1934

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Skocz do: nawigacji, szukaj

rok 1934 / MCMXXXIV XIX wiek · XX wiek · XXI wiek
1932 « 1933 « 1934 » 1935 » 1936

Spis treści

1 Wydarzenia w Polsce
2 Wydarzenia na świecie
3 Urodzili się
4 Zmarli
5 Zdarzenia astronomiczne
6 Nagrody Nobla
7 Zobacz też
8 Święta ruchome
9 Przypisy

[edytuj] Wydarzenia w Polsce

26 stycznia – minister spraw zagranicznych Niemiec i polski ambasador Józef Lipski podpisali w Berlinie 10-letnią deklarację o niestosowaniu przemocy.
2 marca – Marian Zyndram-Kościałkowski został komisarycznym prezydentem Warszawy.
4 marca – założono Stronnictwo Wielkiej Polski.
6 marca – Witkacy ukończył pisanie dramatu „Szewcy”.
8 marca – zakończono polsko-niemiecką wojnę celną.
10 marca – uchwalono pierwszą ustawę o ochronie przyrody, która dała m.in. podstawy prawne do tworzenia parków narodowych.
18 marca – przeprowadzono masowe aresztowania działaczy Ruchu Młodych Stronnictwa Narodowego.
9 kwietnia – Poddębice odzyskały prawa miejskie.
10 kwietnia – podniesienie poselstw – polskiego w Moskwie i radzieckiego w Warszawie – do rangi ambasad.
14 kwietnia
- utworzono Obóz Narodowo-Radykalny (podpisanie deklaracji w gmachu Politechniki Warszawskiej).
- został założony klub piłkarski Hetman Zamość.
18 kwietnia – założono Instytut Fryderyka Chopina, obecnie Towarzystwo im. Fryderyka Chopina.
29 kwietnia – otwarto lotnisko na Okęciu w Warszawie.
5 maja – został podpisany protokół przedłużający do 31 grudnia 1945 roku polsko-sowiecki pakt o nieagresji.
15 maja
- powstała Rada Społeczna przy prymasie Polski.
- utworzono rząd Leona Kozłowskiego.
29 maja – bojówka ONR ostrzelała siedzibę PPS na Woli, raniąc 7 osób.
10 czerwca – zdelegalizowano Obóz Narodowo-Radykalny.
12 czerwca – w Katowicach, płotkarka Felicja Schabińska ustanowiła rekord Polski w biegu na 80 m ppł. wynikiem 12,4 s.
13 czerwca – do Polski przyjechał z wizytą minister propagandy III Rzeszy Joseph Goebbels.
15 czerwca – zamach nacjonalistów ukraińskich na ministra spraw wewnętrznych Bronisława Pierackiego.
17 czerwca – prezydent RP podpisał rozporządzenie o utworzeniu obozu w Berezie Kartuskiej.
27 czerwca – rozporządzeniem prezydenta został wydany Kodeks handlowy.
Lipiec – powódź w województwach południowej Polski.
6 lipca – czołowi działacze Obozu Narodowo-Radykalnego zostali osadzeni w obozie w Berezie Kartuskiej.
7-8 lipca – XV Mistrzostwa Polski w lekkiej atletyce. Trzy zwycięstwa odniosła Stanisława Walasiewicz: 60 m - 8,0 s.; 100 m - 12,6 s.; 200 m - 27,3 s. Pięć zwycięstw odniósł Klemens Biniakowski: 200 m - 22,1 s.; 400 m - 50,6 s.; sztafeta 100+200+300+400 m - 2:07,4 s.; sztafeta 100+200+400+800 m - 3:25,2 s.; sztafeta 4x400 m - 3:32,2 s.
12 lipca – utworzono obóz w Berezie Kartuskiej.
16 lipca – podczas największej powodzi w historii międzywojennej Polski odnotowano rekord wysokości opadów w ciągu jednej doby. Na Hali Gąsienicowej spadło 255 mm deszczu.
22 lipca – do Warszawy dotarła fala kulminacyjna w czasie największej powodzi w okresie międzywojennym.
28 lipca – w Warszawie rozpoczęły się Międzynarodowe Zawody Samolotów Turystycznych Challenge 1934.
31 lipca – Stefan Starzyński został nominowany na komisarycznego prezydenta Warszawy.
6 sierpnia – w Krakowie rozpoczęto usypywanie Kopca Piłsudskiego.
7 sierpnia – w mauzoleum leżącym na terenie bitwy pod Tannenbergiem (Stębark) z 1914 r., został pochowany marszałek Paul von Hindenburg.
26 sierpnia – otwarto ul. Żwirki i Wigury w Warszawie.
2 września – otwarto obecny Stadion im. Ernesta Pohla w Zabrzu.
9 września – średniodystansowiec Kazimierz Kucharski ustanowił rekord Polski w biegu na 800 m wynikiem 1:53,4 s.
11 września – Polska odrzuciła pakt wschodni.
13 września – Polska wypowiedziała traktat mniejszościowy.
16 września – Dar Pomorza wypłynął w rejs dookoła świata.
19 września – odbyła się premiera filmu Czy Lucyna to dziewczyna?.
