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii (ur. 1865)
- 24 stycznia - John Mills, członek jazzowo-popowego kwartetu The Mills Brothers (ur. 1910)
- 3 lutego - Zofia Schönburg-Waldenburg, księżna Albanii i Wied (ur. 1885)
- 4 lutego - Wilhelm Gustloff, narodowy socjalista, szef zagranicznego oddziału organizacji NSDAP w Szwajcarii (ur. 1895)
- 8 lutego - Charles Curtis, prawnik i polityk amerykański, wiceprezydent USA (ur. 1860)
- 26 lutego - Korekiyo Takahashi (jap. 高橋是清 Takahashi Korekiyo), japoński ekonomista i polityk (ur. 1854)
- 27 lutego - Iwan Pawłow (ros. Иван Петрович Павлов), fizjolog rosyjski, laureat Nagrody Nobla (ur. 1849)
- 28 lutego - Charles Nicolle, francuski lekarz bakteriolog, laureat Nagrody Nobla (ur. 1866)
- 1 marca - Michaił Kuzmin (ros. Михаил Алексеевич Кузмин), poeta, pisarz i kompozytor rosyjski (ur. 1872)
- 21 marca - Aleksandr Głazunow (ros. Александр Константинович Глазунов), kompozytor rosyjski (ur. 1865)
- 8 kwietnia - Robert Bárány, austriacki lekarz węgierskiego pochodzenia, laureat Nagrody Nobla (ur. 1876)
- 18 kwietnia - Ottorino Respighi, kompozytor i muzykolog włoski (ur. 1879)
- 3 maja - Robert Michels, niemiecki socjolog (ur. 1876)
- 8 maja - Oswald Spengler, niemiecki filozof kultury i historii (ur. 1880)
- 25 maja - Ján Levoslav Bella – słowacki ksiądz katolicki i teolog, kompozytor i dyrygent (ur. 1843)
- 8 czerwca - Julian Nowicki - działacz komunistyczny i związkowy (ur. 1912)
- 11 czerwca - Robert E. Howard, amerykański pisarz fantasy (ur. 1906)
- 14 czerwca
- Gilbert Keith Chesterton, pisarz angielski (ur. 1874)
- Maksym Gorki (ros. Максим Горький), pisarz rosyjski (ur. 1868)
- 21 lipca - Georg Michaelis, kanclerz Rzeszy oraz premier Prus (ur. 1857)
- 2 sierpnia - Louis Blériot, francuski wynalazca i pionier lotnictwa (ur. 1872)
- 15 sierpnia - Grazia Deledda, powieściopisarka i nowelistka włoska, laureatka Nagrody Nobla (ur. 1871)
- 19 sierpnia - Federico García Lorca, poeta hiszpański (ur. 1898)
- 16 września - Jean-Baptiste Charcot, francuski żeglarz i badacz polarny (ur. 1867)
- 31 października - Ignacy Daszyński, polski polityk (ur. 1866)
- 12 listopada - Stefan Grabiński, polski pisarz grozy (ur. 1887)
- 10 grudnia - Luigi Pirandello, pisarz włoski, laureat Nagrody Nobla (ur. 1867)
- 27 grudnia - Leon Wyczółkowski, polski malarz (ur. 1852)
[edytuj] Zdarzenia astronomiczne
[edytuj] Nagrody Nobla
- z fizyki - Victor Hess, Carl Anderson
- z chemii - Peter Debye
- z medycyny - Henry Dale, Otto Loewi
- z literatury - Eugene Gladstone O'Neill
- nagroda pokojowa - Carlos de Saavedra Lamas
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Święta ruchome
- Tłusty czwartek: 20 lutego
- Ostatki: 25 lutego
- Popielec: 26 lutego
- Niedziela Palmowa: 5 kwietnia
- Wielki Czwartek: 9 kwietnia
- Wielki Piątek: 10 kwietnia
- Wielka Sobota: 11 kwietnia
- Wielkanoc: 12 kwietnia
- Poniedziałek wielkanocny: 13 kwietnia
- Wniebowstąpienie: 21 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 31 maja
- Boże Ciało: 11 czerwca