Δύο δίσκους εκ διαμέτρου αντίθετους πάμε να εξετάσουμε στο post αυτό, που όμως κυκλοφόρησαν ταυτόχρονα σχεδόν, ο ένας από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας σε διανομή του Μετρονόμου και ο άλλος από τη νεοϊδρυθείσα Spider Music, η οποία μπήκε δυναμικά στο παιχνίδι. Πρόκειται για τα άλμπουμ ''Η Αλήθεια είναι δύο'' της Μαρίας Θωίδου και ''Πες το για μένα'' του Γιώργου Νταλάρα σε μουσικές του Ανδρέα Κατσιγιάννη και στίχους διάφορων στιχουργών. Καταρχάς με το άλμπουμ ''Η Αλήθεια είναι δύο'' η Θωίδου εξακολουθεί να βαδίζει στα γνώριμα ιδιοσυγκρασιακά μονοπάτια της, συνεπικουρούμενη από δύο διαφορετικά σχήματα: Τους Drasta (Φίλιππος Κωσταβέλης, James Wylie, Αγαμέμνων Μαρδάς, Νίκος Ψοφογιώργος) και τους Χαμένους Εραστές (Θύμιος Ατζακάς, Κώστας Ράπτης, Κυριάκος Ταπάκης, Λουκάς Μεταξάς, Νίκος Παραουλάκης). Συμμετέχει ακόμη στα φωνητικά η Έλσα Μουρατίδου. Το παράδοξο είναι πως ενώ έχουμε δύο διαφορετικά μουσικά projects της Θωίδου, ηχογραφημένα live στο παρελθόν, στο CD έχουν μπει ένα κομμάτι από το ένα και ένα από το άλλο εναλλάξ, διατηρώντας παρόλα αυτά μιαν ηχητική και υφολογική ομοιογένεια. Ίσως γιατί ο πυρήνας και των δύο projects είναι αυτός της jazz με εμβόλιμα στοιχεία από την ευρύτερη παράδοση, αλλά και από το λεγόμενο έντεχνο - το τελευταίο βασικά μέσα από καλοσχηματισμένα τραγούδια σαν το ''Κάθε φορά'', το ''Κάτι βραδάκια'' και το ''Ούτε που ξέρεις''. Υπάρχουν όμως και κομμάτια που βασίζονται κατά κόρον στο σπάσιμο της κλασικής φόρμας του τραγουδιού μέσα από ''απλωμένες'' μακροσκελείς free form συνθέσεις της Θωίδου, καθώς και με τη φωνή της, την οποία χειρίζεται σαν ένα εργαλείο ευέλικτο. Όσο για τους στίχους της μια...παραξενιά τη συναντάμε κι εδώ, εφόσον, αν και οι περισσότεροι παραπέμπουν σε μικρά δημοτικοφανή αφηγήματα με ρίμες, αυτό δε φανερώνεται κατά την ερμηνεία της και τη σύμπλευση της με τα δύο μουσικά σχήματα. Έτσι, συχνά ο λόγος ακούγεται διάσπαρτος μέσα στα κομμάτια, κάτι που σίγουρα κομίζει καλλιτεχνικό ενδιαφέρον, απ' την άλλη όμως δε βοηθάει έναν αμύητο ακροατή να έρθει σε στενή επαφή με το υλικό καθ'αυτό. Ξεχωριστά για μένα κομμάτια το ''Ανείπωτο ποτό ή Το νερό της σελήνης'' και ''Το νησί των χαμένων εραστών'' (με τους Χαμένους Εραστές αμφότερα) που ανήκουν σ' αυτά της free form που λέγαμε, με τους αυτοσχεδιασμούς στην ηλεκτρική κιθάρα από τον Ατζακά! Το ακούς, αφήνεσαι ως ακροατής και άμα το ''δεις'' κι απ' τη μεριά της δημιουργού, αντιλαμβάνεσαι γιατί ενδεχομένως να μην την ενδιαφέρει ένα πιο αμύητο κοινό. Εν κατακλείδι, ένα πολύ ιδιαίτερο, στα όρια του ιδιότροπου, άλμπουμ με τη Μαρία Θωίδου να μην κάνει την παραμικρή καλλιτεχνική έκπτωση γι' ακόμα μία φορά! Προς τιμήν της!