23 września
- otwarcie Stadionu na poznańskim Dębcu; w meczu inauguracyjnym Lech Poznań wygrał z Wartą Poznań II 4:0.
- Klemens Biniakowski ustanowił rekord Polski w biegu na 400 m wynikiem 48,8 s.
- Franciszek Hynek i Władysław Pomaski wygrali odbywające się w Polsce zawody balonowe o puchar Gordona Bennetta.
8 października – katastrofa kolejowa w Krzeszowicach: 10 osób zginęło a kilkanaście zostało rannych w wyniku zderzenia dwóch pociągów pod Krakowem.
14 października – Stanisława Walasiewicz ustanowiła rekord Polski w biegu na 200 m wynikiem 23,8 s.
24 października – prezydent Ignacy Mościcki wydał rozporządzenie o utworzeniu ZUS.
15 listopada – podniesienie poselstw polskiego i niemieckiego do rangi ambasad.
15 grudnia – otwarcie radiowej rozgłośni regionalnej w Toruniu pod nazwą Pomorska Rozgłośnia Polskiego Radia w Toruniu (ósma rozgłośnia w kraju).
polscy kryptolodzy zbudowali pierwszą wersję niemieckiej maszyny szyfrującej Enigmy.
Skórcz otrzymał prawa miejskie.
Tymbark stracił prawa miejskie, które uzyskał w 1357.
potwierdzenie praw miejskich dla Limanowej.

[edytuj] Wydarzenia na świecie

1 stycznia
- oficjalne otwarcie więzienia Alcatraz.
- w III Rzeszy wszedł w życie dekret o sterylizacji^[1].
7 stycznia – ukazał się pierwszy komiks z cyklu Flash Gordon.
10 stycznia – w Niemczech stracono na gilotynie holenderskiego komunistę Marinusa van der Lubbego za podpalenie Reichstagu.
13 stycznia – w ZSRR wprowadzono stopień naukowy „Kandydat nauk” (ros. кандидат наук).
20 stycznia – powstała japońska firma Fujifilm (jap. 富士フイルム株式会社), pionier w dziedzinie produkcji filmów do aparatów fotograficznych oraz samych aparatów.
24 stycznia
- weszła w życie konstytucja w Estonii.
- w USA Albert Einstein został zaproszony do Białego Domu.
30 stycznia – Reichstag uchwalił ustawę o odbudowie Rzeszy Niemieckiej.
6 lutego – wielkie demonstracje w Paryżu opozycji monarchistyczno-nacjonalistycznej przeciwko rządom Kartelu Lewicy, zakończone rozruchami i walką z policją.
9 lutego
- Gaston Doumergue sformował nowy rząd we Francji.
- utworzono ententę bałkańską.
12 lutego – Nowy Ład Gospodarczy (ang. New Deal): powstała w USA federalna agencja rządowa Export-Import Bank mająca za zadanie finansowania i ubezpieczania transakcji w obrocie międzynarodowym.
12-16 lutego – w Austrii doszło do walk pomiędzy bojówkami lewicowymi a siłami faszystowsko-konserwatywnymi (Wojna domowa w Austrii).
16 lutego – Kanada: z powodu niewypłacalności Nowej Fundlandii została zawieszona lokalna administracja.
22 lutego – w Nowym Jorku miała miejsce premiera filmu reżyserowanego przez Franka Capra pod tytułem „Ich noce” (ang. It Happened One Night). W filmie wystąpili Clark Gable i Claudette Colbert. Był to pierwszy z trzech filmów, który zgarnął tzw. Wielki szlem, czyli pięć Oscarów.
23 lutego – Leopold III Koburg został królem Belgii.
1 marca – Puyi został marionetkowym cesarzem chińskiej prowincji Mandżurii, podbitej przez Japonię.
3 marca
- używając drewnianego pistoletu John Dillinger uciekł z więzienia.
- Erich Franke wynalazł łożysko toczne i złożył aplikację patentową.
8 marca – ze względu na swe małżeństwo Książę Sigvard Bernadotte został pozbawiony praw do tronu Szwecji.
12 marca – Konstantin Päts i Johan Laidoner dokonali przewrotu wojskowego i zdelegalizowali partie polityczne w Estonii.
13 marca – gang Johna Dillingera i Baby Face Nelsona obrabował bank w Mason City w stanie Iowa.
17 marca – podpisanie Protokołów Rzymskich.
20 marca
- po przejęciu kierownictwa tajnej policji politycznej Gestapo od Göringa, wszystkie siły policyjne w Niemczech znalazły się pod dowództwem Heinricha Himmlera.
- wielki pożar w japońskim mieście portowym Hakodate pozbawił życia 2166 osób.
24 marca
- Kongres Stanów Zjednoczonych uchwalił ustawę przewidującą uzyskanie niepodległości przez Filipiny w 1945.
- terytorium Filipin uzyskało status „wspólnoty narodów” (ang. Commonwealth of the Philippines), co pozwoliło na większą samodzielność od Stanów Zjednoczonych.
1 kwietnia
- kanonizowano Jana Bosko.
- Bonnie Parker i Clyde Barrow zabili dwóch policjantów drogowych w pobliżu miasta Grapevine w stanie Teksas.
