Wat mensen kijken noemen, is meestal een verraad aan het zien. Ze zien alleen maar wat ze herkennen

Je moest jezelf wegcijferen om het onderwerp alle ruimte te geven, zelf als het jezelf betrof. Op geen enkele wijze mocht er een persoonlijk spoor in het beeld achterblijven. Juist in de metamorfose can het persoonlijke naar het onpersoonlijke school de kracht van een beeld. Door jezelf te elimineren kwam je te voorschijn, verhuld en alleen zichtbaar in de verhouding van kleuervlakken, van schaduw- en lichtpartijen. p92

Toch begrijpt hij van de binnenkant niets. Hij doet alsof er geen binnenkant van mensen bestaat en misschien is dat voor hem ook zo. p148

en hoop dan dat er iets uit tevoorschijn komt, iets dat gaat bewegen onder je blik p75

iets vastleggen zonder dat je het tot stilstand bracht. p48

niets is eenvoudig. als je maar nauwkeurig genoeg kijkt. p31

Wat mensen kijken noemen, is meestal een verraad aan het zien. Ze zien alleen maar wat ze herkennen. p107

Zou het mogelijk zijn om niet alleen je gedachten maar ook je lichaam binnen te houden? p147

Bernlef -- Op Slot

lucide suffen

“Bij het schrijven van poëzie heb je in het begin helemaal niets. Plotseling is er een zin, daar hechten zich andere zinnen aan vast, zoals aan een koraalrif. Die beroemde eerste regel die je invalt. Die valt je alleen maar in wanneer je niets anders aan je hoofd heb. Je moet geen ruzie met je vrouw hebben, geen huurschulden, geen moeilijkheden met de belasting. Je moet ook niet met een roman bezig zijn, want dan zitten er structuren in je hoofd, die je niet in de sfeer brengen. Die sfeer noemde Jan Hanlo, de dichter, ‘een staat van lucide suffen. Een hoge bewustzijnsgraad gekoppeld aan een soort suffigheid zodat je aan niets speciaals denkt. Dan kan de beroemde eerste regel komen en vanuit die eerste regel kan je verder”

-- Bernlef