Στον αντίποδα, το καινούργιο άλμπουμ του Γιώργου Νταλάρα στοχεύει στις ραδιοφωνικές μεταδόσεις, όπως είναι φυσικό και αναμενόμενο, προτείνοντας όμως έντεκα καλοφτιαγμένα αμιγώς λαϊκά και λαϊκότροπα τραγούδια με την υπογραφή του Ανδρέα Κατσιγιάννη, γνωστού από την Εστουδιαντίνα Βόλου και από τις συνεργασίες του, τόσο με τον Νταλάρα, όσο και με άλλους ερμηνευτές. Για την ακρίβεια, ήταν σίγουρο πως ο Κατσιγιάννης θά'κανε κάποια στιγμή ολόκληρο δίσκο με δικές του συνθέσεις για τον Νταλάρα. Απ' την πρώτη ακρόαση φαίνεται πως ο Κατσιγιάννης ''τό'χει'' απόλυτα! Ζεϊμπέκικα, χασάπικα, ένα σε τσιγγάνικο ύφος (το ομότιτλο του δίσκου με τη συμμετοχή της Ελένης Βιτάλη σε στίχους της Λίνας Δημοπούλου), τα αμέσως επόμενα ''Κατοστάρικα'' σε ατόφιους ρεμπέτικους στίχους της Ελένης Φωτάκη που κλείνουν το μάτι (και από μουσικής άποψης) στο ''Ρεμπέτικο'' του Ξαρχάκου, τα πιο χαμηλότονα ''Παραμύθια'' σε στίχους της Ελένης Γιαννατσούλια (κατά τη γνώμη μου το ωραιότερο ντουέτο του δίσκου, Νταλάρας - Μελίνα Ασλανίδου), τα ''Όνειρα'' με τους συγκινητικούς στίχους της Δημοπούλου (Μόνος και ρέστος έμεινα/ Εγώ που σ' όλους έδινα/ Δεν έχω πια κανένα), το ''Ασπρογάλανο χαρτάρι'' σε στίχους του Ισαάκ Σούση (η ηλεκτρική κιθάρα του Χριστόφορου Κροκίδη κάνει ένα εντυπωσιακό πέρασμα) καθώς και το ''Στα τραγούδια θα με βρεις'' σε στίχους του τραγουδοποιού Μίλτου Πασχαλίδη, ο οποίος επίσης το μοιράζεται ερμηνευτικά με τον Νταλάρα, διαφοροποιώντας το κατά ένα τρόπο από το λαϊκό κλίμα του πρώτου μέρους της δουλειάς. Προσωπικά, το ''Στα τραγούδια θα με βρεις'' μού θύμισε εκείνα τα όμορφα τραγούδια του συχωρεμένου Δημήτρη Λάγιου για τη φωνή του Νταλάρα! Μετά απ' αυτό το κομμάτι, λοιπόν, καθώς ο δίσκος φτάνει προς το τέλος του, σα να περνάμε σε άλλη ενότητα με τα έγχορδα να κάνουν την εμφάνιση τους σε συνδυασμό με έναν πιο εξηλεκτρισμένο ''έντεχνο'' ήχο. Στίχους ακόμη έγραψαν ο Χρήστος Παγώνης και ο Νίκος Μωραΐτης. Ειδική αναφορά δε θα κάνω στις ερμηνείες του Γιώργου Νταλάρα, που εξακολουθούν να κινούνται σε καλά πλαίσια, αλλά στη φωτογραφία του στο εξώφυλλο δια χειρός Μάρως Χρυσανθοπούλου. Σκέφτεται την επόμενη κίνηση του ο Νταλάρας, η οποία - αν υποτεθεί πως ηχογραφεί ακατάπαυστα είτε ολοκληρωμένα άλμπουμ, είτε συμμετοχές του σε δουλειές άλλων - δεν πρόκειται να αργήσει!