4 kwietnia – przedłużenie paktu o nieagresji ZSRR z krajami bałtyckimi.
12 kwietnia
- ukazała się powieść amerykańskiego pisarza Francisa Scotta Fitzgeralda Czuła jest noc (ang. Tender Is the Night).
- na Górze Waszyngtona (New Hampshire) zmierzono największą prędkość wiatru (w porywie) – 112 m/s.
14 kwietnia – Czarna Niedziela: 20 burz pyłowych przeszło nad terytorium USA i Kanady.
19 kwietnia – chirurg R.K. Wilson rzekomo sfotografował Nessie.
22 kwietnia – w północnym Wisconsin Johnowi Dillingerowi i dwóm innym bandytom, po wymianie ognia z agentami FBI, udało się uniknąć zasadzki.
28 kwietnia – Puchar Anglii w piłce nożnej: na stadionie Wembley w Londynie, Manchester City pokonał Portsmouth 2:1.
Maj – rozpoczęły się rozmowy radziecko-francuskie w sprawie zawarcia paktu wschodniego.
5 maja – podpisanie protokołu przedłużającego polsko-radziecki pakt o nieagresji.
7 maja
- na rosyjskim dalekim wschodzie utworzono Żydowski Obwód Autonomiczny.
- na filipińskiej wyspie Palawan znaleziono w gigantycznej małży perłę (ang. Pearl of Lao Tzu) o wymiarach 24 x 14 cm.
11 maja – potężna 2-dniowa burza pyłowa usunęła dużą część uprawnej warstwy gruntu Wielkiej Równiny w USA i Kanadzie.
15 maja
- zamach stanu Kārlisa Ulmanisa na Łotwie.
- Departament Sprawiedliwości Stanów Zjednoczonych wyznaczył nagrodę w wysokości 25 tys. dolarów za schwytanie Johna Dillingera.
19 maja – wojskowy zamach stanu w Bułgarii.
23 maja – w stanie Luizjana, zespół policyjny kierowany przez Teksańczyka Franka Hamera dokonał zasadzki na bandytów rabujących banki Bonnie Parker i Clydea Barrow – oboje przestępcy zostali zabici.
24 maja
- Tomáš Masaryk został ponownie wybrany prezydentem Czechosłowacji.
- w mieście Toledo w stanie Ohio w czasie strajku robotników zrzeszonych w związkach zawodowych (AFL) doszło do starć z Gwardią Narodową, dwóch robotników zostało zabitych a 200 osób rannych.
27 maja – we Włoszech rozpoczęły się II Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej.
28 maja – w Kanadzie w prowincji Ontario urodziły się pięcioraczki, był to pierwszy przypadek, że wszystkie dzieci przeżyły okres niemowlęcy.
29-31 maja – w Barmen (dzisiaj część miasta Wuppertal), w Niemczech odbył się zjazd duchowieństwa i świeckich Kościoła Ewangelickiego w Niemczech na którym powstał dokument „Deklaracja z Barmen”.
4 czerwca – w amerykańskiej bazie okrętów wojennych Norfolk w Wirginii oddano do użytku USS Ranger – pierwszy lotniskowiec przeznaczony dla samolotów wojskowych.
6 czerwca – Nowy Ład Gospodarczy: prezydent USA Franklin D. Roosevelt podpisał akt prawny (ang. Securities Exchange Act), powołujący komisję papierów wartościowych i giełd (ang. United States Securities and Exchange Commission).
8 czerwca – w ZSRR wprowadzono w życie ustawy o zdradzie ojczyzny.
9 czerwca – Walt Disney zakończył pracę nad pierwszym filmem o Kaczorze Donaldzie.
10 czerwca – Włochy pokonały Czechosłowację 2:1 po dogrywce w Mistrzostwach Świata w Piłce Nożnej.
12 czerwca – w Bułgarii partie polityczne zostały zdelegalizowane.
14 czerwca – w rywalizacji o tytuł mistrza świata wagi ciężkiej w boksie zawodowym Amerykanin Max Baer (Maximilian Adelbert „Madcap Maxie” Baer) pokonał włoskiego boksera Primo Carnerę.
14-15 czerwca – Adolf Hitler złożył pierwszą wizytę we Włoszech, spotykając się w Wenecji z Benito Mussolinim.
18 czerwca – w Stanach Zjednoczonych wprowadzono akt prawny (ang. Indian Reorganization Act) gwarantujący pewne prawa ludności rdzennej.
22 czerwca – Ferdinand Porsche podpisał umowę na wykonanie trzech pierwszych prototypów volkswagena.
27 czerwca – emir Jemenu i król Arabii Saudyjskiej zakończyli prace nad traktatem pokojowym.
30 czerwca
- na polecenie Hitlera wymordowano jego przeciwników politycznych w NSDAP (noc długich noży).
- obóz koncentracyjny w Oranienburgu pod zarządem SA stał się obozem ogólno niemieckim i został przejęty pod zarząd SS.
- w Milwaukee, Amerykanin Bill Bonthron ustanowił rekord świata w biegu na 1 500 m wynikiem 3:48,8 s.
1 lipca
- zaczął obowiązywać kodeks cenzorski, zajmujący się dopuszczalnością scen przedstawianych w filmach produkowanych i dystrybuowanych w Stanach Zjednoczonych.
