14. 9.
Izvor: Wikipedia
(Preusmjereno sa 14.9.)
14. rujna/septembar (14.9.) je 257. dan godine po gregorijanskom kalendaru (258. u prijestupnoj godini). Do kraja godine ima još 108 dana.
Sadržaj/Садржај |
[uredi - уреди] Događaji
- 1219. - Proglašena autokefalnost Srpske pravoslavne crkve, sa sedištem u manastiru Žiča, koju je kod vizantijskog cara Teodora I Laskarisa i nikejskog patrijarha Manojla I Haritopula izdejstvovao Sveti Sava (svetovno ime Rastko Nemanjić) potom prvi srpski arhiepiskop.
- 1262. - Kralj Kastilje Alfonso zauzeo luku Kadiz na obali Atlantskog okeana, okončavši petovekovnu mavarsku okupaciju grada.
- 1812. - Francuske trupe pod Napoleonom Bonapartom ušle u Moskvu, kojoj je u tom trenutku izbio veliki požar.
- 1829. - Potpisan Jedrenski mirovni ugovor kojim je okončan rusko-turski rat. Srbija na osnovu Jedrenskog mira 1830. dobila hatišerif o samoupravi, a Grčka nezavisnost.
- 1930. - Nacional-socijalistička partija Adolfa Hitlera postala druga partija po veličini u nemačkom parlamentu.
- 1939. - Helikopter „VS-300“ ruskog konstruktora Igora Ivanoviča Sikorskog, koji je emigrirao u SAD, izveo prvi uspešan let.
- 1959. - Sovjetska „Luna 2“ postala prvi vasionski brod koji se spustio na Mesec.
- 1960. -
- U Kongu izvršen vojni udar pod vođstvom pukovnika Žozefa Mobutua, a premijer Patris Lumumba stavljen u kućni pritvor.
- Na sastanku predstavnika zemalja-proizvođača nafte u Bagdadu osnovana Organizacija zemalja izvoznica nafte, OPEK.
- 1975. - U Amsterdamu jedan nezaposlen učitelj nožem isekao „Noćnu stražu“, jednu od najcenjenijih Rembrantovih slika.
- 1992. - Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija usvojio rezoluciju o povećanju broja i proširenju mandata međunarodnih mirovnih snaga u Bosni i Hercegovini.
- 1996. -
- Kambodžanski kralj Norodom Sihanuk dao oprost jednom od lidera Crvenih Kmera Jengu Sariju zbog njegove uloge u periodu „polja smrti“, kada je u Kambodži ubijeno između milion i dva miliona ljudi.
- U Bosni i Hercegovini održani prvi opšti izbori posle potpisivanja mirovnog sporazuma u Dejtonu u decembru
- 1997. - U požaru u rafineriji nafte u Visakapatamu, na jugu Indije, poginulo najmanje 56 osoba, a istog dana u centralnom delu te zemlje poginuo 81 putnik kada se pet vagona ekspresnog voza survalo s mosta u reku.
- 2001. - Senat SAD usvojio rezoluciju kojom se predsedniku SAD Džordžu Bušu odobrava da „preduzme sve neophodne i odgovarajuće mere“ povodom napada 11. septembra. Predsednik Buš odobrio mobilizaciju 50.000 rezervista.
[uredi - уреди] Rođenja
- 1760. - Luigi Cherubini, talijanski skladatelj († 1842.)
- 1769. - Alexander von Humboldt, njemački prirodoslovac i istraživač († 1859.)
- 1817. - Theodor Storm, njemački književnik († 1888.)
- 1826. - Ljubomir Nenadović, srpski književnik. († 1895.)
- 1849. - Ivan Petrovič Pavlov, ruski fiziolog i dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1904
- 1852. - Simo Matavulj, srpski pisac. († 1908.)
- 1886. - Jan Masaryk, češki političar
- 1910. - Rolf Liebermann, švicarski skladatelj
- 1931. - Ivan Klima, češki književnik
- 1937. - Renzo Piano, talijanski arhitekt
- 1954. - Michael Patrick King, američki producent, reditelj i scenarista
- 1956. - Kostas Karamanlis, grčki političar i državnik
- 1960. - Mirko Bašić, hrvatski rukometaš
- 1983. - Amy Winehouse, engleska pjevačica († 2011.)
[uredi - уреди] Smrti
- 407. - Jovan Zlatousti, carigradski patrijarh, čuveni teolog i propovednik, hrišćanski svetac i jedan od četiri crkvena oca pravoslavne crkve;
- 775. - Konstantin V Kopronim, vizantijski car (*718.)
- 1321. - Dante Aligijeri, italijanski pesnik. (*1265).
- 1712. - Giovanni Domenico Cassini, francuski astronom, matematičar i inženjer talijanskog podrijetla (* 1625.)
- 1852. - Vojvoda Artur Velzli Velington, engleski fildmaršal.
- 1860. - Miloš Obrenović, srpski knez. Vođa Drugog srpskog ustanka (*1815).
- 1901. - William McKinley, predsjednik SAD
- 1911. - Petar Arkadijevič Stolipin, ruski premijer.
- 1927. - Isadora Duncan, američka plesačica (* 1878.)
- 1937. - Tomáš Masaryk, češki političar (* 1850.)
- 1982. - Grace Patricia Kelly, američka glumica i monegaška princeza (* 1929.)
- 1982. - Bešir Džemail, predsednik Libana.
- 2001. - Olga Ivanović, srpska glumica (* 1921.)
- 2009. - Patrick Swayze, američki glumac (* 1952.)