Με τον Νταλάρα, ο Χατζιδάκις συνεργάστηκε εκτενώς: τον παρουσίασε στον Σείριο με τα πιο κολακευτικά λόγια, έκανε την παραγωγή στο άλμπουμ Το ελληνικό πρόσωπο του Γιώργου Νταλάρα (αναμφίβολα, ίσως ο σημαντικότερος δίσκος του ερμηνευτή- εκτελεστή Νταλάρα και όχι του ανθρώπου- καλλιτέχνη που έχει άποψη για τα πάντα), ενώ τού έδωσε σε πρώτη εκτέλεση μία πανέμορφη μπαλάντα- σήμα κατατεθέν των παραστάσεων του Σείριου, μελοποιώντας ένα παλιό ποίημα του Νίκου Γκάτσου. Άλλο τώρα αν ο Νταλάρας θα δήλωνε σε εφημερίδα έξι χρόνια αργότερα ότι σέβεται τον Χατζιδάκι, όχι όμως και τους ανθρώπους που τον περιβάλλουν, προκαλώντας την παροιμιώδη απάντηση του συνθέτη: Ευτυχώς που υπάρχουν οι άνθρωποι του περιβάλλοντος μου και με προστατεύουν από ανθρώπους σαν τον κύριο Νταλάρα! Έχω στα χέρια μου μία εκπομπή του Τρίτου Προγράμματος, στην οποία ο Χατζιδάκις μιλούσε για τους ερμηνευτές της μουσικής του. Έλεγε ότι η Έλλη Πασπαλά, ο Βασίλης Λέκκας, η Νένα Βενετσάνου και ο Ηλίας Λιούγκος, τα τέσσερα εξαιρετικά αυτά παιδιά, εκφράζουν την αισθητική των τραγουδιών του, όπως την είχαν εκφράσει στην προηγούμενη δεκαετία (του 1970) η Φλέρυ Νταντωνάκη και ο Ευτύχιος Χατζηττοφής. Δεν είναι τυχαίο ότι μ' αυτές τις φωνές ακριβώς ηχογραφήθηκαν και τα σημαντικότερα έργα του συνθέτη από το ΄80 και μετά, που ο ίδιος πια, όντας βαφτισμένος δεξιός, ουσιαστικά είχε περάσει στην άκρα αριστερά. Τό 'χω ξαναπεί, νομίζω, οι Μπαλάντες της οδού Αθηνάς είναι ένα από τα πιο αναρχικά μουσικοποιητικά έργα του ελληνικού έντεχνου τραγουδιού (το ομαδικό σεξ στην Ερωτική άσκηση για τέσσερις παρουσιάζεται ως συγκλονιστικό ποίημα), φυσική συνέχεια του Μεγάλου Ερωτικού του ΄72, όπου κι εκεί δεν υπήρχε τίποτα πιο ανατρεπτικό απ' την απόδοση ερωτισμού προς το αμφίσημο πρόσωπο της Παναγίας (Κραταιά ως θάνατος αγάπη). Αν το μάθημα Αναρχία και Πολιτισμός έμπαινε διδακτέα ύλη σε κάποια φανταστικά προοδευτικά σχολεία του μέλλοντος, τον Μεγάλο Ερωτικό και τις Μπαλάντες της οδού Αθηνάς θα μελετούσαν και μάλλον όχι τις ανησυχίες των νεολαίων της ηλεκτρικής κιθάρας, όπως σημείωνε κι ο ίδιος ο Χατζιδάκις, ο οποίος εκτιμούσε πολύ μεν το rock του εξωτερικού, αντιμετώπιζε δε με λίγη γραφικότητα τους εν Ελλάδι εκπροσώπους του ως υδροκέφαλα, εξαιρουμένου του ποιητή Σαββόπουλου. 