- na przedmieściach Chicago w Brookfield został otwarty ogród zoologiczny – Brookfield Zoo.
3 lipca – powołano Bank of Canada.
6 lipca – Heinrich Himmler objął kierownictwo obozów koncentracyjnych w Niemczech i wprowadził tam strażników SS.
10 lipca – niemiecki socjaldemokrata, dziennikarz i pisarz Erich Mühsam został zamordowany w obozie koncentracyjnym w Oranienburgu.
12 lipca – awanturnik Boriss Skossyreff ogłosił się w Urgel Borisem I, niepodległym księciem Andory, równocześnie ogłaszając wojnę przeciwko biskupowi z Urgel.
17 lipca – Sąd Najwyższy Północnej Dakoty ogłosił Ole H. Olsona prawowitym gubernatorem stanu i oświadczył, że dotychczasowy gubernator William Langer musi zrezygnować ze stanowiska. Langer ogłosił niezależność Dakoty Północnej. Później, po rozmowach z sędziami Sądu Najwyższego, wycofał deklarację niezależności.
22 lipca – w Chicago, wróg publiczny numer jeden – John Dillinger, został śmiertelnie postrzelony przez agentów FBI.
25 lipca – austriaccy naziści podjęli pierwszą próbę przejęcia władzy i przyłączenia Austrii do Niemiec (zamordowanie kanclerza Austrii Engelberta Dollfußa).
26 lipca – w Sztokholmie, Amerykanin Glenn Hardin ustanowił rekord świata w biegu na 400 m ppł. wynikiem 50,6 s.
29 lipca – przejęcie władzy w Austrii przez Kurta von Schuschnigga.
Sierpień – IV Światowe Igrzyska Kobiet w Londynie. Zwycięstwo odniosły m.in. Polki: Stanisława Walasiewicz w biegu na 60 m - 7,6 s. i Jadwiga Wajsówna ustanawiając rekord świata w rzucie dyskiem wynikiem 43,795 m.
2 sierpnia – zmarł prezydent Niemiec Paul von Hindenburg. Hitler przejął urząd prezydenta Rzeszy Niemieckiej, uzyskał pełnię władzy, stając się faktycznie dyktatorem.
4 sierpnia – nawiązanie stosunków dyplomatycznych między ZSRR i Bułgarią.
8 sierpnia – Wehrmacht składa przysięgę lojalności Hitlerowi.
11 sierpnia
- w Londynie, Niemka Ruth Engelhard ustanowiła rekord świata w biegu płotkarskim na 80 m wynikiem 11,6 s.
- osadzono pierwszych skazanych w więzieniu federalnym o zaostrzonym rygorze na wyspie Alcatraz.
19 sierpnia – w referendum, 90 % obywateli niemieckich uznaje objęcie przez Adolfa Hitlera stanowiska prezydenta, jako wodza i kanclerza Rzeszy (niem. Führer und Reichskanzler).
26 sierpnia – w Amsterdamie, Holender Chris Berger wyrównał rekord świata w biegu na 100 m wynikiem 10,3 s.
8 września – u wybrzeży stanu New Jersey doszło do pożaru na luksusowym statku pasażerskim SS Morro Castle, 134 osoby straciły życie.
12 września – utworzono Ententę Bałtycką, międzypaństwowy sojusz Litwy, Łotwy i Estonii.
18 września – ZSRR wstąpił do Ligi Narodów.
19 września – został aresztowany Bruno Hautpmann, porywacz i morderca syna Charlesa Lindbergha.
21 września – cyklon tropikalny, który nawiedził japońską wyspę Honsiu, pozbawił życia 3036 osób i zniszczył świątynie, szkoły i inne budynki w mieście Osaka.
22 września – eksplozja gazu w kopalni w pobliżu miasta Wrexham zabiła 266 górników, była to jedna z największych katastrof w historii górnictwa w Walii.
26 września – zwodowano brytyjski transatlantyk RMS Queen Mary.
28 września – Afganistan i Ekwador wstąpiły do Ligi Narodów.
29 września – Stanley Matthews zadebiutował w reprezentacji Anglii. Zapoczątkowało to rekordową 23-letnią karierę występów w reprezentacji.
2 października – tornado, które przeszło przez miasta Osaka i Kioto, pozbawiło życia 1660 osób i zniszczyło zbiory ryżu.
5 października
- w regionie Asturii w Hiszpanii doszło do strajku i powstania zbrojnego górników.
- premiera filmu Kleopatra.
6 października – w Katalonii separatyści rozpoczęli rebelię przeciw rządowi hiszpańskiemu.
9 października – w Marsylii zamordowano w zamachu króla Jugosławii Aleksandra I oraz Louisa Barthou, francuskiego ministra spraw zagranicznych, zwolennika twardej polityki wobec Niemiec.
16 października – rozpoczął się Wielki Marsz. Trwał około roku i był przegrupowaniem dowodzonej przez Mao Zedonga 100-tysięcznej Chińskiej Robotniczo-Chłopskiej Armii Czerwonej z terenów zagrożonych przez przeważające siły Kuomintangu.
19 października – została stłumiona komunistyczna rewolucja w hiszpańskiej Asturii.
