Czy chleb z prosa to chleb prosiany?

Chleb z pszenicy to „pszenny", z jęczmienia to „jęczmienny", z żyta - „żytni", zaś z dodatkiem mąki z gryki nazywamy „gryczanym". Czy zatem chleb z prosem będziemy nazywać „prosianym"? :) Bo „chleb prosowy" brzmi sztucznie. Może jednak po prostu nazywajmy go „chlebem z prosa" lub „jaglanym", kwestię nazewnictwa zostawmy filologom lub życiu, a sami zajmijmy się pieczeniem chleba. 

Przepis bazuje na prostej recepturze chleba z dodatkiem jęczmienia, ale z braku owego dałem mąkę z prosa razową. Proso nadałą chlebowi chrakterystyczny smak i lekko rudawy kolor. Słód uzupełnił smak i zapach chleba, zaś całość dopełniła czarnuszka (w dawnej Polsce była używana przez biedną ludność jako przyprawa zastępująca zbyt drogie dla ludzi przyprawy wschodnie). Chlebek był pieczony w foremkach, aczkolwiek jesli ktoś lubi wyzwania, może spróbować uformować bochenek; będzie on jednak niezbyt wysoki - ciasto jest dość luźne ze względu na bezglutenowe proso. Po prostu ma ochotę zamienić się w placek, może trochę grubszy. Dlatego też zdecydowanie lepiej się go piecze w foremkach.



Składniki (na 2 foremki a 23 cm):

• 320 g przesianej mąki pszennej chlebowej
• 200 g mąki razowej z prosa (jaglana)
• 300 g wody
• 20 g drożdży świeżych
• 20 g oliwy
• 10 g soli
• 15 g cukru
• 10 g słodu przenicznego
• 15 g czarnuszk

Przygotowanie chleba:

1. W miseczce rozetrzyj drożdze z cukrem, dodaj 50 g wody i 2-3 łyżki mąki pszennej. Dokładnie wymieszaj i odstaw na kilkanaście minut.
2. W dużej misce wymieszaj pozostałą część mąki pszennej, mąkę z prosa razową, zmielony słód i sól.
3. Do miski ze składnikami suchymi dodaj oliwę, pozostałą część wody oraz zaczyn drożdżowy. Mieszaj ciasto mikserem przez 10 minut.
4. Przełóż ciasto na blat i rozciągnij nadając mu formę prostokąta. Wysyp na ciasto czarnuszkę, następnie złóż je i delikatnie wyrabiaj, aż do równomiernego rozmieszczenia się czarnuszki w cieście. Jeśli będzie trzeba, podsypuj ciasto mąką, gdyż ciasto jest stosunkowo luźne. 
5. Uformuj z ciasta kulę i przełóż ją do natłuszczonej miski. Odstaw ciasto pod przykryciem w ciepłe miejsce do wyrośnięcia na około godzinę, lub do dwukrotnego zwiększenia się jego objętości.
6. Przełóż ciasto na oprószony mąką blat i podziel je na dwie równe części. Każdy kawałek rozciągnij nadając mu formę prostokąta prostokąta o długości równej długości foremki. Zroluj ciasto i włóż do foremki odwracając tak, aby złączenie było na dole. Ciasto powinno wypełniać foremkę mniej wiecej w 1/3 wysokości - nie więcej niż w połowie. Jako że żywam foremki silikonowe, przed włożeniem do nich ciasta nie muszę ich ani natłuszczać, ani wykładać papierem do pieczenia.
7. Odstaw ciasto pod przykryciem do ponownego wyrastania na około godzinę. Bardzo dobrze wyrasta w zamkniętym piekarniku, do którego została włożona miska z wrzącą wodą; nie trzeba wtedy ciasta przykrywać.
8. Do piekarnika wstaw miseczkę żaroodporną z wodą, aby piekarnik był dobrze naparowany. Rozgrzej piekarnik  do temperatury 230 °C (jeśli ciasto wyrastało w piekarniku, oczywiście przed włączeniem piekarnika wyjmij je). Kiedy piekarnik się rozgrzeje, wstaw do niego foremki z ciastem, zmniejsz temperaturę do 210 °C i piecz około 45 minut. Na 20 minut przed końcem pieczenia możesz przykryć chleb folią aluminiową, aby zanadto się nie spiekł.
9. Po upieczeniu wyjmij chleb z piekarnika i odstaw na kratkę do ostygnięcia.

Chleb w całej okazałości.

Chleb z prosem i czarnuszką.

Chleb z prosem i czarnuszką.

Chleb z prosem i czarnuszką.

Ot kromki chleba z prosem i czarnuszką.

Ot kromka chleba z prosem i czarnuszką.

inspirował blog Asopaipas.

