Zapraszam do miejsca, w którym za pieniądze możesz kupić pełną kontrolę. Możesz też sprzedać siebie, nie mając świadomości jak bardzo jesteś lustrowany. Oto Farma, luksusowy ośrodek oferujący majętnym i wpływowym klientom usługi wyjątkowych surogatek. Kobiety mogą korzystać z codziennych masaży, treningów, porad lekarskich i specjalnie dla nich ułożonych diet. Na czas ciąży są jednak nie tylko całkowicie odcięte od świata, lecz także umieszczone pod stałą obserwacją. Cel jest jeden: wyprodukowanie idealnego dziecka, bez skaz i wad; stymulowanego od samego początku ciąży. Za to się płaci i tego się oczekuje.
Joanne Ramos zabiera nas do bezwzględnego świata ubranego w piękny płaszcz luksusu i wyższego statusu społecznego. Złociste Dęby niewątpliwie są miejscem mającym moc zmieniania życia: zarówno przyszłych matek, które zapracowane, niemające czasu albo ochoty poświęcania swojej sylwetki, ze względów zdrowotnych lub z czystej wygody decydują się na zatrudnienie surogatek spełniających rygorystyczne wymogi i będących pod ciągłą kontrolą; jak i samych kobiet decydujących się na wsparcie owych zamożnych pań. Wynagrodzenie jest bowiem bardzo hojne, a premia za prawidłowo przeprowadzony poród może zapewnić byt na długie lata - tym bardziej, że na Farmę trafiają najczęściej młode kobiety, które nie posiadają zbyt wiele, próbujące zarobić sporą sumę pieniędzy.
Najczęściej nie zdają sobie one jednak sprawy z tego, że ostra selekcja, której poddawane są na samym początku, to jedynie wierzchołek góry lodowej i że jeśli ciąża nie będzie przebiegała pomyślnie, a życzeniem klienta będzie ją przerwać, stracą wszystko. Kobiety - mimo że pozornie zaopiekowane i przebywające w luksusowych warunkach - są tu traktowane bardzo przedmiotowo. Jak inkubatory, które trzeba możliwe jak najbardziej kontrolować - śledzić każdy ich ruch, nagrywać, a w razie potrzeby podsłuchiwać. Wszystko w imię większego dobra, jakim jest pomoc wpływowym osobom, które mogą zechcieć przedstawić się swojej surogatce, bądź też pozostać anonimowym.
Przedziwny to świat ukierunkowany na zysk, pozornie dbający o swych pracowników, robiący wszystko, by publicznie zachować twarz, być przestrzenią dyskretną, a jednocześnie przedkładający dobro firmy nad dobro pracujących w niej kobiet - te mają jedynie być posłuszne, trzymać się planu dnia, spełniać oczekiwania klientów i rodzić im zdrowe dzieci.
Ramos stworzyła powieść prowokacyjną, będącą asumptem do dyskusji o świecie sfokusowanym na wygodzie (wygodnictwie), w którym liczy się jedynie pieniądz - to on rządzi światem i czyni nas jego niewolnikami, bez względu na to, czego oczekujemy i jak chcemy go spożytkować; o świecie ludzi idealnych, pięknych, wpływowych, gdzie nie ma miejsca na niedoskonałości ani czasu na oddanie się macierzyństwu - nawet jeśli ma się takie możliwości, bo ani wiek, ani stan zdrowia nie stoją na przeszkodzie. W tej rzeczywistości nie możesz się buntować - każde wychylanie się przed szereg i nieprzestrzeganie listy zakazów i nakazów może skończyć się tragicznie: w najlepszym wypadku utratą pracy i marzeń o lepszej przyszłości.
Tym, co mam do zarzucenia powieści jest dość sucha i beznamiętna narracja. Mimo dramatów, których doświadczały bohaterki, nie byłam w stanie wejść w ich skórę, a nad ich osobiste doświadczenia wychylały się mechanizmy rządzące przemysłem surogacyjnym. Powaga podejmowanych tematów wyparła emocjonalność, zaś nieco stereotypowe ukazanie różnych nacji (w tym Polek) nieco mierziło. Koniec końców nie była to tak emocjonalna historia, jak można by się spodziewać, jednak aktualna tematyka oraz inicjowanie refleksji stanowią jej niewątpliwy atut.
Z całą pewnością jest nietuzinkowa i oryginalna, a przy tym wszystkim bardzo na czasie.