4 listopada – dokonano oblotu bombowca Junkers Ju 86.
8 listopada – Pierre-Étienne Flandin został premierem Francji.
13 listopada – rząd włoski zarządził obowiązek noszenia mundurów wojskowych lub mundurów partii faszystowskiej przez nauczycieli w szkołach.
18 listopada – amerykański lotnik Richard Byrd odkrył wulkan Mount Sidley na Antarktydzie.
21 listopada
- w Nowym Jorku odbyła się premiera musicalu autorstwa Cole Portera Anything Goes.
- 17-letnia Ella Fitzgerald po raz pierwszy wystąpiła na scenie.
26 listopada – uruchomiono pierwsze tramwaje w Nowosybirsku.
1 grudnia
- zabójstwo Siergieja Kirowa, radzieckiego działacza komunistycznego.
- stanowisko prezydenta Meksyku objął Lázaro Cárdenas del Río.
5 grudnia – w oazie Ueluel w Etiopii doszło do starcia armii cesarskiej z Włochami, jest to przyczyna włoskiej inwazji na Abisynię pół roku później.
26 grudnia – samolot linii American Airlines rozbił się w górach Adirondack.
27 grudnia – Persja zmieniła nazwę na Iran.
29 grudnia – Japonia zerwała traktat waszyngtoński z 1922 r. jak i traktat londyński z 1930 roku.
zostało odkryte zjawisko sonoluminescencji.
w Cuenca (Hiszpania) ukazało się pierwsze wydanie Drogi, światowego bestselleru św. Josemarii Escrivy de Balaguer.
w Rosji GPU zostało wcielone do NKWD i na czele tej organizacji staje Gienrich Jagoda.
Abidżan zostało stolicą francuskiej kolonii Wybrzeża Kości Słoniowej (franc. Côte d'Ivoire).
Korpus Piechoty Morskiej Stanów Zjednoczonych opuścił Haiti.

[edytuj] Urodzili się

4 stycznia
- Rudolf Schuster, polityk słowacki
- Zurab Cereteli, rosyjski rzeźbiarz, malarz i architekt
7 stycznia - Charlie Jenkins, amerykański lekkoatleta
10 stycznia - Leonid Krawczuk, ukraiński polityk, prezydent Ukrainy
11 stycznia
- Jean Chrétien, polityk kanadyjski, premier Kanady
- C.A.R. Hoare, brytyjski informatyk
14 stycznia
- Marek Hłasko, polski pisarz (zm. 1969)
- Danuta Zagrodzka, polska dziennikarka, publicystka, komentatorka wydarzeń międzynarodowych (zm. 2007)
15 stycznia - Mário de Araújo Cabral, portugalski kierowca wyścigowy
16 stycznia - Marilyn Horne, amerykańska śpiewaczka operowa
17 stycznia
- Lidia Korsakówna, polska aktorka
- Jerzy Turek, polski aktor (zm. 2010)
20 stycznia
- Tom Baker, brytyjski aktor
- Giorgio Bassi, włoski kierowca wyścigowy
22 stycznia - Marek Petrusewicz, polski pływak (zm. 1992)
24 stycznia - Stanisław Grochowiak, polski poeta, dramatopisarz i publicysta (zm. 1976)
27 stycznia - Édith Cresson, francuska polityk
30 stycznia - Giovanni Battista Re, włoski duchowny katolicki, kardynał
31 stycznia - Joanna Rawik, polska piosenkarka, aktorka i dziennikarka
2 lutego
- Jadwiga Abisiak, polska siatkarka, brązowa medalistka na olimpiadzie w Tokio (zm. 2004)
- Otar Iosseliani, gruziński reżyser
7 lutego - Edward Fenech Adami, maltański polityk
10 lutego - Fleur Adcock, poetka angielska pochodzenia nowozelandzkiego
11 lutego
- Mary Quant, brytyjska projektantka mody
- John Surtees, brytyjski kierowca wyścigowy
12 lutego
- Enrique Metinides, meksykański fotoreporter
- Bill Russell, amerykański koszykarz
- Cezary Wolf, polski polityk
13 lutego - George Segal, amerykański aktor filmowy
15 lutego - Niklaus Wirth, szwajcarski informatyk
17 lutego - Alan Bates, brytyjski aktor filmowy i teatralny (zm. 2003)
19 lutego - Herbert Rosendorfer, pisarz i prawnik austriacki
20 lutego - Bobby Unser, amerykański kierowca wyścigowy
24 lutego
- Bettino Craxi, włoski polityk, premier Włoch (zm. 2000)
- Klaus Darga, niemiecki szachista
- Bingu wa Mutharika, ekonomista i polityk Malawi
- Renata Scotto, włoska śpiewaczka operowa
27 lutego
- N. Scott Momaday, amerykański pisarz
- Ralph Nader, amerykański polityk
3 marca - Jacek Kuroń, polski polityk i działacz społeczny (zm. 2004)
4 marca
- Gleb Jakunin, rosyjski duchowny prawosławny
- Barbara McNair, amerykańska piosenkarka jazz i pop oraz aktorka (zm. 2007)
5 marca - Daniel Kahneman (heb. דניאל כהנמן), izraelski psycholog, laureat Nagrody Nobla
