ره توشه

فیلم جدیدی نیست و ظاهرا در دوره‌ خودش روشنفکرانه بوده. همین که زن و مرد غریبه شب‌ها زیر یک سقف می‌خوابیدند و فیلم اجاره اکران گرفته جای تعجب دارد.

به نظرم فیلم چندان بدی نبود و خیلی سعی کرده بود متفادت باشد، ولی من که از کتابش هم خوشم نیامده بود با فیلمش هم ارتباط برقرار نکردم. فضای تاریک و دلگیری که داستان و فیلم در آن اتفاق می‌افتند دلگیرم می‌کرد. ظهور یک عشق در آن فضا که بلافاصله بعد از عنوان شدنش محکوم به هجران شد هم به تاریکی و غم و رکود آن فضا افزود. 

شاید اگر آدم خوش‌غذایی بودم و یا مزرعه‌ چای و بازار ماهی و طبیعت شمال برایم نوستالژی داشت می‌توانستم بیشتر از این فیلم لذت ببرم ولی بدون این‌ها هم فیلم بدی نبود، دست‌کم تا آخر داستان را پیش رفتم.

چرا دیالوگها و بازی‌ها و شخصیت‌ها آنقدر بچگانه و ناپخته بودند؟!

-         خیلی گنده‌تر از دهنت حرف می‌زنی، فوتت کنم افتادی که!
-         فوت کنین ببینم.
-         لا اله‌ الا‌ الله! اون وقت جواب شوهرت رو چی بدم؟
-         هیچی بگین فوتش کردم افتاد!

اعتراضش به قوانین ناعادلانه و ضد‌زن ایران کاملا وارد و قابل دفاع بود ولی اصلا فیلم خوش‌ساختی نبود، به سختی توانستم تا آخر فیلم دوام بیاورم.

می‌روم
و پشت سرم آنقدر تاریک است
که نگاه کردن بی‌فایده است
+

چرا باید برگشت و به گذشته نگاه کرد؟ چرا باید درباره‌اش حرف زد؟ گذشته طنازتر از این حرفهاست که بتواند با تو رو راست باشد. باکی ندارد توی چشمت زل بزند و داستان‌های مختلفی از یک اتفاق برایت نقل کند، داستان‌هایی که نمی‌توانند هم‌زمان همه راست باشند. نه راهی برای ثابت کردن دروغ‌هایش داری و نه راهی برای پیدا کردن حقیقت‌ پنهان شده لابلای صدا‌ها و کلمات و تصاویر مبهم و گاه به ظاهر روشن‌اش. هر بار رو کنی به او به راحتی می‌تواند دستت را بگیرد و با خود به بی‌راهه‌ای تازه‌‌‌‌ات ببرد. تا راهت را در این بی‌راهه‌های هولناک گم نکرده‌ای برگرد. برگرد به امروز که قبل از اینکه به کام هولناک گذشته‌ بیفتد کامی از او بگیری، شاید تلخکامی گذشته‌ی هزارچهره را دمی فراموش کنی.

+

درست یک لحظه قبل از این که دکمه‌ی اینتر را بفشاری می‌بینی اسم‌اش را به جای این‌که توی پنجره‌ی جستجوی فیس‌بوک بنویسی تو پنجره‌ی پایینی نوشته‌ای. نفس راحتی می‌کشی که به موقع متوجه اشتباه‌ات شده‌ای... 

و این «اشتباه» هر بار تکرار می‌شود!

رگتایم
ای ال دکتروف
ترجمه‌ی نجف دریابندری
انتشارات خوارزمی