Chleb Cztery Zboża, na starterze Tang Zhong

Kolejny eksperyment. Znów Tang Zhong, ale tym razem całkowicie bez mąki pszennej. Za to z mąkami z Czterech Zbóż - orkiszowa, żytnia, owsiana i jaglana. I jeszcze na dodatek trochę zakwasu żytniego.
Ciasta chlebowego nie trzeba było wyrabiać, wystarczyło jedynie dobrze wymieszać składniki. Chleb nie wyrósł również aż tak bardzo, jak typowy pszenny chleb na starterze Tang Zhong, ale za to mieszanka mąk dała bardzo ciekawy smak, wzbogacony orzechową nutą i kwaskowatością, którą nadała odrobina zakwasu. Dodatek rodzynek dopełnił reszty i powstał smak tyle ciekawy, że po upieczeniu chleb nie potrzebował żadnych dodatków - plastrów sera, wędliny czy powideł. Wystarczy posmarować go odrobiną masła, lub Smakowitej, i można się nim smakować.
Chleb wymagał dłuższego pieczenia, niż to się robi piekąc typowy pszenny chleb na starterze Tang Zhong, a także wymaga odczekania do całkowitego ostygnięcia, zanim zacznie się go kroić, gdyż może się kruszyć. Warto jednak odczekać, bo jest po prostu ...Smakowity ;)

Składniki (na dwie foremki a 23 cm):

• 360 g Tang Zhong na mące orkiszowej i mleku
• 90 g mąki orkiszowej
• 150 g mąki żytniej chlebowej
• 150 g mąki owsianej
• 150 g mąki jaglanej razowej
• 50 g zakwasu żytniego razowego
• 1 jajko
• 10 g soli
• 25 g drożdży świeżych (lub 7 g drożdży instant)
• 48 g roztopionej i ostudzonej margaryny „Smakowita de Luxe"
• 24 g cukru
• 10 g słodu jęczmiennego
• 50 g suszonej żurawiny
• 30 g drobno pokrojonych orzechów włoskich

 Przygotowanie chleba:

1. Przygotuj Tang Zhong z mąki orkiszowej i mleka w proporcji 60 g mąki i 300 g mleka. Jeśli go robisz do natychmiastowego użycia, daj mu ostygnąć do temperatury pokojowej, jeśli zaś przygotowałeś wcześniej i przechowywałeś w lodówce - daj mu się ocieplić do tej  temperatury wyjmując go z lodówki co najmniej na godzinę przed robieniem chleba.
2. W dużej misce wymieszaj Tang Zhong, mleko, jajko i zakwas żytni (odżywiony dzień wcześniej), następnie dodaj mąki, zmielony słód i sól. Mieszaj w misce, aż do równomiernego połączenia się składników. Przykryj folią spożywczą lub włóż do torebki foliowej, i odstaw na 20 minut w temperaturze pokojowej. W tym czasie rozrób drożdże z cukrem.
3. Dodaj do ciasta rozrobione z cukrem drożdże. Ponieważ skład mąk i wilgotność masy nie zachęcają do ręcznego wyrabiania ciasta, najlepiej użyj miksera; i wyrabiaj mikserem kilka minut, aż do uzyskania ciasta o jednolitej strukturze. Dodaj roztopiony tłuszcz, i kontynuuj wyrabianie mikserem przez około 5 minut.
4. Dodaj do masy suszone żurawiny i posiekane orzechy włoskie (lub co tam chcesz wg Twojego gustu), i dokładnie wymieszaj, aby rozłożyły się one równomiernie w masie.
5. Przełóż ciasto do dwóch foremek, delikatnie wygładzając od góry łyższką lub szpatułką. Ciasto nie powinno zajmować więcej niż połowę foremki, pozostawiając resztę miejsca na wyrośnięcie.
6. Odstaw na około 2 godziny do wyrośnięcia w cieple i wilgoci. Może być np. piekarnik z włączonym światłem. Dobrą metodą na zapewnienie wilgoci jest na czas wyrastania ciasta włożenie do piekarnika niewielkiego pojemnika z wrzącą wodą; nie musisz wtedy przykrywać go folią. Ciasto w tym czasie bardzo ładnie urośnie.
7. Nagrzej piekarnik do 210°C, wstaw naczynie żaroodporne z wodą, aby piekarnik był naparowany. Jesli chces, to w tym czasie delikatnie posmaruj ciasto odrobiną roztrzepanego jajka w celu poglazurowania, albo mlekiem lub oliwą i posyp od góry ziarnami sezamu.
8. Kiedy piekarnik jest już rozgrzany, włóż chleb do środka i jednocześnie zmniejsz temperaturę na 190°C, piecz w tej temperaturze 20 minut, zmniejsz temperaturę do 180°C. Piecz jeszcze 30 minut.
9. Po upieczeniu wyjmij z foremek i pozostaw na kratce do wystygnięcia. Jeśli uznasz, że boki, które były w foremce tego wymagają, możesz wyjęty z foremek chleb włożyć na kilka minut do wyłączonego piekarnika.Chlem przed pokrojeniem musi ostygnąć, gdyż innaczej bę4dzie się kruszył podczas krojenia.

Chleb Cztery Zboża, na starterze Tang-Zhong.

Chleb Cztery Zboża, na starterze Tang-Zhong

Smakowity chleb Cztery Zboża.

Smakowity chleb Cztery Zboża.

Smakowity chleb Cztery Zboża.

Chleb został upieczony w ramach zabawy Upiecz Smakowity Chleb!

inspirował wpis Orkiszowy graham, na starterze Tang-Zhong.