9 marca
- Jurij Gagarin (ros. Юрий Алексеевич Гагарин), pierwszy kosmonauta w przestrzeni kosmicznej (zm. 1968)
- Bogdan Czyżewski, polski piosenkarz
12 marca - Henryk Bista, polski aktor (zm. 1997)
14 marca
- Eugene Cernan, astronauta amerykański
- Dionigi Tettamanzi, włoski kardynał
16 marca - Ray Hnatyshyn, kanadyjski polityk ukraińskiego pochodzenia (zm. 2002)
20 marca
- Peter Berling, niemiecki producent filmowy, pisarz i aktor
- David Malouf, australijski pisarz
22 marca - Orrin Hatch, polityk amerykański
25 marca - Gloria Steinem, amerykańska feministka
26 marca - Alan Arkin, amerykański aktor
30 marca - Hans Hollein, architekt austriacki
31 marca
- Richard Chamberlain, amerykański aktor telewizyjny i filmowy
- Shirley Jones, amerykańska aktorka, laureatka Oscara
- Carlo Rubbia, włoski fizyk, laureat Nagrody Nobla
2 kwietnia - Paul Cohen, matematyk amerykański (zm. 2007)
3 kwietnia - Jane Goodall, brytyjska badaczka w dziedzinie prymatologii, etologii i antropologii
5 kwietnia
- Roman Herzog, prezydent Niemiec
- Bohdan Poręba, polski reżyser
6 kwietnia - Willie Toweel, południowoafrykański bokser
15 kwietnia - Andrzej Kopiczyński, polski aktor
16 kwietnia
- Vicar, chilijski grafik
- Halina Snopkiewicz, polska powieściopisarka i tłumaczka (zm. 1980)
19 kwietnia - Jan Kobuszewski, polski aktor
24 kwietnia - Shirley MacLaine, amerykańska aktorka filmowa
28 kwietnia - Lois Duncan, amerykańska pisarka i nowelistka
29 kwietnia
- Pedro Pires, kapowerdiański polityk
- Otis Rush, amerykański muzyk bluesowy, wokalista i gitarzysta
3 maja - Frankie Valli, amerykański piosenkarz
5 maja - Henri Konan Bédié, iworyjski polityk
9 maja - Alan Bennett, brytyjski aktor i pisarz
11 maja
- Thomas Buergenthal, prawnik amerykański
- Ryszard Ostałowski, polski aktor (zm. 1998)
13 maja
- Paddy Driver, południowoafrykański kierowca wyścigowy
- Adolf Muschg, szwajcarski pisarz i literaturoznawca
14 maja - Siân Phillips, walijska aktorka
20 maja - Michael J. Flynn, amerykański informatyk
21 maja - Bengt Samuelsson, biochemik szwedzki, laureat Nagrody Nobla
23 maja - Robert Moog, konstruktor pierwszego syntezatora Mooga (zm. 2005)
27 maja - Harlan Ellison, amerykański autor fantastyki
30 maja - Aleksiej Leonow (ros. Алексе́й Архи́пович Лео́нов), radziecki kosmonauta
1 czerwca - Pat Boone, amerykański piosenkarz, aktor i pisarz
5 czerwca - Vilhjálmur Einarsson, islandzki lekkoatleta
6 czerwca - Albert II Koburg, król Belgów
16 czerwca - William Sharpe, ekonomista amerykański, laureat Nagrody Nobla
19 czerwca - Thomas Dieterich, niemiecki prawnik
21 czerwca - Kenneth Matthews, brytyjski lekkoatleta
26 czerwca
- Dave Grusin, amerykański kompozytor
- Anatolij Iwanow, rosyjski perkusista
28 czerwca - Carl Levin, polityk amerykański
1 lipca
- Sydney Pollack, amerykański reżyser, aktor i producent filmowy (zm. 2008)
- Jamie Farr, amerykański aktor
7 lipca - Vinko Globokar, słoweński kompozytor i puzonista
8 lipca - Marty Feldman, brytyjski aktor i komik (zm. 1982)
11 lipca - Giorgio Armani, włoski projektant mody
13 lipca:
- Wole Soyinka, pisarz nigeryjski, laureat literackiej Nagrody Nobla
- Aleksiej Jelisiejew (ros. Алексей Станиславович Елисеев), radziecki kosmonauta
15 lipca - Harrison Birtwistle, angielski kompozytor i pedagog
17 lipca - Ryszard Filipski, polski aktor i reżyser
18 lipca
- Edward Bond, angielski dramaturg
- Darlene Conley, amerykańska aktorka poch. irlandzkiego, znana z roli Sally Spectry (zm. 2007)
22 lipca - Louise Fletcher, aktorka amerykańska
27 lipca - Ajahn Sumedho (tajski: อาจารย์สุเมโธ), nauczyciel buddyzmu – Therawada
29 lipca - Albert Speer (syn), niemiecki architekt i urbanista
30 lipca - Engelbert Kraus, piłkarz niemiecki
2 sierpnia - Walerij Bykowski (ros. Валерий Фёдорович Быковский), radziecki kosmonauta
3 sierpnia - Jonas Savimbi, polityk angolski (zm. 2002)
4 sierpnia - Zofia Fischer-Malanowska, prof., polski biolog, ekolog
5 sierpnia - Wendell Berry, amerykański poeta, pisarz
6 sierpnia
- Piers Anthony, angielski pisarz fantasy
- Chris Bonington, brytyjski alpinista
- Diane di Prima, poetka amerykańska
7 sierpnia - Hanna Zembrzuska, polska aktorka
8 sierpnia - Cláudio Hummes, brazylijski duchowny katolicki kardynał
16 sierpnia - Pierre Richard, francuski aktor
20 sierpnia - Arno Surminski, niemiecki pisarz i dziennikarz
22 sierpnia - Norman Schwarzkopf, amerykański generał
23 sierpnia
- Carlos Amigo Vallejo, hiszpański duchowny katolicki, kardynał
- Barbara Eden, amerykańska aktorka filmowa
24 sierpnia - Kenny Baker, brytyjski aktor
25 sierpnia - Ali Akbar Haszemi Rafsandżani, polityk irański
26 sierpnia - Tom Heinsohn, amerykański koszykarz
4 września
- Clive Granger, ekonomista brytyjski, laureat Nagrody Nobla (zm. 2009)
- Eduard Chil, rosyjski piosenkarz barytonowy
5 września - Paul Josef Cordes, niemiecki duchowny katolicki, kardynał
7 września - Omar Karami, polityk libański
11 września - Norma Croker, australijska lekkoatletka
13 września - Zbigniew Zapasiewicz, polski aktor, reżyser i pedagog (zm. 2009)
14 września - Andrzej Kozak, polski aktor
16 września - Elgin Baylor, koszykarz amerykański
17 września - Maureen Connolly, tenisistka amerykańska (zm. 1969)
19 września - Brian Epstein, menedżer zespołu muzycznego The Beatles (zm. 1967)
20 września - Sophia Loren, aktorka włoska
20 września - Soke Kubota Takayuki, wielki mistrz sztuk walki,10 Dan, twórca stylu karate Gosoku Ryu, założyciel i prezes International Karate Association
21 września - Leonard Cohen, poeta i pieśniarz kanadyjski
22 września - Ornella Vanoni, włoska piosenkarka
23 września
- Ahmed Szah Chan, pretendent do tronu Afganistanu
- Per Olov Enquist, szwedzki pisarz
- Gino Paoli, włoski piosenkarz
- Franc Rodé, słoweński duchowny katolicki, kardynał
26 września - Dick Heckstall-Smith, angielski saksofonista (zm. 2004)
27 września - Wilford Brimley, amerykański aktor
28 września - Brigitte Bardot, francuska aktorka filmowa
30 września - Udo Jürgens, austriacki kompozytor i piosenkarz
2 października - Wojciech Pokora, aktor polski
4 października - Zbigniew Pietrzykowski, bokser polski
9 października - Abdullah Ibrahim, południowoafrykański pianista i kompozytor
12 października:
- Richard Meier, amerykański architekt
- Urszula Nałęcz, zakonnica polska
13 października - Nana Mouskouri (gr. Νάνας Μούσχουρη), grecka piosenkarka i polityk
16 października - Peter Ashdown, brytyjski kierowca wyścigowy
17 października - Rico Rodriguez, brytyjski puzonista
18 października - Kir Bułyczow, rosyjski pisarz science fiction (zm. 2003)
19 października - Yakubu Gowon, nigeryjski wojskowy, podpułkownik w czasie wojny domowej w Nigerii
26 października - Ulrich Plenzdorf, niemiecki pisarz (zm. 2007)
28 października - Julio Jiménez, hiszpański kolarz
30 października - Frans Brüggen, holenderski flecista, dyrygent i pedagog
2 listopada
- Joseph Edward Brennan, polityk amerykański
- Ken Rosewall, tenisista australijski
4 listopada - Michał Głowiński – polonista, teoretyk literatury
8 listopada - Lothar Milde, niemiecki lekkoatleta
9 listopada
- Ingvar Carlsson, szwedzki polityk
- Carl Sagan, amerykański astronom i pisarz (zm. 1996)
11 listopada - Elżbieta Krzesińska, polska lekkoatletka
12 listopada - Charles Manson, amerykański przewodnik sekty Rodzina, skazany na dożywocie za zabójstwo Sharon Tate
15 listopada - Martin Bangemann, niemiecki polityk
22 listopada - Stefan Bratkowski, polski dxiennikarz, publicysta i pisarz
24 listopada - Alfred Schnittke, niemiecki kompozytor i pianista (zm. 1998)
29 listopada
- Mary Carter Reitano, australijska tenisistka
- Nicéphore Soglo, beniński polityk
2 grudnia - Tarcisio Bertone, włoski duchowny katolicki, kardynał
3 grudnia - Wiktor Gorbatko (ros. Виктор Васильевич Горбатко), radziecki kosmonauta
5 grudnia - Joan Didion, amerykańska dziennikarka, eseistka, powieściopisarka
6 grudnia - Jan Walter, polski duchowny luterański, senior diecezji warszawskiej (zm. 1995)
9 grudnia
- Judi Dench, aktorka brytyjska
- Morten Grunwald, duński aktor
- Irena Santor, polska piosenkarka
- Junior Wells, amerykański muzyk bluesowy (zm. 1998)
10 grudnia - Howard Martin Temin, amerykański profesor onkologii, wirusologii, genetyk, laureat Nagrody Nobla (zm. 1994)
15 grudnia - Stanisłau Szuszkiewicz, białoruski naukowiec, działacz państwowy i polityk
18 grudnia - Borys Wołynow (ros. Борис Валентинович Волынов), radziecki kosmonauta
19 grudnia
- Kurt Hamrin, szwedzki piłkarz
- Pratibha Patil, indyjska polityk
20 grudnia - Julius Riyadi Darmaatmadja, indonezyjski duchowny katolicki, kardynał
21 grudnia
- Giuseppina Leone, włoska lekkoatletka
- Gleb Panfiłow, rosyjski reżyser i scenarzysta
24 grudnia - Stjepan Mesić, chorwacki polityk
27 grudnia - Łarysa Łatynina (ros. Лариса Семёновна Латынина), radziecka gimnastyczka
28 grudnia - Maggie Smith, aktorka brytyjska
30 grudnia
- Barry Briggs, nowozelandzki żużlowiec
- Del Shannon, amerykański piosenkarz i gitarzysta rockowy (zm. 1990)
- Russ Tamblyn, amerykański aktor

[edytuj] Zmarli

6 stycznia - Herbert Chapman, angielski piłkarz i trener (ur. 1878)
8 stycznia - Andriej Bieły (ros. Бори́с Никола́евич Буга́ев), rosyjski poeta, prozaik i krytyk literacki (ur. 1880)
9 stycznia - Henryk Kon, polski lekarz społecznik (ur. 1857)
10 stycznia - Marinus van der Lubbe, holenderski komunista (ur. 1909)
29 stycznia - Fritz Haber, chemik niemiecki pochodzenia żydowskiego, laureat Nagrody Nobla (ur. 1868)
2 lutego - Maria Dominika Mantovani, włoska zakonnica, współzałożycielka Małych Sióstr Świętej Rodziny, błogosławiona katolicka (ur. 1862)
4 lutego - Jan Biziel, lekarz polski, działacz społeczny, Honorowy Obywatel Bydgoszczy (ur. 1858)
17 lutego - Albert I Koburg, król Belgów (ur. 1875)
23 lutego - Edward Elgar, kompozytor angielski (ur. 1857)
20 marca - Emma Waldeck-Pyrmont, druga żona Wilhelma III, królowa Holandii (ur. 1858)
7 kwietnia - Heinz Prüfer, niemiecki matematyk (ur. 1896)
28 kwietnia - Charley Patton, amerykański muzyk bluesowy (ur. 1891)
23 maja
- Clyde Barrow, amerykański przestępca, partner Bonnie Parker (ur. 1909)
- Bonnie Parker, amerykańska przestępczyni, partnerka Clyde Barrow (ur. 1910)
25 maja - Gustav Holst, angielski kompozytor (ur. 1874)
30 maja - Heihachirō Tōgō (jap. 東郷平八郎), japoński admirał (ur. 1848)
10 czerwca - Lew Wygotski (ros. Лев Семёнович Выготский), rosyjski psycholog i pedagog (ur. 1896)
30 czerwca
- Ernst Röhm, przywódca oddziałów szturmowych SA, zamordowany w czasie nocy długich noży (ur. 1887)
- Kurt von Schleicher, niemiecki polityk, generał, ostatni kanclerz Republiki Weimarskiej, zamordowany w czasie nocy długich noży (ur. 1882)
4 lipca - Maria Skłodowska-Curie, chemik, badaczka promieniotwórczości, laureatka nagród Nobla 1903 i 1911 (ur. 1867)
6 lipca - Nestor Machno (ukr. Нестор Іванович Махно), ukraiński anarchista i rewolucjonista (ur. 1888)
22 lipca - John Dillinger, amerykański przestępca (ur. 1903)
25 lipca - Engelbert Dollfuß, polityk austriacki, kanclerz Austrii (ur. 1892)
27 lipca - Louis Hubert Gonzalve Lyautey, francuski wojskowy i polityk, marszałek Francji (ur. 1854)
28 lipca - Marie Dressler, kanadyjsko-amerykańska aktorka, zdobywczyni Oscara (ur. 1868)
2 sierpnia - Paul Hindenburg von Beneckendorff, niemiecki feldmarszałek i polityk (ur. 1847)
3 października - Aleksander Skowroński, polski duchowny katolicki, prałat, działacz narodowy i społeczny na Górnym Śląsku, (ur. 1863)
15 października - Raymond Poincaré, polityk francuski, pięciokrotny premier, prezydent Francji (ur. 1860)
17 października - Santiago Ramón y Cajal, hiszpański histolog, prekursor neurobiologii, laureat Nagrody Nobla (ur. 1852)
17 listopada - Joachim Ringelnatz, niemiecki poeta, karykaturzysta, rysownik i malarz (ur. 1883)
1 grudnia - Siergiej Kirow (ros. Сергей Миронович Киров), radziecki działacz komunistyczny (ur. 1886)
28 grudnia - Pau Gargallo, kataloński rzeźbiarz (ur. 1881)